38.Ахмет Байтұрсыновтың тәкаппарлық пен көреалмаушылық сияқты кемшіліктерді астарлап көрсететін мысалдарын талдап жазыңыз.

Ахмет Байтұ рсынұ лының мысалдары ө те кө п болғ аны соншалық, кітап ретінде жарық кө рді. Ақ ын мысалды басқ а елден аударады немесе ө зі ө мірлік оқ иғ аларғ а негіздеп жазады. Ең бастысы ө мірлік мә ні бар дү ниелерді жануарғ а негіздеп, мысал тү рінде қ алдырғ ан.

Қ алайда халық ты ояту, оның санасына, жү регіне, сезіміне ә сер ету жолдарын іздеген ақ ын айналып келгенде, ұ лы Абай тапқ ан соқ пақ, орыс ә дебиеті ү лгілерін пайдалану, аударма жасау дә стү ріне мойынсынады. Бұ рынғ ы ескі-ертегі, химия ү лгілері емес, енді жаң а ө лең дік форма мысал арқ ылы, кө шпелі елдің жақ сы білетін стихиясы – жан-жануар ө мірінен алынғ ан шығ армалар арқ ылы ә леуметтік ойғ а ық пал ету мақ сатымен Иван Андреевич Крылов туындыларын аударып, “Қ ырық мысал” деген атпен 1909 жылы Петербургтен бастырып шығ арды. Бір жағ ынан қ ызық ты форма, екінші жағ ынан ұ ғ ымды идея, ү шінші жағ ынан, қ азақ тұ рмысына ет-жақ ын суреттер ұ ласа келіп, бұ л ө лең дерді халық тың тө л дү ниесіндей етіп жіберді. Аудармада мін жоқ, мү дірмей, тұ тық пай, есіліп-тө гіліп тұ р. Ендігі кезең оқ ырманына қ атысты жаң а ой, соны пікір, толғ аулы сө зді ақ ын ө з жанынан қ осады.

Алуан-алуан ойғ а жетелейтін “Қ айырымды тү лкі”, “Ала қ ойлар”, “Ү лес”, “Қ артайғ ан арыстан”, “Ө гіз бен бақ а”, “Қ айыршы мен қ ыдыр”, “Ат пен есек” мысалдарында ә леуметтік-қ оғ амдық жағ дайларды мегзейтін оқ иғ алар, адамдар психологиясымен сарындас ә уездер, тағ ылымды, ғ ибратты тұ жырымдар мол орын алғ ан. Ахмет Байтұ рсынов аудармаларында сюжет сақ талғ анымен, еркіндік ьасым, қ азақ тұ рмысына жақ ын идеялар, заман тынысын танытатын жаң а ойлар айтылады. Бұ рын емеурін, ишара, мегзеу, астар, мысалмен берілген ойлар " Маса" кітабында ашық, анық, дә лді, нақ ты айтылады. Мұ нда Ахметттің ө з басынан кешкен қ иын-қ ыстау кү ндер, ауыр жолдар, қ уғ ын-сү ргін, жетімдік-жоқ тық, бірталай ө лең дерге арқ ау болады; ел тағ дыры, халық қ амы, бостандық арманы – басты сарын болып табылады.

Қ орыта келе, мысал арқ ылы Ахмет Байтұ рсынов халық қ а ой салғ андай болды.

⇐ Предыдущая 14 15 16 17 181920 21 22 23 Следующая ⇒