18.Ә.Нұршайықовтың «Ақиқат пен аңыз» роман-диалогіндегі автор сөздері арқылы батыр бейнесін талдап жазыңыз.

17. Ə бдіжə міл Нұ рпейісовтің Соң ғ ы парыз романында Арал тең ізі экологиясының ел тағ дырымен сабақ тастығ ын дə лелдеп жазың ыз

Бү гінгі қ азақ ə дебиетінің ардагері, қ азақ прозасының ұ ас шебері Ə бдіжə міл нұ рпейісов ө з туғ ан жері туралы жазғ ан керемет романының бірі Соң ғ ы парыз романына 20 жылғ а жуық уақ ытын сарп еткен туындысы. Қ азақ Ə дебиетінде жарық кө рген бұ л роман осы кү нге дейін жарық кө ріп келген романдардан жазылу ү лгісімен де, кө ркемдік ə леміменде ерекшеленеді.

Шығ армадағ ы идеялық эстетикалық ə лем кү рделі. Арал тең ізінің тартылуы кү ллі еліміз ү шін экологиялық ə леуметтік апат болса, кейіпкерлер ү шін ө мірлік, ə леуметтік моральдық сынық . Аралдың тартылуы кейбіреулер ү шін қ ызметтің ө суіне қ ажетті мү мкіншілік, тартылғ ан тең іздің орнына, мақ та егіп, пайдағ а кенелу. Ол ү шін туып ө скен жер бə ріде тасының ө рге домалауы ү шін аз кү ндік ө мірінің қ ызығ ын кө ру ү шін ғ ана қ ажет.

Ал кейбіреулері ү шін тең іздің тартылуынан зардап шеккен ауыл аймақ тың азып тозуы. Халық тың жатса да, тұ рсада толғ андыратыны тең із тағ дыры, оның болашағ ы, сол тең ізді. мекендеген елдің ертең і.

Арал тең ізінің тартылуы жергілікті халық қ а кө лдей зардап ə келді. Арал тең ізінің тартылуы балық тың жойылуына, сол балық пен тамақ танатын кө птеген қ ұ стардың жойылуына, балық аулайтын жандардың жұ мыссыздануына себеп болуда. Ең маң ыздысы Арал тең ізі адам тағ дырымен сабақ тас болуда, яғ ни денсаулық тың нашарлауы.

Қ ортындылай келе, талғ ампаз жазушының Соң ғ ы парыз атты бұ л романы суреткердің жаң а да батыл ұ мтылысы қ оғ аммен заман, адам табиғ атына толғ ана қ арап, қ ə зіргі қ азақ ə дебиетінің ə лемге танытқ ан асқ ар биіктігіміз. жалпы, адам ү шін бірінші байлық денсаулық . Сондай ақ , ертең ін ойлағ ан ə рбір ел алдымен халқ ының саулығ ын ойлады. Қ ə зіргі кезде аралды қ ұ тқ ару ү шін жұ мыстар жү ргізілуле. Жай ғ ана Аралым ө лең інің ө зі бар дү ниенің ащы шындық етіп айтып тұ р деп ойлаймын.

Арал, сен туралы айттым ə н

Арал, ақ айдыным аң сағ ан

Арал, оралсаң гы қ айтадан

Арал!!!!!!!

18. Ә. Нұ ршайық овтың «Ақ иқ ат пен аң ыз» роман-диалогіндегі автор сө здері арқ ылы батыр бейнесін талдап жазың ыз.

Батыр – қ айсар, ерен кү ш иесі. Адамның батырлығ ы сан қ илы жағ дайлар кезінде танылады. Ә зілхан Нұ ршайық овтың «Ақ иқ ат пен аң ыз» романын ерекше рухтанбай, ә сер алмай оқ ып шығ у мү мкін емес екен. Шығ армада Бауыржан Момышұ лының ерлігі мен ө рлігі суреттеледі. Оны қ ан майдандағ ы батыр ретінде ғ ана емес, адам қ ұ ндылық тары тұ рғ ысынан да таныта білген.

Роман-диалогте Б. Момышұ лы ұ лтжандық қ асиетке тә н мінезімен кө рінеді. Оны автордың: «Отаншылдық - ә р адамғ а керекті ең ұ лы қ асиет. Ал Отанды сү ю ө з ү йің нен басталады. Ата-анаң ды сыйлаудан басталады», - деген ойларынан аң ғ арамыз. Менің ше, азғ антай сө збен ұ рпақ қ а қ андай ү лкен ой айтқ анын кө реміз. Батырдың елі ү шін қ асық қ аны қ алғ анша кү рескендігін кө ре отырып, оның Отан алдындағ ы жауапкершілік қ асиетін байқ аймыз.

Жазушы шығ армасында батырдың тек белді қ олбасшы ғ ана емес, ө з жауынгерлеріне ә кедей зейіл, ә діл, қ амқ оршы екенін тамаша мысалмен суреттеген. Оны жазушы: «Бауыржанғ а «батялап» кіріп келе жатқ ан адамның артынан бү кіл полкы жамырай еріп келе жатқ андай кө рінді». Осы ү зіндіден-ақ батырдың қ аһ арлы да қ атал жү ректі саналатын қ олбасшы ғ ана емес, ақ жү ректігі, бауырмалдығ ы айқ ын сезіледі деп ойлаймын. Соынмен бірге, адам бойындағ ы жақ сы қ асиеттердің бә рі батырғ а да тә н. Сондай қ асиеттердің бірі ретінде автор туындыда Б. Момышұ лының кемең герлігімен таныстырады. Автордың «... не бары жаудың екі-ақ танкін жойдым» деген сө зіне: «Сен сияқ ты солдаттың ә рқ айсысы 2 танктен қ ирата берсе, ол осал іс пе екен!? » - деген сө зі арқ ылы жазушы батырдың ақ ылдылығ ын, кішіпейілділігіе, кең пейілділігін кө рсетті.

Тоқ сан ауыз сө здің тобық тай тү йініне келер болсам, Баукең нің даң қ ы, рухы ө зіне керек емес, ол бізге, ұ лтымызғ а, келер ұ рпағ ымызғ а керек. Елдік пен ерліктің киесіндей, батырлық пен батылдық тың иесіндей, асылдық пен жасындық тың ү лгісіндей болғ ан баһ адү р батыр Бауыржан ағ амыздың даң қ ымен, рухымен, дана ө сиет сө здерімен тә рбиеленген біз осал ұ рпақ болмайтынымызғ а мен нық сенімдімін!

⇐ Предыдущая 4 5 6 7 8910 11 12 13 Следующая ⇒