9 — Тәүбә (Тәүбә) сүрәһе

9 — Тә ү бә (Тә ү бә ) сү рә һ е

(Тә ү бә сү рә һ е 129 аяттан тора. Был — бисмиллаһ ыҙ башлана торғ ан сү рә. Ҡ айһ ы берә ү ҙ ә р: был Ғ ә нимә т-Ә нфә л сү рә һ енең дауамы; айырым, мө стә ҡ ийл сү рә тү гел, тип бә хә слә шә лә р. Шуғ а курә, уның башында бисмилла уҡ ылмай, тип ә йтә лә р.

Бисмиллә һ ир-рахмә ә нир-рахиим.

1. Мө шриктә р менә н булғ ан килешеү ҙ ә регеҙ Аллаһ менә н Рә сү лү ллаһ тарафынан ҡ ә тғ и киҫ ә телә.

2. (Ә й, мә жү силә р) Ер йө ҙ ө ндә дү рт ай буйы (телә гә негеҙ сә ) йө рө п тороғ оҙ. Тик аң булығ ыҙ, һ еҙ Аллаһ ты сараһ ыҙ ҡ алдыра ала торғ андарҙ ан тү гел. Хаҡ тыр, Аллаһ ү ҙ е кә ферҙ ә рҙ е тар-мар килтерә сә к.

3. Хаж-и Ә кбә р кө нө ндә Аллаһ менә н Рә сү лү лланың кешелә ргә белдереү е:

— Аллаһ һ ә м уның илсеһ е мө шриктә р менә н араны ө ҙ ә. Ә гә р тә ү бә итһ ә геҙ, һ еҙ ҙ ең ө сө н иң хә йерлеһ е булыр. Йө ҙ сө йө рһ ә геҙ, белеп тороғ оҙ, һ еҙ Аллаһ ты сараһ ыҙ хә лдә ҡ алдыра аласаҡ тү гел. (Эй, Мө хә ммә д) ул кә ферҙ ә ргә бирелә сә к яза барлығ ы тураһ ында ә йтеп, «һ ө йө нсө » ал.

4. Һ еҙ ҙ ең менә н килешеү ҡ орғ ан мө шриктә р һ еҙ гә яманлыҡ ҡ ылмаһ а, һ еҙ ҙ ең мә нфә ғ ә ттә регеҙ гә ҡ аршы ғ ә мә лдә булмағ андар был хө кө мгә кермә й. Килешеү ҙ е аҙ ағ ынаса боҙ мағ ыҙ. Аллаһ ғ ә ҙ елһ еҙ лек эшлә ү ҙ ә н һ аҡ ланғ андарҙ ы ярата.

5. Харам айҙ ар ү ткә с, (хыянат иткә н, ант боҙ ғ ан һ ә м һ еҙ гә ө ҙ лө кһ ө ҙ зыян һ алғ ан) мө шриктә рҙ е ҡ айҙ а кү рһ ә геҙ, шунда юҡ итегеҙ. Уларҙ ы ә сирлеккә алығ ыҙ, йә шенеп тороп, уларҙ ы һ ағ алап тороғ оҙ; тә ү бә итһ ә лә р, намаҙ ҙ арын дө рө ҫ уҡ ыһ алар, зә кә т бирһ ә лә р, уларҙ ы ү ҙ иректә ренә ҡ уйығ ыҙ. Аллаһ ярлыҡ аусы, ғ ә фү итеү се.

6. Берә й мө шрик килеп, һ инә н һ ыйыныр урын һ ораһ а — һ ыйындыр. (Һ инең янда, һ инең ауыҙ ҙ ан) Аллаһ тың һ ү ҙ ен тың лаһ ын. Һ уң ынан (иман килтермә һ ә лә ) уны ҡ урҡ ыныс булмағ ан ергә илтеп ҡ уй. Шундай хә бә рһ еҙ (наҙ ан) ҡ ә ү ем булғ андарына кү рә, шулай эшлә ү кә рә к.

7. Мә сжед-и Харам янында һ еҙ ҙ ең менә н килешеү тө ҙ ө гә н мө шриктә рҙ ә н башҡ а, Аллаһ һ ә м уның Рә сү ле янында ниндә й ант-вә ғ ә ҙ ә бирешеү булһ ын, ти? Улар ант боҙ маһ а, һ еҙ ҙ ә боҙ мағ ыҙ. Аллаһ (ант боҙ оуҙ ан) һ аҡ ланғ андарҙ ы ярата.

(«Ҡ урайш һ ә м улар менә н бергә башҡ а мө шриктә р килешеү ҙ е боҙ ҙ олар. Мосолмандар һ ө жү мгә кү сте һ ә м Мә ккә не яулап алды. Килешеү ҙ ә рен боҙ мағ ан мө шриктә ргә ҡ ағ ылманылар». Садретдин Ғ ү мү ш тә фсиренә н. )

8. Нисек була инде ул? Улар һ еҙ ҙ е ең һ ә, анттарын да, вә ғ ә ҙ ә лә рен дә ү тә мә йҙ ә р. Ауыҙ ҙ ары менә н ризалыҡ белдерә лә р ҙ ә, кү ң елдә ре менә н ҡ аршы торалар. Уларҙ ың кү беһ е юлдан яҙ ғ ан. (9) Аллаһ тың аяттарын донъя малына һ атып, тура юлдан сыҡ тылар. Ысынлап та, уларҙ ың ҡ ылғ андары ни ҡ ә ҙ ә р насар ғ ә мә лдер. (10) Улар мосолмандар менә н булғ ан анттарын да, килешеү ҙ е лә танымай. Улар сиктә рҙ е уҙ ғ ан халыҡ. (11 ) Бары тик тә ү бә итһ ә лә р генә, намаҙ уҡ ыр булһ алар ғ ына, улар һ еҙ ҙ ең дин ҡ ә рҙ ә штә регеҙ булып китер. Аң лы ҡ ә ү емгә Беҙ аяттарыбыҙ ҙ ы шулай асыҡ лап бирә беҙ. (12) Килешеү тө ҙ ө гә с, һ уң ынан анттарын боҙ һ алар, динегеҙ гә һ ө жү м итһ ә лә р, кә ферҙ ә рҙ ең етә кселә ренә ҡ аршы һ уғ ышығ ыҙ. Сө нки улар — вә ғ ә ҙ ә һ еҙ кешелә р. Бә лки улар хыянаттан тыйылыр! (13) Вә ғ ә ҙ ә лә рен боҙ ғ ан (мө ьминдә ргә ) Пә йғ ә мбә рҙ е (йортонан) ҡ ыуып сығ арырғ а телә гә н һ ә м һ еҙ ҙ ең менә н башлап һ уғ ышыусы бер ҡ ә ү емгә ҡ аршы һ уғ ышмаҫ һ ығ ыҙ мы ни? Ә ллә һ еҙ уларҙ ан ҡ урҡ аһ ығ ыҙ мы? Ә гә р ысын мосолман икә нһ егеҙ, белегеҙ, һ еҙ уларҙ ан ҡ урҡ ырғ а тейеш тү гелһ егеҙ, бә лки Аллаһ тың язаһ ынан ҡ урҡ ырғ а тейеш. (14) Улар менә н һ уғ ышығ ыҙ, һ еҙ ҙ ең ҡ улдарығ ыҙ менә н Аллаһ уларғ а яза бирер; уларҙ ы хур итер, һ еҙ ҙ е ең еү се ҡ ылыр, һ еҙ — мө ьминдә рҙ ең кү ң еленә дауа бирер. (15) Мө ьминдә рҙ ең кү ң еленә н ризаһ ыҙ лыҡ нә фрә тен йыуар, Аллаһ тә ү ә ккә л кешенең тә ү бә һ ен ҡ абул итер. Аллаһ — белеү се һ ә м хикмә т эйә һ еҙ ер. (16) Юҡ һ а, Жиһ адта ҡ атнашҡ андарҙ ы Аллаһ белмә й, тип уйлайһ ығ ыҙ мы? Аллаһ тан, уның Рә сү ленә н, хаҡ мө ьминдә рҙ ә н башҡ аны серҙ ә ш итмә гә ндә рҙ е белмә й һ ә м уларҙ ы Аллаһ ташлап ҡ алдырасаҡ, тип уйлайһ ығ ыҙ мы? Һ еҙ ҙ ең ҡ ылғ андарығ ыҙ тураһ ында Аллаһ хә бә рҙ ар. (17) Аллаһ тан башҡ а тә ң ре эҙ лә ү селә р ү ҙ ҙ ә ренең кә фер булғ анлығ ына ү ҙ ҙ ә ре шаһ итлыҡ иткә нгә кү рә, Аллаһ тың йорто — мә сетте торғ оҙ орғ а йө рө ү ҙ ә ренең файҙ аһ ы теймә ҫ. Уларҙ ың бө тө н был эштә ре заяғ а китер, һ ә м улар мә ң гегә ут эсендә ҡ аласаҡ.

18. Аллаһ ҡ а иман килтергә ндә р, Ә хирә т кө нө нә инанғ андар, намаҙ ҡ алдырмағ андар, зә кә т биргә ндә р һ ә м Аллаһ тан башҡ а берә ү ҙ ә н дә ҡ урҡ мағ андар ғ ына мә сет ҡ орҙ орорғ а тейеш. Уларҙ ың тура юлда буласағ ына ө мө т бар.

19. (Ә й, мө шриктә р! ) һ еҙ хажиларғ а һ ыу биреп тороуҙ ы, Мә сжид-и Харамды тө ҙ ө ткә негеҙ ҙ е, Ә хирә т кө нө нә иман килтереп, Аллаһ юлында Жиһ адта һ уғ ышҡ ан мосолмандарҙ ың ҡ ылғ ан ғ ә мә ле менә н тигеҙ, тип уйлайһ ығ ыҙ мы? Хаҡ тыр, Аллаһ ҡ атында улар бер тигеҙ тү гел. Аллаһ залим халыҡ тарҙ ы тура юлғ а кү ндермә ҫ.

20. Иман килтереп, һ ижрә т иткә ндә р, Аллаһ юлында малдары менә н, йә ндә ре менә н Жиһ адта ҡ атнашҡ андар дә рә жә яғ ынан Аллаһ ҡ аршыһ ында бик тә ө ҫ тө ндә р. Килә сә ктә ҡ отолоусылар шулар булыр. 21. Раббы уларҙ ы рә хмә те, ризалығ ы менә н, эсендә бө тмә ҫ -тө кә нмә ҫ ниғ мә ттә р булғ ан йә ннә те менә н ҡ ыуандырыр. (22) Улар шунда мә ң гегә ҡ аласаҡ. Шик юҡ, Аллаһ ҡ атында ҙ ур бү лә ктә р бар.

23. Ә й, иманлы кешелә р! Ә гә р аталарығ ыҙ, ҡ ә рҙ ә штә регеҙ кә ферлекте имандан артыҡ кү рһ ә лә р, уларҙ ы дуҫ итмә геҙ. Уларҙ ы дуҫ иткә н кеше ү ҙ е залим булыр.

24. Ә йт һ ин:

— Ә гә р аталарығ ыҙ, улдарығ ыҙ, ҡ ә рҙ ә штә регеҙ, ҡ атындарығ ыҙ, яҡ ын туғ андарығ ыҙ, йыйғ ан байлығ ығ ыҙ, туҡ тап ҡ алыуынан ҡ урҡ ҡ ан сауҙ ағ ыҙ, ҡ ә нә ғ ә тлә ндергә н йорттарығ ыҙ һ еҙ гә Аллаһ тан һ ә м уның Рә сү ленә н, Аллаһ юлындағ ы Жиһ адтан дә ҡ ә ҙ ерлерә к икә н, Аллаһ тың хө кө мө н кө тө гө ҙ. Аллаһ боҙ оҡ кешелә р тоҡ омон тура юлғ а сығ армаҫ.

(«Мө хө ммә д Рә сү лү ллаһ (с. г. с. ) Мә ккә не яулап алғ андан һ уң, ун ике мең кешелек ғ ә скә ре менә н Таифтә ге Һ ә ү ә зин һ ә м Саҡ иф ҡ ә билә лә ренә ҡ аршы китте. Ислам ғ ә скә ренең, кү плеген кү реп, ҡ айһ ы бер мосолман һ уғ ышсылары: был ғ ә скә р бер ҡ асан да ең елә сә к тү гел, тинелә р. Һ ә м тә кә менә ннеп киттелә р. Хө нә йен ү ҙ ә ненә еткә с, улар мө шриктә рҙ ең ә ҙ һ анлы тө ркө мө менә н осрашты. Мосолмандар ҡ аушап ҡ алды. Килаһ е аят шул ваҡ иғ ағ а ишара яһ ай». Садретдин Ғ ү мү ш тә фсиренә н. )

25. Ә йе, Аллаһ байтаҡ урындарҙ а һ ә м Хө нә йен һ уғ ышында ла һ еҙ гә ярҙ ам итте. Кү п һ анлы ғ ә скә р булыуығ ыҙ менә н маһ айҙ ығ ыҙ. Лә кин һ еҙ ҙ ең кү п булыуығ ыҙ файҙ а килтермә не. Киң ялан һ еҙ гә тарайҙ ы (дошмандар ҡ аты ҡ ыҫ а башлағ ас), һ еҙ боролоп ҡ асырғ а мә жбү р булдығ ыҙ.

26. Һ уң ынан Аллаһ Рә сү ленә һ ә м мө ьминдә ргә тыныслыҡ килтерҙ е, һ еҙ ҙ ең кү ҙ гә кү ренмә й торғ ан ғ ә скә рҙ ә р (фә рештә лә р) тө шө рҙ ө лә, кә ферҙ ә рҙ е язаланы. Кә ферҙ ә р ө сө н бына шундай ғ азап.

27. Аллаһ тә ү бә иткә ндә рҙ ең тә ү бә һ ен ҡ абул итә. Аллаһ ярлыҡ аусы, ғ ә фү итә белеү сеҙ ер.

28. Ә й, иманлы кешелә р! Мө шриктә р — яманлыҡ тың ү ҙ еҙ ер. Шуғ а кү рә, был йылдан һ уң улар Мә сжед-и Харам янына килмә һ ендә р. Фә ҡ ирлектә н ҡ урҡ һ ағ ыҙ, Аллаһ ихтыяр итһ ә, һ еҙ ҙ е ү ҙ мә рхә мә те менә н байытасаҡ. Шик юҡ, Аллаһ тың ғ илеме сикһ еҙ, Ул хикмә т эйә һ е.

29. Аллаһ ҡ а һ ә м Ә хирә т кө нө нә инанмағ ан, Аллаһ һ ә м уның илсеһ е харам иткә н нә мә лә рҙ ең харам икә нлегенә ышанмағ ан, хаҡ дингә буйһ онмағ ан китап ә һ елдә ре рисуай булып, һ еҙ гә баш эйеп, һ алымдарын ү ҙ ҡ улдары менә н килтереп, һ еҙ гә тапшырғ андарына саҡ лы улар менә н һ уғ ышығ ыҙ.

30. Йә һ ү дтә р:

— Ғ ө зә йер — Аллаһ тың улы, — тинелә р. Христиандар ҙ а:

— Мә сих (Ғ айса) — Аллаһ тың улы, - тинелә р.

Был уларҙ ың ауыҙ ы менә н ә йтелә торғ ан элеккеге кә ферҙ ә рҙ ең һ ү ҙ енә бик тә оҡ шағ ан. Аллаһ уларҙ ы Ү ҙ е ҡ ә һ ә рлә йә сә к. (Ғ ә жә п! ) Нисек итеп, улар паҡ тан нә жескә керә лә р?

31. Улар Аллаһ тан баш тартып, ү ҙ ҙ ә ренең ғ алимдарын, руханиҙ арын һ ә м Мә рйә м улы Мә сихте (Ғ айсаны) Илаһ итеп табына башланылар. Гә рсә, уларғ а: бары тик бер Аллаһ ҡ а ғ ына ғ ибә ҙ ә т ҡ ылығ ыҙ, тип ә йтелде. Унан башҡ а (Илаһ и ҡ ө ҙ рә ткә эйә һ ә м) тә ң ре булырҙ ай һ ис бер кем юҡ! Ул Ү ҙ енә тиң һ анағ андарҙ ан юғ ары тора.

32. Аллаһ тың нурын (улар) ауыҙ ҙ ары менә н (ө рө п) һ ү ндерергә булалар. Лә кин, иманһ ыҙ ҙ арғ а был оҡ шамаһ а ла, Аллаһ нур (Ҡ ө ръә н) индереү ен туҡ татмаҫ.

33. (Был эш) мө шриктә ргә оҡ шамаһ а ла, Ул динен бө тө н диндә рҙ ә н ө ҫ тө н ҡ уйыр ө сө н, һ идә йә т һ ә м хаҡ дин менә н Рә сү лен юлланы.

34. Ә й, иман килтергә н ә ҙ ә мдә р! (Кә фер) руханиҙ ары, ғ алимдарының кү беһ е ә ҙ ә мдә рҙ ең малдарын хаҡ һ ыҙ юлдар менә н ашайҙ ар һ ә м уларҙ ы Аллаһ юлынан яҙ ҙ ыралар. Алтын-кө мө ш йыйып та, Аллаһ юлында сарыф итмә гә ндә р арағ ыҙ ҙ а юҡ мы ни? Бына, һ ин шундайҙ арҙ ан «һ ө йө нсө » ал: уларғ а хә тә р яза бирелә сә к.

(Йә һ ү д равиндары менә н христиан руханиҙ ары Мө ҡ ә тдә с китаптарҙ ағ ы: Иң жил, Тә ү рә ттә ге аяттарҙ ы дө нъя рә хә те ө сө н, ришвә т алыр ө сө н ү ҙ гә рттелә р. Бигрә к тә, хә ҙ рә ти Мө хә ммә дтең Пә йғ ә мбә р булып килә сә генә бә йле аяттарҙ ы боҙ ҙ олар. Юғ арылағ ы аят бына шуларҙ ың ерә нгес эштә ренә ишара яһ ай. Аяттың икенсе ө лө шө иһ ә алтын-кө мө шө, туплағ ан аҡ саһ ы, малы булып та, мохтаждарғ а, изгелекле ғ ә мә лдә ргә, халыҡ ө сө н кә рә кле эштә ргә сарыф итмә гә н, йә ғ ни, зә кә т бирмә гә ндә рҙ ең Ә хирә ттә дә һ шә тле яза кү рә сә ктә ре тураһ ында хә бә р итә ». Садретдин Ғ ү мү ш тә фсиренә н. )

35. (Был алтын-кө мө ш аҡ салар) йә һ ә ннә м утында ҡ ыҙ ҙ ырылып, маң ғ айҙ арына, янбаштарына һ ә м арҡ аларына йә бештерелә сә к Кө ндө:

— Бына был (туймаҫ ) нә фсегеҙ туплағ ан ә йберҙ ә регеҙ. Инде туплағ анығ ыҙ ғ а кү рә, тә мен дә татығ ыҙ, — тип ә йтелә сә к.

36. Кү ктә рҙ е һ ә м Ерҙ е яралтҡ ан кө ндә н алып, Аллаһ тың хисабына кү рә, айҙ арҙ ың һ уны ун ике; уларҙ ың дү ртеһ е (һ уғ ышыу) харам айҙ ар булып иҫ ә плә нә, диндең дө рө ҫ хисабы шулдыр. Ул айҙ арҙ а (харам айҙ арҙ а) ү ҙ егеҙ гә золом итмә геҙ, мө шриктә р ү ҙ -ара берлә шеп, һ еҙ гә ҡ аршы һ уғ ыш башлаһ а, һ еҙ ҙ ә берлә шеп уларғ а ҡ аршы һ уғ ышығ ыҙ. Белеп тороғ оҙ, Аллаһ (яманлыҡ ҡ ылыуҙ ан) һ аҡ ланғ андар менә н бергә.

37. (Харам айҙ арҙ ың ) урындарын кү сереү кә ферлекте арттырыу, тигә н һ ү ҙ. Был ғ ә мә л кә ферҙ ә рҙ ең аҙ ғ ынлығ ын арттырыр; Аллаһ харам ҡ ылғ анды боҙ оу һ ә м Уның харам ҡ ылғ анын хә лә л ҡ ылыу ө сө н (харам айҙ ы) улар бер йылды хә лә л, икенсе йылды харам айғ а һ ананылар. (Шулай итеп), уларҙ ың яман эштә ре ү ҙ ҙ ә ренә яҡ шы булып кү ренде. Аллаһ кә фер халыҡ ты тура юлғ а кү ндермә ҫ.

38. Ә й, иманлы кешелә р, һ еҙ гә нимә булды? —Аллаһ юлында һ уғ ышырғ а сығ ығ ыҙ, — тип ә йтелгә с, ауырайып, ергә һ ыйынаһ ығ ыҙ. Фани донъялағ ы был тормошто һ еҙ Ә хирә ттә ге мә ң ге тормошҡ а алмаштығ ыҙ мы ни? Лә кин фани донъя тормошоның файҙ аһ ы, Ә хирә т донъяһ ыныҡ ына ҡ арағ анда бик тә ә ҙ ҙ ер.

(«Тә бү к һ уғ ышына сығ ырғ а ә мер килгә с, йә йҙ ең бик тә эҫ е ваҡ ыты булғ анғ а кү рә, сә хә бә лә р һ уғ ышҡ а сығ ырғ а ҡ ыйынһ ындылар». Шә йх Ноғ мани тә фсиренә н. )

39. Ә гә р ҙ ә һ еҙ (кә рә к саҡ та дин ө сө н) һ уғ ышҡ а сыҡ маһ ағ ыҙ, (Аллаһ ) һ еҙ ҙ е һ ыҙ ландырыусы ғ азапҡ а дусар итә сә к һ ә м һ еҙ ҙ ең урынғ а башҡ а бер ҡ ә ү емде килтерә сә к; һ еҙ һ уғ ышҡ а сыҡ маны, тип кенә Аллаһ ҡ а зарар килмә ҫ. Аллаһ бар нә мә нә н дә ҡ ө ҙ рә тлеҙ ер.

40. Һ еҙ уғ а (Рә сү лү ллағ а) ярҙ ам итмә һ ә геҙ ҙ ә, уғ а Аллаһ ярҙ ам иткә н ине бит инде. Мө шриктә р уны (Мә ккә нә н) ҡ ыуып сығ арҙ ы, ҡ ыуылғ андар икә ү ине, берһ е ул (Рә сү лү лла) ине. Бына улар мә мерйә гә кереп ҡ асты. Ул юлдашына:

— Ҡ айғ ырма, Аллаһ беҙ ҙ ең менә н, — тине.

Аллаһ уғ а Ү ҙ е тарафынан сабырлыҡ һ ә м кү ҙ гә кү ренмә ҫ ғ ә скә р индерҙ е, кә ферҙ ә рҙ ең һ ү ҙ ҙ ә рен юҡ ҡ а сығ арҙ ы, Аллаһ тың һ ү ҙ е иһ ә бө йө ктер. Аллаһ ө ҫ тө ндер һ ә м Ул хикмә т эйә һ еҙ ер.

(«Һ ижрә т заманаһ ында мө шриктә рҙ ең иҙ еү енә сыҙ ай алмайынса, хә ҙ рә ти Ә бү Бә кер менә н хә ҙ рә ти Пә йғ ә мбә ребеҙ Сә ү ер тауындағ ы мә мерйә гә кереп ҡ аса. Ҡ ыуа килеү се мө шриктә рҙ ең аяҡ тауыштарын ишеткә с, Ә бү Бә кер бик ныҡ ҡ урҡ а. Аллаһ Тә ғ ә лә мә мерйә ауыҙ ын ҡ аплап ҡ уя. Ҡ ыуа килеү селә р бында ү лә н һ ырғ ан, кү птә н кеше кермә гә н ҡ ыуыш икә н, тип, мә мерйә эсенә кермә й китә ». Садретдин Ғ ү мү ш тә фсиренә н )

41. (Ә й, мө ьминдә р) ең ел булһ а ла, ауыр булһ а ла, малдарығ ыҙ, йә ндә регеҙ менә н Аллаһ юлында Жиһ ад итегеҙ. Шулай ғ ә мә л ҡ ылһ ағ ыҙ, белеп тороғ оҙ, һ еҙ гә бик тә хә йерле булыр. (42) Һ уғ ышта табыш алыу форсаты мә ғ лү м булһ а, барасаҡ яу юлы яҡ ын булһ а, һ ис шикһ еҙ, улар һ инең менә н яуғ а сығ ыр ине. Лә кин мә шә ҡ ә тле юл йыраҡ ине шул. Шуғ а кү рә, улар яуғ а барманы. Аллаһ исеме менә н ант итеп улар:

— Их, кө сө бө ҙ булһ а, беҙ ҙ ә һ инең менә н яуғ а барыр инек, — тип ү ҙ ҙ ә рен ү ҙ ҙ ә ре һ ә лә к итте. Гә рсә, Аллаһ уларҙ ың ялғ ансы икә нен теү ә л белә ине. (43) Аллаһ һ ине ғ ә фү итте. Тура кешене һ ынап, уның тура икә нлегенә ышанмайынса, ни ө сө н һ ин уларғ а һ уғ ыштан ҡ алырғ а рө хсә т иттең? (44) Аллаһ ҡ а һ ә м Ә хирә т кө нө нә инанғ андар малдары, йә ндә ре менә н һ уғ ышыр ө сө н һ инә н рө хсә т һ орамаҫ. Аллаһ тә ҡ ү ә (ысын) мосолмандарҙ ы бик тә яҡ шы белеп тора. (45) Бары тик Аллаһ ҡ а һ ә м Ә хирә т кө нө нә ышанмағ андар һ уғ ыштан ҡ алырғ а һ инә н рө хсә т һ орарҙ ар һ ә м уларҙ ың кү ң елдә рен шом баҫ ыр, Улар шуғ а аптырап йө рө р. (46) Һ уғ ышта ҡ атнашырғ а телә гә н булһ алар, улар, һ ис шикһ еҙ, алдан уҡ ә ҙ ерлә нгә н булыр ине. Лә кин Аллаһ уларҙ ың был ҡ ылғ андарын (йә ғ ни, ихлас тү геллектә рен) оҡ шатманы, уларҙ ың һ уғ ышҡ а барыуҙ арын телә мә не. Уларғ а:

— Ө йө гө ҙ ҙ ә гелә р менә н бергә ҡ алығ ыҙ, — тине. (47) Улар һ еҙ ҙ ең менә н бергә һ уғ ышҡ а сыҡ ҡ ан булһ алар ҙ а, арағ ыҙ ҙ ы боҙ оуҙ ан һ ә м фетнә сығ арыуҙ ан башҡ а нә мә эшлә мә гә н булырҙ ар ине. Уларҙ ың (фетнә ү и) һ ү ҙ енә ҡ олаҡ һ алыусылар ҙ а арағ ыҙ ҙ а табылыр ине. Аллаһ гө наһ лыларҙ ы ғ ә йә т яҡ шы белә. (48) Хаҡ тыр, улар элек тә фетнә сығ арырғ а йө рө нө лә р һ ә м һ иң ә кү пме мә кер ҡ орҙ олар. Ниһ айә т, дө рө ҫ лө к инде, уларҙ ың кө йө нө сө нә, Аллаһ тың ә мере еренә еткерелде. (49) Уларҙ ың шундайҙ ары ла бар:

— (Һ уғ ышҡ а бармаҫ ҡ а) миң ә рө хсә т бир, мине фетнә гә (вә сү ә сә гә, йә ғ ни мал талау, ә сир ҡ атындар менә н зина ҡ ылыуғ а) юлыҡ тырма, — тип хә йлә ҡ орғ андары ла. Белеп тороғ оҙ, улар ысынлыҡ та ү ҙ ҙ ә ре фетнә селә рҙ ер. Кә ферҙ ә рҙ е, һ ис шикһ еҙ, йә һ ә ннә м уты солғ аясаҡ. (50) Һ иң ә бер изгелек (ең еү, ғ ә нимә т малы) килһ ә, улар асыуҙ ан ҡ айғ ырыр. Башың а берә й бә лә (ең елеү, таланыу) килһ ә, улар:

— Ярай ә ле, беҙ алдан ә мә лен кү рҙ ек (һ уғ ышҡ а барманыҡ ), — тип, танауҙ арын сө йө п, һ ө йө нә -һ ө йө нә китә лә р.

51. Ә йт һ ин:

— Аллаһ яҙ ғ андан башҡ а нә мә беҙ ҙ ең ө ҫ кә килмә ҫ. Ул— беҙ ҙ ең ярҙ амсыбыҙ. Шуғ а кү рә, һ еҙ — мосолмандар, бары тик Аллаһ ҡ а инанығ ыҙ, — тип. (52) Ә йт һ ин:

— Һ еҙ: беҙ гә ике изгелектең береһ е килер, тип кө тә һ егеҙ ме? Беҙ ҙ ә: һ еҙ ҙ ең башығ ыҙ ғ а ике яманлыҡ тың береһ е килер, тип кө тә беҙ. Һ еҙ гә Аллаһ тан яза килер йә ки Аллаһ һ еҙ ҙ е беҙ ҙ ең ҡ улдар менә н һ ә лә к итер, тип. Һ еҙ ҙ ә кө тө гө ҙ, беҙ ҙ ә кө тә беҙ, — тип.

53. Ә йт һ ин (монафиҡ тарғ а):

— Ү ҙ телә гегеҙ менә н биргә н сығ ымдарғ ыҙ (саҙ аҡ ағ ыҙ ) ҙ а, ирекһ еҙ ҙ ә н биргә негеҙ ҙ ә ҡ абул ителмә ҫ, сө нки һ еҙ юлдан яҙ ғ ан тоҡ ом, — тип. (54) Аллаһ ҡ а һ ә м уның Рә сү ленә ышанмауҙ ары арҡ аһ ында, намаҙ ҙ ы телә р-телә мә ҫ уҡ ығ анғ а кү рә, саҙ аҡ аны рия менә н, (ауырыһ ынып) биргә нгә кү рә, уларҙ ың саҙ аҡ алары ҡ абул булманы.

55. (Эй, Мө хә ммә д) уларҙ ың (кә ферҙ ә рҙ ең ) байлығ ы һ ә м балаларының кү плеге һ ине ҡ ыҙ ыҡ тырмаһ ын, Аллаһ фани донъяла уҡ уларҙ ың ғ азаптарын кү бә йтеп, уларҙ ың кә фер булараҡ йә н биреү ҙ ә рен телә й.

56. (Монафиҡ тар) беҙ ҙ ә һ еҙ ҙ ең кеү ек (мосолманбыҙ ), тип Аллаһ исеме менә н ант итә. Гә рсә, улар һ еҙ ҙ ең кеү ек (мосолман) тү гел, улар бары тик (һ еҙ ҙ ең ҡ ылыстан) ҡ урҡ ҡ ан бер ҡ ә ү емдер. (57) Һ ыйыныр урын йә ки ҡ асырлыҡ мә мерйә йә ки кереп ҡ отолорлоҡ бер тишек тапһ алар, улар (һ еҙ ҙ ә н, диндә н ҡ асып) шул тарафҡ а йү нә лерҙ ә р ине. (58) Саҙ аҡ алар хаҡ ында уларҙ ың һ ине ғ ә йеплә гә ндә ре лә бар. Саҙ аҡ аларҙ ан уларғ а ла (бер ө лө ш) бирелһ ә, риза булалар, ә инде, уларғ а саҙ аҡ аларҙ ан (ө лө ш) бирелмә һ ә, асыуланалар. (59) Ә гә р улар Аллаһ менә н Рә сү ле биргә ндә ргә риза булып:

— Аллаһ беҙ гә етә, оҙ аҡ ламай Аллаһ ниғ мә тен бирә сә к, Рә сү лебеҙ ҙ ә беҙ гә изгелекле буласаҡ; беҙ бары тик Аллаһ тан ғ ына ө мө т итә беҙ, — тип ә йтһ ә лә р, бик яҡ шы булыр ине лә һ уң. (60) Саҙ аҡ а (зә кә т) Аллаһ тан бер фарыз булараҡ, бары тик фә ҡ ирҙ ә ргә, меҫ кендә ргә, (зә кә т эштә рен башҡ арыусы) йомошсоларғ а, кү ң елдә ре (Исламғ а) ятҡ андарғ а, (иреккә сығ ыу ө сө н йә н атҡ ан) ҡ олдарғ а, бурысҡ а батҡ андарғ а, Аллаһ юлында кө с сарыф итеп, Жиһ адта ҡ атнашҡ андарғ а, юлсыларғ а бирелергә тейеш. Аллаһ барыһ ын да бик яҡ шы белеп тороусы һ ә м хикмә ттә р эйә һ еҙ ер.

61. (Монафиҡ тар) араһ ында Пә йғ ә мбә рҙ е кә мһ етеп һ ө йлә ү селә р ҙ ә бар, улар:

— Ул — ҡ олаҡ (йә ғ ни бө тө н нә мә не тың лап-ишетеп тороусы), — тинелә р.

Һ ин уларғ а:

— Ул һ еҙ ҙ ең ө сө н яҡ шылыҡ тың ҡ олағ ы, — тип ә йт.

Ул Аллаһ ҡ а иман килтерә һ ә м иман килтергә н кешелә ргә ышана; арағ ыҙ ҙ ан иман килтергә н кешелә ргә рә хмә т, Аллаһ тың илсеһ ен рә нйеткә ндә ргә хә тә р яза булыр, — тип ә йт. (62) Һ еҙ ҙ ең ризалығ ығ ыҙ ҙ ы алыу ө сө н, улар Аллаһ исеме менә н ант итә. Ә гә р улар ысындан да мосолман булһ алар, Аллаһ менә н Рә сү лү лланың ризалығ ын ҡ аҙ анһ ындар. (63) Улар шуны ла белмә йҙ ә рме икә н һ уң, кем дә кем Аллаһ менә н Рә сү лү ллағ а ҡ аршы ғ ә мә л ҡ ыла, шул йә һ ә ннә м утында мә ң ге ҡ аласаҡ. Бына ошо була инде рисуайғ а ҡ алыу. (64) Монафиҡ тар кү ң елдә рендә булғ ан (мә керҙ е) асып һ ала торғ ан аят индерелеү енә н ҡ урҡ алар. Ә йт:

— Һ еҙ кө лө гө ҙ, Аллаһ эсегеҙ ҙ ә ге яманлыҡ ты асып һ аласаҡ, — тип. (65) Ә гә р уларҙ ан (мыҫ ҡ ыллы кө лө ү ҙ ә ре тураһ ында) һ ораһ аң, шик юҡ:

— Беҙ бары тик шаяртабыҙ ғ ына, — тип ә йтә сә ктә р. Ә йт һ ин:

— Аллаһ тан, Уның аяттарынан, Уның Пә йғ ә мбә ренә н кө лө ргә баҙ нат итә һ егеҙ ме? — тип. (66) Аҡ ланырғ а тырышмағ ыҙ, сө нки һ еҙ иман килтереп тә һ уң ынан кә ферлеккә кү скә н затһ ыҙ ҙ ар булдығ ыҙ. Тә ү бә иткә ндә регеҙ ҙ е ярлыҡ аһ аҡ та, гө наһ тарына кү рә, башҡ аларына яза бирә сә кбеҙ. (67) Монафиҡ ирҙ ә р менә н монафиҡ ҡ атындарҙ ың барыһ ы ла бер сыбыҡ тан ү релгә н; улар боҙ оҡ лоҡ ҡ а йө ҙ тотоусылар, изгелектә н баш тартыусылар, һ арандар. Улар Аллаһ ты онотто. Аллаһ та уларҙ ы онотто. Сө нки монафиҡ тар нә жеслектең ү ҙ еҙ ер.

68. Аллаһ ике йө ҙ лө ирҙ ә рҙ е лә, ике йө ҙ лө ҡ атындарҙ ы ла, кә ферҙ ә рҙ е лә йә һ ә ннә м утында мә ң ге яндырырғ а вә ғ ә ҙ ә итте. Аллаһ уларғ а етә р, Аллаһ уларғ а лә ғ нә т ебә рҙ е. Уларғ а бө тмә ҫ -тө кә нмә ҫ яза ә ҙ ерлә п ҡ уйҙ ы. (69) (Ә й, монафиҡ тар, кә ферҙ ә р) һ еҙ ҙ ә н элек йә шә гә ндә р кеү ек, һ еҙ ҙ ә кә ферлек ҡ ылдығ ыҙ. Һ еҙ ҙ ең менә н сағ ыштырғ анда, улар ҡ еү ә тлерә к тә, байырак та, балалары ла кү берә к ине, рә хә т йә шә йҙ ә р ине. Элек йә шә гә ндә р кеү ек, һ еҙ ҙ ә ү ҙ ө лө шө гө ҙ ҙ ә н рә хә т кү рҙ егеҙ, улар кеү ек, һ еҙ ҙ ә аҙ ғ ынлыҡ ҡ а сумдығ ыҙ. Быларҙ ың ғ ә мә лдә ре фани донъяла ла, Ә хирә ттә лә файҙ а бирмә ҫ. Улар ҙ ур юғ алтыуҙ арғ а дусар. (70) Ә ллә һ уң уларғ а ә ү ә л йә шә гә ндә р(ҙ ең гө наһ тары) тураһ ындағ ы хә бә р барып ирешмә неме? Нух, Ғ ә д һ ә м Сә мү д халыҡ тары, Ибраһ им ҡ ә ү еме, Мә дйә н кешелә ре, аҫ ты ө ҫ кә килгә н шә һ ә рҙ ә р тураһ ында хә бә р уларғ а ишетелмә неме икә н ни? Уларғ а пә йғ ә мбә рҙ ә р асыҡ мә ғ ә нә ле аяттар алып килде. Аллаһ уларғ а йә бер бирмә гә н дә булыр ине, лә кин улар ү ҙ ҙ ә ренә ү ҙ ҙ ә ре яза алды.

(«Пә йғ ә мбә рҙ ә р алып килгә н ул аяттарҙ ы тегелә р ялғ анғ а сығ арҙ ы. Нух пә йғ ә мбә р ү ҙ халҡ ына кү ндерелде, ү ҙ халҡ ы уны инҡ ар итте, Аллаһ илсеһ е булараҡ таныманы, Аллаһ ты бер тип һ анаманы. Һ ә м Нухтың халҡ ы һ ыуғ а батып һ ә лә к булды. Ғ ә д ҡ ә ү еменә иһ ә Һ уд пә йғ ә мбә р ебә релгә н ине. Гө наһ тары ө сө н уларҙ ы Аллаһ дә һ шә тле ел-дауылда һ ә лә к итте. Хә ҙ рә ти Салихты ү ҙ халҡ ына пә йғ ә мбә р итеп юлланы. Уның халҡ ы ла ер тетрә ү ендә юҡ ҡ а сыҡ ты. Хә ҙ рә ти Ибраһ им ҡ ә ү еме ә шә ке себен һ ө жү менә н ү леп бө ттө. Мә дйә н халҡ ына Шө ғ ә йеп илсе булып килде. Гө наһ лы халҡ ы утта янып һ ә лә к булды. Лут пә йғ ә мбә рҙ ең халҡ ы ҡ ала харабалары аҫ тында юҡ булды». Садретдин Ғ ү мү ш тә фсиренә н. )

71. Мө ьмин ирҙ ә р менә н мө ьминә ҡ атындар бер-береһ енең дуҫ ылыр. Улар изгелек юлына ө ндә й, яманлыҡ тарҙ ан баш тартырғ а ө гө тлә йҙ ә р, намаҙ ҡ алдырмайҙ ар, зә кә т бирә лә р, Аллаһ ҡ а һ ә м Уның Рә сү ленә итә ғ ә т итә лә р. Бына быларғ а Аллаһ рә хмә тен бирер. Шик юҡ, Аллаһ бө йө к һ ә м хикмә т эйә һ елер. (72) Аллаһ мосолман ирҙ ә ренә, мө слимә ҡ атындарғ а мә ң ге йә шә ү ө сө н аҫ тында йылғ алар ағ ып торғ ан йә ннә ттә р һ ә м Ғ ә ден ожмахтарында яҡ шы урындар ә ҙ ерлә п ҡ уйҙ ы. Аллаһ тың ризалығ ы һ ә р нә мә нә н дә ө ҫ тө ндө р. Бына бө йө к ҡ отолоу ошо булыр.

73. Ий, Пә йғ ә мбә р! Кә ферҙ ә ргә һ ә м монафиҡ тарғ а ҡ аршы Жиһ ад ит. Уларғ а ҡ ырыҫ бул. Уларҙ ың барыр ере - йә һ ә ннә м. Бик тә хә тә р ул — Улар барасаҡ ер. (74) (Ий, Мө хә ммә д) улар:

— Валлаһ и, кө фө р һ ү ҙ ә йтмә нек, — тип, Аллаһ исеме менә н ант итә.

Гә рсә, кө фө р һ ө йлә нелә р һ ә м мосолман булғ андан һ уң йә нә кә ферлеккә ҡ айттылар. Ҡ улдарынан килмә гә н эшкә алындылар. Аллаһ менә н Рә сү л уларҙ ы (мосолмандарҙ ы) ү ҙ ниғ мә ттә ре менә н байытҡ аны ө сө н ү с алырғ а тырышалар. Ә гә р улар (был эштә н) тә ү бә итһ ә лә р ине, ү ҙ ҙ ә ренә яҡ шыраҡ булыр ине. Имандан йө ҙ сө йө рһ ә лә р, Аллаһ уларҙ ы фани донъяла ла, Ә хирә ттә лә ә рнеү ле яза биреү се, ғ азапҡ а дусар итеү се булыр. Ер йө ҙ ө ндә уларҙ ың ярҙ амсыһ ы ла, дуҫ тары ла юҡ.

75. Улар араһ ында:

— Ә гә р Аллаһ беҙ гә байлыҡ бирһ ә, һ ис шикһ еҙ, саҙ аҡ а бирер инек һ ә м, ә лбиттә, беҙ ҙ ә изгелә рҙ ә н булыр инек, — тип Аллаһ ҡ аршыһ ында ант итеү селә р ҙ ә бар. (76) Лә кин Аллаһ хазинаһ ынан уларғ а байлыҡ бирелгә с, һ аранланып (Аллаһ ә меренә н) баш тартып, биргә н анттарын боҙ ҙ олар. (77) Ниһ айә т, Аллаһ ҡ а биргә н вә ғ ә ҙ ә лә ре һ ә м ялғ ан таратыуҙ ары арҡ аһ ында, Аллаһ Тә ғ ә лә уларҙ ың кү ң еленә Ә хирә ткә хә тле эйә реп бара торғ ан нифак-монафиҡ лыҡ (фетнә се һ ә м ике йө ҙ лө лө к) ғ ә ҙ ә тен һ алды. (78) Аллаһ уларҙ ың (монафиҡ тарҙ ың ) серен, йә шерен һ ө йлә шкә ндә рен һ ә м гө наһ ҡ ылғ андарын бик яҡ шы белеп торғ анын (монафиҡ тар ү ҙ ҙ ә ре) белмә йҙ ә рме икә н ни һ уң? (79) Ү ҙ телә ге менә н саҙ аҡ а биргә н мосолман кешеһ енә н һ ә м ү ҙ тырышлыҡ тары менә н генә тапҡ ан малынан ә ҙ генә саҙ аҡ а биргә ндә рҙ ә н (монафиҡ тар) мыҫ ҡ ыл итеп кө лә лә р. Аллаһ уларҙ ың ү ҙ ҙ ә рен мә схә рә итә сә к. Һ ә м уларҙ ы ә рнеткес ғ азапҡ а һ аласаҡ.

80. (Ий, Мө хә ммә д) улар ө сө н ғ ә фү һ ораһ аң да, һ орамаһ аң ла, уларҙ ы ярлыҡ а тип, етмеш тапҡ ыр ялбарһ аң да, Аллаһ уларҙ ы ғ ә фү итмә й. Аллаһ ты һ ә м уның илсеһ ен инҡ ар иткә ндә ренә кү рә, шулай мә ғ ҡ уль. Аллаһ боҙ оҡ кешелә рҙ е тура юлғ а ирештермә ҫ.

81. Аллаһ тың Рә сү ленә ҡ арышып, һ уғ ышҡ а бармайынса ҡ алғ андар (монафиҡ тар) ҡ ыуаныштылар. Аллаһ юлында малдары, йә ндә ре менә н һ уғ ышыуҙ ы хуп кү рмә нелә р:

— Был эҫ ҫ елә яуғ а баралармы ни? — тип, бер-береһ ен ҡ оторттолар.

Һ ин ә йт:

— Тамуҡ уты бынан да хә тә р эҫ е буласаҡ, — тип. Их, улар шуны аң лаһ алар ине. (82) Ә йҙ ә! (Монафиҡ тар) бер аҙ кө лһ ө ндә р, ҡ ылғ андарына кү рә (ике йө ҙ лө лө к ө сө н) кү п иларҙ ар. (83) Ә гә р Аллаһ һ ине уларҙ ың тө ркө мө нә кире ҡ айтарһ а, улар һ инә н (һ инең менә н бергә яуғ а) сығ ырғ а рө хсә т һ ораһ а, уларғ а ә йт:

— Һ ис бер ваҡ ытта ла һ еҙ минең менә н (яуғ а) сыҡ маясаҡ һ ығ ыҙ һ ә м һ ис бер ваҡ ыт һ еҙ минең менә н дошманғ а ҡ аршы һ уғ ышмаясаҡ һ ығ ыҙ. Һ еҙ уҙ ғ анында ла ө йө гө ҙ ҙ ә ултырырғ а риза булдығ ыҙ, ө йҙ ә гелә регеҙ менә н рә хә тлә неп ултырығ ыҙ, — тип ә йт. (84) Уларҙ ың бер генә мә рхү менә лә намаҙ уҡ ыма; уларҙ ың ҡ ә бере осонда торма; сө нки улар Аллаһ менә н Рә сү лде инҡ ар иттелә р һ ә м кө фө р булып ү лделә р. (85) Уларҙ ың байлығ ы һ ә м балаларының кү плеге һ ине хайранғ а ҡ алдырмаһ ын. Сө нки Аллаһ уларҙ ы ошо донъя байлығ ы менә н (һ ынап) язаларын кү бә йтә һ ә м кө фө р булараҡ йә ндә рен алырғ а телә й. (86)— Аллаһ ҡ а иман килтерегеҙ, Рә сү ле менә н бергә Жиһ адта ҡ атнашығ ыҙ, — тип бер сү рә индерелгә с, улар араһ ындағ ы байҙ ар:

— Зинһ ар, беҙ ҙ е ө йҙ ә гелә ребеҙ янында ҡ алдыр, — тип ү тенделә р. (87) Улар ҡ атындары янында, ө йҙ ә ҡ алғ андарына ҡ ыуанды. Уларҙ ың кү ң елдә ренә (яҙ мыштарына «монафиҡ тар» тип) мө һ ө р һ уғ ылды. Лә кин улар быны аң ламай. (88) Ә ммә Пә йғ ә мбә р менә н бергә иман килтергә ндә ргә, малдары менә н дә, йә ндә ре менә н дә Жиһ адта ҡ атнашҡ андарғ а бө тө н ниғ мә ттә р бирелә сә к һ ә м улар ғ ына бә хет тантанаһ ында буласаҡ. (89) Аллаһ уларғ а мә ң ге йә шә р ө сө н арыҡ тарынан шишмә лә р ағ ып тороусы йә ннә ттә р ә ҙ ерлә п ҡ уйҙ ы. Бына, бө йө к ҡ аҙ аныш ошо булыр. (90) Баш эйеп, һ инең янғ а килгә н бә ҙ ә ү и ғ ә рә птә ре һ уғ ышҡ а бармаҫ ө сө н һ инә н рө хсә т һ оранылар. Аллаһ тураһ ында, Рә сү л хаҡ ында ялғ ан таратыусылар ҙ а (һ уғ ышҡ а бармайынса) ултырып ҡ алды. Шулар араһ ындағ ы кә ферҙ ә ргә ә рнеү ле яза һ ә м ғ азап бирелә сә к. (91) Аллаһ ҡ а һ ә м уның Рә сү ленә ихлас иман килтергә ндә р араһ ында зә ғ ифтә ргә, сирлелә ргә, һ уғ ыш ҡ оралдары һ атып алырга хә ле булмағ андарғ а (һ уғ ышта ҡ атнашмаһ алар ҙ а) гө наһ юҡ. Изгелек ҡ ылғ андарғ а шелтә юҡ. Аллаһ ярлыҡ аусы, кисереү селер. (92) (Һ инең менә н бергә һ уғ ышҡ а барырга ат, дө йә һ атып алырғ а аҡ һ алары булмағ андар) килгә с:

— Һ еҙ ҙ е атландырып һ уғ ышҡ а ебә рергә мө мкинлегем юҡ, — тип ә йттең. Улар (һ уғ ышта ҡ атнаша алмағ ан ҡ айғ ынан) кү ҙ йә штә ре менә н илап, ө йҙ ә ренә ҡ айтып китте. Уларғ а ла (һ уғ ышта ҡ атнашмағ андары ө сө н) гө наһ юҡ. (93) Бай булып та (һ уғ ышҡ а бармаҫ ҡ а) рө хсә т һ орағ андарҙ ы язағ а тарттырырғ а юл бар. Улар ө йҙ ә гелә ре янында ҡ алғ анғ а ҡ ыуандылар. Уларҙ ың кү ң еленә (ҡ ара) мө һ ө р һ алынды, лә кин улар быны белмә й. (94) Һ еҙ һ уғ ыштан ҡ айтҡ ас, улар ғ ә фү ү тенер. Ә йт:

— Ғ ә фү ү тенмә геҙ; беҙ һ еҙ гә ышанмайбыҙ. Аллаһ һ еҙ ҙ ең (кем икә нлегегеҙ ) тураһ ында беҙ гә хә бә р итте инде. Аллаһ та, илсеһ е лә һ еҙ ҙ ең ғ ә мә лдә регеҙ ҙ е кү рер. Унан һ уң һ еҙ йә шеренде лә, асыҡ ты ла белеү се Аллаһ хозурына ҡ айтарыласаҡ һ ығ ыҙ. Шул саҡ Ул һ еҙ ҙ ең ҡ ылғ андарығ ыҙ ҙ ы фаш итер. (95) (Һ еҙ һ уғ ыштан ҡ айтҡ ас) улар: беҙ гә ҡ ағ ылмағ ыҙ, тип Аллаһ исеме менә н һ еҙ ҙ е ҡ арғ аясаҡ. Уларҙ ан ваз кисегеҙ, ҡ ағ ылмағ ыҙ. Сө нки улар — нә жес кешелә р. Уларҙ ың ятағ ы —йә һ ә ннә м. (Яман) ғ ә мә лдә ренә кү рә уларғ а шул тейеш. (96) Ү ҙ ҙ ә ренә н риза булыуығ ыҙ ҙ ы телә п, улар ант итә сә к. Һ еҙ уларҙ ан риза булһ ағ ыҙ: Хаҡ тыр, Аллаһ ямандарҙ ы хуп кү рмә й. (97) Бә ҙ ә ү иҙ ә р (сү л ғ ә рә птә ре) кә ферлектә, икейө ҙ лө лө ктә тағ ын да хә тә рерә к, Аллаһ тың Рә сү ле аша индергә н (хө кө мдә р) сиген белмә йенсә йә шә ү уларғ а хас. Аллаһ бө тө н нә мә нең асылын белеү се, хикмә т эйә һ елер. (98) Бә ҙ ә ү иҙ ә рҙ ең бер ҡ ә ү еме: (Аллаһ юлында) сарыф ителгә н малдарыбыҙ ә рә мгә китте, тип уйлай; һ еҙ ҙ ең башҡ а бә лә килеү ен кө тә. Уларҙ ың ү ҙ башына бә лә тө шә сә к. Аллаһ ысынын ишетеп, ысынын кү реп тороусы. (99) Бә ҙ ә ү иҙ ә рҙ ең бер тө рлө һ ө иһ ә, Аллаһ ҡ а, Ә хирә т кө нө нә иман килтергә ндә ренә кү рә, (Аллаһ юлында) сарыф иткә ндә ре арҡ аһ ында, Аллаһ ҡ а яҡ ынаябыҙ, Пә йғ ә мбә рҙ ең доғ аларына лайыҡ булабыҙ, тип ө мө тлә нә. Шуныһ ы хаҡ тыр, сарыф иткә ндә ре ү ҙ ҙ ә ре ө сө н яҡ ынлыҡ тыр. Аллаһ уларҙ ы рә хмә тендә йө ҙ ҙ ө рә сә ктер. Аллаһ ярлыҡ аусы, сикһ еҙ мә рхә мә тлелер. (100) Мө һ ә жирҙ ә рҙ ә н (ватандарын ташлап кү сенергә мә жбү р булғ андарҙ ан) һ ә м ә нсарҙ арҙ ан (Ислам юлында Мө һ ә жирҙ ә ргә ярҙ ам итеү селә р) элек килгә н һ ә м уларғ а эйә реү селә рҙ ә н Аллаһ ҡ ә нә ғ ә т ҡ алды; улар ҙ а Аллаһ тан риза булды. Аллаһ уларғ а мә ң ге йә шә р ө сө н бә реп сыҡ ҡ ан шишмә лә ре булғ ан йә ннә ттә р вә ғ ә ҙ ә итә. Бына, был — иң бө йө к ҡ отолош буласаҡ.

(Ә нсарҙ ар - Исламды ҡ абул иткә ндә ргә, һ ижрә т иткә ндә ргә ярҙ ам итеү селә р. )

101. Тирә -яғ ығ ыҙ ҙ ағ ы бә ҙ ә ү иҙ ә рҙ ең һ ә м Мә ҙ инә лә йә шә ү се халыҡ тың бер ҡ ә ү еме монафиҡ һ ә м ике йө ҙ лө халыҡ. Һ еҙ уларҙ ы белмә йһ егеҙ, бары тик Беҙ белә беҙ. Уларғ а икелә тә яза бирә сә кбеҙ. Ахырҙ а ла ҙ ур ғ азаптарғ а дусар итә сә кбеҙ. (102) Бү тә н бер ҡ ә ү емдә ре лә бар, улар гө наһ тарынан ваз кисеп, тә ү бә итеп, ҡ ылғ ан яман эштә рен яҡ шы эштә ре менә н аралаштырҙ ы. Ихтимал, Аллаһ Тә ғ ә лә уларҙ ың тә ү бә лә рен ҡ абул да итер. Аллаһ сикһ еҙ мә рхә мә тле ярлыҡ аусы. (103) (Ий, Мө хә ммә д) мосолмандарҙ ың малдарынан (мә ғ лү м бер кү лә мдә ) саҙ аҡ а ал. Шуның менә н улар пакланыр, ҡ ә нә ғ ә т ҡ алыр. Уларҙ ы доғ аң дан ташлама, сө нки һ инең доғ аларың уларғ а йыуаныс лә ззә те бирә. Аллаһ барыһ ын да ишетеп, белеп тороусы.

104. Кешелә рҙ ең тә ү бә һ ен ҡ абул итеү се, саҙ аҡ аларҙ ы алыусы Аллаһ икә нен улар белмә йме ни? Шик юҡ, тә ү бә лә рҙ е ҡ абул итеү се, сикһ еҙ мә рхә мә тле бер — Аллаһ.

105. (Эй, Мө хә ммә д) ә йт һ ин:

— Телә гә негеҙ сә ғ ә мә л ҡ ылығ ыҙ. Аллаһ та, Рә сү лү лла ла, мосолмандар ҙ а ҡ ылғ андарығ ыҙ ҙ ы кү рә сә к. Йә шеренде лә, асыҡ ты ла белеү се Аллаһ хозурына ҡ айтарыласаҡ һ ығ ыҙ. Ул һ еҙ ҙ ең нимә лә р ҡ ылғ анығ ыҙ тураһ ында хә бә р бирә сә к, — тип.

106. Уларҙ ың бү тә н бер ҡ ә ү еме иһ ә Аллаһ тың хө кө мө нә ҡ алдырылды. Аллаһ уларғ а яза бирер йә ки уларҙ ың тә ү бә һ ен ҡ абул итер. Аллаһ барыһ ын да белеү се хикмә т эйә һ елер.

107. (Мосолмандарғ а) зарар эшлә мә ү, кә ферлекте арттырмау, мосолмандарҙ ың араһ ын боҙ мау һ ә м тағ ын, элеке заманда һ уғ ышҡ ан кеү ек, Аллаһ ҡ а һ ә м уның илсеһ енә ҡ аршы һ уғ ышҡ анды (Ә бү Ғ ә мирҙ ең килгә нен) кү реү ө сө н, мә сет ҡ орҙ олар һ ә м:

— Изгелектә н башҡ а бер нимә лә ҡ ылманыҡ, — тип ант иткә ндә р ҙ ә монафиҡ тар араһ ында бар. Гә рсә, уларҙ ың ялғ ансы икә ненә Аллаһ ҡ ә тғ и шаһ итлыҡ итә.

(«Монафиҡ тар мә кер менә н бер мә сет бина ҡ ылдылар. Ә бү Ғ ә мир исемле бер монафиҡ ты Рум ҡ айсарына, мосолмандарғ а ҡ аршы һ уғ ышыр ө сө н, ғ ә скә р һ орарғ а юлланылар. Шул ике йө ҙ лө Ғ ә мирҙ ең, ғ ә скә р менә н килеү ен монафиҡ тар ү ҙ ҙ ә ре тө ҙ ө гә н мә сет манараһ ынан биш кү ҙ менә н кө тә ине. Был аят иң гә с, Мө хә ммә д ул мә сетте емертте».

Садретдин Ғ ү мү ш тә фсиренә н. )

108. (Ул мә сет эсендә ) зинһ ар, (намаҙ ҙ а) баҫ ып торма (ғ ибә ҙ ә т ҡ ылма). Беренсе кө нө ндә н тә ҡ ү ә лек менә н ҡ оролғ ан мә сеттә намаҙ уҡ ыу мең ө лө ш артыҡ. Шунда пакланырғ а телә гә н ә ҙ ә мдә р генә керә. Аллаһ та пакланғ андарҙ ы ярата. (109) Аллаһ ҡ аршыһ ында гө наһ эшлә ү ҙ ә н ҡ урҡ ыуы арҡ аһ ында бина ҡ орғ ан кешеме изгелекле, ә ллә бинаһ ын ишелергә торғ ан яр ҡ ырына ҡ ороп, бинаһ ы менә н бергә йә һ ә ннә м утына емерелеп тө шкә н кешеме изгелекле булыр? Аллаһ изгелекһ еҙ ҙ ә рҙ е тура юлғ а кү ндермә ҫ.

110. Улар (монафиҡ тар) тө ҙ ө гә н ул мә сет бинаһ ы йө рә ктә ре ярылып ү лгә нсегә саҡ лы кү ң елдә рендә шом булып торасаҡ. Аллаһ барыһ ын да бик яҡ шы белеп тороусы хикмә т эйә һ еҙ ер.

111. Аллаһ мө ьминдә рҙ ең малдарын, йә ндә рен (ү ҙ ҙ ә ренә бирелә сә к) йә ннә т биреп һ атып алды. Сө нки улар Аллаһ юлында һ уғ ышыр, ү лтерерҙ ә р, ү лерҙ ә р. Тә ү рә ттә, Инжилдә һ ә м Ҡ ө ръә ндә Аллаһ шулай вә ғ ә ҙ ә иткә н ине. Аллаһ тан башҡ а ү ҙ һ ү ҙ ендә ныҡ тороусы тағ ын башҡ а бер зат бармы? Шуғ а кү рә, Уның менә н алыш-бирешегеҙ гә һ ө йө нө гө ҙ. Бына был бө йө к бер ҡ аҙ аныш буласаҡ.

112. Тә ү бә итеү селә р, ғ ибә ҙ ә т ҡ ылыусылар, ғ ибә ҙ ә ттә рендә Аллаһ ты маҡ таусылар, (Аллаһ юлында ураҙ а тотоусы) сә йә хә т итеү се (ғ алимдарҙ ы), рө кү ғ ҡ а эйелгә ндә р, сә ждә гә йығ ылғ андар, изгелеккә ө ндә п, яманлыҡ тан тыйғ андар һ ә м Аллаһ бойорғ ан сиктә рҙ е боҙ маусылар — мосолмандар. Шуларҙ ан (һ еҙ йә ннә ткә керә сә кһ егеҙ, тип) һ ө йө нсө ал.

113. Мө шриктә р ө сө н, хатта ҡ ә рҙ ә шегеҙ булһ а ла, уларҙ ың йә һ ә ннә мгә керә һ е мә ғ лү м булғ ас та, уларҙ ың гө наһ тарын ғ ә фү иттерер ө сө н Аллаһ ҡ а ялбарып доғ а ҡ ылыу пә йғ ә мбә рҙ ә ргә лә, башҡ а иманлы кешелә ргә лә ярай торғ ан эш тү гел.

114. Атаһ ына вә ғ ә ҙ ә биргә нгә генә Ибраһ им атаһ ы ө сө н Аллаһ тан ғ ә фү һ орап, доғ а ҡ ылырғ а ниә тлә не. Атаһ ының Аллаһ дошманы икә нлеге беленгә с, ул доғ анан баш тартты. Шик юҡ, Ибраһ им бик йомшаҡ холоҡ ло, бик тә сабыр бер ә ҙ ә м ине.

115. Аллаһ бер халыҡ ты тура юлғ а баҫ тырғ андан һ уң, һ аҡ ланырғ а кә рә кле нә мә лә р тураһ ында ү ҙ ҙ ә ренә хә бә р иткә ненә ҡ ә ҙ ә р, уларҙ ы юлдан яҙ ҙ ырасаҡ тү гел. Аллаһ һ ә р нә мә не ү тә кү реп тороусы. (116) Кү ктә рҙ ең һ ә м Ерҙ ең хужаһ ы бер Аллаһ тыр. Ул терелтер һ ә м ү лтерер. Һ еҙ ҙ ең Аллаһ тан башҡ а ярҙ амсығ ыҙ ҙ а, яҡ лаусығ ыҙ ҙ а юҡ. (117) Кү ң елдә ре боҙ оҡ лоҡ ҡ а табан кә керә йгә с, Пә йғ ә мбә рҙ е һ ә м ҡ ыйын ваҡ ыттарҙ а (Тә бү к һ уғ ышына барғ анда) уғ а эйә ргә н мө һ ә жирҙ ә р менә н ә нсә рҙ ә рҙ ең бер тө ркө мө н Аллаһ ғ ә фү итте. Сө нки Ул уларғ а сикһ еҙ шә фҡ ә тле, хә тһ еҙ мә рхә мә тле.

118. Һ ә м (һ уғ ыштан) ҡ алдырылғ ан ө с кешенең тә ү бә һ ен дә ҡ абул итте. Ер йө ҙ ө ни ҡ ә ҙ ә р киң булыуына ҡ арамаҫ тан, уларғ а тар кеү ек тойола башланы, улар выждан ғ азабында интегә башланы һ ә м, ниһ айә т, улар Аллаһ тың ғ азабынан бары тик Аллаһ тың Ү ҙ енә һ ыйынып ҡ ына ҡ отолоп була икә нен аң ланы. Һ уң ынан Аллаһ уларҙ ың тә ү бә һ ен ҡ абул итте. Аллаһ тә ү бә лә рҙ е кү плә п ҡ абул итеү се, ярлыҡ аусы.

119. Ә й, иман килтергә н кешелә р, Аллаһ ҡ аршыһ ында гө наһ ҡ ылыуҙ ан ҡ урҡ ығ ыҙ һ ә м тура юлдағ ылар (иманында, ғ ә мә лендә, антында, һ ү ҙ ендә, Ү ҙ енә тура булғ андар) менә н бергә булығ ыҙ.

120. Мә ҙ инә халҡ ына һ ә м уларҙ ың ә йлә нә -тирә һ ендә ге бә ҙ ә ү и ғ ә рә птә ренә Аллаһ тың илсеһ е — Рә сү лдә н айырылып (һ уғ ыштан) ҡ алмаҫ ҡ а, уны һ аҡ лауҙ ан башҡ а ү ҙ -ү ҙ ҙ ә рен генә ҡ айғ ыртмаҫ ҡ а кә рә к ине. Улар Аллаһ юлында һ ыуһ ау, яфа, аслыҡ ҡ а дусар булып, кә ферҙ ә рҙ ең асыуын килтерерлек ергә баҫ ып керһ ә һ ә м ең һ ә, был изге ғ ә мә лдә ре ө сө н уларғ а сауап яҙ ылғ ан булыр ине. Хаҡ тыр, Аллаһ изгелек ҡ ылғ андарҙ ың ә жерен юҡ ҡ а сығ армаҫ.

121. Аллаһ уларҙ ы иң гү зә л ғ ә мә лдә ренә кү рә бү лә ктә р, ә ҙ генә һ ә м оло сығ ымдары, ҡ ыйын юлдар уҙ ғ андары ө сө н сауап яҙ ыр.

122. Мосолмандарҙ ың бө тө нө һ ө бер юлы яу сә фә ренә сығ ыуҙ ары мә жбү ри тү гел, һ ә р тө ркө мө ндә н бер нисә һ е дин ғ илеме алыр ө сө н, һ уғ ыштан ҡ айтҡ ан туғ андарына дин ө йрә тер ө сө н ө йҙ ә ҡ алды. Шунан һ уң, моғ айын, улар һ аҡ булыр.

123. Ә й, иман килтереү се халыҡ, яҡ ынығ ыҙ ғ а булғ ан (һ ө жү мгә ә ҙ ер тороусы) кә ферҙ ә р менә н һ уғ ышығ ыҙ һ ә м улар һ еҙ ҙ ең ҡ ө ҙ рә тегеҙ ҙ е татыһ ын. Белеп тороғ оҙ, Аллаһ (гө наһ тан) һ аҡ ланғ андар менә н бергә лер.

(«Ислам диненең маҡ саттарының береһ е — солох (килешеү ), тыныслыҡ һ аҡ лау. Ниса сү рә һ енең 128 -се аятында, солох (килешеү ) тағ ын да яҡ шыраҡ, тип бойоролдо. Лә кин юғ арылағ ы аят иһ ә, диндең һ ә м дә ү лә ттең ышаныслы мө хиттә йә шә йешен һ аҡ лар ө сө н, мосолман булмағ ан башҡ а кү ршелә р һ уғ ыш башларғ а баҙ нат итмә ҫ дә рә жә лә уларғ а ҡ аршы торорлоҡ ҡ ө ҙ рә тле һ ә м ҡ ырыҫ булырғ а кә рә клеге иҫ кә ртелә ».

Садретдин Ғ ү мү ш тә фсиренә н. )

124. Берә й сү рә индерелгә н һ айын, уларҙ ың бер ҡ ә ү еме:

— Был (сү рә ) ҡ айһ ығ ыҙ ҙ ың иманын арттырҙ ы һ уң? — тигә н булалар. Иман килтергә ндә рҙ ең иманын арттырыр һ ә м уларғ а ҡ ыуаныс бирер. (125) Эстә рендә сир (кә ферлек, монафиҡ лыҡ сире) булғ андарҙ ың да (был сү рә ) инҡ арҙ арын арттырыр һ ә м улар ысын кә фер булып ү лә сә к. (126) Йыл һ айын бер-ике тапҡ ыр (тө рлө бә лә лә ргә дусар булып) һ ынау уҙ ып торғ андарын улар аң ламайҙ армы ни? Һ уң ынан тә ү бә итмә йҙ ә р, ғ ибрә т алмайҙ ар. (127) Берә й сү рә индерелгә с, улар бер-берһ енә ҡ арашып:

— Һ еҙ ҙ е кем дә булһ а кү рмә йме? — тип ә йтә лә р һ ә м (мә керҙ ә ре асылып, рисуай булыуҙ ан ҡ урҡ ып) боролоп китә лә р. Аң ламай торғ ан бер ҡ ә ү ем булғ андарына кү рә, Аллаһ уларҙ ың кү ң елдә рен (имандан) ситлә штерҙ е.

128. (Ий, мосолмандар) хаҡ тыр, һ еҙ гә ү ҙ арағ ыҙ ҙ ан сыҡ ҡ ан Пә йғ ә мбә р килде; һ еҙ бә лә гә тарыһ ағ ыҙ, ул хә срә тлә нә. Ул һ еҙ ҙ ең ө сө н йә н ата, тә ҡ ү ә лә ргә ул сикһ еҙ шә фҡ ә тле, мә рхә мә тле.

129. (Ий, Мө хә ммә д) йө ҙ сө йө ргә ндә ргә ә йт:

— Аллаһ миң ә етә р (миң ә башҡ а — уйҙ ырма Илаһ кә рә к тү гел), Унан башҡ а Илаһ и ҡ ө ҙ рә ткә эйә һ ә м тә ң ре булырлыҡ һ ис бер кем юҡ. Мин бары тик Уғ а ғ ына инанып һ ыйынам, Ул мө һ абә т Ғ ә рештең (Кү ктә ге тә хеттең ) хужаһ ы, — тип ә йт.

⇐ Предыдущая 17 18 19 20 212223 24 25 26 Следующая ⇒