І топ 8-10 жастағы оқушыны біріктіреді.

⇐ ПредыдущаяСтр 6 из 14Следующая ⇒

І топ 8-10 жастағ ы оқ ушыны біріктіреді.

Бұ л топтағ ы жұ мыс ү ш бағ ыт бойынша жү ргізіледі:

- музыкалық сауат ашу;

- ансамбльдік ойындар дағ дыларын мең геру;

- музыкалық аспапты мең геру (жабдық тау, қ ұ рылыс);

ІІ топ орта сынып оқ ушыларын 15 жастағ ы оқ ушыларды біріктіреді.

Бұ л топта:

- музыкалық жанрлармен, композиторлардың шығ армашылығ ымен танысу;

- музыкалық аспаптарды мең геруде техникалық мү мкіндіктерді одан ә рі жетілдіру, ойынның жаң а тә сілдерін енгізу есебінен репертуарды қ иындату;

- халық аспаптарында музыкалық шығ армалардың ү здік орындаушыларымен танысу, олардың граммофильмдерде ойнауын тың дау.

Келесі музыкалық -тә рбиелік міндеттер шешіледі:

- гармониялық жә не тембрлік есту қ абілетін дамыту;

- ырғ ақ тың, музыкалық есте сақ тау сезімінің, музыкалық қ ойылымдардың, музыкалық ойын техникасының дамуы;

- музыкалық есту, есту қ абілетін дамыту;

- қ ұ рал-сайманмен еркін отырғ ызуды ө ндіру;

- есту ө зін-ө зі бақ ылауды дамыту, саусақ тар қ озғ алысының ептілігі, дыбысталу сапасы, аспаптарда ойнау кезінде қ олды ү йлестіру;

- ұ тымды қ имылдарды, дұ рыс дыбыс шығ ару, шығ армаларды мә нерлеп орындау дағ дыларын мең геру;

- ә уенді қ абылдау жә не орындау дағ дыларын дамыту;

Оркестрдің ү йлесімді дыбысталуы ү шін оқ ушылармен ү лкен алдын ала жұ мыс жү ргізіледі-алдымен жеке, содан кейін шағ ын топтармен, ансамбльмен жә не соң ында оркестрдің барлық қ ұ рамымен. Қ ажетті тақ ырыпты алдымен бір аспаптар, содан кейін – басқ алары (музыкалық фразалар немесе ұ сыныстар бойынша) ойнайды. Дыбыс біркелкі болмауы ү шін, ырғ ақ тық пульсацияны бірнеше аспаптар кезектесіп орындайды. Оркестр шығ арма фактурасының ә р тү рлі элементтерін (тә н ритм, ә уен екпіні, бас) мә нерлі дыбыстап айту ү шін тембрі бойынша ерекшеленетін аспаптарғ а кө ң іл бө лу керек. Оркестрдің қ ұ рамын, ә р топтағ ы аспаптар санын музыканың ө зіне қ арай анық тайды. Халық ә уендерін орындау кезінде халық қ ұ ралдарын кө бірек енгізу керек.

Балалар арасында партияларды оркестрде бө лу кезінде олардың қ абілеті мен мү дделері ескеріледі. Ә уенді естімейтін балаларғ а ә уенді аспаптар партиясын тапсырады. Ырғ ақ ты ұ стау ү шін жақ сы сезімге ие болу маң ызды, сондық тан ә уеннің ырғ ақ ты суретін орындау, метрикалық пульсация ырғ ағ ы дамығ ан балаларғ а тапсырылады.

Оркестрде ойнауды оқ ыту ә дістемесі жеке ойын мен ансамбльде оқ ыту ә дістемесімен ұ қ сас. Дыбысы бар аспаптарда ойнайтын балалар ә уен қ озғ алысының бағ ытын ұ ғ ынудан бастап ө з партияларын ү йренеді. Олар ә уенді сө зсіз жә не сө здермен ойнатады, ә уен қ озғ алысының бағ ытын анық тайды, дыбыстардың қ озғ алысын қ олмен кө рсетеді, ә уеннің ырғ ағ ын суреттеп, ә уенді елестенген клавиатурада ойнайды, бір мезгілде ә н шырқ айды жә не содан кейін оны музыкалық аспапта ойнатады.

Халық оркестрінің ө нері мә селелерін теориялық зерттеу барысында оқ ушылармен жұ мыс істеу тә жірибесі біртіндеп қ орытылады. Оркестрде орындаушылық міндеттерді шешу оның мазмұ нының жолдарын болжаудан, мү мкін болатын нә тижені болжаудан басталады. Музыкалық -орындаушылық дағ дыны қ алыптастыру ойлы ойлау жә не нақ ты іс-ә рекеттерді жоспарлау жеке тұ лғ аның шығ армашылық қ асиеттерін қ алыптастырудың басты міндеттерінің қ атарына жатқ ызуғ а болады.

Мә селелерді, нақ тылауларды талқ ылай отырып, біз алдағ ы жұ мыс міндеттерін тү сіну ү шін келесілерге ық пал етеміз:

· ноталық мә тінді дыбыстау.

· аккомпанементті нақ тылау;

· ә р тү рлі аспаптардың ү нін сипаттау;

· " ә лсіз" орын, қ ателер қ ай жерде болуы мү мкін екенін елестету;

· қ андай аспапты партияларда басты тақ ырып естілетінін анық тау;

· ә рбір аспаптық партияның тембральді ерекшеліктерін анық тау;

· аппликатураны, штрихтарды нақ тылау.

Оркестрде оқ ыту 3 жыл мерзімді қ ұ райды, оның 1 жылы оқ ушыларда: елестету, білім, білік жә не дағ ды қ аситтерін дамытады. Атап айтқ анда: оқ ушылар соқ қ ы-шулы жә не " табиғ и" аспаптардың дыбысының сипаты; музыкалық мә нерлілік қ ұ ралдары (динамика, қ арқ ын жә не т. б. ), музыкалық шығ арманың нысаны, ансамбль туралы тү сініктері болуы тиіс.

Оқ ушылар ырғ ақ ты ұ зақ тық ты талдау, ырғ ақ ты жазу жә не кү рделі емес музыкалық сү йемелдеулерді ә н мен пьесаларғ а ү йрету дағ дысын қ алыптастыруы тиіс. Оқ ушылар аспаптарда ойнау принциптерін білуі, оларғ а арналғ ан ойын тә сілдерін мең геруі тиіс. Оқ ушылар мазмұ нының ерекшеліктерін, мағ ыналық екпіндерді жә не эмоциялық рең ктерді ескере отырып, мә тіндерді оң тайландыра білуі тиіс; ырғ ақ ты сү йемелдеуді ө з бетінше қ ұ растыра білуі тиіс; партияда жә не оркестрде ойынды біріктіре білуі тиіс. Оқ ушылар қ арапайым музыкалық шығ армаларды мә нерлеп, кө ркемдік орындау дағ дысын мең геруі керек.

2 оқ у жылында ү йренетін білім, білік жә не дағ ды.

Оқ ушылар секвенцияны жоғ ары жә не тө мен ойнай білуі тиіс, орындалатын дыбыстарды ойда унисон, терция, секстерге бө ліп айтуы тиіс. Динамикалық тү стер. Аспапқ а кү тім жасау. Оқ ушылар пернелі-шымшымалы аспаптардық қ ұ рылымын білуі тиіс (гитара, қ обыз т. б. ) жә не оларды ойный білуі тиіс.

Қ ұ ралдың жағ дайы. Қ олды дұ рыс қ ою- дыбыс шығ арудың негізгі тә сілдері. Динамикалық рең ктер. Оркестрлік дағ дылар. Екі, ү ш жә не тө рт дольді мө лшерде дирижерлік қ имылдарды тү сіну. Дыбысты енгізуге жә не тү сіруге арналғ ан қ имыл. Ойынның басталуы мен аяқ талуы. Ә р тү рлі оркестрлік топтар мен жекелеген аспаптардың дыбысын енгізу жә не тү сіру. Такт сыртында ойнау кіріспесі. Топтарда жә не барлық ансамбльде партиялар бойынша келісілген ойын. Штрихтар: стаккато жә не нон легато. Оқ ушылар қ ұ рал-саймандардың қ ұ рылысын білуі жә не оларды ойнау тә сілдерін мең геруі, қ ұ рал-сайманның жағ дайын білуі тиіс. Қ олды қ ою дыбыс шығ арудың негізгі тә сілдері (жалғ ыз соқ қ ы, ауыспалы соқ қ ы, екі қ олмен бір мезгілде соқ қ ы, айыр тә різді соқ қ ы, айқ асқ ан соқ қ ы, тремоло, глиссандо, форшлаг).

3 жылдағ ы оқ ытудың білімі, шеберлігі мен дағ дылары: музыкалық дамудың жалпы дең гейін кө теруді қ амтиды. Ә р тү рлі топтар мен жекелеген аспаптардың дыбысын енгізу жә не тү сіру. Такт сыртымен кіріспе жасау. Техникалық дағ дыларды жетілдіру. Орындалу сапасын арттыру. Негізгі музыкалық қ абілеттерін одан ә рі дамыту. Ансамбльдің барлық қ ұ рамының ойынының бір мезгілде басталуы жә не аяқ талуы. Бірлік тә сілдерін қ олданып дыбыс шығ ару. Тү рлі оркестрлік топтарда динамикалық рең ктер. Қ арқ ынды бә сең дету жә не жеделдету кезіндегі дирижерлік қ имылдарды тү сіну. Репертуардың кү рделенуі.

Егер оркестрдің ұ йымдастырылуын ә діснамалық қ ұ рылым ретінде қ арайтын болсақ, ондағ ы басшының жұ мысы ү шін тақ ырыптардың мазмұ ны мынадай болады:

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 567 8 9 10 Следующая ⇒