|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3.1 Өнімдік есептеу 2 страницав=0, 064/0, 1*0, 1*600*0, 7=0, 015м.
В=0, 015/0, 9м.
Тасымалдағ ыштың биіктігі Н=0, 8см деп қ абылданады. 3 топ қ ұ рал-жабдық тардың есептеу нә тижелері кестеде келтірілген. Тасымалдағ ыштың электроприводының қ уаттылығ ы мына формуламен анық талады: Nэ =П/102/η (L+4)*K, кВт, (10)
Мұ ндағ ы: η -приводтың ПӘ К-і η =(0, 65-7, 0), K-ұ зындығ ы мен ө німділігі аз транспортер приводының ерекшеліктеріне байланысты арналғ ан коэффициент (ленталы транспортерлер ү шін К=5),
Nэ =0, 064/102*0, 65(1, 9+0, 8)*5=0, 395кВт. 22 кесте - 3 топтағ ы жабдық ты есептеу
4-ші топқ а ү здіксіз ә рекет ететін жылулық жабдық тар жатады (қ уыру пештері, бу плиталары). Ү здіксіз ә рекетететін жылулық жабдық тардың саны мына формуламен есептеледі (11)
мұ ндағ ы: F - жабдық бетінің жылуалмасу есебі, м ; F - жабдық тың паспорт бойынша жылуалмасу беті, м . 1) КПП-1 (пияз ү шін) 5-ші топқ а периодты ә рекет ететін жылулық жабдық тар жатады: екіденелі қ азандар, екіқ абырғ алы вакуум-аппараттар жә не т. б. 1) қ азан Д9-41А
6-шы топқ а консервілерді стерилизациялауғ а арналғ ан жабдық тар жатады: автоклавтар, стерилизаторлар жіне пастеризаторлар. 1) автоклав (ассортимент ү шін)
6 топқ а консервілерді стерильдеуге арналғ ан қ ұ рал-жабдық тар (автоклав, стерилизатор, пастеризатор) жатады. 6 топтағ ы ү здіксіз істейтін (стерилизаторлар мен пастеризаторлар) қ ұ рал-жабдық тардың саны 1 топтағ ы қ ұ рал-жабдық тардың санын есептеу ө рнегімен анық талады. 6 топтағ ы ү здікті істейтін (автоклавтар) қ ұ рал-жабдық тардың саны аппараттың толық жұ мыс істеу циклына байланысты. «Томат тұ здығ ындағ ы шегілген ет» консервілері Консервілерді стерильдеу ү шін АВ-2 екі торлы тік автоклавын қ абылдаймыз. Бір торғ а 435 банкі сияды, онда 1 автоклавқ а:
N = 435 х 2=870 банкі
Жалпы стерильдеу уақ ыты:
τ = τ 1 +τ 2 +τ 3 +τ 4 +τ 5 =10+20+15+20+10= 75мин
мұ ндағ ы: τ 1, τ 5 - торларды автоклавқ а арту мен тү сіру уақ ыттары, минут; екі торлы автоклавқ а бұ л уақ ыттар 10 минуттан қ абылдаймыз; τ 2, τ 3, τ 4 – зстерильдеу формуласындағ ы уақ ыт.
Автоклавтың ө німділігі:
банкі/минут
Автоклавтың қ ажетті саны:
дана
мұ ндағ ы: Nж – технологиялық желінің сағ аттық ө німділігі (банкінің саны). Цех бағ дарламасынан Nж=700 деп қ абылдаймыз.
6 топтағ ы қ ұ рал-жабдық тардың есептеуін 26-кестеге тү сіреміз.
23 кесте - 4-ші топ жабдық тары санының есебі
24 кесте - 5-ші топ жабдық тары санының есебі
25 кесте - 6-ші топ жабдық тары санының есебі
26 кесте - 6 топтағ ы қ ұ рал-жабдық тардың санын есептеу
4 Ең бек жә не тіршілік қ ауіпсіздігі бө лімі
Қ азақ стан Республикасының " Ең бек қ ауіпсіздігі мен оны қ орғ ау" туралы заң ы 2004 жылдың 12 наурызында кү шіне енген. Бұ л заң Қ азақ стан Республикасындағ ы ең бекті қ орғ ау аумағ ындағ ы қ оғ амдық қ атынастарды реттейді жә не ең бек ету процесстері кезіндегі жұ мысшылардың қ ауіпсіздігі, ө мірі мен денсаулығ ын сақ тауды қ амтамасыз етуге бағ ытталғ ан, сондай-ақ мемлакеттік саясаттың ең бек қ ауіпсіздігі мен қ орғ ау аумағ ындағ ы негізгі принциптерін тағ айындайды.
4. 1 Професионалды қ ауіпсіздік пен денсаулық ты басқ ару жә не бағ алау
Ең бекті қ оғ ауды басқ ару жү йесі (ЕҚ БЖ)─ кез келген ө неркә сіп орындарындағ ы басқ ару жү йесінің қ ұ рамдас бө лігі. Жү йенің негізгі функциясы: ─ ең бекті қ орғ аудағ ы жұ мыстарды ұ йымдастыру жә не бағ ыттау; ─ ең бекті қ орғ аудағ ы жұ мыстарды жоспарлау; ─ ең бекті қ орғ ау жұ мысын бағ алау жә не ЕҚ БЖ функцияландыру; ─ ең бекті қ орғ ау жағ дайының анализі, бағ алауы; Жү йенің негізгі тапсырмалары: ─ жұ мысшыларды ең ьек қ ауіпсіздігіне оқ ыту; ─ ө ндіріс жабдық тарының қ ауіпсіздігін қ амтамасыз ету; ─ ө ндіріс процестерінің қ ауіпсіздігін қ амтамасыз ету; ─ ғ имараттар иен қ ұ рылыстардың қ ауіпсіздігін қ амиамасыз ету; ─ ең бектің санитарлы-техникалық шарттарын нормализациялау; ─ жұ мысшыларды индивидуалды қ орғ аныс қ ұ ралдарымен қ амтамасыз ету; ─ ең бектің оптималды режимі мен жұ мысшылардың демалысын қ амтамасыз ету; ─ жұ мысшыларғ а санитарлы-тұ рмыстық қ ызмет кө рсету; ─ жұ мысшыларды мамандығ ы бойынша профессионалды таң дау. Кә сіпорындағ ы ең бек қ орғ анысын басқ ару цехтағ ы жетекші немесе бас инженердің қ олында, ал ө ндіріс учаскелерінде сә йкес бө лімдердің ә не қ ызметтердің жетекшілерінде болады [25].
4. 2 Жаң а технологиялар сипаттамасы, олардың механизация жә не автоматизация деігейлері
Машиналар мен аппараттардың жаң а конструкцияларын шығ ару, оларды ө ндіріске енгізу шикізат аудандарында, дайын ө німді қ ораптағ анда, тараны жуғ анда, шикізатты тазалау мен т. б опнрацияларда қ ол ең бегінен бас тартуғ а мү мкіндік береді, жоғ арыө німділікті ағ ынды технологиялық желілерді шығ аруды қ амтамасыз етеді. Консерві ө ндірісі кә сіпорындарында суы бар ыдыстарғ а шикізаттарды автомашина кузовтарынан жү ктеу ү шін ГАП-2ц жә не ГУАР-15с сериялы жылжымалы автомобилжү лтегіштер қ олданылады. Шыны тарадағ ы ұ рылуды тө мендету ү шін гофрирленген картон қ ораптар, ағ аш жә шіктер немесе кө пқ абатты пакеттерді қ олдану кең ес етіледі. Осы кезде тасымалдау кезіндегі ең бек шығ ыны 1, 7-3 есе тө мендейді. Консерві ө ндірісіндегі ең аз механизацияланғ ан процестердің бірі машиналарды, аппараттарды, сыйымдылық тарды, ө ндіріс жә не кө мекші ғ имараттарды санитарлық тазалау болып табылады. Осығ ан байланысты жобалаукезінде автоцистерналар мен ү лкен стационарлы сыйымдылық тарды қ ыздырусыз ММ-4 жуу машинасы кө мегімен жуу қ арастырылды. Шыны қ алдық тарын толық тырғ ыш каруселінен, жабқ ыш жә не этикеткалайтын машиналарынан жә не мө лшерлегіш қ ондырғ ылардың ү рлегішінен, крандағ ы тесіктерден тазалау ү шін желіге тығ ыздалғ ан ауа мен онч негізгімагистральмен ьайланыстыратын ә р машинадағ ы шланганы қ арастыру керек. Жобалау кезінде жабдық тарды таң даумен бірге жекелеген операцияларды реттеу мен автоматты бақ ылау, автоматизацияланғ ан ө ндіріс желілерін шығ ару, технологиялық процесті дистанционды басқ ару мә селелері де шешіледі. Байланыстың тү рлі техникалық кө здері бар: автоматизацилық дыбыстық жә не жарық тық сигнализация, диспетчерлік телефон байланысы, сө йлесу қ ондырғ ылары, телевизионды ө ндірістік қ ондырғ ылар жә не т. б. Электронды-есептеуіш машиналарды (ЭЕМ) қ олданып техпологиялық процестерді автоматты басқ ару жү йесі(ТПАБЖ) шығ арылуда. Автоматизация кө здерін таң дау технологиялық процестің специализациясы, ү здіксіздігі, тұ рақ тылығ ың реттелетін параметрлерінің жіберілетін ауытқ улары жә не процес уақ ытына байланысты жү ргізіледі. Автоматикалық реттеу жү йесін қ олдануғ а мү мкіндік беретін ауысу поцестерінің оптималды режимдері таң далады. Консерві ө ндірісінде автоматты бақ ылау-ө лшегіш жә не реттегіш приборларды келесі мақ сатта қ оданады: ─ шикізат сапасын бақ ылау(тү сі, ө лшемі, дефектісі); ─ шикізатты жуу машиналарындағ ы судың кші мен шығ ынын реттеу; ─ шикізат пен жартылай фабрикаттарды механикалық ө ң деу процестерін реттеу(мысалы, престе жаныштау); ─ бө где қ оспалрды(сусымалы материалдардағ ы ферроқ оспалар)қ ұ ртуды басқ ару жә не реттеу; ─ жеміс шырындарындағ ы тү стілік пен мө лдірлікті реттеу жә не бақ ылау; ─ жұ мысшы ерітінділердің (жасыл бұ ршақ ты флотационды сұ рыптауғ а арналғ ан ерітінділер, химиялық консерванттар ерітіндісі, жемістердің қ абығ ын химиялық тазалауғ а арналғ ан сілтілік ерітінділер, консерві тараларын жууғ а арналғ ан ерітінділер жә не т. б)концентрацияларын реттеу; ─ ө німді қ ыдырғ анда жә не бланширлегенде температурасын реттеу(трубалы жылкалмастырғ ышта, бланширлегіште, т. б жылулық аппараттарда); ─ тапсырылғ ан процес уақ ытына сә йкес стерилизация кезінде қ ысым мен температураны программлық реттеу(ү здіксіз ә рекетті серилизаторда жә не автоклавта); ─ қ айнатылғ ан німнің концентрациясын реттеу(томат пастасын алу ү шін ү здіксізә рекетті вакуум-буландырғ ыш қ ондырғ ыларда); ─ ө німнің дең гейін реттеу(булы-майлы пештерде, буландыру аппараттарда, соус, сироп жинғ ыштарда); ─ консерві тарасын толтырғ ыш дә режесіе бақ ылау жә не реттеу(массасы мен ө лемі бойынша); ─ ө ндірістік желінің бір машинасы жұ мысын тоқ татқ ан жағ дайда электроқ озғ алтқ ыштарды автоматты ө шіру; ─ тоң азыту қ ондрғ ысының жұ мысының автоматизациясы(компрессор мен су насостарын қ осу жә не тоқ тату, ресивер мен аралық ыдыстардыдағ ы дең гейді ұ тау, бірқ алыты жұ мыс режиміндегі жарық тық жә не дыбыстық сигнализация); ─ бу котелдарының жұ мысын автоматизациялау(суды беру, бу қ ысымын реттеу жә не т. б); ─ сантехникалық қ ондырғ ыларды автоматизациялау. Шикізатты ө ндірудің технологиялық процесін автоматты басқ ару ү шін процес жү рісі туралы информацияны жинау, ө ң деу жә не оны реттеу, басқ ару жә не сигнализациялау қ ажет. АСУП қ ұ рамында шешілетін тапсырмалар 3 класқ а бө лінеді: ─ ұ зақ мерзімді периодқ а ө ндіріс циклін сттистикалық оптимазациялау; ─ ағ ымдық жоспарлау жә не шикізатты ө ң деуді басқ ару оптимизациясы; ─ есептік жә не ақ паратты-анық тамалық тапсырмалар.
4. 3 Ғ имараттың кө лемдік-жоспарлау шешімдері, цехты жарық тандыру, цехтың басты жоспарда орналасуы
Консерві зауыттарын ө ндірістік тізбек қ ұ рамында─ кө мекші ө ндіріс пен шаруашылық тың жалпы объектілері, инженерлік жарық тандыру мен конструкциялаулары бар кә сіпорындар тобында рналасқ ан жө н. Сонымен қ атар микробиологиялық инфекция туғ ызуы мү мкін ө ндіірістермен (сыра қ айнату жә не ашытқ ы зауыттары, шарап жасау кә сіпорындары, т. б) жақ ын орналасуынан қ ашу керек. Бір-біріне жақ ын кә сіпорындарды комплексті орналастыру жалпы энергетикалық базағ а ие болуғ а жә не оны рациональды қ олдануғ а мү мкіндік береді. Ө ндірістік цехтарда негізгі жә не кө мекші материалдар қ орын сақ тауғ а (1 тә улік), тазалау(6м2) жә не ө ндірістік(6м2)инвенторды сақ тауғ а, цех басқ армасы орнына (9-дан 12м2 дейін) жә не кезекші слесарьғ а, электрикке(6-дан 9-м2-ге дейін) арнайы бө лмелер болуы керек. Айтылғ ан бө лмелер цехтың қ алғ ан кең істігінен тор қ оршаулармен бө лінеді. Платформалар мен эстакадалар астындағ ы платформалар жұ мыс жү ргізу ү шін қ ол тиімді болуы керек. Барлық люктер, желдеткіш тесіктер жә не қ абырғ алардағ ы тесіклер металл торлармен бекітіледі. Бұ дан басқ а, желдеткіш тесіктепді ішінен герметикалыжабылатындай етіп орналастырады. Ғ имараттар қ арапайым тікбұ рышты формағ а ие болуы керек. Бұ л жағ дайда қ ұ рылысты индустриальды ә діспен жү ргізетін унифицирленген қ рылыс конструкцияларын қ олдануғ а болады. Ғ имараттың этаждылығ ын таң дау кезінде технологиялық процестердің талаптарына, сондай-ақ 6 категорияда – А, Б, В, Г, Д, Е болатын ө ндірістің ө рт қ ауіпсіздігіне жү гінеді. Д категориясына жататын консерві зауыттарының ө ндірістік цехтары аз қ ауіпті болып саналады, оларғ а қ абаттылық шектелмейді. Бірақ, технологиялық процестің кө лденең схемеасына байланысты оларды 1 қ абатты етіп салады. Бір қ абатты ғ имараттар ү шін бағ ыттауы, ені жә не биіктігі мү мкіндігінше ьірдей қ арастырылады. Тағ ам ө неркә сібінде жоспарлы бір қ абатты ғ имараттардың типтік унифицирленген секциялардың келесідей параметрлері қ абылданғ ан: секция биіктігі 4, 8 немесе 6м жә не колонна торы 18х12м болғ анда 60х72м жә не 72х144; секция биіктігі 6м жә не колонна торы 12х6м болғ анда 72х48м; секция биіктігі 6м жә не колонна тоы 12х6м болғ анда 72х72. Тағ ам кә сіпорындарының кө п қ абатты ғ имараттарының унифицирленген типтік секциялары қ абат биіктігі 4, 8 жә не колонна торы 6х6м болғ анда 48х24, 48х36, 48х48. 60х24, 60х36, 60х48м ө лшемдерге ие. Ө ндірістік цехтарының компоновкасы аяқ талғ ан соң, ондағ ы барлық объектілердің орнын анық тайды, оларды бс жоспарда орналастырып, габариттерін табады. Содан соң технологиялық процестің шарттарына, қ ұ рылыс нормасы мен ережелеріне, сондай-ақ санитарлық жә не ө рт қ ауіпсіздік нормаларғ а сү йене отырып зауыттың барлық объектілерінің соң ғ ы компоновкасын жасайды. Басты жоспарды қ ұ растыру кезінде ондағ ы объектілер мү мкіндігінше бір жалпы ғ имаратта орналасқ аны жө н, жекеленген кпустардың саны аз болуы тиіс. Жеке ғ имараттар аз болғ ан сайын қ ұ рылыс бағ асы аз болады жә не қ ұ рылыс алаң ы да жақ сы пайдаланылады. Сонымен бірге, бас жоспарда объектілер компактті орналасса комуникациялар тартылуы азаяды.
4. 4 Ө ндірістік санитария бойынша шешім
СП 245-71 жә не СНиП ║ -Г. 7-62 сә йкес желдету жоспарланады. Консерві зауыттары цехтарында жергілікті тартқ ыш қ ондырғ ылардың келесідей типтері қ арастырылады: кө тергіш щиткалары бар жабын – бумайлы пештер ү шін; корпустан 2 тартқ ыш трубалар – ленталы, барабанды блнаширлегіштер жә не шыны тараны жууғ а арналғ ан машиналар ү шін; машина корпусын жапқ ыш – пияз кескіш ү шін; есіктері бар тартқ ыш шкаф – екі қ абырғ алы котелдар ү шін; зонт – қ ақ пақ тарды шпаркалау ү шін бө шке ү стінде; борттық тартқ ыш – десульфитатор ү шін. Томаттарды қ айнату станциялары жә не автоклавты бө лімдерді жұ мыс орнына таза ауаны беретін насадкалармен жабдық тау қ ажет. Есеп бойынша бір жұ мысшығ а ауа кө лемі 20м3 дейінгі кө лемдегі бө лмеде адам басына 0, 00833м3/с аз емес, 20-дан 40-қ а дейінгі кө лемдегі бө лмеде 0, 00555м3/с аз емес болуы керек. Ө ндірістік бө лмелерді желдетуді табиғ и жә не механикалық етіп жоспарлайды. Ө німдерге берілетін ауа тазартылды. Сыртқ ы есіктер мен дарбазалар, сондай-ақ тасымалдағ ыштарғ а арналғ ан проемдар жанынан ауа жіберілетін ауалы-жылулық завестермен жабдық талады. Шикізатты сульфитациялайтын бө лмелер ауаалмасу реті 7-ден тө мен болмауын қ амтамасыз ететін авариялық желдеткішпен қ амтамасыз етіледі. Консерві зауыттарының жыл бойына немесе қ ысқ ы уақ ытта жұ мыс істейтін ө ндірістік бө лмелері орталық жылыту жү йесімен жабдық талуы тиіс. Жылдың жылы мезгілінде ғ ана жұ мыс істейтін цехтарда жылыту қ арастырылмайды. Жылыту есебі ү шін ауа температурасы қ абылданады: ө ндірістік цехтарда - 16˚ С; дайын ө нім қ оймаларында - 10˚ С; жесть тара қ оймаларында - 5˚ С; кө кө ніс сақ тау орнында - 2˚ С. Материалды, шыны жә не ағ аш таралар, қ ораптау материалдар қ оймасы ү шін жылыту қ арастрылмайды. Жылыту жү йесі жылуды сыртқ ы қ оршаулармен (қ абырғ алар, едендер, терезелер, есіктер) жоғ алтпауы тиіс. Цехтардағ ы оптималды метеорологиялық шарттар жылу шығ ны мен жұ мыс сипатына тә уілді СНиП 245-71 бойынша келесі шекте қ абылданғ ан: суық жыл мезгілінде температура 16-22˚ С; жылы кезде – 18-25˚ с; ауаның салыстырмалы ылғ алдылығ ы 60-80%, ауаның жаздағ ы қ озғ алыс жылдамдығ ы 0, 2-0, 3м/с, қ ыста 0, 2-0, 7м/с. Табиғ и (кү ндізгі) жарық тандырудың кө зі – кү н радиациясы, кннің сә улелік энергиясының ағ ыны, ол жер бетіне тік жә не шашыраң қ ы сә уле тү рінде жетеді. Табиғ и жарық тандыру ең гигиеналық болып табылады жә не ол адамдар кө п болатын бө лмелер ү шін қ арастырылады. Бө лмелерді табиғ и жарық тандыру қ абырғ алық (сыртқ ы қ абырғ алардағ ы сә улелік проемдар арқ ылы ), жоғ арғ ы (фонарлар, жабындағ ы сә улелік проемдар)ғ комбинирленген – жоғ арғ ы жә не қ абырғ алық жарық тандырудың ү ндесуі деп бө лінеді. Табиғ и жарық тандыру жү йесін келесі факторлар есебінен таң дайды: − ғ имараттың қ абылданғ ан архитектуралық -жоспарлық, кө лемдік-кең істіктік жә не конструкциялық шешімі жә не тағ айындау; − технологиялық жә не кө збен жасайтын жұ мыстың ерекшкліктеріне байланысты бө лмелерді табиғ и жарық тандыру талаптары; − ғ имарат соғ ылатын орынның климаттық жә не жарық климаттық ерекшкліктері; − табиғ и жарық тандырудың тиімділігі. Жасанды жарық тандыру табиғ и жарық жетіспейтін немесе кү ндіз табиғ и жарық мү лдем тү спейтін бө лмелер ү шін қ арастырылады. Жасанды жарық тандыру жалпы(барлық ө ндң рң стік бө лмелер жарық тандыратын бетке біртекті таралғ ан бір типті жарық тандырғ ыштармен жә не бірдей қ уаттылық тағ ы лампалармен жарық тандырады) жә не комбинирленген(жалпы жарық тандыруғ а жұ мыс орнында аппараттағ ы, станоктағ ы, прибордағ ы жарық тандырғ ыштар қ осылады) болуы мү мкін. Функционалдық тағ айындалуы бойынша жасанды жарық тандыру жұ мысшы, кезекші жә не тө тенше болып бө лінеді. Жұ мысшы жарық тандыру барлық бө лмелерге жә не адамдардың қ алыпты жұ мысы мен транспорттық қ озалысын қ амтамасыз ететін жарық тандырылатын траекторияларғ а міндетті болып табылады.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|