|
|||
24 - Нур (Нур) сүрәһе24 - Нур (Нур) сү рә һ е (Нур сү рә һ е 64 аяттан тора. Мә ҙ инә -и Мө нә ү ү ә рә лә ингә н. 35 нсе аятта кү ктә рҙ е, Ер йө ҙ ө н яҡ тыртыусы Аллаһ тың нуры тураһ ында һ ө йлә нгә нгә кү рә, сү рә нең исеме лә «Нур» тип атала. ) Бисмиллә һ ир-рахмә ә нир-рахиим. 1. (Был сү рә не) индерҙ ек һ ә м фарыз иттек — был шундай (ғ ә йә т етди) сү рә. Шунда ап-асыҡ аяттарҙ ы индерҙ ек. Бә лки, уйлай торғ ас, ғ ибрә т алырһ ығ ыҙ! 2. Зина ҡ ылғ ан ҡ атын менә н иргә йө ҙ тапҡ ыр таяҡ һ уғ ығ ыҙ. Ә гә р Аллаһ ҡ а һ ә м Ә хирә т кө нө нә инанғ ан булһ ағ ыҙ, (Аллаһ тың дине ҡ ушҡ андарын ү тә ү се булһ ағ ыҙ ) уларҙ ы ҡ ыҙ ғ анмағ ыҙ. Уларҙ ы язалағ анда (бер нисә ) мө ьминдең шаһ ит булып тороуы шарт. («Ибн Ғ ә ббә с (разый Аллаһ ү ғ анһ ү )гә кү рә, был шаһ иттар дү рт кешенә н алып, ҡ ырҡ ҡ а саҡ лы булырғ а мө мкин. Зина — хаттин ашыу, Аллаһ тарафынан ҡ уйылғ ан сиктә рҙ е (хә тте) боҙ оу иң ҙ ур гө наһ тарҙ ан һ анала. Аяттағ ы яза никахлы булмағ ан, ө йлә нмә гә н егет менә н ҡ ыҙ ғ а бирелә. Ә гә р ҙ ә никахлы булып та, башҡ алар менә н зина ҡ ылғ андарғ а рә жем язаһ ы бирелә. Йә ғ ни, таш менә н бә реп ү лтереү ». Хә сә н Чантай тә фсиренә н. ) 3. Зинасы ир зинасы ҡ атынғ а йә ки мө шрик булғ ан ҡ атынғ а ғ ына ө йлә нергә хаҡ лы. Зинасы ҡ атын да зинасы йә ки мө шрик ирҙ ә н башҡ ағ а кейә ү гә бармаҫ. Мө ьминдә рҙ ең зинасылар менә н (ө йлә неү е, енси) мө нә сә бә ттә ргә кереү е харам һ аналыр. (4) Намыҫ лы һ ә м саф ҡ атындарғ а (зина ҡ ылды тип) нахак һ ү ҙ ә йткә н кешелә р дү рт шаһ ит килтерә алмаһ а, һ ә р береһ е һ икһ ә н тапҡ ыр ҡ амсы менә н һ уғ ылыр. Бынан һ уң уларҙ ан бер ҡ асан да шаһ итлыҡ һ оралмаҫ. Улар фә сиҡ тә рҙ ең да фә сиғ е — боҙ оҡ ә ҙ ә мдә рҙ ер. (5) Ә гә р һ уң ынан (ғ ә йбә т һ ө йлә гә ндә ренә ү кенеп) тә ү бә итһ ә лә р, тө ҙ ә лһ ә лә р: хаҡ тыр, Аллаһ — ярлыҡ аусы һ ә м бик тә миһ ырбанлы. (6) Кем дә кем ү ҙ ҡ атынына нахаҡ яла яғ а икә н, ү ҙ енә н башҡ а шаһ иттары булмаһ а, һ ө йлә гә н һ ү ҙ ҙ ә ренең дө рө ҫ икә нлегенә Аллаһ исеме менә н дү рт тапҡ ыр ант итһ ә, шаһ итлығ ы ҡ абул ителер. (7) Бишенсе тапҡ ыр ант иткә ндә ә гә р ул ялғ анлаһ а: Аллаһ тың лә ғ нә тен ү ҙ ө ҫ тө нә саҡ ырыр. (8) Ә гә р ҙ ә ҡ атын дү рт тапҡ ыр Аллаһ исеме менә н: — Валлаһ и, ирем ялғ анлай, — тип ант итһ ә, язанан ҡ отолор. (9) Бишенсе тапҡ ырында ул: ә гә р ирем хаҡ һ ө йлә һ ә, Аллаһ тың лә ғ нә тен, — ү ҙ енә саҡ ырыр. 10. Ә гә р ҙ ә Аллаһ тың рә хмә те киң булмаһ а, ү кенеү ҙ ә рҙ е, тә ү бә лә рҙ е ҡ абул итеү се берҙ ә н-бер хө кө м һ ә м хикмә ттә р эйә һ е Аллаһ булмаһ а... (хә лкә йҙ ә регеҙ бик тә мө шкө л булыр ине). (11) Ул уйҙ ырма хә бә рҙ е (нахаҡ һ ү ҙ ҙ е) һ ө йлә гә ндә р арағ ызҙ ҙ ан бер тө ркө м кеше ине. Уны (ялғ ан һ ү ҙ ҙ е) һ еҙ кү ң елегеҙ гә яҡ ын алмағ ыҙ. Киреһ енсә, ул һ еҙ ҙ ең ө сө н файҙ ағ а ғ ына булыр. Уларҙ ың һ ә р береһ енә кә рә генсә (гө наһ ына кү рә яза) бар. Уларҙ ың иң гө наһ лыһ ы иң хә тә р яза алыр. («Бер яу сә фә рендә Хә ҙ рә ти Мө хә ммә дтең ҡ атыны хә ҙ рә ти Ғ ә йшә лә ҡ атнаша. Һ уғ ыштан кире ҡ айтҡ анда хә ҙ рә ти Ғ ә йшә булмай. Ул мә шғ ү л булғ ан бер ерҙ ә ҡ иммә тле муйынсағ ын тө шө рө п ҡ алдыра, ул шуны эҙ лә п киткә н була. Лә кин һ уғ ыштан ҡ айтыусылар хә ҙ рә ти Ғ ә йшә не дө йә ө ҫ тө нә ҡ оролғ ан, ө ҫ тө ҡ аплаулы хә нә кә эсендә ултыраҙ ыр, тип ҡ уҙ ғ алып китә лә р. Ғ ә скә р артынан кү ҙ ә теү се вазифаһ ы булғ ан берә ү яң ғ ыҙ ҡ алғ ан Ғ ә йшә не алып, ғ ә скә рҙ е ҡ ыуып етә. Ғ ә скә рҙ ә ге Ғ абдулла бин Убә й исемле бер монафиҡ тың, һ ү ҙ ҙ ә ренә ышанып, бер нисә кеше Ғ ә йшә тураһ ында ялғ ан хә бә р тарата; имештер, ул ҡ атын иренә хыянат итер ө сө н айырылып ҡ алғ ан». Мостафа Чагрыжы тә фсиренә н. ) 12. Был яланы ишеткә ндә н һ уң һ еҙ, (Аллаһ ҡ а) инанғ ан ирҙ ә р, мө слимә ҡ атын-ҡ ыҙ ҙ ар, ни ө сө н кү ң елегеҙ ҙ ә яҡ шы уй уйламанығ ыҙ һ ә м ни ө сө н һ еҙ: — Юҡ, был ап-асыҡ бер нахаҡ яла, — тип ҡ ысҡ ырманығ ыҙ? (13) Ни эшлә п уларҙ ан һ еҙ дү рт шаһ ит килтереү ҙ ә рен талап итмә негеҙ? Шаһ ит килтерә алмаһ алар, улар Аллаһ ҡ аршыһ ында ялғ ансығ а ҡ алғ ан булыр ине. (14) Ә гә р ҙ ә донъяла һ ә м Ә хирә ттә Аллаһ тың һ еҙ гә ҡ арата мә рхә мә те киң булмаһ а ине, ғ ә йбә т һ аҙ лығ ына кереп батып, һ ис шикһ еҙ, хә тә р ғ азаптар эсендә ҡ алғ ан булыр инегеҙ. (15) Сө нки һ еҙ был ғ ә йбә тте телдә н тө шө рмә йенсә, бер-берегеҙ гә һ ө йлә йһ егеҙ. (Ү ҙ кү ҙ егеҙ менә н кү рмә гә н) белмә гә н нә мә лә рҙ е (ө ҙ лө кһ ө ҙ ) ҡ абатлайһ ығ ыҙ һ ә м был эште шулай кә рә к (ғ ә ҙ ә ти бер хә л, уның гө наһ аһ ы юҡ ) тип уйлайһ ығ ыҙ. Гә рсә, Аллаһ ҡ атында ул бик ҙ ур гө наһ һ анала. (16) Ни ө сө н һ уң уны (ғ ә йбә тте) ишеткә с тә һ еҙ: - Былай (нахаҡ һ ү ҙ ) һ ө йлә ү килешә торғ ан эш тү гел. «Ә стә ғ фирулла! Етте! Был бик ә шә ке ғ ә йбә т бит, — тип ә йтмә йһ егеҙ! (17) Ә гә р ҙ ә һ еҙ иман килтергә н кешелә р икә нһ егеҙ, бер ҡ асан да бының ише эштә рҙ е ҡ абатламаһ ындар тип, Аллаһ һ еҙ ҙ е киҫ ә тә (нахаҡ һ ү ҙ һ ө йлә ү ҙ е харам эш итә ). (18) Аллаһ аяттарын шулай асыҡ итеп аң лата. Аллаһ — (барыһ ын да) белеү се, хө кө м һ ә м хикмә т эйә һ е. (19) Иманлы кешелә р араһ ында ә шә ке ғ ә йбә т таратыуҙ ан лә ззә т ала торғ андар донъяла ла, Ә хирә ттә лә хә тә р язағ а мә хкү м буласаҡ. Аллаһ белгә ндә рҙ е һ еҙ белмә йһ егеҙ. 20. Аллаһ һ еҙ гә рә химле һ ә м мә рхә мә тле булмаһ а, Аллаһ һ еҙ гә бик тә рә хмә тле һ ә м ярлыҡ аусы булмаһ а... (һ еҙ ҙ ең хә лкә йҙ ә регеҙ бик тә мө шкө л булыр ине). Аллаһ, ысындан да, шә фғ ә тле һ ә м рә химле. 21. Ә й, иман килтергә н кешелә р, шайтанғ а эйә рмә геҙ. Шайтан ү ҙ енә эйә ргә н кешегә, һ ис шикһ еҙ, ярамағ ан ғ ә мә лдә р һ ә м яманлыҡ эшлә ргә ҡ оторта. Аллаһ һ еҙ гә рә химле һ ә м мә рхә мә тле булмаһ а, һ еҙ ҙ ең берегеҙ ҙ ә мә ң ге лә паҡ лыҡ ҡ а ирешә алмағ ан булыр ине. Бары тик Аллаһ ҡ ына Ү ҙ е ихтыяр иткә н кешеһ ен паҡ лыҡ ҡ а сығ арыр. Аллаһ барыһ ын да ишетеп, белеп тороусы. 22. Муллыҡ та йә шә ү се, саф мосолман кешеһ е туғ андарына, ярлыларғ а, Аллаһ юлында һ ижрә т иткә ндә ргә ярҙ амын кә метмә һ ен, (хаталарын) ғ ә фү итһ ен, кисерһ ен (бынан тү бә н мин уғ а ярҙ ам итмә йем тип) ант итмә һ ен. Ү ҙ егеҙ ҙ ә Аллаһ ярлыҡ ауын бик телә йһ егеҙ бит. Ысындан да, Аллаһ — ярлыҡ аусы һ ә м бик тә мә рхә мә тле. («Хә ҙ рә ти Ғ ә йшә зина ҡ ылды, тип ғ ә йбә т таратыусылар араһ ында хә ҙ рә ти Ә бү Бә керҙ ең тә рбиә һ ендә ге Мыстах исемле бер кеше лә бар ине. Хә ҙ рә ти Ә бү Бә кер уның ғ ә йбә тсе икә нен ишеткә с, Мыстахҡ а бынан һ уң уғ а ярҙ ам итмә йә сә кмен, тип ант итте. Аят шуғ а йү нә лтелгә н». Мостафа Чагрыжы тә фсиренә н. ) 23. Зина кеү ек эштә рҙ ә н паҡ, ә шә келектә н хә бә ре булмағ ан, намыҫ лы мө ьминә лә ргә (ғ ә йбә т) нахаҡ яла яҡ ыусылар донъяла ла, Ә хирә ттә лә лә ғ нә тлә нер. Уларғ а бик тә хә тә р ғ азаптар ә ҙ ерлә нгә н. (24) Ул Кө ндө уларҙ ың ү ҙ телдә ре, ү ҙ ҡ улдары, ү ҙ аяҡ тары ү ҙ ҙ ә ренә ҡ аршы сығ ып, уларҙ ың (донъяла) нимә ҡ ылғ андары тураһ ында шаһ итлыҡ итә сә к. (25) Ул Кө ндө Аллаһ уларғ а тейешле язаларын тулыһ ы менә н бирер, һ ә м бына шунда инде улар, Аллаһ — Хә ҡ иҡ ә ттең ү ҙ е икә нен, ниһ айә т, аң лаясаҡ. 26. Яман ҡ атындар — яман ирҙ ә ргә. Ә шә ке ирҙ ә р — ә шә ке ҡ атындарғ а. Яҡ шы ҡ атындар - яҡ шы ирҙ ә ргә. Саф ирҙ ә р саф ҡ атындарғ а тейеш. Улар ғ ә йбә ттә рҙ ә н ө ҫ тө н заттар. Уларғ а ярлыҡ ау һ ә м (йә ннә ттә ) татлы ризыҡ тар ә ҙ ерлә нгә н. 27. Ә й, иманлы кешелә р, ү ҙ ө йө гө ҙ ҙ ә н башҡ а кеше ө йҙ ә ренә, килгә негеҙ ҙ е иҫ кә ртеп, рө хсә т менә н генә керегеҙ. Ө йҙ ә гелә ргә сә лә м бирмә йенсә кермә геҙ. Был ү ҙ егеҙ ө сө н хә йерле ғ ә мә лдер. Һ ә р хә лдә был турала уйлап ғ ибрә т алырһ ығ ыҙ. (28) Ө йҙ ә кеше булмаһ а, рө хсә т бирелгә нсе кермә геҙ. Ә гә р һ еҙ гә: — Китегеҙ, — тип ә йтелһ ә, шунда уҡ китегеҙ. Был һ еҙ ҙ ең ө сө н бик тә мө һ им ә ҙ ә п тә ртибе. Аллаһ ҡ ылғ андарығ ыҙ ҙ ы белеп тора. (29) Ташландыҡ ө йгә кереп, кә рә гегеҙ ҙ е алаһ ығ ыҙ икә н, бында һ еҙ ғ ә йепле тү гел. Аллаһ һ еҙ ҙ ең йә шермә йенсә ҡ ылғ андарығ ыҙ ҙ ы ла, йә шергә ндә регеҙ ҙ е лә белеп тора. 30. (Эй, Мө хә ммә д) мө ьмин ирҙ ә ргә (харамғ а) кү ҙ һ алырғ а ярамағ анды, (енси вә сү ә сә гә, аҙ ғ ынлыҡ ҡ а бирелмә йенсә ) намыҫ паҡ лығ ын һ аҡ ларга кә рә клеге тураһ ында һ ө йлә. Шулай эшлә ү уларҙ ың ү ҙ ҙ ә ре ө сө н ә ҙ ә пле бер ғ ә мә л булыр. Шик юҡ, Аллаһ улар ҡ ылғ андарҙ ың барыһ ынан да хә бә рҙ ар. 31. Мө ьминә ҡ атын-ҡ ыҙ ҙ арғ а ла һ ө йлә: (ярамағ андарғ а ҡ арауҙ ан) тыйылһ ындар; намыҫ һ ә м ғ иффә ттә рен һ аҡ лаһ ындар. Кү рһ ә тергә ярағ андарҙ ан (йө ҙ менә н ҡ улдарҙ ан) башҡ а зиннә ттә рен кү рһ ә тмә һ ендә р. (« Зиннә т » тигә н һ ү ҙ ҙ ең эсендә кү п мә ғ ә нә лә р ята. Биҙ ә неү ә йберҙ ә ре лә, сө рмә тартыу, тырнаҡ тарғ а ҡ ына һ ө ртө ү ҙ ә, муйын да, кү крә ктә р ҙ ә, бармаҡ тарҙ ан юғ ары белә ктә р ҙ ә, итә ктә рҙ ә н юғ ары балтырҙ ар ҙ а һ ә м, ә лбиттә, ҡ атын-ҡ ыҙ ҙ ың тә биғ и гү зә ллеге лә — зиннә т. Быларҙ ың барыһ ы ла ирҙ ә рҙ ең дә ртен, енси телә ген ҡ оторта. Шуғ а кү рә, ҡ атын-ҡ ыҙ ү ҙ енең матурлығ ын, зиннә тен асмаҫ ҡ а, ирҙ ә рҙ е вә сү ә сә гә һ алмаҫ ҡ а тейеш». Мостафа Чагрыжы тә фсиренә н. ) Баш яулыҡ тары муйындарын, яҡ аларын, кү крә ктә рен ҡ аплап торһ он. Зиннә т урындарын ү ҙ ирҙ ә ренә н, ү ҙ аталарынан, ү ҙ ирҙ ә ренең аталарынан, ү ҙ улдарынан, ү ҙ ирҙ ә ренең (башҡ а ҡ атынынан тыуғ ан) улдарынан, ү ҙ ир туғ аң дарынан, ү ҙ туғ андарының улдарынан, ҡ ыҙ ҡ ә рҙ ә штә ренең улдарынан, ү ҙ енең (хеҙ мә тсе) уң ҡ улдары билә гә ндә рҙ ә н, ү ҙ ҙ ә ренең ҡ олдарынан, енси ихтыяжы булмағ ан ир хеҙ мә тселә рҙ ә н, ҡ атындарҙ ың йә шерен ерҙ ә ренә иғ тибар итмә гә н балаларҙ ан башҡ а кешелә ргә ҡ атын-ҡ ыҙ зиннә тле урындарын кү рһ ә тмә ҫ кә, асмаҫ ҡ а тейеш. Йә шерелгә н зиннә ттә ре беленһ ен, кү ренһ ен тип, (ирҙ ә рҙ ең иғ тибарын тартырҙ ай итеп) ҡ аты баҫ маһ ындар. Ә й, мө ьминә лә р, барығ ыҙ ҙ а Аллаһ алдында тә ү бә итегеҙ. Ҡ урҡ ыныстарҙ ан ҡ отолоп, мораҙ ығ ыҙ ғ а (йә ннә ткә ) ирешерһ егеҙ. 32. Буйҙ аҡ тарҙ ы, ҡ олдарығ ыҙ ҙ ан, йә риә лә регеҙ ҙ ә н (ҡ атын ҡ олдарығ ыҙ ҙ ан) булғ андарҙ ы ө йлә ндерегеҙ, кейә ү гә бирегеҙ. Фә ҡ ир булғ андарҙ ы Аллаһ ү ҙ ниғ мә ттә ре менә н байытыр, инша'аллаһ. Ниғ мә ттә ре мул булғ ан һ ә м бар нә мә не лә белеп тороусы — Ул — Аллаһ. 33. Ө йлә нергә мө мкинлектә ре булмағ андар иһ ә Аллаһ тың ниғ мә тен кө тө п, (енси боҙ оҡ лоҡ тар ҡ ылмайынса) сабыр итһ ен. Ҡ ул аҫ тындағ ы ҡ олдарығ ыҙ һ ә м йә риә лә регеҙ азатлыҡ яҙ ыуы һ ораһ а, бирегеҙ; ә гә р ҙ ә уларҙ ың итә ғ ә тле, намыҫ лы икә ненә ышанһ ағ ыҙ. Аллаһ һ еҙ гә биргә н ниғ мә ттә рҙ ә н уларғ а ла ө лө ш сығ арығ ыҙ. Донъя рә хә тенә н ҡ олаҡ ҡ аҡ майым ә ле тип, намыҫ ын һ аҡ лап ҡ алырғ а телә гә н йә риә лә регеҙ ҙ е боҙ оҡ эш ҡ ылырғ а ирекһ еҙ лә мә геҙ. Кем дә кем кө слә нһ ә, (ҡ атын-ҡ ыҙ был зинаһ ы ө сө н) Аллаһ тарафынан ярлыҡ аныр һ ә м Аллаһ тың мә рхә мә тенә ирешер. 34. Хаҡ тыр, Беҙ һ еҙ гә ап-асыҡ аң лайышлы аяттарыбыҙ ҙ ы (киҫ ә теү ҙ ә ребеҙ ҙ е) индерҙ ек. Һ еҙ ҙ ә н элек йә шә п киткә н халыҡ тарҙ ан ғ ибрә ттә р, ү рнә ктә р килтерҙ ек, шуларҙ ан ө гө т алып, (гө наһ ҡ ылыуҙ ан һ ә м Аллаһ тың язаһ ынан ҡ урҡ ып) саф мосолман булһ ындар, тип. 35. Аллаһ — кү ктә рҙ ең һ ә м Ерҙ ең нурыҙ ыр. Эсендә сырағ (шә м) яндырылғ ан бер йорт кеү ек яҡ ты нурҙ ыр Ул. Сырағ (шә м) иһ ә бер кандил (шә мдә л)гә ҡ уйылғ ан. Ул шә мдә л алмаз кеү ек балҡ ыусы йондоҙ кеү ек йымылдай. Ул Ҡ ояш сығ ышында ла, Ҡ ояш батышында да тиң е булмағ ан мө бә рә к бер ағ астан, зә йтү ндә н (алғ ан май) менә н балҡ ый. Уның (яна торғ ан) майы ү ҙ енә ут тө ртмә һ ә лә р ҙ ә, ү ҙ енә н-ү ҙ е нур сә сә. Был яҡ тылыҡ нур ө ҫ тө нә нур булып яна. Аллаһ ихтыяр иткә н кешеһ ен шул нурғ а ирештерә. Кешелә р ө сө н Аллаһ (ғ ибрә тле) ҡ иссалар килтерә. Аллаһ һ ә р нә мә нең асылын белеп тора. 36. Был нурлы шә мдә л байтаҡ ҡ ына ө йҙ ә рҙ ең эсен яҡ тырта. Шундай ө йҙ ә рҙ ең абруйы артһ ын тип һ ә м шунда Ү ҙ енең исемен зикер итһ ендә р ө сө н (Аллаһ ) рө хсә т бирҙ е. Ул ө йҙ ә рҙ ә иртә -кис Уғ а тә сбих ә йтә лә р (Аллаһ ҡ а мә дех уҡ ыйҙ ар). (37) Бар шундай кешелә р, уларҙ ы сауҙ а һ ә м алыш-биреш эштә ре лә Аллаһ ты зикер итеү ҙ ә н, (ваҡ ытында) намаҙ уҡ ыуҙ ан, зә кә т биреү ҙ ә н айыра алмай. Улар дә һ шә тле Кө н килеп, йө рә ктә рҙ е тетрә тә торғ ан, ҡ араштар ә йлә нә торғ ан Кө ндә н ҡ урҡ алар. (38) (Улар Аллаһ тың киҫ ә теү ҙ ә ренә н ситкә тайпылмайынса йә шә й) ҡ ылғ ан изгелектә ренә кү рә ә жер алыр ө сө н һ ә м Аллаһ тарафынан артығ ы менә н ниғ мә т алыр ө сө н. Аллаһ ихтыяр иткә н кешеһ енә сикһ еҙ ниғ мә ттә р бирер. 39. Кә ферҙ ә р менә н эш былайыраҡ тора: уларҙ ың ғ ә мә лдә ре тап-таҡ ыр һ ә м сикһ еҙ сү лдә ге сағ ым (мираж) кеү ек, һ ыуһ ағ ан кеше һ ыу кү рҙ ем тип уйлай. Ниһ айә т, килеп еткә с алдағ ан һ ыу юҡ ҡ а сығ а. Ул урында (юлсы) бары тик Аллаһ ты табыр. Ул уғ а тулыһ ы менә н тейешлеһ ен (язаһ ын) бирер. Аллаһ бик тиҙ иҫ ә п-хисап ө ҙ ө ү сеҙ ер. (40) (Кә ферҙ ә рҙ ең ғ ә мә ле) тә рә н-ҡ урҡ ыныс, дауыллы, ҡ араң ғ ы диң геҙ ҙ ә ге ҡ от осҡ ос тулҡ ын кеү ектер, ул тулҡ ын ө ҫ тө нә тағ ын икенсеһ е менә, шулар ө ҫ тө ндә ҡ ара болоттар ҡ уйыра, тағ ын ҡ ара тулҡ ындар береһ е ө ҫ тө нә береһ е ө йө лә. Шул мө хиткә батҡ ан берә й кеше ҡ улдарын һ уҙ һ а (ярҙ ам һ ораһ а, тауышы ла ишетелмә ҫ, хатта ул) ү ҙ ҡ улдарын ү ҙ е лә кү рмә ҫ. Аллаһ нур бирмә һ ә, кешенең нуры булмаҫ. 41. Кү ктә рҙ ә һ ә м Ерҙ ә йә шә гә ндә р менә н осар ҡ оштарҙ ың, ҡ анат ҡ ағ а-ҡ ағ а Аллаһ ты маҡ тап һ айрағ андарын ишетә мйһ ең ме ни, кү рмә йһ ең ме ни? Һ ә р береһ е ү ҙ доғ аһ ын һ ә м тә сбихен яҡ шы ө йрә нгә н. Аллаһ уларҙ ың нимә ҡ ылғ андарын белеп тора. (42) Кү ктә рҙ ең һ ә м Ерҙ ең хужаһ ы — Аллаһ тыр. (Ҡ иә мә т кө нө ндә ) ҡ айтарылыш та Уғ а ғ ына буласаҡ. (43) Һ ин шул хә ҡ иҡ ә тте лә кү рмә йһ ең ме ни, Аллаһ болоттарҙ ы (телә гә н еренә ) ҡ ыуа, һ уң ынан уларҙ ы ҡ уша, бер-береһ е менә н ҡ атнаштырып, (ҙ ур ҡ ара) болотҡ а ә ү ерелдерә. Шунан ямғ ыр яуа башлай, кү рә һ ең ме. Ул Кү ктә н эсе тулы боҙ булғ ан тау ҡ ә ҙ ә р болоттар индерә, һ ә м кемде хә ү ефле итергә телә һ ә, шуның ө ҫ тө нә яуҙ ыра. Ихтыяр итһ ә, ул телә гә н кешеһ ен бә лә нә н ҡ отҡ ара. Уның йә шен сатҡ ыһ ы һ уҡ ырайтыр дә рә жә лә кү ҙ ҙ ә рҙ е ҡ амаштыра. 44. Аллаһ тө н менә н кө ндө алмаштырып тора. Кү рер кү ҙ ле булғ андар ө сө н, бында, шө бһ ә һ еҙ, ғ ибрә ттә р бар. (45) Аллаһ һ ә р йә нлене һ ыуҙ ан (шә һ ү ә т тамсыһ ынан) яралтты. Уларҙ ың ҡ айһ ы берҙ ә ре ҡ орһ ағ ы ө ҫ тө ндә шыуышып йө рө й, ҡ айһ ы берҙ ә ре иһ ә ике аяҡ та хә рә кә т итә, ҡ айһ ылары дү рт аяҡ та тора. Аллаһ нимә телә һ ә, шуны яралтыр. Шик юҡ тыр, Аллаһ тың бар нә мә гә ҡ ө ҙ рә те етә. (46) Хаҡ тыр, Беҙ асыҡ аяттар индерҙ ек. Аллаһ ихтыяр итһ ә, телә һ ә кемде тура баҫ тыра ала. (47) (Монафиҡ тар): — Аллаһ ҡ а да, уның Пә йғ ә мбә рҙ ә ренә лә иман килтерҙ ек, итә ғ ә т иттек, тип ә йтә лә р. Һ уң ынан уларҙ ың байтағ ы йө ҙ сө йө рә. Былар мосолман тү гел. (Сө нки улар телдә ре менә н һ ө йлә гә ндең киреһ ен эшлә й. ) (48) (Араларындағ ы ғ ауғ аны) хө кө м итер ө сө н Аллаһ ҡ а йә ки Пә йғ ә мбә р янына саҡ ырылһ алар, бер тө ркө мө арҡ аһ ына боролоп, ҡ асып китә сә к (бына кү реп торорһ оң ). (49) Ә гә р ҙ ә улар хаҡ лы икә н, итә ғ ә т итеп, йү герә -йү герә килгә н булырҙ ар ине. (50) Эстә рендә бер-бер сир бармы һ уң, ә ллә уның хаҡ Пә йғ ә мбә р икә нлегенә шиклә нә лә рме? Йә ки Аллаһ һ ә м илсеһ е уларҙ ы хаҡ һ ыҙ ғ а рә нйетер, тип ҡ урҡ алармы улар? Юҡ һ а, улар ү ҙ ҙ ә ре залим. 51. Мө ьминдә р иһ ә ү ҙ -ара бә хә стә рҙ е хө кө м итергә Аллаһ йә ки уның илсеһ е янына саҡ ырылһ а: — Тың ланыҡ, итә ғ ә т иттек, — тип ә йтә лә р. Бына шулар мораҙ ҙ арына ирешкә н булыр. (52) Кем Аллаһ ҡ а, уның илсеһ енә итә ғ ә т итә, Аллаһ ты ярата һ ә м Уның ҡ аршыһ ында (гө наһ ҡ ылыуҙ ан) ҡ урҡ а, бына шулар инде Сә ғ ә дә ткә ирешер. 53. Ә гә р ҙ ә һ ин ә мер бирһ ә ң, (шунда уҡ һ уғ ышҡ а китә сә ктә ре тураһ ында) иң оло ант менә н ант итерҙ ә р. Ә йт: — (Оло исем менә н) ант итмә геҙ, — тип. — Итә ғ ә тле булыуығ ыҙ (дө рө ҫ ғ ә мә легеҙ ) етә! Шик юҡ, Аллаһ һ еҙ ҙ ең нимә ҡ ылғ анығ ыҙ ҙ ы (уйлағ анығ ыҙ ҙ ы) белеп тора. 54. Ә йт: — Аллаһ ҡ а итә ғ ә т итегеҙ, Пә йғ ә мбә ргә итә ғ ә т итегеҙ, — тип. Ә гә р тағ ын йө ҙ сө йө рө п китһ ә лә р, илсенең вазифаһ ы бары тик Аллаһ тың хө кө мдә рен уларғ а ирештереү генә, уларҙ ың бурысы иһ ә илсе ә йткә ндә ргә эйә реү. Шулай ғ ә мә л ҡ ылһ ағ ыҙ, тура юлды табасаҡ һ ығ ыҙ. Пә йғ ә мбә ргә (Аллаһ тың ә мерҙ ә рен) ирештереү ҙ ә н башҡ а вазифа йө клә телмә гә н. 55. Ә ү ү ә л йә шә гә н (мө слимдә рҙ е) нисек итеп ергә вә риҫ һ ә м хаким иткә н шикелле, Аллаһ иман килтереп, изгелек ҡ ылғ андарҙ ы, һ ис шикһ еҙ, шул ергә вә риҫ һ ә м хаким итергә, уларғ а ү ҙ ҙ ә ре оҡ шатҡ ан динде (Исламды) тә ғ ә йенлә п, һ аҡ ларғ а, уларҙ ың ҡ урҡ ыныс мө хитен именлеккә алмаштырырғ а вә ғ ә ҙ ә итте. Бә лки, улар Миң ә инаныр, ғ ибә ҙ ә т ҡ ылыр. Миң ә бер ниндә й ҙ ә тиң тотмаҫ тар, тип. Кем дә кем бынан һ уң да кә ферлек ҡ ылһ а, шул кеше нә жеслектең ү ҙ е булыр. 56. Шуғ а кү рә, намаҙ уҡ ығ ыҙ, зә кә т бирегеҙ, Пә йғ ә мбә ргә эйә регеҙ: һ ә м һ еҙ Аллаһ тың рә хмә те менә н ҡ ауышырһ ығ ыҙ. 57. Инҡ ар итеү селә р уны (Аллаһ тың Ер йө ҙ ө ндә ге ғ ә мә лдә рен) меҫ кен хә лдә ҡ алдырасаҡ тар, тип башығ ыҙ ғ а ла килтермә геҙ. Уларҙ ың барасаҡ урындары — йә һ ә ннә м. Аһ -һ ай, хә тә р урындыр ул. 58. Ә й, иман килтергә н кешелә р! Һ ә м арағ ыҙ ҙ ағ ы бә лиғ леккә ирешмә гә ндә р! Ә мерегеҙ ҙ ә ге (ҡ олиһ ә лә р, йә риә лә р) бына ошо ө с ваҡ ытта: иртә нге намаҙ ҙ ан алда, ө йлә эҫ ҫ еһ ендә сисенгә с, ястү намаҙ ынан һ уң, ихтыяж булғ анда (һ еҙ ҙ ең ятағ ығ ыҙ ғ а керергә ) рө хсә т һ орарғ а тейеш. Был ө с уаҡ ыт һ еҙ ҙ ең ө сө н (ҡ атындарығ ыҙ менә н аулаҡ та) кү решеү форсаты. Бынан һ уң да бер-берегеҙ ҙ е телә һ ә геҙ, ҡ атынғ а ла, иргә лә ғ ә йеп һ аналмаҫ. Бер-берегеҙ ҙ ең янына кереп-сығ а алаһ ығ ыҙ. Аллаһ аяттарын һ еҙ гә шулай асыҡ лай. Аллаһ бар нә мә нең асылын белеп тора, Ул — хө кө м һ ә м хикмә т эйә һ е. 59. Һ еҙ ҙ ең балаларығ ыҙ бә лиғ леккә ирешкә с, баяғ ылар керергә рө хсә т һ орағ ан кеү ек, улар ҙ а рө хсә т һ ораһ ын. Аллаһ аяттарын һ еҙ гә шулай асыҡ лап бирә. Аллаһ бар нә мә нең дә дө рө ҫ ө н белеп тора. Ул — ғ алим һ ә м хакимдыр. 60. Кейә ү гә сығ ырғ а ө мө тө киҫ елгә н, бала табыуҙ ан мә хрү м ҡ алғ ан оло йә штә ге ҡ атындар, зиннә ттә рен кү рһ ә тмә йенсә генә, ҡ айһ ы бер ө ҫ кө кейемдә рен һ алһ алар ҙ а ғ ә йеп һ аналмаҫ. Ә ҙ ә плерә к булһ алар, ү ҙ ҙ ә ре ө сө н тағ ын да яҡ шыраҡ булыр. Аллаһ ишетеп, кү реп тора. 61. Һ уҡ ырғ а ла, аҡ һ аҡ ҡ а ла, ауырыу кешегә (кө стә ре етмә гә н эштә рҙ е эшлә й алмаһ алар) яуаплылыҡ юҡ. Һ ә м һ еҙ ҙ ең ү ҙ егеҙ гә лә ү ҙ ө йө гө ҙ ҙ ә, атайығ ыҙ йортонда йә ки ә сә йегеҙ ө йө ндә, ир туғ андарығ ыҙ ө йө ндә, ҡ ыҙ туғ андарығ ыҙ ҡ аралтыһ ында, ата яғ ынан булғ ан ағ айҙ арығ ыҙ табынында, ата яғ ынан булғ ан апайҙ арығ ыҙ ризығ ын, ә сә яғ ынан булғ ан ағ айҙ арығ ыҙ табынында, ә сә яғ ынан булғ ан апайҙ арығ ыҙ ө йө ндә йә ки асҡ ысы һ еҙ гә ышанып тапшырылғ ан ө йҙ ә, дуҫ ығ ыҙ ҙ ың ө йө ндә ашау ғ ә йеп һ аналмаҫ. Бө тө нө гө ҙ бергә йә ки айырым ашауҙ а ла гө наһ юҡ. Ө йгә кергә ндә Аллаһ тарафынан килгә н мө бә рә к һ ү ҙ менә н яҡ шы йә шә ү, именлек телә п, сә лә м бирегеҙ. Бына, уйлай-уйлай аң лаһ ындар тип, Аллаһ һ еҙ гә аяттарын шулай асып һ ала. («Ғ ә рә птә р элек һ уҡ ыр, ғ ә рип кешелә р менә н бер табын янында ашамағ ан Аяттың икенсе яртыһ ы иһ ә, саҡ ырылмағ ан килеш тә яҡ ын ҡ ә рҙ ә штә р ө йө нә ҡ унаҡ ҡ а килергә рө хсә т итә » Мө хә ммә д Али тә фсиренә н ) 62. Бары тик Аллаһ ҡ а һ ә м уның Рә сү ленә инанғ андар ғ ына мө ьмин була ала. Улар Пә йғ ә мбә р менә н уртаҡ эш башҡ арғ анда, унан рө хсә т һ орамайынса, эш ташлап китмә йҙ ә р. (Ий, Мө хә ммә д) ана шул рө хсә т һ орағ андар, ысынлап та, Аллаһ ҡ а һ ә м уның Рә сү ленә инанғ андар булыр. Шулай булғ ас, улар ҡ айһ ы бер эштә рҙ е эшлә ргә телә һ ә, һ ин ү ҙ ең телә гә ндә рең ә рө хсә тең бир. Улар ө сө н Аллаһ тан ярлыҡ ау телә. Шик юҡ, ғ ә фү итеү се, тура юлга баҫ тырыусы миһ ырбанлы Аллаһ тыр. 63. Бер-берегеҙ ҙ е саҡ ырғ ан кеү ек, Пә йғ ә мбә рҙ е лә шулай саҡ ырмағ ыҙ (исеме менә н ө ндә шмә геҙ, итә ғ ә т һ ә м йомшаҡ тауыш менә н: йә, Нә биулла, йә, Рә сү лү лла, тип ө ндә шегеҙ ). Арағ ызҙ ҙ ан ҡ айһ ы берҙ ә регеҙ юҡ ты һ ылтау итеп, шым ғ ына (рө хсә тһ еҙ ) ҡ асып киткә ндә рҙ е Аллаһ белә. Аң булығ ыҙ, Уның ә меренә н ҡ асып китеп (был донъяла) ү ҙ егеҙ гә фетнә -бә лә саҡ ыра кү рмә геҙ йә ки (Ә хирә ттә ) шуларғ а бик хә тә р яза килтереп һ уғ ыуы бар. 64. Аң булығ ыҙ: кү ктә рҙ ә гелә р ҙ ә, Ерҙ ә гелә р ҙ ә, ысынлап та, Аллаһ Тә ғ ә лә некеҙ ер (Аллаһ яралтҡ ан милк, Аллаһ тың ҡ олдары). Ул һ еҙ ҙ ең кем (мө ьминме, монафиҡ мы) икә негеҙ ҙ е белеп тора. Ү ҙ хозурына ҡ асан ҡ айтарыласағ ығ ыҙ ҙ ы ла теү ә л белеү се — Аллаһ тыр. Ул кө ндө уларғ а нимә ҡ ылғ андары тураһ ында хә бә р бирә сә к. Аллаһ бө тө н нә мә нең асылын белеү се.
|
|||
|