1 Юка сукно. 7 страница

— Хә зер киенеп керә м, —дип ө стә де ул, ^аннаР

че бү лмә гә чыгып китте. Соң бит ул ә ле дә яхшы гә н- ө стендә ө р-яң а сюртук белә н ак жилет. Биш-алты минуттан ул минем янга мундир киеп, бө тен ^{тө и}“^алә_прен^Укаптырып килеп чыкты да, икә ү лә шеп аска тө шшт киттек Без ү ткә н ак бү лмә лә р искиткеч зур, биек һ ә м зиннә тле анда мә рмә р дә, алтын да, кисея япканы да, кө згеле ә йберлә р дә бар иде. Кунак ^бҮ ^лмД^Се ^/^кытт! бә лә кә й бү лмә гә Ивина безнең белә н бер ү к вакытта икенче ишектә н килеп керде. Мине ул бик ^KY^a”^bIg’ ^Ду _ңларча якын итеп каршы алды, янына утыртып, бе

ганым бар иде, хә зер исә бик җ ентеклә п карадым, һ ә м ү л миң а бик ошады. Ул буйга бик зур, ябык ^гәҮ ^дад^ ап-ак чырайлы иде, кайчан гына карама - сагышлы талчыккан кү ренә иде. Аның елмаюы кайгылы ә мма искиткеч ягымлы; кү злә ре зур, арыган ^т®^{сле Һ ә}“ ⁶®Pæ кылыйрак, бу исә аның чыраен тагы да моң сурак тагы да кү ркә мрә к итә иде. Утырганда бө крә еп У^ТЬ1Р““И, ничектер бө тен гә ү дә се белә н иң еп утыра, аның һ ә р хә рә кә те җ иргә, тү бә нгә юнә лгә н иде. Ул бик тә сү лпә н сө и- ли, ә мма аның тавышы һ ә м р белә н л ны^артык ачык ә йтмичә сө йлә шү е гаять кү ң елгә ятышлы иде. Ул инде сө йлә штермә де. Минем ү зебезнекелә р турында ^игә ннә рем аң арда, кү рә сең, бертө рле сагышлы кызыксыну уята, ә йтерсең инде мине тың лыи-тың лыи, яхшы ^аа“^ана' лап исенә тө шеп моң ая иде. Улы каядыр чыккач, бер-ике шшут дә шми-тынмый гына миң а карап утырды-утырды да кө тмә гә ндә елап җ ибә рде. Мин аның каршысындЭ ни ә йтергә дә, ни хә л итә ргә дә белми утырдым. Ул миң , карамый гына елады да елады. Башта ул миң а кызгач

69 «

ныч тоелды, соң ра: «Аны юатасыдыр бит, ничек итеп юатырга икә н? » —дип уйлап алдым, ә инде тора-бара, мине шундый җ айсыз хә лдә калдырганы ө чен, ачуым ук килде. «Соң минем кыяфә тем кызганыч микә нни? —■ дип уйладым. — Ә ллә, бу малай нишлә р икә н дип сынар ө чен, юри кыланып маташамы? »

«Торып китсә ң яхшы тү гел — аның балавыз сыгуыннан куркып качкан сыман килеп чыгар», — дип уйладым мин. Ү земнең биредә икә немне исенә тө шерергә телә п утырган урынымда кыбырсынып куйдым.

Ул миң а кү з тө шереп алды һ ә м, елмаерга тырышып: һ ай юлә р! —«диде. —s Кайбер кө нне тик торганда елый башлыйм.

Ул ү з яныннан диваннан кулъяулык эзлә ргә кереште, шунда тагы да катырак еларга тотынды.

ходаем! Туктый алмыйм бит, адә м кө лкесе. Сезнең ә нкә гезне мин бик ярата идем, без аның белә н ахирә тлә р... иде... идек...

Ул кулъяулыгын тапты һ ә м шуң а капланып елады да елады. Мин тагын уң айсыз хә лдә калдым һ ә м шулай шактый озак утырдым. Ачуым да килде, кызгандым да. Миң а ул чын кү ң елдә н яшь тү гә дер, минем ә нине кызганып тү гел, бә лки ү зе ул чагында бик яхшы яшә п тә, хә зер начар яшә гә нгә кү зен бетерә дер кебек кү ренде. Бу хә л, белмим, ни белә н очланган булыр иде, тик шул вакыт яшь Ивин кереп, карт Ивинның аны чакырганын ә йтте. Ивина урыныннан торып чыгарга гына иткә ндә Ивин ү зе килеп керде. Ул тә бә нә к буйлы, таза гә ү дә ле’ куе кара кашлы, кыска чал чә чле, авызын ачуында ук гаять зур кырыслык һ ә м катылык кү ренеп торган бер ә фә нде иде. ^к

Мин утырган җ иремнә н торып баш идем, лә кин яшел фрагына ө ч йолдыз таккан Ивин минем сә ламлә вемә җ авап бирмә ү генә тү гел, бә лки миң а ә йлә неп тә карамады; башыма кинә т, мин кеше тү гел икә н, игътибарга лаек булмаган бер җ ансыз ә йбер — кресло яки тә рә зә икә н, кеше оулсам да, кресло белә н тә рә зә дә н бер аерынкы җ ирем юк икә н, дигә н уй килде.

Ивин салкын һ ә м кырыс чырай белә н, французча- латып:

Сө еклем, сез графиняга һ аман да язмаган икә нсез ә ле, дигә ч, Ивина кинә т миң а горур тө стә башын иеп һ ә м, улы шикелле ү к, кашыма карап: '

— Хушыгыз, monsieur Irtenef, — диде.

Мин тагы бер мә ртә бә аның ү зенә дә һ ә м иренә дә баш идем, минем баш июем карт Ивинга тә рә зә не ачып җ ибә рү белә н бер булды. Студент Ивин мине ничектер ишеккә кадә р озата чыкты һ ә м шунда ү зенең Петербург университетына кү чә сен ә йтте: анда аларның ә тилә рен урынга куялар икә н (ул миң а ниндидер бер бик зур урынны атады).

«Ну, папа телә сә нишлә сен, — дип мыгырдандым дрожкага утырганда, — тик мин монда бү тә н аяк басасы кеше тү гел, бу җ ебегә не миң а караган да балавыз сыга, ә йтерсең, инде мин бер мескен, Ивины тагын исә нлә шмә гә н була, дуң гыз; очрамас микә н ү зе дә... » Очраса нишлә тмә кче булганмын инде, һ ич башыма сыйдыра алмыйм, җ ае туры килде дә ә йтеп ташладым.

Соң ра миң а еш кына ә тинең ү гетлә вен тың лап утырырга туры килгә лә де; ул миң а, бу танышлыкны ү стереп җ ибә рергә кирә к, шундый зур кеше синең ише малай- шалай белә н вакланып тормас ич инде, моны син аң ардан талә п тә итә алмыйсың, ди торган иде, лә кин мин бик озак вакыт ү з сү земдә тордым.

XXI бү лек

КНЯЗЬ ИВАН ИВАНЫЧ

« Ну, хә зер Никитский урамга, соң гы визит, — дидем мин Кузьмага, һ ә м без князь Иван Иваныч йортына таба юл алдык.

Миң а ишек ачкан карт швейцар да, ө стемнә н шинелемне салдырган лакей да һ ә м кунак бү лмә сендә утырган ө ч ханым белә н ике ир-ат та, алардан да битә р, штатский сюртук киеп, диванда утырган князь

Берничә җ иргә визит белә н барып сыналганнан соң миндә ү з- ү земә ышаныч туа торган иде, мин инде князь ө енә шактый тыныч кыяфә ттә барып җ итә яздым. Кө тмә гә ндә княгиня Корнакованың миң а варис дип ә йткә не исемә тө ште; аннары болдыр тө бендә ике экипаж да кү реп алдым һ ә м янә шү рли башладым.

Иван Иваныч ү зе миң а варис итеп карыйлар, шуң а кү рә яратмыйлар шикелле кү ренде. Князь миң а бик ягымлы булды, ү земне ү пте, ягъни яң агыма йомшак, коры һ ә м салкын иреннә рен бер секунд куеп торды, минем укуымны, планнарымны сораштырды, шаяртып сө йлә де, теге юлы ә бинең туган кө ненә багышлап язган шигырь кебеклә рне ә ле дә язу-язмавымны сорады һ ә м кө ндезге ашка чакырды. Тик менә ягымлырак була барган саен, миң а ул варис булуымны ө нә п бетермә вен сиздермә с ө чен юри юмалыйдыр тө сле тоелды. Аның авызы тулы ясалма теш һ ә м ара-тирә ө ске иренен кайтарып, борын тишеклә ренә тартып кертергә телә гә ндә й, бераз мышнап алу гадә те бар иде, хә зер менә шулай эшлә гә ндә, ул эченнә н генә: «Малай актыгы, син ә йтмә - сә ң дә белә м: варис, малай актыгы, варис», —дип ә йтә дер шикелле тоелды.

Вала вакытта без князь Иван Иванычка бабай дия торган идек, лә кин хә зер инде, варис буларак, аң а: «бабай» дип ә йтергә телем бармады, шунда ук утырган бер ә фә нде ә йткә нчә «Ваше сиятельство» диюне ү земә тү бә нчелек санадым, шуң а кү рә сө йлә шеп утырган арада аны ничек дип тә атамаска тырыштым. Ә мма барыннан да битә р мине ү зем шикелле ү к варис булып, князь ө ендә яшә ү че карт княжна борчыды. Тө шке аш вакытында мин княжна белә н янә шә утырдым һ ә м ул минем белә н ү зе шикелле ү к варис булганым ө чен дошман кү ргә нгә сө йлә шмидер, ә инде князь безнең икебезне дә — мине дә, княжнаны да варис булганыбыз ө чен сө ймә гә нгә, безнең якка ә йлә неп тә карамыйдыр тө сле тоелды.

Шул ук кичне Дмитрийга:

— Князь ө ендә ике сә гать утыруы миң а искиткеч уң айсыз булды, — дидем. Варис дигә н сү згә җ ирә неп каравым белә н аның алдында мактанасым килде, чө нки алай карау миң а бик яхшы тойгы булып кү ренде. Шул ук вакытта дустыма бу сү злә рне мин князь алдында ү земне кимсетелгә н итеп санаганлыктан сө йлә мә вемне аң латасым килде. — Ул гаҗ ә п ә йбә т кеше, минем белә н бик ягымлы сө йлә ште, лә кин сиң а, — дип дә вам иттем мин, — князь ө ендә яшә п, аның алдында ялагайланучы княжнага караганча карый алалар, дип уйлавы ү зе генә дә коточкыч. Ул бик ә йбә т карт, ягымлы һ ә м нә закә тле, шулай булса да аның княжнаны мальтретиро- вать итү ен ^{^[XV]} кү реп торуы авыр. Бу җ ирә нгеч акча дигә н нә рсә бө тен мө гамә лә не боза да куя!

Бераздан янә:

— Белә сең нә рсә, минемчә, князь белә н турыдан- туры аң лашудан да, аң а туп-туры: сезне мин кеше буларак яратам, ә инде мирасыгыз турында уйлап та караганым юк һ ә м сездә н берни калдырмавыгызны ү те-, нә м, бары шул очракта гына сезгә килеп йө риячә кмен, диюдә н дә яхшысы булмас, — дип ө стә дем.

Моны ишеткә ч, Дмитрий шаркылдап кө леп җ ибә рмә де, киресенчә, уйга калды һ ә м беравык сү зсез торганнан соң миң а:

— Белә сең ме нә рсә? Син ялгышасың, — диде. — Яисә сиң а, ү зең турында ниндидер бер княжнагыз турында уйлаганча уйлый алырлар, дип башың а да китермә скә кирә к; яисә ә гә р дә андый фикергә килгә нсең икә н инде, фикерлә вең не дә вам иттер, ягъни бү тә ннә рнең ү зең турында ничек уйлаганнарын син белә сең, лә кин син ул фикердә н ерак торасың, син ул фикергә җ ирә неп карыйсың һ ә м аң ардан файдаланып берни дә эшлә мә ячә ксең, шулай дип фикер йө рт. Син, алар синең моны уйлаганың ны уйлыйлар, дип уйла... кыскасы, — дип ө стә де ул, фикере чуала башлаганны ү зе ү к сизеп, — алай уйламаудан да яхшысы булмас.

Хаклык тулысынча дустым ягында иде; бик яхшы булып кү ренгә н һ ә м һ ә ркем ү з кү ң еленә яшерергә тиеш булган нә рсә турында уйлауның, бигрә к тә сө йлә ү нең ничаклы зарарлы икә ненә һ ә м матур сү з белә н ә йбә т эш арасында шактый аерма булуына мин бик кү п еллар ү ткә ч кенә, тормыш сабагыннан гына тө шендем. Минемчә, яхшы телә к ә йтелсә генә дә, аны ү тә ве кыенлаша, кү пчелек очракта бө тенлә й дә ү тә п булмый. Тик ничек соң егет чакның изге һ ә м ү з-ү зеннә н канә гать омтылышын ә йтеп бирү дә н тыелып калырга? Бары кү п еллар ү ткә ч кенә шул исең ә килеп тө шә дә, таҗ лары ачылмас борын ук тыела алмый ө зеп ташлаган чә чә кне соң ыннан җ ирдә шиң гә н һ ә м тапталып беткә н килеш кү ргә ндә ге кебек, эчең ә рни.

Мин, ә ле яң а гына дустым Дмитрийга, акча араны боза дигә н кеше, икенче кө нне иртә н, _ авылга чыгып китә р алдыннан, бар акчамны тө рле картинка-мазар,

барган тә гә рмә ч тавышыннан башка тавыш калмагач, хуш исле яз һ авасы һ ә м киң дала мине ү зенең кочагына

стамбулка ише ә йберлә ргә туздырып бетергә немне белгә ч, юлда тотарга ул ү зе тә къдим иткә н егерме биш сумлык ассигнацияне алдым да аннары бик озак вакыт аң а бурычлы булып йө рдем.

XXII бү лек

ДУСТЫМ БЕЛӘ Н СЕРЛӘ ШҮ

Ә леге серлә шү ебез Кунцевога барганда фаэтонда булган хә л. Дмитрий мине ә нисе янына визит белә н иртә н бармаска кү ндерде һ ә м мине ү злә ре яшә гә н дачага алып китә ргә тө штә н соң керде, мин анда кичнең кич буе утырырга, хә тта кунып та калырга тиеш идем. Шә һ ә рдә н чыгып, ала-кола шапшак урамнар һ ә м таш юлдагы колак тондыргыч дө бердә ү лә р артта калып, киң кырлар башлангач, тузанлы юлдан йомшак кына' тә гә рә п

алгач кына, бу ике кө н эчендә ү земне тә мам саташтырып бетергә н нә рсә дә н, моң арчы белмә гә н тә эсирлә рдә н һ ә м ү земне иркендә хис итү дә н бераз айныгандай булдым. Дмитрий хә йран ягымлы иде, башы белә н галстугын тө зә тмә де, нервланып кү зен кыскаламады; аң а яхшы хислә ремне ә йтеп салгач, Колпиков белә н булган хурлыклы бә релешне кичерә инде, мине дошман кү рми башлый инде дип уйлап, ү з-ү земнә н канә гать калдым; шуннан без аның белә н бер-берең ә бик сирә к очракларда ә йтелә торган нә рсә лә р турында якын дусларча сө йлә шеп киттек. Мин Дмитрийларның гаилә лә рен белми идем, ул ә нисе, тутасы, сең елесе турында, Дубков белә н Володя минем дустымның гыйшкы санаган һ ә м сары каш дип йө рткә н кыз турында сө йлә де. Ә нисе турында ул бераз салкынрак, тантана белә н, мактабрак сө йлә де — аның . хакында бернинди сү з кө рә штерү булырга тиеш тү гел, дип алдан кисә теп куярга тырышкан сымак килеп чыкты; тутасы турында ул исе китеп, лә кин бераз рә химлелек кү рсә ткә н кыяфә т белә н сө йлә де; сең елесе турында ул миң а бары бер-ике авыз сү з ә йтте, артыгын сө йлә ргә уң айсызланды бугай; ә мма инде сары каш турында бик дә ртлә неп сө йлә де: аның чын исеме Любовь Сергеевна булып, ул карт кыз Нехлюдовларга ерак кардә ш тигә нгә, аларда яши икә н.

« Ә йе, хә йран кыз ул, —* диде дустым, ү зе оялуыннан кызарып китте, ү зе минем кү згә аның саен кыюрак карады, — аның яше бар инде, хә тта карт кыз дисә ң дә ярый, тө скә -биткә дә ямьсез, лә кин матурлыкны ярату ү зе нинди мә гънә сезлек, нинди тинтә клек! Мин моның хә тле тинтә клекне башыма сыйдыра алмыйм (бу сү злә рне ул ә ле хә зер генә иң яң а, гаҗ ә п бер хакыйкать ачкан тө с белә н ә йтте), ә аныкы шикелле кү ң ел, аныкы шикелле йө рә к, ә дә плелек... минемчә, безнең югары катлауда андый кызны таба да алмыйсың. '

Безнең югары катлауда рә тле нә рсә сирә к очрый, дигә н сү зне кемнә н откандыр, тик аны Дмитрий яратып кабатлый, һ ә м ул аң а ничектер килешеп тора иде. Матурлыкны яратып ахмаклык эшлә ү челә рне бө тенлә й бетереп ташлаганнан соң:

— Тик син аны тиз-генә таный да, аң лый да алмассың дип куркам, — диде ул, тыныч кына сү зен дә вам итеп, — ул бик тыйнак, хә тта бераз йомылыбрак та яши, ү зенең гаҗ ә п матур, гү зә л якларын кү рсә тергә яратмый. Менә минем ә ни, син аны кү рә сең ә ле, ү зе болай бик ә йбә т, акыллы кеше дә инде, Любовь Сергеевнаны ә ллә кайчаннан бирле белә, ә ү зенең аны аң лыйсы килми. Мин кичә дә ә ле... кичә син сораганда кә ефем кырылуның сә бә бен ә йтә м хә зер. Ө ченче кө н Любовь Сергеев- наның минем белә н бергә Иван Яковлевич янына барып кайтасы килде. Иван Яковлевичны синең ишеткә нең бардыр инде: аны акылдан язган дип сө йлилә р, чынында исә — ә ү лия. Аны бары Любовь Сергеевна гына аң лый. Ә Любовь Сергеевна гаҗ ә п тә динле кеше. Ул Иван Яковлевич янына еш кына барып йө ри, аның белә н сө йлә шеп утыра, ү зе эшлә п тапкан акчасын фә кыйрьлә ргә ө лә шергә дип аң а калдыра. Любовь Сергеевна искиткеч кеше, менә ү зең дә кү рерсең ә ле. Ну, мин аның белә н Иван Яковлевич янына барып кайттым, шундый асыл кешене кү рсә ткә не ө чен рә хмә ттә н гайре сү зем юк. Ә нкә йнең шуны аң лыйсы килми, гореф-гадә т дип кенә карый. Менә кичә шул хакта ә нкә й белә н гомеремдә беренче мә ртә бә сү згә килдем, — дип сү зен тә мамлады ул, һ ә м кичә ге хә ле исенә тө шкә ч, муенын тартып куйды.

Дустымны кү ң елсез уйлардан аерырга телә п:

— Я, шуннан ничек уйлыйсың инде? — дип сорадым. — Ни булыр, кайчан булыр дип уйлыйсың, диюем... Мә хә ббә тегез яисә дуслыгыгыз нишлә р дә ни белә н бетә р... бу турыда аның ү зе белә н сө йлә шә сең ме соң?

Ул яң адан кызарды, шулай да миң а таба борылып һ ә м кү земә туры карап, кыю гына ә йтә куйды:

Ө йлә нергә уйлыйсың мы, дип сорыйсың дыр инде син, ә йеме?

«Соң аның нә рсә се бар? — дип тынычландырдым мин ү з-ү земне. — Берние дә юк, без зурлар ич, ү зебез дуслар, ү зебез фаэтонда барабыз, шунда килә чә гебез турында фикер йө ртә без. Бер читтә кү зә теп торудан, безнең сү зне тың лаудан берә ү дә баш тартмас иде».

Минем ә йе дигә нне ишеткә ч, ул:

’— Нишлә п ө йлә нмә скә? — дип сү зен дә вам итте, — һ ә рбер акыллы кешенең максаты шикелле ү к, минем дә максатым —- мө мкин кадә р бә хетле һ ә м яхшы кеше булу. Аның белә н, ә гә р мин ү з кө немне ү зем кү рә башлагач, ул каршы килмә сә, аның белә н мин дө ньяда бер чибә рне алганга караг-анда да бә хетлерә к һ ә м яхшырак кеше булачакмын.

Сө йлә шә -сө йлә шә без Кунцевога җ иткә небезне дә, бө тен кү к йө зен болыт каплаганны һ ә м яң гыр килгә нне дә сизми калганбыз. Кояш инде тү бә нә йгә н, ул хә зер уң якта, Кунцево бакчасындагы карт агачлар ө стеннә н кү ренеп тора, ялтыравык кызыл шарның яртысы яктыны чак кына ү ткә реп торган соры болыт астын-а яшеренгә н; икенче яртысыннан ялкынлы нурлар чә чри, һ ә м кү к йө зенең болыт каплап ө лгермә гә н зә ң гә р ө лешендә карт агачларның ябалдашларын гаҗ ёп кө чле яктырта иде. Кү к йө зенең бу кырые шулай ялтырап, яктырып торса да, безнең алда бө тенлә й башка кү ренеш: анда, , офык читендә, кү ренгә н яшь каен урманы ө стенә милә ү шә тө сендә ге болыт салынган иде.

Чак кына уң дарак, куаклар һ ә м агачлар артыннан бә лә кә й-бә лә кә й дача йортларының тө рле тө стә ге тү бә лә ре дә кү ренә башлады; аларның кайберсе кояш нурында ялтырап тора, кайберлә ре кү кнең икенче кырыеның кү ң елсез тө сен кабул итә иде. Тү бә ндә, сул кулда, тынып калган буа зә ң гә рлә неп ята, буа кырыенда ү сеп утырган таллардан шадра су ө стенә кара-кучкыл шә ү лә тө шкә н. Буадан ары, сө зә клектә, парга калдырылган

¹ Болонка — озын йонлы кечкенә бү лмә эте.

җ ир кап-кара булып җ ә елеп ята, аны туп-туры ярып узган яшел ызан ерак-еракларга китеп, офыктагы салынкы яшен болытларына барып терә лә. Фаэтон йомшак юлдан акрын гына чайкалып бара, юлның як-ягында ямь-яшел булып кыякланып ү сеп утырган сусыл арыш һ ә ммә нә рсә дә н аерылып тора, ул инде сабаклана «да башлаган, һ ава тып-тын, ү зе саф; яшел агачлар, яфраклар, арыш басуы — бар да хә рә кә тсез, тынып калган, искиткеч саф. Ә йтерсең лә һ ә рбер яфрак, һ ә рбер ү лә н ү зенең тормышы — кызыклы һ ә м бә хетле тормыш белә н яши иде. Юл читендә мин карасуланып яткан сукмакны кү реп алдым; куе яшел арыш арасыннан бормалы-сырмалы булып сузылган бу сукмак нишлә птер авылны хә терлә тте; авыл турындагы истә леклә ргә бә йлә неп, ниндидер могҗ иза белә н Сонечка һ ә м аң а гашыйк булуым исемә килеп тө ште.

Дмитрий белә н ничаклы гына дус булмыйм, аның эчкерсезлегеннә н нихә тле генә рә хә т тапмыйм, аның Любовь Сергеевнага б. улган хислә рен һ ә м ниятлә рен артык ишетә сем, килмә де, ү земнең Сонечкага булган мә хә ббә темне, ә йтеп бетергесез нә зберекле тойгыларымны сө йлисем килде. Лә кин аң а ү земнең ниятлә ремне, Сонечкага ө йлә неп авылда яшә сә ң, идә н буйлап мү кә лә п йө ргә н бала-чагаларың ә ттә дип дә шсә лә р, нинди шә п булыр иде, син хатының Любовь Сергеевна белә н юл киемнә ре киеп миң а кунакка килсә ң, нинди зур шатлык булыр иде, дип, нигә дер туп-туры ә йтә алмадым... Бо- ларның бө тенесе урынына, баеп баручы кояшка тө ртеп кү рсә теп:

— Дмитрий, кара ә ле, нинди гү зә ллек! — дип куйдым. ■ Дмитрий миң а бер сү з дә дә шмә де, шундый эч серлә рен ачып салуга җ авап итеп, игътибарын табигатькә юнә лдергә нгә ү пкә лә де, ахры, чө нки ул табигатькә шаккатмый иде. Табигать аң а гел миң а тә эсир иткә нчә тә эсир итми: аң арга табигатьнең матурлыгыннан битә р мавыктыргыч булуы ошый тө шә, ул аны йө рә ге белә н тү гел, кү брә к акылы белә н ярата иде.

Мин исә аның, ү з уйларына бирелеп, минем авыздан чыккан сү згә шаккатмаячагына бер дә илтифат итмнчә з *=\Мин бик бә хетле бит, — дидем, — Кечкенә чагымда гашыйк булганымны сиң а сө йлә гә н идем ич, бү ген менә шул кызны кү рдем, — дип дә вам иттем дә ртлә неп, — хә зер инде мин аң а бө тенлә йгә гашыйк...

Чыраенда ис китмә ү билгесе һ аман кү ренү енә дә карамастан, йин аң а ү земнең мә хә ббә тем, килә чә ктә бә хетле гаилә тормышы корып җ ибә рергә дигә н ниятемне сө йлә п бирдем... Гаҗ ә п тә инде, ө зелеп сө йгә немне ә йтеп бетерергә ө лгермә дем, шундук хисемнең кечерә я башлавын тойдым.

Дачага бара торган каен аллеясына борылгач, яң гырга элә ктек. Тик ул безне чылатмады. Яң гыр яуганын мин бары шуннан гына белдем: берничә тамчы борыныма, кулларыма тамды, яшь, җ илемле каен яфракларына нидер шыбырдап тө шә башлады, — ул каеннар ү тә кү ренмә ле саф тамчыларны, бө дрә толымнарын тыныч кына салындырып, аллеяга кө чле ис бө ркеп, рә хә тлә неп ү злә ренә кабул итә лә р иде бугай. Ө йгә бакча буйлап тизрә к йө гереп ү тә рбез дип, коляскадан тө штек. Ө йалды ишеге тө бендә безгә дү рт дама очрады, алар, кызу-кызу атлап, бакчаның икенче башыннан килә лә р, аларның икесе кул эше, берсе китап 'тоткан, берсе бә лә кә й генә эт кү тә ргә н иде. Дмитрий мине шундук ә нисе, сең елесе, тутасы һ ә м Любовь Сергеевна белә н таныштырды. Алар беравык туктап тордылар, ә мма яң гыр куә тлә нә тө ште.

Мин Дмитрийның ә нисе дип уйлаган ханым:

— Галлереяга ә йдә гез, шунда син безне тагы бер мә ртә бә таныштырырсың, — диде дә, без ханымнар белә н бергә баскычтан мендек.

XXIII бү лек

НЕХЛЮДОВЛАР

Башта мине барысына караганда да Любовь Сергеевна гаҗ ә пкә калдырды. Аягына бә йлә гә н калын башмак кигә н, болонка ¹ кү тә ргә н Любовь Сергеевна баскычтан менеп барганда бер-ике мә ртә бә, туктап- туктап, миң а бик җ ентеклә п борылып карады, аннары шуннан ук этен ү беп алды. Ул кыз шаккаткыч ямьсез иде: ү зе җ ирә н чә чле, ү зе ябык, буйга бә лә кә й, бераз янтыг- рак. Ул чә ч юлын таз хатыннарча
бер кырыйдан ү ткә ргә н, ә бу аның ямьсез йө зен тагы да килбә тсезрә к итә иде. Дустыма яхшы атлы булу ө чен никадә р генә тырышмыйм, ул кызда барыбёр матурлыкның ә сә рен дә таба алмадым. Хә тта мө лаем' коң гырт-кара кү злә ре дә кысынкы, тонык һ ә м бик ямм сез иде. Гадә ттә кешенең куллары ничектер ямьле булып тора, моның куллары гына да, гә рчә зур булмыйча, килешле кү ренсә дә, кып-кызыл һ ә м яргаланып беткә н иде.

⇐ Предыдущая 2 3 4 5 678 9 10 11 Следующая ⇒