Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





Кәсіпорындық Жалпы этика.



    Кә сіпорындық Жалпы этика.

    Жұ мыс орнындағ ы ә ріптестерге қ аратпа сө здерінің қ олданылуы. Жұ мыс орнындағ ы ә ріптесін назарын аудару барысында, кә сіпорындағ ы немесе фирма бө лімінде алатын мә ртебесіне байланысты қ аратпа сө здер қ олданылады. Яғ ни дә режесі тө меннің дә режесі жоғ ары адамғ а деген қ ұ реметпенен қ аратуды негізге алынады. Кә сіпорын басшысына келесі кө рсетілген қ аратпа формаларын қ олданғ ан жө н: (zong jing li) директор, (fu zong jing li) орынбасар, (dong shi zhang) президент. Кә сіпорындық жалпы сө йлеу этикетінде келесі қ аратпа сө йлеу типтерін жатқ ызуғ а болады: қ ызметкердің тек лауазымын қ олдану: jing li; қ ызметкер тегі мен лауазымын қ олдану: zhang jing li; қ ызметкердің тегін, есімен жане лауазымын қ олдану. Бұ л қ аратпа типі тек ресми сө леу барысында ғ ана қ олданылады, мысалғ а: жиналыстарда немесе конференцияларда (zhang jian jing li).

        

Ә ртү рлі мамандар/кә сіби топтағ ы лауазымдардың қ олданыстағ ы қ аратпалары (ЖОО)

    Кішілеу қ ызметкерлер қ ұ рамы кө бінесе лауазым аттарымен қ олданбайды. Мысалы, қ арым-қ атынас кезінде сол ұ ызметкердің ассистент не кө мекші екендігін есіне салып отырудың қ ажеті жоқ. Наименование должности младшего персонала большей частью не употребляется. Ал жоғ ары лауазымды адамдарғ а қ арата айтылатын кезде, мысалы, профессор, керісінше, лауазымымен бірге атап ө ткен дұ рыс-ақ. Университет пен жоғ арғ ы оқ у орындарындағ ы профессорлық -мұ ғ алімдер қ ұ рамының мамандарын: zhu jiao – ассистент (кө мекші); jiang shi – ағ а-мұ ғ алім; fu jiao shou – доцент; jiao shou – профессор;

ғ ылыми дең гейі: xue shi – бакалавр; shuo shi – магистр; bo shi – ғ ылым кандидаты; bo shi hou – ғ ылыми доктор.

Мамандарғ а байланысты қ аратпалар ү ш нұ сқ ағ а бө лінеді:

лауазымына қ арай қ аратпа сө здер, мысалы, jiao shou – профессор, lyshi адвокат (заң гер), gong cheng shi – инженер; Қ арату алдында лауазым алдына фамилия/тегі кө рсетіледі. li jiao shou – Ли профессор.

Инженер сө зінің қ аратпасында ол қ ысқ артылғ ан кү йде жиі қ олданылады. " инженер" (wang gong cheng shi) деген сө зді толық тай қ олдану орнына, (gong) деп қ ысқ арта салады. Егер қ ысқ артылғ ан нұ сқ асы таң далғ ан болса, онда оның алдында міндетті тү рде сө йлесушінің тегі айтылуы тиіс (wang gong).

Қ ысқ артылғ ан нұ сқ асы мынадай жағ дайларда қ олданылуына болады, яғ ни, сө йлесуші қ арсыласты жағ ымсыз кү йде қ алдырмаса, немесе қ ытай тілінде (wu) «У» дейтін фамилия бар, жә не егер қ ысқ артылғ ан қ аратпа сө зімен сол кісінің фамилиясы қ осылар болса (wu gong) «кунг», онда бұ л қ осылулар басқ а бір ақ ылғ а қ онымсыз мағ ына беріп кетуі мү мкін - " жә ндік"; тегі+аты+лауазымы: бұ л берілген қ аратпа сө з нұ сқ асы ресми қ арым-қ атынас тү рінде кең інен қ олданылады.

Жоғ ары оқ у орындарындағ ы ғ ылыми конференцияларда ғ ылыми дең гейін ескере отырып, қ арым-қ атынас жасау кең таралғ ан. Кү нделікті ө мірде олар сирек қ олданылады. Студенттер мұ ғ алімдерге жү гінген сә тте, олардың ғ ылыми дең гейін қ осып айтып отырмайды, оның орнына кең таралғ ан нұ сқ ада сө йлейді, яғ ни, мұ ғ алімнің тегі+ лаошы (мұ ғ алім), мысалы: li lao shi.

Бакалавр немесе магистратура дә режелерімен қ аратпа сө здер кө п қ олданылмайды. Тіпті сирек кездесетін қ аратпалар қ атарында (bo shi hou) бо ши хо. Бастысы, ең маң ыздысы, кү нделікті сө йлеу қ арым-қ атынасының іс-жү зінде кө п таратылғ ан қ аратпа тү рі (bo shi) бо ши.  

 



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.