Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі

Стр 1 из 51Следующая ⇒

Қ азақ стан Республикасының Білім жә не Ғ ылым Министрлігі

ә л-фараби атындағ ы Қ азақ ұ лттық университеті

Д. Т. Кө птілеуова

Ежелгі ә лем ә дебиетінен лекциялар курсы

Оқ у қ ұ ралы

Алматы 2011

Пікір жазғ андар:

Филология ғ ылымдарының докторы, профессор А. С. Ісімақ ова

Филология ғ ылымдарының докторы, профессор Г. Е. Надирова

Филология ғ ылымдарының кандидаты, доцент П. Ә уесбаева

Кө птілеуова Д. Т.

«Ежелгі ә лем ә дебиетінен лекциялар курсы»: Оқ у қ ұ ралы. – Алматы, 2011.

- 224 б.

Оқ у қ ұ ралы ә лем ә дебиеті дамуының ежелгі кезең дерінің фольклорынан бастап б. з. д. уақ ытты қ амтиды. Азия мен Африканың ертеректегі /мысыр, шумер, хеттік-хуриттік, угариттік-финикийлік/ ә дебиеті, кейінгі /қ ытай, ү нді, иран, еврейлік/ классикалық ә дебиеттері жә не еуропалық антикалық /грек, латын/ ә дебиеті жайлы танымдық материалдарды қ амтиды. Оқ у қ ұ ралы «Шығ ыс филологиясы», «Қ азақ тілі мен ә дебиеті», «Филология: қ азақ тілі», мамандық тары студенттеріне, магистранттарғ а жә не ә лем ә дебиеті тарихына қ ызығ ушы оқ ырмандарғ а арналғ ан.

Мазмұ ны

Мазмұ ны.................................................................................................................. 3

Алғ ы сө з..................................................................................................................... 4

Тақ ырып 1. Ежелгі Месопатамия ә дебиеті............................................................ 5

Тақ ырып 2. Аккадтық -вавилондық ә дебиет......................................................... 15

Тақ ырып 3. Ежелгі Мысыр ә дебиеті..................................................................... 26

Тақ ырып 4. Ежелгі Угариттік-финикийлік ә дебиет............................................. 39

Тақ ырып 5. Ежелгі Қ ытай ә дебиеті...................................................................... 48

Тақ ырып 6. Ежелгі Қ ытай ә дебиеті /жалғ асы/..................................................... 61

Тақ ырып 7. Ежелгі Ү нді ә дебиеті.......................................................................... 74

Тақ ырып 8. Ежелгі Ү нді ә дебиеті /жалғ асы/........................................................ 89

Тақ ырып 9. Ежелгі Иран ә дебиеті........................................................................ 96

Тақ ырып 10. Ежелгі Еврей ә дебиеті.................................................................... 108

Тақ ырып 11. Ежелгі Грек ә дебиеті...................................................................... 124

Тақ ырып 12. Ежелгі Грек ә дебиеті /жалғ асы/..................................................... 142

Тақ ырып 13. Эллиндік ә дебиет............................................................................ 158

Тақ ырып 14. Ежелгі Рим ә дебиеті....................................................................... 168

Тақ ырып 15. Ежелгі Рим ә дебиеті /жалғ асы/...................................................... 184

Негізгі ә дебиеттер.................................................................................................. 206

Қ осымша ә дебиеттер.............................................................................................. 206

Қ азақ жә не орыс тілдеріне аударылғ ан ә дебиеттер............................................. 206

СӨ Ж тақ ырыптары.................................................................................................. 207

Глоссарий................................................................................................................. 209

Қ осымша

-Тестік сұ рақ тар мен жауаптары............................................................................ 210

-Синхронды кесте.................................................................................................... 220

Алғ ы сө з

Жоғ ары оқ у орындарында «Шетел ә дебиеті» пә нін ү ш семестр «Ежелгі ә лем ә дебиеті», «Ортағ асырлардағ ы шетел ә дебиеті» жә не «Қ азіргі заман шетел ә дебиеті» оқ у жоспарына лайық талып оқ ытылады. «Қ азақ тілі мен ә дебиеті», «Филология: қ азақ тілі», «Шетел филологиясы» мамандық тары бойынша тә лім алатын студенттерге қ азақ тілінде оқ ыту дұ рыс жолғ а қ ойылғ анмен, ә лі кү нге дейін кредиттік оқ у жү йесіне лайық талып дайындалғ ан арнайы оқ улық, оқ у қ ұ ралдарының тапшылығ ы кө рінеді. Десек те С. Ә шімханованың «19 ғ. Батыс Еуропа ә дебиетінің тарихы» атты оқ у қ ұ ралы, С. Дү йсенғ азиннің «Шетел ә дебиетінің тарихы» атты оқ улығ ы жарық кө рді. Соң ғ ы кітапты автор мү мкіндігінше кредиттік жү йеге лайық тап қ ұ растырғ ан, ө з оқ улығ ында ежелгі ә дебиеттен антикалық дә уір ә дебиетін қ арастырғ ан. Ол тү сінікті, ө йткені оқ улық тың мақ саты шетел ә дебиет тарихын қ амтиды.

Алдарың ыздағ ы лекциялар курсы шетел ә дебиетінің ажырамас бө лігі - Ежелгі ә лем ә дебиеті тарихына арналғ ан. Ежелгі ә лемнің адамзат тарихы мен оның дамуына, ө ркениеттердің қ алыптасуындағ ы зор ү лесін айтудың ө зі артық. Бұ л кезең бірнеше мың жылдық тарғ а созылып, ұ зақ уақ ытты қ амтыды.

Оқ у қ ұ ралында қ арастырып ө ткен алуан тү рлі ө ркениет пен ә дебиеттерді дә стү рлі жү йе бойынша ү ш кезең ге: Ерте кезең ді – ежелгі деп, Орта кезең ді классикалық, кейінгі кезең ді жаң а деп бө лдік. Ә р кезең ө здігінше ү лес қ осу арқ ылы тарихта тү рлі орынғ а ие болғ анынан хабардармыз. Осындай кү рделі тарихи ү рдістер ежелгі ә лемдегі Жерорта тең ізінің жағ алауындағ ы Тигр жә не Евфрат аумағ ында жү рді. Мұ ндағ ы басты рө лге шумерлер, кейін аккадтар, семиттіктер, финикийліктер, еврейлер мен хеттіктер, ү нді европалық тілге жататын этникалық топтар ие болды. Сол секілді б. з. д. ІІІ ғ. ежелгі евро–афро–азияттық аумақ тағ ы Эгей ө ркениетінің ү шінші кезең і, ал б. з. д. ІІ ғ. крит-микендік кезең дерді айтпай кетуге болмайды. Бұ л дә уірдің ескерткіштері осы кү нге дейін жеткен. Кезекті ежелгі ү нділерге берсек, мұ нда б. з. д. ІІІ-ІІ мың жылдық тарда керемет «Махенджо–Даро жә не Хараппа» деп аталатын ө ркениет ө мір сү рсе, Хуанхэ ө зенінің бойында Яншао ө ркениеті болғ аны белгілі. Қ орыта келе, ежелгі ә лемдегі мә дениетті қ алыптастырғ ан ү лкен ү ш мә дени-тарихи орталық тарды айтуғ а болады: Шығ ыс-азия, Оң тү стік-азия мен Евро–афро–азия территориялары. Осы негізгі ү ш аймақ бү кіл адамзат тарихы мен мә дениетінің дамуына зор ү лес қ осқ ан.

Оқ у қ ұ ралы 15 лекцияғ а бө лініп, тақ ырыпты пысық тауғ а арналғ ан сұ рақ тар берілді. Оқ у қ ұ ралында студенттердің ө здік жұ мыс тапсырмалары, негізгі жә не қ осымша ә дебиеттер тізімі, аудармалар тізімі, глоссарий жә не оқ ушы ө зі-ө зі тексере алатын, жауаптары кө рсетілген қ осымша тестік сұ рақ тар мен синхронды кестеден тұ рады.

Оқ у қ ұ ралы Қ азақ стан Республикасы Білім жә не ғ ылым Министрлігі бекіткен типтік оқ у бағ дарламасы мен Мемлекеттік стандартқ а сә йкес /1 кредит – 45 сағ атқ а/ қ ұ растырылғ ан.

12 3 4 5 6 7 8 9 10 Следующая ⇒