14.Ә.Тәжібаевтың «Портреттер» поэмасындағы лирикалық қаһарман тұлғасын талдап жазыңыз.

Ү здік шығ армалар беріп, ә лемдік даң қ қ а бө ленген, кө п салалы мол сырлы, алуан ә уезді қ азақ ә дебиетінің ең кө рнекті ө кілдерінің алдың ғ ы қ атарында ауызғ а алынып, қ ұ рмет етілетін қ аламгерлердің бірі - Ә бділда Тә жібаев. Оның шеберлік ө рісіндегі елеулі туындыларының бірі – «Портреттер» поэмасы. Бұ л поэмадағ ы лирикалық қ аһ арманның тұ лғ асы қ андай?

Лирикалық қ аһ арман ү ниені аса бір ынтық кө збен шолады, ө ткен тарихты айө ын азаматтық зердемен ой тезінен ө ткізеді. Поэма барысында дә уір сипаттарын оқ иғ а ауқ ымында, шиеленісті тартыстар шешімінде ашуғ а автор аса ынталы емес. Керісінше қ аһ арманның жан ә леміндегі боямасыз жеке шынайы тү йсіну, сезім тербелістері арқ ылы адам тағ дырларының қ оғ амдық -ә леуметтік сілкіністер аясындағ ы баянды, баянсыз халінен сыр ашуғ а ден қ ойғ ан. Уақ ыт жә не уақ ыт кө леміндегі адам тағ дырларын ақ ын жинақ ы, шебер, кестелі тілмен, жанды суреттеулермен, асқ ақ, ө міршең адамсү йгіштік рухты ашады. Шығ арма тіршілік қ уанышымен шаттанғ ан қ аһ арманның тө рт қ ұ быласы тү гел қ алпында басталады да, ә рі қ арай бір ү йлі жанның ө мір сә улесі солғ ындап, асқ ар тау ә кеден, арағ а жылдар салып, ә ке орнына ә ке болғ ан бауыр – ағ адан, ұ замай кө з қ уанғ ан қ арындастан кө з жазып қ алуы айтылады. Одан ә рі қ айғ ылы жылдар ө тінде қ асіреттен шө ккенімен, қ айтадан жаң ғ ырғ ан ө мір шуағ ына жылынғ ан қ арт ана тағ дыры – тө ң керіс, зобалаң, соғ ыс жылдарында, уақ ыт бедерінде тұ тас бір халық бастан ө ткерген тарих баяндалады. Лирикалық қ аһ арман бастан ө ткерген ө мірдің ә рбір адамғ а етене қ ымбат сә ттері, тым таным кү йлері оқ ырмандарды толқ ытады. Автордың ұ тымды, ұ рымтал тұ стардан алып отыратын тіршілік қ ұ былыстары ө тімді кө ркемдік шешім арқ ауларын тү зеді.

Қ орытындылай келе, адам, уақ ыт, ұ рпақ сабақ тастығ ы. Адамның ө мірсү йгіш рух қ уаты. «Портреттер» осыны жаң а поэтикалық ү лгіде қ азақ поэзиясына алып келді. Ә бділда ақ ын поэзиясына тә н негізі ө міршең сипаттар шығ армада тағ ы да жаң а бір кө ркемдік арнағ а бет бұ рғ ан болатын. Бұ л уақ ыттың кө ркем бейнесі кейпінде келесі буын ақ ындары ширата тү скен ө німді тә сілге айналды. Адамның замана арпалыстары аяулы ө мірі туралы жаң а бағ ытта жантолқ ытар шығ арма жазу ү рдісінің орнығ ып, жалғ асуында Ә бділда Тә жібаевтың «Портреттер» поэмасы елеулі поэтикалық мә нге ие болды.

⇐ Предыдущая 2 3 4 5 678 9 10 11 Следующая ⇒