21 — Әнбийә (Пәйғәмбәрҙәр) сүрәһе

(Та-һ а сү рә һ е 135 аяттан тора. Мә ккә лә ингә н. Сү рә нең исеме баштағ ы ике хә рефтә н килә: «Т», «Һ » ә йтелешлә рендә «Та, Һ а» була. Был ике хә рефтең, ике ауаздың нимә аң латҡ аны тураһ ында тә фсирселә р араһ ында бә хә стә р кү п. 1. Был һ ү ҙ Рә сү л ә крә м саллаллаһ у (ғ ә лә йһ иссә ллә мдең ) мө бә рә к исеме. 2. Ант һ ү ҙ е. 3. Һ ә й, кеше, тип ә ҙ ә м балаһ ына мө рә жә ғ ә т итеү һ. б. )

Бисмилл ә һ ир-рахмә ә нир-рахиим.

1. Та. һ а. (Мә ү лә нә Алиҙ ә: Та-һ а — Эй, Ә ҙ ә м балаһ ы, тип шә рехлә нгә н. ) (2) Беҙ Ҡ ө ръә нде һ иң ә ҡ ыйынлыҡ тар килтерһ ен тип индермә нек. (3) Бары тик Аллаһ ҡ аршыһ ында гө наһ ҡ ылыуҙ ан ҡ урҡ ҡ андарғ а бер ө гө т булһ ын тип, (4) Ерҙ е һ ә м кү ктә рҙ е яралтҡ ан Аллаһ тарафынан индерелде. (5) Рә химле Аллаһ Ғ ә решкә (Кү ктә ге тә хеткә ) хужа булды. (6) Кү ктә рҙ ә, Ерҙ ә һ ә м улар араһ ында булган нә мә лә р менә н тупраҡ тың аҫ тында бар-булғ андарҙ ың бө тө нө һ ө лә Уныҡ ы. (7) Һ ин һ ү ҙ ең де (доғ аң ды) ҡ ысҡ ырып (йә ки ауыҙ эсең дә н генә ) һ ө йлә һ ә ң дә, Ул йә шерен серҙ ә рҙ е лә, йә шерендә н-йә шерен булғ андарҙ ы ла белә. (8) Аллаһ шулдыр, Уның Ү зенә н башҡ а Илаһ и ҡ ө ҙ рә ткә эйә һ ис кем юҡ. Уның кү ркә м исемдә ре бар.

9. Муса тураһ ындағ ы ҡ исса һ иң ә килеп ирештеме?

10. Ул бер ут кү рҙ е һ ә м ғ ә йлә һ енә ә йтте:

— Һ еҙ тороп тороғ оҙ, мин бер ут кү рҙ ем, бә лки, унан һ еҙ гә утлы киҫ ә ү алып килермен йә ки усаҡ янында дө рө ҫ юлды табырбыҙ, — тине. (11) Муса (ут янына, нурғ а) килеп еткә с, бер тауыш ишетелде:

— Ә й, Муса! (12) Хаҡ тыр, Мин ул — һ инең Раббың, Мин. Ә йҙ ә, башмаҡ тарың ды һ ал. Һ ин мө ҡ ә тдә с (изге) Тува ү ҙ ә нендә. (13) Мин һ ине (пә йғ ә мбә р итеп) һ айланым. Хә ҙ ер инде һ иң ә уахи ителә сә ктә рҙ е тың ла. (14) Шик-шө бһ ә ң булмаһ ын, Аллаһ — ул Мин, Мин. Минә н башҡ а Илаһ и ҡ ө ҙ рә ткә эйә һ ис бер кем юҡ. Шулай булғ ас, һ ин Миң ә ғ ибә ҙ ә т ҡ ыл, Мине зикер итеп, намаҙ ың ды (ҡ алдырмайынса) дө рө ҫ итеп уҡ ы. (15) Ул Сә ғ ә т (Ҡ иә мә т кө нө ), һ ис шикһ еҙ, килә сә к. (Лә кин) Мин (уның ҡ асан килаһ ен) белгертмә йем, һ ә р кем нимә ҡ ылһ а, шуның са ә жер алһ ын, тип.

16. Уғ а (Ҡ иә мә т кө нө нә ) инанмағ ан һ ә м нә фсеһ ен ҡ ә нә ғ ә тлә ндереү менә н генә шө ғ ө ллә нгә ндә р һ ине бынан (Ҡ иә мә ткә ышаныуың дан, тура юлдан) яҙ ҙ ырмаһ ындар! Юҡ һ а, һ уң ынан һ ин һ ә лә к буласаҡ һ ың. (17) Ий, Муса, һ инең уң ҡ улың да нимә ул?

18. — Был минең таяғ ым, — тине Муса. — Мин уғ а таянып йө рө йө м. Уның ярҙ амында мин малдарыма ағ ас ярраҡ тарын ҡ ойоп тө шө рә м. Уның башҡ а эшлә ргә лә файҙ аһ ы тейә.

19. (Аллаһ ) ә йтте:

— Ташла һ ин уны, — тине. (20) Ул (Муса таяғ ын) ташланы. Таяҡ шунда уҡ тиҙ шыуыша торғ ан йыланғ а ә ү ерелде. (21) (Аллаһ ) ә йтте:

— Тот уны, ҡ урҡ ма. Беҙ уны кире ү ҙ хә ленә ҡ айтарырбыҙ. (22) Бер ҡ улың ды ҡ уйының а тыҡ та, башҡ а бер мө ғ жизә кеү ек, ул йә рә хә тлә нмә йенсә һ ә м ап-аҡ килеш кире сығ асаҡ. (23) Тағ ын һ иң ә иң бө йө к мө ғ жизә лә ребеҙ ҙ ең (берһ ен) кү рһ ә тербеҙ. ( 24) Фирғ ә ү ен янына кит. Ысынлап та, ул сиктә рҙ е уҙ ҙ ы.

25. — Раббым, — тине Муса. — Кү крә гемде киң ә йт (миң ә ҡ еү ә т бир), (26) эшемде ҡ улай ит, (27) телемде сис (оҫ та һ ө йлә ү һ ә лә те бир). (28) Һ ү ҙ емде яҡ шы аң лаһ ындар. (29) Ҡ ә рҙ ә штә рем араһ ынан миң ә бер ярҙ амсы бир. (30) Туғ аным Һ арунды. (31) Ул минең арҡ а яғ ымды һ аҡ лаһ ын. (32) Уны эшемдә уртаҡ ҡ ыл. (33) Һ ине туҡ тауһ ыҙ данларбыҙ. (34) Һ ине ө ҙ лө кһ ө ҙ зикер итербеҙ, инша'аллаһ. (35) Шө бһ ә юҡ, Һ ин ҡ ылмыштарыбыҙ ҙ ы кү реп тороусы. (36) (Аллаһ ) ә йтте:

— Эй, Муса, телә гә ндә рең һ иң ә бирелде. (37) Бынан ә ү ү ә л дә һ иң ә ярҙ амыбыҙ тейгә н ине. (38) (Беренсеһ е) һ инең ә сә йең ә уахи иткә н заманда булды: (39)

— Уны (Мусаны) тартмағ а һ ал да, йылғ ағ а һ алып ағ ыҙ, диң геҙ уны ярғ а алып сыҡ һ ын, уны Минең дә, һ инең дә дошманың булғ ан берә ү табасаҡ, — тинек. Минең ҡ аршымда ү ҫ еп етһ ен тип, Мин һ иң ә Ү ҙ емдең мө хә ббә темде һ алдым.

(«Хә ҙ рә ти Мусаның ә сә һ е: «Башҡ а ир балаларҙ ы ла ү лтергә н кеү ек, минең улымды ла Фирғ ә ү ен ү лтерер», тип ҡ урҡ ып, юғ арынан уахи килгә с, Мусаны тартмағ а һ алып, ҡ аҙ аҡ лап, Нил йылғ аһ ына ташлай. Фирғ ә ү ендең ҡ атыны Асия ире менә н яр ҡ ырындағ ы баҡ сала йө рө гә ндә, һ ыуҙ ағ ы тартманы кү реп ала. Һ андыҡ эсендә ге баланы кү реп шаҡ ҡ ата. Батша һ арайында ү ҫ терер ө сө н Мусағ а имеҙ еү се һ ө т ә сә һ е эҙ лә йҙ ә р, Мусаның апаһ ы ярҙ амында, һ ө т ә сә һ е итеп, уның ү ҙ ә сә һ ен урынлаштыралар».

Мостафа Чагрыжы тә фсиренә н )

40. Һ инең апайың килеп (Фирғ ә ү енгә ):

— Уны (табылғ ан баланы) ҡ арар ө сө н һ еҙ гә берә йһ ен табайыммы? — тине. Шулай итеп, хә срә тлә нмә һ ен, кү ҙ е-кү ң еле бә хет менә н тулһ ын тип, һ ине ә сә йең ә кире бирҙ ек. Иҫ ең дә ме, һ ин бер кешене ү лтерҙ ең. Беҙ һ ине ғ азаптан, язанан ҡ отҡ арып ҡ алдыҡ. Һ ине һ ынауҙ ар аша уҙ ҙ ырҙ ыҡ. Шуғ а кү рә, һ ин байтаҡ йылдарғ а Мә дйә н халҡ ы араһ ында ҡ алдың. Һ уң ынан, тә ҡ дирең ҡ ушҡ анса, бында килдең. (41) Һ ине: Минең юлда хеҙ мә т итһ ен (илсе булһ ын), тип һ айланым. (42) Һ ин дә, туғ аның да бергә лә шеп Минең аяттарымды алып, Мине зикер итеп, (43) Фирғ ә ү ен янына китегеҙ. Сө нки ул аҙ ғ ынлыҡ тың аръяғ ына сыҡ ты. (44) Ә ммә уның менә н итә ғ ә тле итеп һ ө йлә шегеҙ, бә лки ул ғ ибрә т алыр һ ә м аҡ ылғ а ултырыр һ ә м (гө наһ ҡ ылыуҙ ан туҡ тар) ҡ урҡ ыр. (45) Ә йттелә р:

— Раббыбыҙ, дө рө ҫ ө шул, ул беҙ ҙ ең менә н артыҡ тә кә ббер булыр тип йә ки (ғ ә ҙ елһ еҙ легендә ) тағ ын да нығ ыраҡ сиктә рҙ е уҙ ыр тип ҡ урҡ абыҙ, — тинелә р.

46. (Аллаһ ) ә йтте:

— Ҡ урҡ мағ ыҙ, Мин һ еҙ ҙ ең менә н бергә булырмын, Мин барыһ ын да ишетеп тә, кү реп тә торамын, — тине. (47) — Барығ ыҙ, уның янына китегеҙ. Ә йтегеҙ:

— Беҙ һ инең Раббың дың илселә ре булабыҙ. Исраил улдарын тиҙ генә беҙ гә биреп ебә р, уларҙ ы рә нйетмә. Беҙ һ инең Раббың дан бер аят килтерҙ ек. Тура юлғ а баҫ ҡ андар ғ ына ҡ отола аласаҡ, —тип аң латығ ыҙ. (48) — Ысынлап та, беҙ гә хә бә р килде: (ул аяттарҙ ы) ялғ анғ а сығ арғ андар һ ә м йө ҙ сө йө ргә ндә р язағ а тартыласаҡ.

49. Фирғ ә ү ен ә йтте:

— Кем ул һ еҙ ҙ ең Раббығ ыҙ, ә й, Муса? — тине.

50. Муса ә йтте:

— Беҙ ҙ ең Раббыбыҙ — яралтылғ ан һ ә р нә мә гә рә ү ешен биреп, унан һ уң дө рө ҫ тә ртиптә урынлаштырғ ан (йү нә леш биргә н) Аллаһ ыбыҙ, — тине.

51. Фирғ ә ү ен ә йтте:

— Улайһ а, йә шә п киткә н (ү лгә н) ҡ ә ү емдә рҙ ең хә ле нисек буласаҡ? (Улар бит һ инең был киҫ ә теү ҙ ә рең де белмә йенсә китте), -тине.

52. Муса ә йтте:

— Улар тураһ ындағ ы мә ғ лү мә т Раббы янындағ ы Китапта (Лә ү хел Мә хфү здә ) булыр. Раббым яң ғ ылышмаҫ та, онотмаҫ та. (53) Ул һ еҙ ҙ ең ө сө н Ерҙ е яҫ тыҡ кеү ек йә йҙ е һ ә м шунда һ еҙ гә юлдар асты, Кү ктә н ямғ ыр яуҙ ырҙ ы. Тө рлө ү ҫ емлектә рҙ е (йә н эйә лә рен) пар-пар итеп яралтты.

54. Ашағ ыҙ, мал аҫ рағ ыҙ. Шик юҡ, аҡ ылы башында булғ андар ө сө н бында уйланырлыҡ нә мә лә р бар.

55. Һ еҙ ҙ е унан (ерҙ ә н, тупраҡ тан) яралттыҡ. Йә нә һ еҙ шунда китә сә кһ егеҙ (ү лә сә кһ егеҙ, кү мелә сә кһ егеҙ ), һ ә м тағ ын һ еҙ ҙ е (Ҡ иә мә т кө нө ндә ) унан сығ арасаҡ быҙ. (56) Ысынлап та, Беҙ уғ а (Фирғ ә ү енгә ) бө тө н дә лилдә рҙ е (мө ғ жизә аяттарын) кү рһ ә ттек, ул (уларҙ ы) тағ ын ялғ анғ а сығ арҙ ы һ ә м (уларғ а инаныуҙ ан) баш тартты. (57) Шунан (Фирғ ә ү ен) ә йтте:

— Ә й, Муса! Сихырҙ арың менә н һ ин беҙ ҙ е йортобоҙ ҙ ан (Мисырҙ ан) ҡ ыуып сығ арырғ а тип килдең ме? — тине.

58. — Улайһ а, беҙ ҙ ә һ иң ә шундай уҡ кү ҙ буяу-сихыр кү рһ ә тә сә кбеҙ. Һ инең ө сө н дә, беҙ ҙ ең ө сө н дә ҡ улай булғ ан уртаҡ майҙ анғ а осрашырғ а уаҡ ытты ү ҙ ең билгелә. Вә ғ ә ҙ ә боҙ ош булмаһ ын.

59. Муса:

— Байрам кө ндө, кешелә р йыйылғ ас, ө йлә нә н алда осрашасаҡ быҙ, — тине. (60) Шунан һ уң Фирғ ә ү ен китеп барҙ ы. Ү ҙ енең бө тө н хә йлә һ ен (сихырсыларын) йыйып алып килде. (61) Муса ә йтте:

— Һ еҙ гә яҙ ыҡ тыр, Аллаһ тураһ ында уйҙ ырмалар (ялғ ан) һ ө йлә мә геҙ. Ахырҙ а Ул хә тә р яза менә н тамырығ ыҙ ҙ ы киҫ ер. Ғ ә йбә т һ ө йлә гә н кеше, һ ис шикһ еҙ, тар-мар ителә сә к.

62. Шунан һ уң улар (сихырсылар) ҡ асып-боҫ оп, ү ҙ -ара кә ң ә шлә шә, бышылдаша башланылар. (63) Ниһ айә т, ә йттелә р:

— Былар икеһ е лә (Муса менә н Һ арун) сихырҙ ары менә н һ езҙ ҙ е йортоғ оҙ ҙ ан ҡ ыуып сығ арыр ө сө н һ ә м һ еҙ ҙ е ошоғ а тиклем тотҡ ан ү рнә к юлығ ыҙ ҙ ан, динегеҙ ҙ ә н (яҡ шы тормошоғ оҙ ҙ ан) яҙ ҙ ырыр ө сө н килгә н кү ҙ буяусылар, — тинелә р.

64. (Фирғ ә ү ен ә йтте):

— Улайһ а, хә йлә лә регеҙ ҙ е (сихырҙ арығ ыҙ ҙ ы) ә ҙ ерлә геҙ. Унан һ уң сафҡ а теҙ елешегеҙ. Шик юҡ, бө гө н кем оҫ та, шул ең ә сә к, ең гә н яҡ бә хетле булыр, — тине.

65. — Муса, (сихыр таяғ ын) башлап һ ин ташлайһ ың мы, ә ллә беҙ ме? —тинелә р.

66. - Юҡ, башта һ еҙ ташлағ ыҙ, —тине Муса. Ҡ араһ а, ни кү рҙ е: кү ҙ буяусыларҙ ың бауҙ ары һ ә м таяҡ тары ү ҙ ҙ ә ренә н ү ҙ ҙ ә ре хә рә кә т итә башланылар кеү ек тойолдо уғ а. (67) Муса ҡ урҡ ыуғ а ҡ алды.

68. — Ҡ урҡ ма, — тинек, — һ ин, һ ис шикһ еҙ, ең ә сә кһ ең. (69) Уң ҡ улың дағ ы (таяғ ың )дыергә ташла. Ул кү ҙ -асып йомғ ансы теге нә мә лә рҙ е йотоп бө тө рә сә к. Улар бары тик кү ҙ буяу менә н генә шө ғ ө ллә нә ала. Кү ҙ буяусылар иһ ә ҡ айҙ а барһ а ла (нимә генә ҡ ыланһ а ла уң ышһ ыҙ лыҡ тан, язанан) ҡ отола алмаҫ.

70. Шунан һ уң сихырсылар йө ҙ тү бә н йығ ылды:

— Муса менә н Һ арундың Раббыһ ына иман килтерә беҙ, -тинелә р.

71. Фирғ ә ү ен ә йтте:

— Минең рө хсә темдә н башҡ а Аллаһ ҡ аинандығ ызҙ мы? Ысындан да, ул (Муса) һ еҙ гә сихыр ө йрә теү се башлығ ығ ыҙ ҙ ыр, моғ айын. Хә ҙ ер ҡ ул-аяҡ тарығ ыҙ ҙ ы ботарлап, һ еҙ ҙ е хө рмә ағ астарына аҫ ып ҡ уясаҡ мын. Бына шунан һ уң һ еҙ кемдең язаһ ы хә тә рерә к һ ә м дауамлыраҡ икә нен кү рерһ егеҙ. (Мусаның Аллаһ ытыҡ ымы, ә ллә минекеме? )

72. (Иман килтергә н сихырсылар) ә йттелә р:

— Беҙ ҙ е яралтҡ андан (Аллаһ тан) һ ә м беҙ гә ебә релгә н асыҡ мө ғ жизә ларҙ ә н һ ине ө ҫ тө н ҡ уя алмайбыҙ. Шулай булғ ас, телә гә нең де эшлә. Һ ин бары тик ошо донъяла ғ ына хө кө м итә алаһ ың. (73) Хаталарыбыҙ ҙ ы һ ә м һ ин мә жбү р иткә н сихырсылығ ыбыҙ ҙ ы ғ ә фү итһ ен тип, без Аллаһ ҡ а иман килтерҙ ек. Рә хмә те киң булғ ан һ ә м язаһ ы ла дауамлы булғ ан бер Аллаһ тыр. (74) Шуныһ ы хаҡ тыр, кем дә кем Раббыһ ы ҡ аршыһ ына гө наһ тар тө йә п барһ а, шул туранан-тура йә һ ә ннә мгә керер. Ул шунда ни ү ле, ни тере булып (интегеп) йә шә йә сә к. (75) Кем дә кем мосолман булып, изгелектә р ҡ ылып Уның ҡ аршыһ ына барһ а, ө ҫ тө н дә рә жә лә р шуғ а булыр. (76) Арыҡ тарынан шишмә лә р ағ ып тороусы Ғ ә ден йә ннә ттә рендә мә ң гегә йә шә п ҡ аласаҡ тар. Саф-паҡ булғ андарғ а бү лә к шул булыр.

77. Хаҡ тыр, Беҙ Мусағ а:

— Кешелә рем менә н бергә тө ндә юлғ а сыҡ та, (ҡ ыуа килеү селә рҙ ең ) артығ ыҙ ҙ ан етеү енә н дә ҡ урҡ майынса, (һ ыуғ а батып ү леү ҙ ә н дә ) шө рлә мә йенсә уларғ а (юлдаштарың а) диң геҙ (тө бө ) аша ҡ оро юл һ ал, — тип бойорҙ оҡ.

78. Һ ис кө тмә гә ндә (Фирғ ә ү ен) ғ ә скә ре менә н улар артынан ҡ ыуа сыҡ ты. Улар (Фирғ ә ү ен һ ә м бө тө н ғ ә скә ре) диң геҙ һ ыуы аҫ тында ҡ алып, тонсоғ оп һ ә лә к булды. (79) Фирғ ә ү ен ү ҙ халҡ ын ү ҙ е боҙ ҙ о, тура юлдан алып китмә не.

80. Ий, Исраил улдары, һ еҙ ҙ е дошмандарығ ыҙ ҙ ан (Фирғ ә ү ен тоҡ омонан) ҡ отҡ арып ҡ алдыҡ. Тур тауының уң яғ ында һ еҙ гә вә ғ ә ҙ ә (Тә ү рә тты) бирҙ ек һ ә м Илаһ и шә рбә т (ҡ ө ҙ рә т хә лү ә һ е) менә н бү ҙ ә нә ҡ ошоның ите индерҙ ек.

( Ш. Ноғ маниҙ а: Тур тауы янында Мусаның уң яғ ынан һ еҙ гә Тә ү рә тты вә ғ ә ҙ ә иттек һ ә м һ еҙ гә ашарғ а шә рбә т һ ә м ҡ ош итен индерҙ ек. X. Чантайда: Турҙ ың уң янында һ еҙ гә вә ғ ә ҙ ә бирҙ ек һ ә м һ еҙ ҙ ең ө сө н ҡ ө ҙ рә т хә лү ә һ е менә н бү ҙ ә нә ҡ ошо индерҙ ек һ. б. )

81. Һ еҙ гә ризыҡ итеп бирелгә ндә рҙ ең паҡ булғ андарын ашағ ыҙ, лә кин артыҡ исраф итмә геҙ (сиктә рҙ е уҙ мағ ыҙ, кә рә ге ҡ ә ҙ ә р генә ашағ ыҙ ), кә ферлек ҡ ылмағ ыҙ, (юҡ һ а) һ еҙ ҙ е ғ азабым тотар. Ғ азабым тотҡ ан һ ә р кем, ысынлап та, һ ә лә кә ткә дусар. (82) Шуныһ ы ла хаҡ тыр, Мин тә ү бә иткә н, һ уң ынан иман килтергә н һ ә м изгелек ҡ ылғ ан, тура юлғ а баҫ ҡ ан кешелә рҙ е ярлыҡ айым.

83. — Ий, Муса, халкың ды ҡ алдырып, ашығ а-ашығ а яң ғ ыҙ ғ ына килергә нимә сә бә п булды? (84) — Улар минең арттан килә, — тине Муса. — Ә ммә мин, Раббым, Һ инең ризалығ ың ды ҡ аҙ аныу ө сө н, шулай алдан килдем.

85. Аллаһ бойорҙ о:

— Һ ин киткә ндә н һ уң Беҙ һ инең ҡ ә рҙ ә штә рең де (Һ арунды, халҡ ың ды) һ ынап ҡ араныҡ һ ә м Сә мири уларҙ ы юлдан яҙ ҙ ырҙ ы.

(Сә мири уларҙ ы быҙ ау һ ынына табынырғ а ҡ отортто. )

86. Муса асыулы һ ә м борсоулы ҡ иә фә ттә ҡ ә ү еме янына ө йлә неп ҡ айтты:

— Ә й, халҡ ым, — тине. — Раббығ ыҙ һ еҙ гә гү зә л бер вә ғ ә ҙ ә (Тә ү рә т) бирмә неме? Ә ллә мин киткә ндә н һ уң бик оҙ аҡ уаҡ ыт уҙ ғ ан кеү ек тойолдомы һ еҙ гә? Йә ки һ еҙ Раббынан бер ғ азап килеү ен телә йһ егеҙ ме? Шуғ а кү рә, миң ә биргә н һ ү ҙ егеҙ ҙ ә торманығ ыҙ мы? (87) Ә йттелә р:

— Беҙ һ иң ә биргә н һ ү ҙ ебеҙ ҙ ә н ү ҙ телә гебеҙ менә н сыҡ маныҡ. Ә ммә беҙ гә шул халыҡ тың (Мысырҙ ағ ы ҡ атындарҙ ың ) биҙ ө неү ә йберҙ ә рен кү тә реп алып килеп, утҡ а һ алырғ а (эретергә ) ҡ ушылды. Сә мири лә шулай эшлә не. (88) (Был кеше) улар ө сө н шул эретелгә н алтындан мө ң рә й торғ ан быҙ ау һ ыны яһ аны. Шунан һ уң (Сә мири менә н уның эйә рсендә ре) ә йтте:

— Бына, был һ еҙ ҙ ең дә, Мусаның да тә ң реһ е булыр. Лә кин ул (Муса) был турала онотто ғ ына, (сө нки Муса башҡ а тә ң ре эҙ лә п, тау башына китте), — тинелә р.

89. Ул быҙ ау һ ынының һ ис бер һ ү ҙ һ ө йлә й алмағ анын, ү ҙ ҙ ә ренә файҙ а ла, зыян да эшлә й алмаҫ икә не кү рмә йҙ ә рме ни улар? (90) Унан алдараҡ Һ арун уларғ а ә йткә н ине бит:

— Ий, халҡ ым, һ еҙ шуның арҡ аһ ында (быҙ ауғ а табынып) фә тнә гә тарынығ ыҙ. Һ еҙ ҙ ең Раббығ ыҙ — мә рхә мә те киң булғ ан бер Аллаһ тыр. Шуғ а кү рә, миң ә эйә регеҙ һ ә м бойороҡ тарымды ү тә геҙ, — тигә н ине.

91. Улар:

— Беҙ Муса ә йлә неп ҡ айтҡ ансығ а саҡ лы уғ а (быҙ ауғ а) табыныуҙ ан туҡ тамаясаҡ быҙ, — тинелә р.

92. Муса ә йтте:

— Ий, Һ арун, — тине. — Быларҙ ың юлдан яҙ ғ андарын кү ргә с тә нимә тыйҙ ы һ ине (93) минең арттан барырғ а? Минең бойороғ ома ҡ аршы баш кү тә рҙ ең ме?

94. Һ арун:

— Ий, ә сә йемдең улы (ий, бер туғ ан ағ айым)! — тине. — Һ ин минең сә семде, һ аҡ алымды йолҡ ма. Мин һ инең: «Исраил улдары араһ ында ғ ауғ а сығ арҙ ың, һ ү ҙ емде тотмағ анһ ың », — тип ә йтү ең дә н ҡ урҡ тым.

95. Муса:

— Һ ә й, Сә мири, хә ҙ ер һ инең ҡ ылмышың а килә йек, —тине. (Быҙ ау һ ә йкә ле яһ ап, һ ин ниндә й маҡ сатҡ а ирешергә телә нең? ) (96) Сә мири ә йтте:

— Мин улар кү рмә гә нде кү рҙ ем, — тине. — Ул илсенең эҙ енә н бер ус тупраҡ алып, уны (быҙ ау яһ ар ө сө н эретелгә н алтын эсенә ) ташланым. Минең эске бер телә гем шулай эшлә ргә ҡ ушты.

(«Самири: мин кешелә р кү ҙ енә кү ренмә гә н рухты, Жә браилде кү рҙ ем йә ки мин Мусаның пә йғ ә мбә р икә нен белдем, шул изгенең аяҡ аҫ тынан тупраҡ алып, һ ә йкә лгә ҡ атнаштырҙ ым. Мин изге рух ҡ атнаштырып һ ын яһ аным, тип ә йтергә телә й». Мостафа Чагрыжы тә фсиренә н. )

97. Муса:

— Кү ҙ емдә н юғ ал! — тине. — Ғ ү мерең буйы һ ин: «Миң ә ҡ ағ ылмағ ыҙ, миң ә яҡ ын килмә геҙ », — тип һ ө йлә нергә мә хкү м ителдең. Һ инең ө сө н айырым бер ғ азап, ҡ отола алмаҫ лыҡ яза Кө нө килер. Табына торғ ан һ ә йкә лең ә ҡ ара. Ант итә м, беҙ уны яндырасаҡ быҙ. Унан һ уң кө лө н диң геҙ гә һ ибә сә кбеҙ.

(«Шулай итеп, бер кем менә н һ ө йлә шә -аралаша алмаһ ын тип, Сә мириҙ е сү лгә, ҡ ырағ ай хайуандар араһ ына ебә рә лә р. Ул тә нде серетә торғ ан тилсә менә н ауырый башлай. Кешелә р янына бара алмай. Ул шулай интегеп һ ә лә к була». Хә сә н Чантай тә фсиренә н. )

98. Һ еҙ ҙ ең Аллаһ ығ ыҙ бары тик берә ү генә. Унан башҡ а бер кем дә Илаһ и ҡ ө ҙ рә ткә эйә тү гел. Аллаһ тың ғ илеме бар нә мә не лә солғ ап алган. (99) (Ий, Мө хә ммә д) бына шулай итеп, уҙ ғ андағ ыларҙ ың хә лдә рен һ иң ә аң латабыҙ. Хаҡ тыр, Беҙ һ иң ә Ү ҙ ебеҙ ҙ ә н киҫ ә теү (Ҡ ө ръә н) индерҙ ек. (100) Унан (Ҡ ө ръә ндә н) йө ҙ сө йө ргә н кеше, һ ис шикһ еҙ, йыйылғ ан гө наһ тары ө сө н Ҡ иә мә ттә язаһ ын татыр. (101) Ундай кешелә р шунда мә ң гегә ҡ аласаҡ. Улар ө сө н Ҡ иә мә т кө нө ндә иң ауыр йө к (уларҙ ың гө наһ тары) буласаҡ. (102) Ул Кө ндө Сур (борғ о)ғ аө рө лө р һ ә м Беҙ гө наһ лыларҙ ы (ҡ урҡ ыуҙ ан) кү ҙ ҙ ә ре (ала-тилә ) аҡ айғ ан килеш мә хшә ргә тупларбыҙ. (103) Улар ү ҙ -ара бышылдап ҡ ына һ ө йлә шер:

— Беҙ (донъяла йә ки ҡ ә берҙ ә ) ун кө н генә булдыҡ, — тип ә йтерҙ ә р. (104) Уларҙ ың нимә тураһ ында һ ө йлә шкә нен Беҙ бик яҡ шы ишетеп торабыҙ. Уларҙ ың иң зиһ енлеһ е, иң тура булғ аны:

— Бер кө ндә н дә артыҡ булманығ ыҙ, — тип ә йтер.

105. (Ий, Мө хә ммә д) һ инә н тауҙ ар хаҡ ында һ орарҙ ар (Ҡ иә мә т кө нө ндә тауҙ арғ а нимә булыр? ) Ә йт:

— Аллаһ уларҙ ы туҙ анғ а ә ү ерелдерер, — тип. (106) Шулай уҡ, Ер ө ҫ тө н тип-тигеҙ сү л хә ленә килтерә сә к. (107) Шунда бер генә ҡ алҡ ыулыҡ та йә ки соҡ ор урын да кү рә лмә ҫ һ егеҙ.

(108) Ул Кө ндө кешелә р саҡ ырыуғ а йө ҙ тотоп, уң ғ а-һ улғ а тайпылмаҫ тан, (Исрафилғ а) эйә реп барырҙ ар. Шунан һ уң, мә рхә мә тле Аллаһ ҡ аршыһ ында тауыштар тығ ар. Шуғ а кү рә, һ ин уларҙ ың бышылдашҡ андарын ғ ына ишетерһ ең.

(109) Ул Кө ндө Раббы тарафынан рө хсә т алғ ан һ ә м Аллаһ тың ризалығ ын ҡ аҙ анғ ан кешелә рҙ ә н башҡ а һ ис кемгә лә шә фә ғ ә т, файҙ а теймә ҫ. (110) Ул кешелә рҙ ең килә сә ген дә, ү ткә ндә рен дә белә. Улар был турала белмә й генә. (Аллаһ тың эштә рен белеп торорлоҡ мә ғ лү мә т уларҙ а юҡ. ) (111) Ул Кө ндө йө ҙ ҙ ә р тере һ ә м һ ә р нә мә гә хаким булғ ан Аллаһ алдына эйелер. Ғ ә ҙ елһ еҙ лек ҡ ылғ андар иһ ә тар-мар ителер. (112) Мө ьмин булараҡ, изгелек ҡ ылғ ан кеше язанан да, хоҡ уҡ тары ҡ ыҫ ылыуҙ ан да (язаһ ы арттырылып, сауабы кә метелеү ҙ ә н дә ) ҡ урҡ маҫ.

113. (Ий, Мө хә ммә д) Беҙ уны ғ ә рә псә Ҡ ө ръә н булараҡ индерҙ ек һ ә м (кешелә рҙ е гө наһ тары ө сө н бирелә сә к ғ азап менә н) кү п тапҡ ырҙ ар ҡ урҡ ыттыҡ. Ихтимал, улар (гө наһ ҡ ылыуҙ ан баш тартыр) һ аҡ ланыр. Йә ки ул (Ҡ ө ръә н) ғ ибрә т (киҫ ә теү һ ә м вә ғ ә з) булараҡ иҫ тә ренә тө шө рө п тороусы булыр.

114. Хө кө мдар Аллаһ мотлаҡ бө йө ктер. Һ иң ә барыһ ы ла индерелеп бетмә йенсә, һ ин (Ҡ ө ръә н уҡ ырғ а) ашыҡ ма.

— Раббым, минең ғ илемемде арттыр, — тип ә йт.

115. Бынан ә ү ү ә л дә Беҙ Ә ҙ ә м менә н (ярамағ ан ағ астан емеш алып ашамаҫ ҡ а тип) килешекә н инек. Лә кин ул (антын) онотто. (Шайтан ҡ отортҡ анына тү ҙ ә алманы, тә ү ә ккә л рә ү ештә ҡ аршы тора алманы, ярамағ ан емеште ашаны, гө наһ ҡ ылды. ) Беҙ шунда (Ә ҙ ә мдең холҡ онда Аллаһ ҡ а буйһ оноу ҡ арары) тү ҙ емлелек кү рмә нек. (116) Бер уаҡ ыт Беҙ фә рештә лә ргә:

— Ә ҙ ә мгә сә ждә итегеҙ! — тигә н инек. Уларҙ ың барыһ ы ла сә ждә итте. Иблистә н башҡ а. Ул ҡ арышып, баш тартты. (117) Шунан һ уң Беҙ ә йттек:

— Ий, Ә ҙ ә м, — тинек. — Ул (Иблис) һ иң лә, ҡ атының а ла хә тә р дошман. Аң булығ ыҙ, һ еҙ ҙ е ул йә ннә ттә н сығ арттырмаһ ын. Юҡ һ а, бик ҡ ыйын хә лдә ҡ алырһ ығ ыҙ. (118) Хә ҙ ергә бында (йә ннә ттә ) һ ин асыҡ маҫ һ ың һ ә м дә яланғ ас булыуҙ ан ҡ урҡ маҫ һ ың. (119) Һ ыуһ ыҙ лыҡ тан интекмә йә сә кһ ең, эҫ ҫ енә н дә язаланмаҫ һ ың.

120. Шайтан уны вә сү ә сә гә һ алды:

— Ий, Ә ҙ ә м, — тине. — Һ иң ә мә ң гелек ағ асын һ ә м икһ еҙ -сикһ еҙ хакимлыҡ ты кү рһ ә тә йемме? — тине.

121. Ниһ айә т, улар икеһ е лә ауыҙ иттелә р (тыйылғ ан ағ астың емешен ашанылар). Шунан һ уң уларҙ ың оят ерҙ ә ре асылды. Улар шунда уҡ йә ннә т ағ астарының япраҡ тарынан (оят ерҙ ә ренә ) ҡ аплауыс ә ҙ ерлә й башланылар. Шулай итеп, Ә ҙ ә м Аллаһ һ ү ҙ ен тың ламаны һ ә м юлдан яҙ ҙ ы. (122) Һ унынан Раббы уны һ айланы һ ә м уның тә ү бә һ ен ҡ абул итте һ ә м тура юлды кү рһ ә тте. (123) Һ ә м (Ә ҙ ә м менә н Иблискә ) ә йтте:

— Бер-берегеҙ гә дошман булып, бынан (йә ннә ттә н) сығ ығ ыҙ. Минә н һ еҙ гә кү рһ ә тмә (Китап) килер, кем минең ө ндә мә лә ремә эйә рә, шул тура юлдан сыҡ маҫ һ ә м бә хетһ еҙ булмаҫ, — тине. (124) Кем минең киҫ ә теү ҙ ә ремдә н йө ҙ сө йө рә, һ ис шикһ еҙ, уның тормошо ғ азаплы буласаҡ һ ә м Беҙ уны Ҡ иә мә т кө нө ндә тома һ уҡ ыр килеш (ҡ ә беренә н) ҡ убарасаҡ быҙ.

125. Ул ә йтер:

— Йә, Раббым, мине нимә ө сө н һ уҡ ыр килеш (ҡ ә беремдә н) ҡ убарҙ ың? Ә ү ү ә л мин кү рә инем бит, — тип ә йтер. (126) (Аллаһ ) ә йтер:

— Шулай шул. Һ иң ә аяттарым (киҫ ә теү ҙ ә рем) килде. Һ ин уларҙ ы оноттоң. Бына, һ ин дә бө гө н онотоласаҡ һ ың (мә хрү м ҡ аласаҡ һ ың ).

127. Бына, Беҙ сиктә рҙ е уҙ ғ ан (тура юлдан яҙ ғ ан) һ ә м Раббының аяттарына инанмағ андарҙ ы шулай язалайбыҙ. Ә хирә ттә ге ғ азап иһ ә тағ ын да хә тә р һ ә м тағ ын да дауамлы булыр. (128) Беҙ уларҙ ан ә ү ү ә лгелә рҙ е нисә ғ аср буйы һ ә лә к итә килдек. Уларғ а был һ абаҡ булманымы? Юҡ һ а, улар һ ә лә к булғ андарҙ ың еренә баҫ ып йө рө йҙ ә р. Сә лә мә т зиһ енле булғ андар ө сө н бында, һ ис шикһ еҙ, ғ ибрә т алырлыҡ хә лдә р бар. (129) Ә гә р ҙ ә (кә ферҙ ә ргә бирелә һ е язаны кисектерергә ) Аллаһ тың вә ғ ә ҙ ә һ е булмаһ а, ә лбиттә, (улар донъяла уҡ ) язанан ҡ отола алмағ ан булырҙ ар ине.

130. (Ий, Мө хә ммә д) һ ин улар һ ө йлә гә ндә ргә тү ҙ. Ҡ ояш сығ ыр алдынан да (сабах намаҙ ында), Ҡ ояш байыр алдынан да (аҡ шам намаҙ ында) Раббың а тә сбих ә йт. Тө ндө ң айырым сә ғ ә ттә рендә лә (йә стү намаҙ ында), кө ндө ҙ ө н дә (тормош мә шә ҡ ә ттә ре араһ ында ө йлә, икенде намаҙ ҙ арында ла) тә сбих ә йт. Һ ин ҡ ә нә ғ ә т ҡ алырһ ың. (Аллаһ тың ризалығ ын ҡ аҙ анғ ан кеше булырһ ың. ) (131) Аң бул, уларғ а бирелгә н байлыҡ ҡ а ҡ ыҙ ығ ып ҡ арама. Беҙ ул байлыҡ ты фани донъяла файҙ аланһ ындар тип, уларҙ ың ҡ айһ ы бер ҡ ә ү емдә рен һ ынар ө сө н бирҙ ек. Раббың дың һ иң ә биргә н ризыҡ тары хә йерлерә к, дауамлыраҡ. (132) Ғ ә йлә ң ә (халҡ ың а) намаҙ уҡ ыуҙ ы бойор. Ү ҙ ең дә намаҙ ҡ алдырма. Һ инә н ризыҡ һ орамайбыҙ. Беҙ һ ине ризыҡ ландырабыҙ. Тә ҡ ү ә кешелә р матур нә тижә гә ирешә сә к.

133. Улар:

— Ни эшлә п һ уң ул (Аллаһ тың пә йғ ә мбә ре булғ ас) Раббыһ ынан бер мө ғ жизә алып килмә не? — тинелә р. Ә ү ү ә лге китаптарҙ а булғ андарҙ ың ап-асыҡ дә лиле (Ҡ ө ръә н) уларғ а килмә неме ни?

134. Ә гә р ҙ ә Беҙ бынан (Ҡ ө ръә ндә н) алда уларҙ ы һ ә лә к иткә н булһ а инек, һ ис шикһ еҙ, улар:

- Йә, Раббым, беҙ гә бер пә йғ ә мбә рең де кү ндергә н булһ аң, аяттарың ды уҡ ығ ан булыр инек, ошо тү бә нлектә ргә тө шмә гә н булыр инек, рисуай ҡ алмағ ан булыр инек, — (тип аҡ ланғ ан булыр ине).

135. Ә йт:

- Һ ә р кем кө тә, — тип. — Шулай итеп, һ еҙ ҙ ә кө тө гө ҙ. Тура юлдан йө рө ү селә р улар кем һ ә м (тә ү бә нә н һ уң ) тура юлды тапҡ андар кем икә нен оҙ аҡ ламай белерһ егеҙ.

21 — Ә нбийә (Пә йғ ә мбә рҙ ә р) сү рә һ е

⇐ Предыдущая 30 31 32 33 343536 37 38 39 Следующая ⇒