1 Юка сукно. 13 страница

Володя аның куанычын уртак-* лашмыйча:

сернең? —диде, —Юньлә п фикер йө ртә алсаң, син моның бик начар нә рсә икә нен, бә лкем, аң лар да идең. Любочка аң а гаҗ ә псенеп, текә леп карады да сү зсез, ^Ка<Аштан соң Володя мине култыклап алмакчы булган иде дә алай килешеп бетми, дип уйлады, ахрысы, белә гемә кагылып алды да зал ягына ымлады. Бү лмә дә бездә н башка кеше юк икә нен кү ргә ч: „ . —- Любочканың нинди сер турында ә йткә нен белә сең ме? -=• дип сорады. 8*

131!

— Нә рсә се кызык булсын ул

Без Володя белә н икә ү дә н-икә ү калып җ итди нә рсә турында ә ллә нигә бер генә сө йлә шә идек, шуң а кү рә андый чакларда икебезгә дә уң айсыз булып китә, кү з алмабызда, Володя ә йтмешли, бә лә кә й малайлар сикерешә торган иде; ә мма бу юлы кү злә ремдә уң айсызлану билгесен кү реп тә, ул миннә н кү зен алмады, аның бу карашыннан: «Оялып-нитеп торасы юк, ни дисә ң дә, без, туганнар, гаилә ө чен җ итди мә сьә лә турында бер-беребез белә н киң ә шергә тиешбез», дигә н сү злә рне укып була иде. Мин моң а тө шенгә ч, ул сү зен дә вам итте:

Папа Епифановага ө йлә нә бит, син белә сең ме ә ле? — диде.

Бу хә бә рне ишеткә н идем инде, шуң а кү рә баш кына селектем.

Володя сө йлә вендә булды:

Бу бик начар бит, — диде,

— Нә рсә се начар аның?

Нә рсә семе? —дип җ авап бирде Володя, гайрә те чигеп. По-по-полковник ише кардә шлә р генә кирә к иде ди. Епифанова ү зе дә хә зер ә йбә т, ягымлы да бит, аның тора-бара нинди буласын кем белгә н. Безгә зарары да тимә с, ә бит Любочка озакламый кеше’ арасына чыгарга тора. Моның ише belle-mé re ^{^[21]} белә н бик чыгасы килмә с. Ичмасам, французча гына да рә тлә п сө йлә шә белми бит, Любочканы ул нинди ә дә пкә ө йрә тә алыр дисең? Пуассардкадан ^{^[22]} бер дә артык җ ире юк, — Володя моң ардан ү зе дә канә гать калды бугай, сү зен тагын шуның белә н тә мамлады: — яхшысын яхшы да бит, ни дисә ң дә, пуассардка инде ул.

Папа ө йлә нә чә к кыз турында Володяның шулай салкын кан белә н сө йлә п торуы ничек кенә сә ер тоелмасын, мин аның ә йткә не белә н килешми булдыра алмадым.

• Нишлә п ө йлә нә соң папа? — дип сорадым.

— Ходай белсен ү злә рен, анысы миң а караң гы; ө йлә нергә аны Петр Васильевич ү гетлә гә нен, ул талә п иткә нен, папаның карышып маташканын, ә аннары хыялга бирелеп, рыцарьлык эшлә п ташларга уйлаганын гына белә м, калганы миң а караң гы. Ә тинең кем икә нлеген мин менә хә зер генә аң лый башладым —Аның папа димичә, ә ти дип атавы минем йө рә ккә барып кадалды. — Ул ү зе болай шә п кеше, яхшы кеше, акыллы кеше; тик менә бер дә тө пле кеше тү гел икә н ■ минем шуң а исем китә! Белә сең бит инде, ү зенә таныш хатын- кызлардан ул гашыйк булмаганы юктыр. Мим игә чаклы...

— Кит аннан!

— Соң инде. Ү зем дә шушы арада гына белдем: Мими яшь чакта, ул аң а гыйшык тоткан, шигырьлә р азган, араларында нидер булып та алган. Мими ә ле дә булса оныта алмый азаплана. — Володя кө леп җ ибә рде.

Мин шаккаттым:

— Булмас ла, —■ ■ дидем.

Володя яң адан җ итди чырай белә н сү зен дә вам итте, кө тмә гә ндә французчага кү чте:

— Барыннан да битә р, туган-тумачага сө енеч инде! Аның бит ә ле балалары да булыр...

Володяның шундый акыллы фикер йө ртү енә хә йран калдым, ни дип ә йтергә дә белмә дем.

Шул вакыт безнең янга Любочка килеп басты. Ул, куанычыннан нишлә ргә белмичә:

™ Сез дә ишеттегезмени инде? —• дип сорады.

. Ишеттек, — диде Володя, — тик, Любдчка, минем исем китә: син сабый бала тү гел ич' инде, nanâ бер ә шә ке нә рсә не ала икә н, аның кай җ иренә сө енмә к кирә к?

Любочканың йө зенә кинә т җ итдилек йө герде, ул уйга калды.

— Володя! Нишлә п ә шә ке булсын ди инде? Авдотья Васильевң ага шулай дип ә йтергә синең ничек телең ә йлә нә? Папа андый кешене алмас!

— Ә шә ке ү к тү гел, мин аны болай гына ә йттем, шулай да...

' Любочка, кызып китеп, аның сү зен бү лдерде:

— Бер дә монда «шулай да» лап торасы юк, син гашыйк булган кызны мин ә шә ке дип атамадым ич; ник соң син папа турында., дө ньяда бер кыз турывда шулай дисең? Абый кеше дигә ч тә, ә ллә оиң а алай сө йлә ргә

• ярыймы? Юк, ярамый,

— Сө йлә ргә ярамыймыни?

Любочка яң адан кырт кисте:

Ярамый шул. Безнең ә ти шикелле кеше турында

ярамый. Мимигә килешә ул сө йлә п йө рү, ә абый кешегә килешми.

Володя мыскыллап елмайды:

— Ә й, син нә рсә белә сең соң, — дип куйды. —• Аң ла син башта. Ниндидер Епифанова Дунечка maman мә рхү мә не алыштырсын да, шул яхшы булсын ди инде.

Любочка беравык дә шми торды, аннары кинә т ике кү зеннә н яшь атылып чыкты.

• Мин синең мактанчык икә нең не белсә м дә, бу чаклы явыз икә нең не белми идем, —- диде дә чыгып китте.

- Булка, дип калды Володя, чыраена кө лдергеч җ итди тө с биреп, кү злә рен тоныкландырып. — Менә сө йлә ш син алар белә н, — дип дә вам итте ул, гү я Любочка- га сү з ә рә м итү енә ү зен ү зе тирги иде, — Менә сө йлә ш син алар белә н, — дип ө стә де.

Иртә гесен кө н бик ямьсез булды, мин кунак бү лмә сенә чыкканда, анда ә ле папа да, Мими белә н кызлар да юк иде. Тө нлә белә н кө зге салкын яң гыр яуган, хә зер исә зә ң гә р кү ктә тө н эчендә бушап калган болытның калдык-постык кисә клә ре йө зә, алар арасыннан шактый югары кү тә релеп ө лгергә н, саргылт боҗ ра булып кү ренгә н кояш тонык кына нур чә чә, һ ава дымсу, салкын җ ил исә. Бакча ишеге ачык, юешлә неп каралып беткә н терраса идә нендә берничә урында яң гыр суы җ ә йрә п кибеп ята; ачык ишекне җ ил йолыккалый, элә ктереп куйган тимер элмә ктә н ычкындырмакчы була', бакча юллары юеш, пычрак; шә рә лә неп калган ак ботаклы карт каеннар, куаклар, ү лә н, кычыткан, карлыган, яфракларының аскы аксыл битлә рен кү рсә теп утырган аю баланы — бары да бер урында талпыналар, тамырларыннан кубарга иткә ндә й булалар; юкә аллеясыннан бө терелә - бө терелә, бер-берсен узыша-узыша, тү гә рә к сары яфраклар очалар һ ә м чыланышып юеш юлга килеп тө шә лә р, яисә болындагы юеш куе яшел курпы арасына кереп яталар. Минем бө тен уем ә тинең ө йлә нергә йө рү е турында иде, мин инде моң а Володяча карыйм кебек. Сең елебезнең язмышы да, ү зебезнең килә чә к тә, ә тинең ү з килә чә ге дә бик яман булырдыр сыман тоелды. Җ иде ят, чит кеше, җ итмә сә тагы яшь кө енчә, бернинди хакы булмаган гади бер кыз кинә т аның урынына, ә нкә й мә рхү мә урынына килә бит, дигә н уй минем җ ен ачуларымны чыгарды. Ничектер кү ң елсез булып китте, ә ти миң а торган саен гаеплерә к тоелды. Шул вакыт колагыма аның тавышы килеп бә релде, Володя белә н алар официант бү лмә сендә сө йлә шә лә р иде. Бу минутта ә тигә карыйсым да килмә де, шунлыктан бер читкә рә к киттем; ул арада Любочка кереп, nanâ сине чакыра, диде.

Ул кунак бү лмә сендә булып чыкты, фортепьяиога таянган да, тү земсезлә неп һ ә м бертө рле тантана белә н миң а таба карап басып тора. Аның чыраенда хә зер оу арада берө злексез кү ренгә н яшә рү дә, бә хет тә балкымый. Аның йө зен сагыш баскан. Володя, кулына челем тоткан кө е, арлы-бирле йө ренә. Ә ти янына килеп исә нлә штем.

Ул башын кү тә реп, кү ң елсез булса да ә итми калырга ярамаган нә рсә лә рне ә йтә торган тавыш белә н, кыю гына: .

Дусларым, сез белә сездер инде: мин Авдотья Васильевнага ө йлә нергә ниятлә дем, —диде. Аннары бер- аз дә шми торды. —« Сезнең maman ыгыз ү лгә ч бер дә ө йлә нермен димә гә н идем дә соң... — ул беравык туктап торды, — язмыш кушадыр инде. Дунечка ягымлы, ә йбә т кыз, бик яшь тә тү гел инде; мин ышанам, сез, балалар, аны яратырсыз, ә ул сезне чын кү ң елдә н ярата, ул бик кече кү ң елле. Хә зер сезгә, — диде, Володя белә н миң а карап һ ә м, бү лдерә кү рмә сеннә р дип курыккандай, ашы- га-ашыга сү зен дә вам итте, — китә ргә вакыт җ итте, мин яң а елга кадә р биредә калам, ә Мә скә ү гә, ул тагы тотлыкты, —= хатыным белә н Любочканы алып кайтырмын.

Безнең алда кыюлыгын җ уйган, ү зен гаепле санаган ә тинең йө зенә каравы авыр булып китте дә, аң а таба атладым. Лә кин Володя һ аман да башын иеп, челемен тартып, бү лмә буйлап йө ренә иде.

Папа, кызарынып, тамагын кыргалады:

_ Менә бит, дусларым, карт атагыз нилә р уйлап чыгарды, — дип, сү зен тә мамлады һ ә м Володя белә н миң а кулларын сузды. Бу сү злә рне ә йткә ндә, аның кү зендә яшь кү ренде, бү лмә нең икенче башындагы Воло- дяга сузган кулы дерелдә п куйды. Шушы кулның кал- 'тыравын кү реп шаккаттым, ү зә гем ө зелде, шул чак башыма килгә н фикер — папа уникенче елда хә рби хезмә ттә булган, шунда кыю офицер булган, дигә н уй кү ң елемне тагы да нечкә ртә тө ште. Аның кан тамырлары бү ртеп торган зур кулын кысып тоттым да ү беп

Ике атнадан туй буласы иде, тик инде лекциялә р башланыр вакыт җ иткә нгә, Володя белә н без сентябрь кергә ч Мә скә ү гә китеп бардык. Нехлюдовлар да авылдан кайттылар. Аерылышкан чагында Дмитрий белә н бер-беребезгә хат язарга сү з биреп тә бер генә хат та язмаган идек. Ул кайтуга минем янга килде, мине иртә гесен университетка беренче лекциягә ү зе алып барырга булды. Кояшлы якты иртә иде. Аудиториягә килеп керү ем булды, шат кү ң елле яшьлә р юкка чыккандай тойдым. Ә ул

арасында ү земне эреп

алдым. Ул минем кулны каты кысып, кинә т кү з яшенә буылып, ике кулы белә н дә Любочканың башын тотып кү злә реннә н ү пте. Володя челемен юри идә нгә тө шереп /кибә рде дә иелеп йодрыгы белә н кү зендә ге яшен сө рт- те һ ә м сиздермә скә тырышып чыгып китте.

XXXVI бү лек

УНИВЕРСИТЕТ

яшьлә р зур-зур тә рә зә лә рдә н сибелгә н кояш нурларында, ыгы-зыгы килеп, ишеклә рнең дә, коридорларның да барысын тутырып агыла бирделә р. Мин дә шулчаклы халыкның кечкенә бер кисә ге бит, дигә н уй кү ң елемне рә хә тлә ндереп җ ибә рде. Лә кин шулхә тле халык арасында танышларым бик аз, ә ле алары белә н дә танышлык баш селкеп һ ә м: «Нихә л, Иртеньев! » — дип ү тә рлек кенә иде. Тирә -ягымда кул кысышалар, тө рткә лә шә лә р, елмаялар, кө лә лә р, һ ә р яктан дусларча шаяртып ә йткә н сү злә р ишетелә иде. Мин адым саен ә нә шул яшьлә рнең һ ә ммә сен бергә берлә штереп торган нә рсә гә барып тө р- • телдем, ү земнең бер читтә калганымны кү реп кү ң елем ә рнеде. Тик бу тойгы озакка бармады. Шул тойгы аркасында һ ә м ул тудырган ачу аркасында бу халык тө ркемендә булмавыма, киресенчә, куана да башладым. Миң а ү зем ише рә тлерә к кешелә р белә н аралашырга кирә к, дигә н фикергә килеп, ө ченче рә ткә барып утырдым. Ө ченче рә ттә граф Б., барон 3., князь Р., Ивин һ ә м шулар ише тагын берничә кеше утыра иде, алар ара-, сында мин белгә ннә ре икә ү — граф Б. белә н Ивин гына иде. Лә кин бу эскә миядә ге ә фә нделә р дә миң а: син безнең арага сыя торган адә м тү гел, дигә ндә й карадылар. Ә йлә нә -тирә мдә нилә р булганын кү зә тергә керештем. Миннә н ерак тү гел Семенов утыра, сюртугын җ илбә гә җ ибә ргә н, ап-ак чә че тузгыган, ул терсә генә таянган да энҗ едә й ак тешлә ре белә н каурый калә мен кимерә. Имтиханда беренчелекне алган гимназист алгы рә ттә, атлас жилетына тагылган сә гатенең кө меш ачкычы белә н уйнап утыра, аның чигә се ә ле дә булса кара галстук белә н бә йлә гә н килеш. Иконинны да алганнар икә н, ә нә ул итеген бө тенлә й каплап торырлык кызыл кантлы кү к панталон кигә н дә югары менеп утырган, хихылдап, мин Парнаска мендем, дип кычкыра. Менә гаҗ ә п, Илинька миң а салкын гына тү гел, бө тенлә й авызын ыржайтып баш иде; без монда барыбыз да бер хокукта, диясе килгә ндер инде; ул минем алда ук бер сту-. дент белә н сө йлә шеп утыра, борылып-борылып миң а карый, арык сыйракларын, миң а ү ч итеп булса кирә к, артык килешсез сузган. Минем янда утырган Ивиннар компаниясе французча сө йлә шә. Бу ә фә нделә р миң а чиктә н тыш ахмак булып кү ренделә р. Авызларыннан чыккан һ ә рбер сү злә ре мә гънә сез, алай гына да тү гел, бә лки ялгыш, французча булып җ итмә гә н кебек тоелды, мин эчемнә н генә: ce n’est pas franç ais, дип куйдым; Семеновларның утыруларын, сө йлә шү лә рен һ ә м кыланышларын мин итагатьле, comme il faut тапмадым.

Мин бер компаниягә дә катышмадым, ү земне ялгыз дип кеше белә н аралашырга сә лә тсез дип тою ачуымны китерде. Алгы рә ттә бер студент тырнагын чә йнә п утыра, тырнак тө плә ре кып-кызыл булып суелып беткә н, шуны кү ргә ч, кү ң еллә рем болганып китте, аң ардан ераграк кү чеп утырдым. Ул кө нне миң а бик моң су булганын хә терлим.

Профессор кереп, бар кеше дә урыныннан кузгалып, аннары тынып калгач, хә теремдә ә ле, мин профессорга да кө леп карадым, аның лекцияне бер мә гънә сез (миң а ул шулай тоелды) кереш сү здә н башлап китү енә хә йран калдым. Лекция булгач, ул инде башыннан алып

? аш^Рпл^/„^аКЛЫ_л ^{ИСКИТКеч тө пле}, бер генә сү зен дә алып ташламаслык, бер генә сү з дә ө стә мә слек булырга тиештер дип уйлый идем мин. Матур итеп тышлаган дә фтә р алып килгә н идем, шуны ачып: «Беренче лекция», дин язып куйган идем, хә зер инде гарьлә неп шуның астына унсигез кеше башы ясап куйдым, аларны чә чә к шикел ле итеп тү гә рә клә п тоташтырдым, тик ара-тирә генә профессор минем белә н бик нык кызыксына дип белеп’ аны алдар ө чен генә кулымны кә газь ө стендә йө рткә лә п

“^М-„, ^{Беренче} лекциядә ү к: һ ә р профессор сө йлә гә нне яза башласаң, акылдан шашарсың, дигә н фикергә килдем дә ел беткә нче шул кагыйдә дә н чыкмадым.

Юра-бара, икенче лекциялә рдә мин ү земне ул чаклы ялгыз хис итмә дем, кү бесе белә н аралашып ө лгердем сө йлә штем, кулларын кыстым, шулай да ә ле иптә шлә рем белә н чынлап торып дуслаша алмадым, менә шуң а тыштан кү ң елле булып кү ренсә м дә, эчтә н сызарга туры килде. Бар кеше дә ак сө яклә р дип атаган Ивиннар компаниясенә кушыла алмадым, чө нки (ә ле хә зер искә тө шерә м) мин алар белә н артык тупас, кыргыйларча кыланганмын икә н, ү злә ре имә сә, берсенә -бер баш та имә дем, ә аларга минем кирә гем шулхә тле генә булган кү рә сең. Калганнар белә н дуслашмауның сә бә бе икенче тө рлерә к иде. Берә рсе миң а җ ылырак карый башладымы, мин аң а шунда ук князь Иван Иванычка мә җ лескә йө рү емне, ү з тарантасым булуын сиздереп куям Ьоларны мин бераз ялтырар ө чен, ул иптә ш ныграк ярата тө шсен ө чен генә ә йтә м инде югыйсә, лә кин мин кө ткә ннең бө тенлә й киресе килеп чыга да тора: князь ми«ип^{ИВаНЫЧ Һ Ә М та}Р^антас турында ишеткә н бере миннә н читлә шә иде. ^н

Бездә Оперов дигә н казеннокоштный, тыйнак, гаҗ ә п зиһ енле, тырыш бер егет бар иде; кү решкә ндә ул бармакларын катырып суза, бер дә кысмый, шуң а кү рә кайбер җ ор егетлә р аң а кулларын ү зенчә сузалар да Ппап^Тп ^к, ^{ысу> > дип} атыйлар. Мин кө н саен диярлек шул 2 Тп^Вп, ^^{ЛӘ Н ЯНӘ}м^{Ә уТЫра торган идем}- ^{еш КЬ1}на сү згә д керешә идем. Миң а аның профессорларга карата ә йткә н туры сү злә ре аеруча ошады. Ул һ ә р профессор- Ü tLp ^{укытуыадагы} Унай һ ә м кире якларны гаҗ ә п кыска, ү ткен итеп бә яли, хә тта кайвакыт алардан кө леп тә куигалыи, аның уймак кебек авызыннан акрын гына чыккан шундый сү злә ре миң а бигрә к сә ер тоелды, мине шаккатырды. Шулай да, ул лекциялә рнең берсен-бер калдырмыйча, вак кына итеп, тырышып-тырышып язып бара иде. Без аның белә н дуслаша да башлаган идек инде, бергә ә зерлә нергә сү з дә куештык, урыныма утырырга килгә нне кү реп алгаҗ аның ерактан кү р ү бә лә кә й соры кү злә ре миң а яратып карый ^6a^^ara«“^aP иде инде. Лә кин менә никтер сү з арасында аң а ә нкә й ү лә р алдыннан ә тидә н безне казна йортына Убырга бирмә вен ү тенде, казнада тә рбиялә нү челә р бик белемле булсалар да, минем ө чен алар... ce ne sont pas des gens comme il faut^{^[23]} дияргә кирә к таптым. Бу сү злә рне мин тотлыгыбрак ә йттем, кызарганымны ү зем ү к сизеп тордым. Оперов миң а лә м-мим җ авап кайтармады, ә мма шуннан сок минем белок беренче булып исонлошмк тактасын сузмый, сө йлә шми башлады; мин урыныма кереп утырганда, башын дә фтә рлә ре ө стенә чалыш са лып шуларны караштыргандай кылана торган буль китте. Оперовның болай бер дә юктан суынуы мине бик гаҗ ә плә ндерде. Тик pour un jeune homme de bonne maison^{^[24]} казнадан ашаучы ниндидер студент Оперовка ялынып ятуны килештермичә, бү тә н дә шмә дем аның суынуына эчтә н сызсам да, тү здем. Бервакыт мин аң ардан алдарак килдем, студентлар яраткан ^пР°Ф^ес' сор^Рлекциясе булганга гел йө рмә ү челә р дә «ыелган иде буш урын тапмагач, мин Оперов урынына утырдым, аннары дә фтә рлә ремне пюпитр ө стенә куеп коридорга чыктым. Аудиториягә ә йлә неп керсә м, ни КҮ Р^И“- минем дә фтә рлә ремне арткы ө стә лгә кү череп куйганнар. Оперов ү з урынында утыра. Мин, монда мин Дә фтә рлә ремне куйган идем, дигә ч, Оперов кып-кызыл булды, миң а кү тә релеп карамый гына:

— Мин берни белмим, —дип куйды.

Кыюлык белә н аны ө ркетергә уйлап, юри кызып

КИТТСМI **-

— Сезгә ә йтә м ич, мин дә фтә рлә ремне монда куйдым Бар да кү реп тордылар, - дип ө стә дем, як-ягыма карандым; тик шулай да, бу хә лне кү бесе кү зә теп торса да җ авап бирү чесе булмады.

Оперов ачуланып урынында җ айлабрак утырды да. миң а ризасызлык белдереп:

— Монда бит урынны сатып алмыйлар, алдан килгә н кеше тота да утыра, — диде. Мин аң а:

— Тә рбиясез икә нсез, —дидем.

Оперов нидер мыгырдаган кебек булды: «Ә син аң гыра малай», — дип ү к ә йтте бугай, тик мин аның сү злә рен бө тенлә й ишетмә дем, ишетсә м дә, ни файда соң? manants^{^[25]} кебек сү гешергә ме? (Мин бу manant сү зен бик яраттым, кү п кенә буталчык мә сьә лә лә рдә җ авапны шул сү здә н таба идем. ) Бә лки, тагы берә р сү з ә йткә н. булыр идем, тик шул вакыт ишек шап итеп ябылды зә ң гә р фрак кигә н профессор, кыштыр-кыштыр атлап’ кафедрага юнә лде. ^F ’

Шулай да, имтихан килеп җ иткә ч, миң а дә фтә рлә р кирә к булгач. Оперов, ә йткә н сү зендә торып, миң а ү зенең дә фтә рлә рен тә къдим итте, бергә кырды.

ә зерлә нергә ча-

XXXVII бү лек

ХИСЛӘ Р

Бу кышны мин хискә дем. Ө ч мә ртә бә гашыйк

бик нык бирел- булдым. Берен-

ды, чынлап Дә булса белмим. Дубков ул ханымны белә икә н. Ул шулай бервакыт =ь, м^а_нТ^{ЖДа лак}^^лаР ^тоткан туннарга ышыклан^ fiï nCt ^{ы кү ргә ч һ ә м} Дмитрийдан минем янып-кө еп йө рү емне сорашып белгә ч, мине шул амазонка белә н

че тапкыр Фрейтаг манежында атта^Гң ө - рү че гаҗ ә п юан бер ханымга гашыйк булдым, шуның аркасында һ ә р сишә мбе, һ ә р җ омга саен — ул йө ргә н кө ннә рне —> аны кү рергә манежга бара торган булып киттем; лә кин ул кү рмә гә е дип котым алынып, аң ардан ерактарак, бер читтә туктый идем, ул ү тә чә к җ ирдә н бик тиз кача идем, минем якка ул кү з ташлаганда, бер дә исем китмә гә ндә й кыланып, читкә борыла идем, шунлыктан аның йө зен рә тлә п кү ргә нем дә булма- та чибә р идеме инде ул, ә ллә юкмы —ә ле таныштырмакчы булды. Манеждан утка баскандай чыгып йө гердем, Дубков аң а минем турыда ә йткә ндер, дигә н фикердә н генә дә бү тә н анда аяк атламас булдым, хә тта лакейлар янына гына да бармадым, аны очратырмын, дип курыктым.

Таныш тү гел кызларга, аннан да бигрә к хатыннар гыйшкым тө шкә ндә, Сонечкага гашыйк булгандагыдан мең тапкыр ныграк ояла торган идем. Дө ньяда иң ку- • рыкканым, мә гъшукам минем хисемне, минем дө ньяд барлыгымны белер, дип курку иде. Ул, минем хисемне белсә, бик нык хурланыр, мине гомерендә гафу итмә с, дип уйладым. Ә гә р ә леге амазонка минем лакейлар артына яшеренеп аң а карап торуымны кү рсә, ү зен урлап авылга китү, шунда аның белә н ничек итеп яшә ү, аны нишлә тү турында хыяллануымны сизенсә, бә лкем, чыннан да хурланмый калмас иде. Ә менә ул мине белеп тә, минем нә рсә лә р уйлаганымны белә алмаячагы башыма килмә де, югыйсә аның белә н болай гына танышудан бернинди зарар булмас иде.

Икенче тапкыр — Сонечканы сең елем бү лмә сендә кү реп, шуң а гашыйк булдым. Теге чактагы мә хә ббә тем инде ә ллә кайчан сү релгә н иде, ә менә Любочка миң а Сонечканың шигырь дә фтә рен биргә ч, — анда Лермонт в «Демон»ының артык хисле урыннары кызыл кара белә н астына сызылган, бит араларына чә чкә лә р салынган _иде — шул чак Сонечкага ө ченче мә ртә бә гашыйк булдым. Ү ткә н ел Володя сө йгә н кызының букчасын ү пкә не исемә килеп тө ште дә, мин дә шулай эшлә ргә ниятлә дем. Кичен бү лмә мдә ялгызым калгач, чә чкә гә карап хыялланып, аны иренемә тидергә н идем, чынлап та ничектер кү ң еллә рем нечкә реп киткә н сыман тоелды, Сонечкага яң адан гыйшкым тө ште, һ ич югында ике-ө ч кө ч шулай ^ДИПӨ ченче^Мтапкыр шушы кышны гына Володя^ мә гъшукасына гашыйк булдым, — ул кыз безгә килеп иө ри иде. Ә ле хә зер уйлап карыйм да, аның бер дә кызыгырлык җ ире, гадә ттә мине кызыктырган чибә рлек аң арда бө тенлә й юк иде бит, дигә н фикергә килә м. Ул Мә скә ү дә бер акыллы һ ә м укымышлы ханымның кызы булып, кечерә к кенә, ябык кына иде, сары чә чен инглиз туташлары шикелле кө дрә лә ндереп йө ри иде. Бар кеше дә. -кызы ә нисеннә н дә акыллырак, гыйлемлерә к, дип сө или иде; тик мин бу хакта һ ичбер тө рле сү з ә йтә алмыйм,

⇐ Предыдущая 7 8 9 10 11 121314 15 16 Следующая ⇒