- Автоматизация
- Антропология
- Археология
- Архитектура
- Биология
- Ботаника
- Бухгалтерия
- Военная наука
- Генетика
- География
- Геология
- Демография
- Деревообработка
- Журналистика
- Зоология
- Изобретательство
- Информатика
- Искусство
- История
- Кинематография
- Компьютеризация
- Косметика
- Кулинария
- Культура
- Лексикология
- Лингвистика
- Литература
- Логика
- Маркетинг
- Математика
- Материаловедение
- Медицина
- Менеджмент
- Металлургия
- Метрология
- Механика
- Музыка
- Науковедение
- Образование
- Охрана Труда
- Педагогика
- Полиграфия
- Политология
- Право
- Предпринимательство
- Приборостроение
- Программирование
- Производство
- Промышленность
- Психология
- Радиосвязь
- Религия
- Риторика
- Социология
- Спорт
- Стандартизация
- Статистика
- Строительство
- Технологии
- Торговля
- Транспорт
- Фармакология
- Физика
- Физиология
- Философия
- Финансы
- Химия
- Хозяйство
- Черчение
- Экология
- Экономика
- Электроника
- Электротехника
- Энергетика
3.1 Өнімдік есептеу 1 страница
Ө німдік есептемені орындау кезінде берілген бастапқ ы мә ліметтер бойынша шикізаттың тү су графигі; цехтың жұ мыс істеу графигі; цех бағ дарламасы; 1меб (немесе 1тонна) дайын ө нім ө ндірісіне шикізатпен материалдардың қ ажетілігін есептеу; шикізат, материал мен ыдыстың сағ аттық, ауысымдық пен жылдық қ ажеттілігі; ә р технологиялық операцияғ а сағ ат сайын тү сетін шикізат (немесе жартылай дү мбілдің ) мө лшері анық талады.
Ө німдік есептеменің кө мегімен ә р технологиялық операцияда ө ң делетін шикізата ө тетін сандық ө згерістерді анық тауғ а болады.
Ө німдік есептемені орындауғ а қ ажетті мә ліметтер:
ө ндірілетін ө нім тү рі;
технологиялық желінің ө німділігі – меб/сағ, меб/ауыс, меб/жыл, меб/ай,
дайын ө німді бө лшектеу тү рі [16].
Шикізаттың тү су графигі. Алдымен, маусымды пісетін шикізаттың тү су кезең і, одан кейін маусымаралық шикізат немесе жартылай дү мбілдердің тү су кезең дері анық талады. Жұ мыс істеу кезең ін ұ зарту ү шін шикізаттың тө мен температурада тоң азытқ ыш камераларында сақ талуын қ арастыру қ ажет. Графикте ө зінің пісу маусымында шикізаттың тү суі біртұ тас сызық пен, ал оның тоң азытқ ыштан келіп тү суі штрих сызық пен кө рсетіледі [16, 28].
Шикізаттың тү су графигі 13 кестеде кө рсетілген.
13 кесте -Цехқ а шикізаттың тү су графигі
| Шикізаттың аталуы
| Айлар | Жылына жұ мыс кү ні | |||||||||||
| Ет Сә біз Пияз | ----------------- --------------------------------------------------- ----------------------------------- ----------------- ----------------------------------- | ||||||||||||
Цехтың жұ мыс істеу графигі. Цехтың жұ мыс істеу графигі цехқ а шикізаттың тү су графигі мен шикізат пісу маусымы блойынша қ ұ растырылады. Цехтың жұ мыс істеу графигінде консерві тү рінің ө ндіру кезең і кө рсетіледі. Графикте тә улік ішінде кү н мен ауысым саны кө рсетіледі. Цехтың жұ мыс істеу графигі мү мкіндігінше бір тұ тас, ә р технологиялық желіге бө лек жасалынады. Цехтың жұ мыс істеу графигін қ ұ растыру кезінде зауыттың маусымдық жұ мысын ұ зарту ү шін шикізатты суытылғ ан немесе мұ здатылғ ан тү рде сақ талуын қ арастыру жө н. Бір технологиялық желіде ә р тү рлі консерві тү рлерін шығ ару ү шін мү мкіншіліктері қ арастырылады. Тез ө ң деуді қ ажет етпейтін немесе қ ол ең бегін кө п шығ ындайтын кө кө ніс пен жемістерден жасалынатын консервілерді тә улікте екі ауысымда ө ң деуге болады. Егер шикізатты жыл бойы ү здіксіз ө ң деуге болса, онда цехтың жұ мысын бір немесе екі ауысымғ а жобалауғ а болады [16]. Цехтың жұ мыс істеу графигі 14 кестеде кө рсетілген
14 кесте -Цехтың жұ мыс істеу графигі
| Технология лық желінің аталуы | Тә улік те ауысым саны |
Ә р ай бойынша | Жылына ауысым саны | |||||||||||
| Томат тұ здығ ындағ ы шегілген ет | 1 | 200 | ||||||||||||
Цех бағ дарламасы. Цех бағ дарламасына ә р тү рлі ө німдердің сағ аттық, ауысымдық, айлық жә не жылдық тапсырмалары кіреді. Тапсырма меб немесе тонна тү рінде беріледі. Барлық ө нім тү ріне уақ ыт бө лігі бойынша қ орытынды жасалады. Цех бағ дарламасын қ ұ растыру негізінде дайын ө нім бірлігімен берлген ауысымдық немесе жылдық тапсырма жылына ауысым санын кө рсететін цехтың жұ мыс графигі кіреді.
Цех бағ дарламасын қ ұ растыру кезінде берілген есептік банкілерден физикалық банкілерге ө ту ү шін аудару коэффициенті К пайдаланылады. Аудару коэффициентінің мә ні физикалық пен есептік банкілердің тү рлеріне байланысты [29].
, (2)
мұ нда: 
- физикалық банкінің кө лемі, мл; 
- есептік банкінің кө лемі, г;
1000 есептік банкідегі физикалық банкінің саны:
, дана (3)
консервілері ү шін аудару коэфициенті:
К0 = 
= 1, 904
zф. б. = 
= 1904 дана
Сонда 1меб = 1904 банкіге тең. 1. Ө німнің ө ндірілетін мө лшерін анық таймыз:
Томат тұ здығ ындағ ы шегілген ет, П = 8 меб/ауыс. ауысымына 8 х 1904 = 15232 сағ атына 8: 8 = 1
1904 х 1 = 1904 маусымына 200 х 8 = 1600
1600 х 1904 =3 046 400 айына 20 х 8 = 160
160 х 1904 = 304 640
Технологиялық желінің ө німділігі 8 меб/ ау. Цех бағ дарламасын кұ растыру 15 кестеде кө рсетілген.
15 кесте - Цех бағ дарламасы
| Ө німнің аталуы | Ыдыс тү рі | Ауысым саны | Жылына жұ мыс кү ні | Ө німділік | |||||||
| ауысымына | сағ атына | маусымына | айына | ||||||||
| меб | ф. б. | меб | ф. б. | меб | ф. б. | меб | ф. б. | ||||
| Томат тұ здығ ындағ ы шегілген ет | №3 | 3 046 400 | |||||||||
Шикізат пен материал қ ажеттілігі. Шикізат пен материал қ ажеттілігі олардың шығ ын нормасы мен технологиялық желінің сағ аттық ө нмділігі бойынша анық талады [24].
16 кесте -Шикізат пен материалдардың қ ажеттілігі
| Технология лық желінің аталуы
| Шикізат пен материалдар
| Шы ғ ын нормасы кг/т
| Шикізат пен материалдардың шығ ын нормасы | |||
| Сағ атына, кг | Ауысымына, кг | Маусы мына, кг | Айына, кг | |||
| Томат тұ здығ ындағ ы шегілген ет | Сің ірінен ажыратылғ ан ет | 184, 35 | 184, 35 | 1474, 8 | ||
| Тұ шытылғ ан сиыр майы | 21, 2 | 21, 2 | 169, 6 | |||
| Томат пастасы | 29, 6 | 29, 6 | 236, 8 | |||
| Тұ з | 3, 34 | 3, 34 | 26, 72 | 534, 4 | ||
| Қ ара бұ рыш | 0, 27 | 0, 27 | 2, 16 | 43, 2 | ||
| Қ ант | 0, 48 | 0, 48 | 3, 84 | 76, 8 | ||
| Пияз | 22, 8 | 22, 8 | 182, 4 | |||
| Сә біз | 17, 9 | 17, 9 | 143, 2 | |||
| Кепкен нан | 16, 7 | 16, 7 | 133, 6 | |||
| Сорпа | 50, 8 | 50, 8 | 406, 4 | |||
Ә р операция бойынша шикізат пен жартылай дү мбілдердің қ озғ алысы. Ә р операцияғ а тү сетін шикізаттың мө лшерін анық тау ү шін шикізаттың бастапқ ы мө лшерінен % тү рінде берілген жалпы шығ ындардың мө лшері мен ә р операция бойынша шикізаттың жоғ алу мө лшерін анық тап аламыз [24]. Келесі келетін операцияғ а тү сетін шикізаттың мө лшерін анық тау ү шін оның алдындағ ы операцияғ а тү сетін шикізаттың мө лшерінен осы операциядағ ы шығ ын мен қ алдық тардың мө лшерін аламыз. Шикізат пен жартылай дү мбілдердің есптемесі кестеде кө рсетілген.
17 кесте - Ә р операция бойынша шикізат пен жартылай дү мбілдердің қ озғ алысы
| Шикізат пен жартылай фабрикат қ озғ алысы | Жартылай фабрикаттардың шығ уы кг/ч | ||
| Ет | Пияз | Сә біз | |
| Сү йегінен ажырату % кг Сің ірінен ажырату % кг Бө лікке бө лгені % кг Волчокта майдалау % кг Формалау % Кг Ұ нғ а аунату шылау % кг Сорттау % кг Тазалау % кг Жуу % кг Кесу % кг Қ уыруы % кг Бө лшектеу % кг Қ орытынды | 247, 44 22, 2 54, 93 192, 51 3, 3 8, 166 184, 35 0, 3 0, 742 183, 6 0, 3 0, 742 182, 86 0, 1 0, 247 182, 6 51, 128 11, 47 0, 3 0, 548 130, 9 | 22, 8 1, 14 2, 05 19, 608 0, 684 18, 924 1, 14 17, 754 7, 825 9, 959 0, 5 0, 89 9, 87 | 17, 9 5, 5 0, 98 16, 92 1, 79 15, 13 0, 537 14, 6 1, 074 13, 526 22, 5 3, 04 10, 486 0, 5 0, 068 10, 418 |
Бө лшектеу ыдысының қ ажет мө лшерінің есептемесі.
Ө німді бө лшектеуге ыдыс қ ажеттілігі 100% десек, оның 50% қ олданылыстағ ы ыдыстардың қ атарымымен есептеледі, яғ ни зауытқ а бұ рын пайдаланылғ ан банкілердің есебінен. Бұ л ыдыстар зауытқ а ағ аш жә шіктерме жеткізіледі. Жә шікте жө ндеуден кейін дайын ө нім салуғ а пайдаланылады.
Ыдыстың жә не қ ақ пақ тардың қ ажетті саны банкілерді тасымалдау кезінде, сақ тауда жә не ө ң деуде сынуымен, ал қ ақ пақ тар жабу машинасының механизмнің салдарынан жарамсыздануын ескере отырып саналуы тиіс.
18 кесте - Дайын ө німдерді бө лшектеуге қ ажет ыдыстар мен қ ақ пақ тар.
| Ыдыс жә не қ ақ пақ тү рлері | Сынумен жарамсыздығ ын есепкен алмағ андағ ы қ ажеттілігі | Жарамсыздық пен сыну % | Жарамсыздык пен сынуын есепке алғ анда | ||||
| сағ атына | ауысымына | маусымына | сағ. | ауыс. | маусым | ||
| № 3 | 0, 2 | ||||||
Дайын ө німді буып-тү юге арналғ ан сыртқ ы ыдыстың санын есептеу.
Шыны ыдыстағ ы консервілерің сыртқ ы қ орабына қ ажеттілігін есептегенде, 75 % консервілерді ағ аш жә шіктерге, ал 25 % картон қ атты қ ораптарғ а қ орапталады деп алынады.
Дайын ө німді буып-тү юге арналғ ан сыртқ ы ыдыстың қ ажетті саны 19 кестеде кө рсетілген.
19 кесте -Дайын ө німді буып-тү юге арналғ ан сыртқ ы ыдыстың қ ажетті саны
| Ассорти мент | Дайын ө німді қ орап- тау тү рі | Қ ораптау-ғ а арналғ ан ағ аш жә шіктің № | ыдыстың МЕСТ ы | Ыдыстың сыйымды-лық бірлігі | Қ орапталалатын ө німні саны Дана/ауысы мына | Қ орапталғ ан ыдыстың сан бірлігі, дана/ ауыс. |
| Томат тұ здығ ындағ ы шегілген ет | № 3 | МЕСТ 5981-71 |
3. 2 Технологиялық жабдық тарды таң дау
Консервіленген ө німдерге технологияларды жасағ аннан кейін технологиялық жабдық тарды таң даймыз.
Консерві цехтарына технологиялық жабдық тарды таң дау, жабдық тардың технологиялық нормалардың жұ мыс істеу ұ зақ тығ ы жә не шикізатты ө ң деу кө леміне байланысты, технологиялық жабдық тарды таң дау жә не есептеу мына операцияларды орындауғ а арналмағ ан: жабдық ты таң даудағ ы центролиз жууғ а жә не дезинфирлеуге арналғ ан центролизді жабдық. Технологиялық жабдық тың техника экономикалық кө рсеткіштері мына талаптарғ а жауап береді, машина мен аппараттарда кө рсетіледі, машиналардың жұ мыс істеу ұ зақ тығ ы, детальдардан гарбариттерден жасалғ ан материал тү рі, қ ызмет кө рсету жә не қ ауіпсізділігі, жабдық тың механизациялық дең гейі жә не т. б. жабдық тарды таң дай отырып машиналарды шикізат шығ ыны дайын ө нім сапасына жауап береді.
Кө бінесе жоғ ары ө німділікті беретін қ арапайым конструкциялы, қ иын жұ мыстарды талап етпейтін, аз суды, парды, электр энергияны, суық тың ең аз мө лшерін пайдаланады.
Азық -тү лік тамақ ө ндірісінде аппаратураны, жабдық ты, инвертарды осы ө ндірісте қ олданатын материалдардан дайындайды. Детальдарғ а пайдаланатын материалдар жә не тағ ам жабдық тардың узлендріне болаттан пайдаланады. Машинаның ішкі бө лігін бояуғ а тиым салынады. Мыс: томат ө німдерін қ айнатқ ан кезде тот баспайтын болат аппараттар қ олданылады. Ал джемді павидланы тә тті жеміс-жидектерді қ айнату кезінде мыс материалдарын қ олданылатын себебі мыс жоғ ары жылуұ стағ ыш коэффициентке ие, ал қ ант ө німінің қ ұ рамында кездеседі, ал металдың қ ышқ ылдануынан сақ тайды.
Маусымаралық кезінде қ ұ рал-жабдық тардың пайдалану коэффициентін жоғ арылату ү шін оларды басқ а консервіледің ө ндірісінде қ олдануғ а болады (мысалы, вакуум-аппараттарын езбе, тосап, джем, повидло, жә не т. б. ө німдерді қ айнату кезінде қ олдану). Қ ұ рал-жабдық тарды іріктеу кезінде олардың ә р тү рінің санын анық тау қ ажет болады. Іріктеу кезінде ө знің тағ айындалу тү ріне қ арай барлық қ ұ рал- жабдық тар 9 топқ а бө лінеді. Қ ұ рал-жабдық тардың ә р тобының есептелу жеке жү ргізіледі. Бұ л кезде ә р қ ұ рал-жабдық тың техникалық сипаттамасына кіретін параметрлерді ескеру қ ажет болады. Оларғ а
- шығ арушы зауыт пен машина (немесе аппарат) маркасы;
- машина (немесе аппарттың ) ө німділігі: масса бірлігінде, кө лем бірлігінде немесе уақ ыт бірлігіндегі ө нім дансы;
- қ ұ рал-жабдық тың ө лшемдері- ұ зындығ ы, ені, биіктігі;
- жү к арту мен тү сіру биіктігі;
- тұ тынылатын қ уат;
- жылу алмсау аппаратының қ ыздыру беті;
- ө нім, су, бу мен тоң азытқ ыш агент беруге арналғ ан қ ұ бырдың диаметрі;
- машина (немесе аппараттың ) массасы кіреді.
1 топқ а ү здіксіз істейтін механикалық қ ұ рал-жабдық тар жатады: жабу машиналары, толтырғ ыштар, кесу, ү гу, езу машиналары жә не т. б.
1 топтағ ы қ ұ рал-жабдық тардың есептелуі келесі ө рнекпен жү гізіледі:
, дана (4)
мұ нда: n - қ ұ рал-жабдық тардың қ ажетті саны, дана; N – технологиялық операцияның цехтық ө німділігі, кг/сағ, л/с, дана/сағ, м3/сағ; M- техникалық сипаттамасы (паспорт) бойынша қ ұ рал-жабдық тардың ө німділігі, кг/сағ, л/с, дана/сағ, м3/сағ [16].
Тазалау пияз 
дана
сә біз 
дана
Кесу пияз 
дана
Сә біз 
Жабу 
20 кесте - 1-ші топ жабдық тары санының есебі
| Сызудағ ы позиция № | Технологиялық операция аты | Тү сетін шикізат саны, кг/сағ | Технологиялық жабдық | |||||
| Ө ндірімділік, кг/сағ | Марка | Электржетектің қ уаты, кВт | Габариттері, мм | саны, дана. | Ескерту | |||
|
| Пиязды тазалау | 22, 646 | КПЛ-2 пневмопияз тазалағ ыш | 0, 8 | 2210× 1050× 1475 |
| ||
|
| Сә бізді тазалау | 16, 151 | МОК | 1490× 1145× 1275 |
| |||
|
| Пияздя кесу | 63, 42 | 399, 6 | КОУ | 815× 435× 554 |
| ||
|
| Сә бізді кесу | 691, 5 | 849, 6 | КОУ | 815× 435× 554 |
| ||
|
| Ассортиментті толтыру | 18, 5 | Толық тырғ ыш ДН-3 | 0, 6 | 1350× 1700× 1750 |
| ||
|
| Ассортиментті жабу | 18, 5 | Жабу машинасы Б4-КЗС-12м | 2, 6 | 1870× 1070× 2070 |
| ||
2 топқ а ү здікті істейтін механикалық қ ұ рал-жабдық тар жатады: шикізат пен ыдыс жуу машиналары, фаршараластырғ ыштар, калибрлеу машиналары жә не т. б.
2 топтағ ы қ ұ рал-жабдық тардың келесі ө рнекпен жү гізіледі:
n= 
, дана (5)
мұ нда: t- қ ұ рал-жабдық тың жұ мыс істеу толық циклы (жү к арту, ө ң деу, жү к тү сіру), мин; V- қ ұ рал-жабдық тың жұ мысшы сыйымдылығ ы, кг/сағ, л/с, дана/сағ, м3/сағ.
Жуу пияз n= 
=1 дана,
Сә біз n= 
=1 дана
Ет n= 
= 1 дана
21 кесте - 2 топтағ ы қ ұ рал-жабдық тардың санын есептеу
| сызбадағ ы позицияның нө мірі | техно-логия-лық опера-цияның аталуы | Технологиялық қ ұ рал-жабдығ ы |
шикізаттың келіп тү сетін мө лшері, кг/сағ (л/с, дана/сағ, м3/сағ ) |
бу қ ысымы, МПа |
бу шығ ы-ны, кг/сағ |
су шығ ы-ны, м3/сағ | ||||||
| аталуы | маркасы | ө лшемдері, мм | ө німділігі, кг/сағ (л/с, дана/сағ, м3/сағ ) | электрқ озғ алт-қ ыштың қ уаты, кВт | толық жұ мыс циклының ұ зақ тығ ы, минут | саны, дана | ||||||
 2
| пиязды жуу | Барабанды жуу машинасы | КМ-2А9КРВ | 1000× 1, 1× | 1, 1 | 1, 1 | 221, 017 | - | - | |||
| Етті жуу | Барабанды жуу машинасы | КМ-2А9КРВ | 1000× 1, 1× | 1, 1 | 1, 1 | 251, 629 | - | - | ||||
| Сә бізді жуу | Қ алақ ты жуу машинасы | А9-КЛА/1 | 1, 0 | 16, 317 | - | - | ||||||
3 топтағ ы жабдық тарғ а: қ ол ең бегін қ ажет ететін (сұ рыптау). Тасымалдағ ыштар. Бұ л жабдық тарды есептеу кезінде мына ө лшемдер анық талады- ұ зындық, ені жә не биіктігі. тасымалдағ ыштың ұ зындығ ын мына формуламен анық тайды.
L=l+l+l=a*П/Z*A+l+l, м, (6)
мұ нда: l0 - транспортердің жұ мысшы ұ зындығ ы, м; a- жұ мыс орнының ұ зындығ ы, м(а=0. 8¸ 1. 4м); П- транспортердің ө німділігі, кг/с; Z- қ ызмет ету қ абаттарының саны (бір қ абатты қ ызмет беруінде Z=16 екі қ абатты қ ызмет беруінде - Z=2); А – берілген операцияда 1 жұ мысшының ө німділігі, кг/с; l –транспортерда шикізатты жуу кезінде душ қ ұ ралының ұ зындығ ы, l= 0, 75; м l н –транспортердің пайдаланбайтын бө лігі, l н= (1, 0¸ 1, 2) м.
L=1, 4*0, 064/2*0, 3+0, 75+1 =1, 9м
Тасымалдағ ыш лентасының толық ені мына формуламен есептелінеді:
В =в/0, 9, м. (7)
Мұ ндағ ы: В-лентаның толық ені, в-лентаның жұ мысшы ені, м.
Лентаның жұ мысшы енін транспортердің секундтық ө німділігімен анық талуымен мү мкін:
П =в*h*V*ρ *K3, м, (8)
Мұ ндағ ы: П-тасымалдағ ыштың секундтық ө німділігі, кг/сек, h-лентадағ ы жү ктің орташа биіктігі, м, V-лентаның жұ мыстық жылдамдығ ы, м/с, ρ -жү кті толтыру тығ ыздығ ы, кг/м3, K3 –лентаның толтыру коэффициенті, K3 =(0, 6-0, 8).
в=П/в*V*ρ *K3, м, (9)
|
|
|
© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.
|