Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





1 Юка сукно. 12 страница



Кичке аштан соң, ә кайчакны берә рсе белә н тө нгә каршы йө реп кергә ч — караң гы аллеяларда ялгызым йө рергә мин курка идем, -^ бер башым галерея идә ненә ятып йокларга китә м, миллионлаган озынборын ашаса да, шунда йоклау миң а ә йтеп бетергесез рә хә т тоела иде. Кү ктә тулы ай йө згә н чакларда, йокысыз ү ткә ргә н тө ннә рем аз булмады. Яктыга, кү лә гә лә ргә текә леп тик


утырам, тынлыкка, тө нге авазларга колак салам, тө рле нә рсә лә р турында, бигрә к тә ул чагында миң а җ ир йө зендә иң зур бә хет саналган татлы, шигъри бә хет турында хыялланам, һ ә м ә легә кадә р болар турында хыялланырга гына туры килгә нгә кү ң ел сыза. Кайча­гында шулай, халык таралыша да, утлар кунак бү лмә ­сеннә н ө скә кү чә, аннан хатын-кыз тавышлары, тә рә зә ачкан һ ә м япкан авазлар ишетелә башлый, мин, гале­реяга чыгып, ә рле-бирле йө ренә м, йокыга талып баручы йортта ишетелгә н һ ә рбер авазны йотлыгып тың лыйм. Хыялымда йө рткә н бә хетнең килү енә ичмасам аз гына ө мет чаткысы яшә гә ндә, мин ә ле һ ич тә ү земнең бә хетем турында салкын кан белә н фикер йө ртә алмыйм.

Юк кына нә рсә дә н дә —- берә рсе яланаяк йө риме, йө ткерә ме, кө рсенә ме, тә рә зә канаты килеп бә релә ме, кием кыштырдыймыяткан җ иремнә н сикереп торам да угрыларча колак салып тың лыйм, як-ягыма кара­нам, бер дә юкка борчылам. Менә югары тә рә зә лә рдә ге утлар сү нә, аяк тавышлары һ ә м сө йлә шү лә р тынып, гырылдап йоклаган тавышлар ишетелә башлый; кара­вылчы такта сугарга керешә; тә рә зә лә рдә н якты шә ү лә тө шү дә н туктагач, бакча кисә к караң гыланып калгандай була, ^яктырып та киткә ндә й була; соң гы ут буфеттан алгы бү лмә гә чыгарыла, чык тө шкә н бакча буйлап аныЦ якты шә ү лә се дә кү ченә; тә рә зә дә н миң а Фоканың бө кре гә ү дә се дә кү ренә: 'ул кү лмә кчә н генә, кулына шә м то­тып, ятагына бара. Еш кына мин, ө й кү лә гә сенә поса- поса, юеш ү лә н эченнә н алгы бү лмә нең тә рә зә сенә ■ барам, тын да алмыйча, хезмә тче малайның гырлага­нын, Фоканың тамак кырганын (кем дә ишетми, дип уйлыйдыр инде), аның хә лсез тавыш белә н бик’озак дога укыганын тың лап торырга яратам, шуннан тә м табам. Бер заман аның соң гы шә ме сү нә, тә рә зә ябыла да, мин бер ялгызым торып калам, аннары, берә р җ ир­дә, клумба тирә сендә яисә урын-җ ирем янында ак кигә н хатын-кыз кү ренмиме, дип кыяр-кыймас кына як-ягыма кү з салып, галереяга очам. Шуннан инде урыныма ба­рып, озынборын белә н ярканаттан сакланыйм дип ба­шымнан ук тө ренеп ятам да бакчаны кү -зә тә м, тө нге, авазларны тың лыйм, мә хә ббә т һ ә м бә хет турында хыял­ланам.

Ул чагында миң а бар нә рсә дә икенче тө рле булып «ү ренә, бер яктагы бө дрә ботакларын ай яктырткан, ә икенче, кү лә гә ле яклары белә н куакларга, юлга кара пә рдә япкан карт каеннар да, буа. ө стенә тып-тын, аваз­дай тигез җ ә елә барган яктылык та, галерея каршысын- дагы соры тү тә лгә мә һ абә т кү лә гә лә ре тө шкә н чә чкә лә р­дә ге чык тамчыларының ай яктысында җ емелдә ве дә, буа артындагы бытбылдык тавышы да, олы юлдан ишетелгә н юлчы тавышы да, ике карт каенның бер-бер- сенә ышкылып ишетелер-ишетелмә с шыгырдавы да, юр­ган астына кергә н озынборынның колак тө бемдә ү к безелдә ве дә, ботакка элә геп торган алманың корыган яфраклар ө стенә шапылдап тө шү е дә, вакыт-вакыт тер­раса баскычы тө бенә ү к килеп, яшел сыртларын ай яктысында ничектер серле ялтыраткан бакаларның си­керешү е дә — болар барысы да миң а гаҗ ә п сә ер, артык зур матурлык һ ә м ниндидер тө гә ллә нмә гә н бә хет булып кү ренә. Менә ул килә: озын кара толымлы, калку кү к­рә кле, һ ә рвакыт кайгылы һ ә м чибә р, ялангач белә кле, татлы кочаклы. Ул мине сө я, аның мә хә ббә тенең минуты ө чен генә дә гомерем фида. Тик ай һ аман югарырак тә гә ри, кү к йө зе торган саен яктыра тө шә, буаның аваз­дай тигез арткан ялтыравы беленгә ннә н-беленә, кү лә гә ­лә р отыры карарак, яктылык исә ачыграк була бараз шушы кү ренешлә ргә карап, тың лап ята торгач, нидер. миң а: бә хет һ ич тә шә рә белә кле, дә ртле кочаклы кызда гына тү гел, аң а булган мә хә ббә т ә ле һ ич тә дө ньяда иң яхшы нә рсә тү гел, ди; югарыда йө згә н тулы айга карап торган саен, чын матурлык, чын яктылык тагы да биегрә к, сафрак булып, аң арга —1 җ ир йө зендә ге бар матурлыкны, бар яхшы нә рсә не бирү чегә отыры якынрак булып кү ренә, шунда инде ү зем ирешә алмаган, ә мма дулкынландырган ниндидер бер куанычтан кү земә яшь килә.

Мин гел берү зем ятам, миң а' бертуктаусыз: серле мә һ абә т табигать, айның ү зенә тарткан якты тү гә рә ге (нишлә птер ул тонык зә ң гә р кү к йө зенең билгесез бер җ ирендә, югарыда туктап калган, шул ук вакытта ул бар урында нә къ бер тө сле туктап калган һ ә м кү з кү ре­ме җ ирне берү зе тутырып тора) һ ә м мин, кешегә хас булган юк-бар хислә ргә бирелгә н бер мескен бө җ ә к, шулай да хыялга һ ә м мә хә ббә ткә гаҗ ә п баи бер бә н­дә — миң а ул минутны табигать тә, ай да, мин дә, без барыбыз бер ү к нә рсә булып кү ренде.


XXXIII бү лек

КҮ РШЕЛӘ Р

Кайтып кергә н кө нне, папа- ның кү рше Епифановларны мак­тавын, бигрә к тә алар белә н йө ре- шү ен кү ргә ч, аптырап калдым. Епифановлар белә н безнең арада элек-электә н ниндидер җ ир ө чен бә хә с бара иде. Сабый чагымда папаның Епифановларны сү ккә ­нен ү з колагым белә н ишеткә нем бар, анда папа алардан сакланыр ө чен ярдә мгә ә ллә нинди кешелә р дә чакырды бугай, Яков исә Епифановларны безнең дошман­нарыбыз, җ ир битлә р дип сү гә

торган иде, maman ү з ө ендә, ү зе барында аларны телгә алуны тыйды.

гаять кырыс холыклы поручик, ү зе ө йлә нмә гә н һ ә м сө й­лә шкә ндә тотлыга иде. Анна Дмитриевна Епифанова ире исә н чакта бер -егерме ел аң ардан аерым яши. Ара-тирә Петербургка, туганнарына барып чыга, лә кин кү брә к вакытын бездә н ө ч чакрымдагы Мытищи авылында уздыра. Тирә -якта аның турында чә чең ү рә торырлык нә рсә лә р сө йлилә р, ■ аның янында Мессалина гө наһ сыз сабый гына булып

Менә шушылардан чыгып бала чагымда мин: «Епи­фановлар безгә дошман икә н, кулларына элә ксә ң, атаң ­ны гына тү гел, балаң ны да буыпмы, чә нчепме ү терер­лә р», дигә н фикердә идем, аларның битлә ре туфрак икә н, дип йө рдем, ә нкә й ү лгә н елны Авдотья Васильев­на Епифанованың, la belle Иатапбе’ныц ә нкә йне кара­вын кү ргә ч тә, аның ә нә шул җ ир битлелә р гаилә сеннә н булуына кө чкә ышандым, тик шуннан соң да ә ле аларга карата кү ң елемдә бик начар фикер калды. Бу җ ә йне еш кү решсә к тә, иске фикеремнә н кайтмадым. Епифа- новларның кемнә ре булуын ә йтеп китим ә ле. Аларның ә нилә ре бар иде (ул илле яшьлә рдә ге тол хатын булып, матурлыгын да, кө лә члеген дә җ уймаган иде ә ле), иски­тә рлек чибә р кызлары Авдотья Васильевна һ ә м уллары Петр Васильевич бар иде — анысы отставкага чыккан, кала иде. Менә шуң а кү рә дә ә нкә й аның турында авыз да ачтырмый иде; лә кин, һ ич тә кө лми-нитми генә ә йт­кә ндә, кү рше-кү лә н сө йлә гә н зә һ ә р гайбә тлә рнең уннан беренә дә ышанырлык тү гел иде. Мин белә башлаганда Анна Дмитриевнаның ө ендә крепостной конторщик Ми- Тюша яши, ул чә члә рен бө дрә лә теп, “помадалар сө ртеп, Чиркә е шикелле итеп сюртуклар киеп, тө шке аш вакы­тында Анна Дмитриевнаның урындыгы артында басып Тора, һ ә м бикә Митюшаның ү з алдында ук французча- латып кунакларын аның искиткеч матур кү злә ренә, авызына карарга димли торган иде. Гә рчә халык сө й-

I лә ү дә н туктамаса да, менә шуннан артык берни сизел-, ми иде. Чыннан да, байбикә бер ун ел элек, ү зен ихти- I рам иткә н улы Петрушаны хә рби хезмә ттә н чакыртып, алдырганнан бирле, гел икенче тө рле яши башлаган иде булса кирә к. Анна Дмитриевнаның имениесе зур тү гел, Нибары йө злә п кешесе бар иде, ә типтереп яшә гә н чак­ларында акчаны шактый кү п бетерә, ансыз да бурыч­лары кү п булган бикә тагын бурычка бата, һ ә м моннан бер ун ел элек аның имениесе аукционда сатылырга Тиеш була. Шундый хә лгә тө шкә ч, Анна Дмитриевна, Опека билгелә ү, имениегә опись ясау, судлашу һ ә м баш­ка шуның ише кү ң елсез нә рсә лә р бурычны тү лә мә вен­нә н тү гел, бә лки хуҗ алык башында хатын кеше булу­дан килә, дип уйлап, ә ниең не коткарырга кайт дип, улына полкка хат яза. Петр Васильевич, яхшы гына хезмә т итеп, тиздә н ризыклы булырга ө мет итсә дә, Картлык кө нендә анасын тынычландыруны ү зенең бе­ренче бурычы саный, хатында да чын кү ң еленнә н шулай Дип яза, тота да, барын ташлап, отставкага чыга һ ә м авылга кайта.

1 Бекеша — билле бишмә т*

Тө скә -биткә ямьсез, авыр сө якле һ ә м тотлыгып сө й­лә шсә дә, Петр Васильевич тормыш итү ө чен бик акыл­лы һ ә м ү з сү зендә нык торучан кеше иде. Аннан йол­кынып, моннан йолкынып, кайсыннан бурычка алып, Кайсына ялынып, имениене йолып кала. Алпавыт бул­гач, Петр Васильевич атасыннан калган бекешаны1 Кладовойдан табып ө стенә киеп ала, атларны, экипаж­ларны бетерә, Мытищига кунакка йө рү челә рне биздерә, Чирә м сө рдереп чә чү леген арттыра, крестьян җ ирлә ренә

дә керә, бә лә кә йрә к урманы була, шуны ү з кешелә рен­нә н кистереп бик яхшы бә ягә сатып җ ибә рә — шулай итеп эшлә рен җ айга сала. Бурычлардан арынмый торып, атасыннан калган бекеша белә н кү птә н тү гел тектергә н тупас, каты киндер пальтодан башка кием кимә скә, крестьян атыннан башканы җ икмә скә, арбадан башка нә рсә гә утырмаска ант итә һ ә м шул антын бозмый. Шушы кысынкылыкка ул гаилә сен дә кү нектермә кче була, тик моң а ә нисен артык нык ихтирам итү е генә комачаулый, ә ә нисенә карата шундый мө гамә лә дә бу­луны ул ү зенең бурычы саный. Кунак бү лмә сендә ул ә нисе алдында тотлыга-тотлыга ялагайлана, аның бар телә ген җ иренә җ иткерә, Анна Дмитриевнаның сү зен тың ламаучы булса, сү геп ташлый, ә инде кабинетында яки конторада аның рө хсә теннә н башка ү рдә к пешергә н ө чен дә, Анна Дмитриевна кушуы белә н кү рше хатынына хә л белешергә кеше җ ибә ргә н ө чен дә, яшелчә утаучы крестьян кызларын урманга кура җ илә ге җ ыярга җ и­бә ргә н ө чен дә элеп алып селкеп сала.

Ө ч-дү рт ел эчең дә бурычлар тү лә неп бетә, шунда инде Петр Васильевич Мә скә ү гә бара да аннан ө р-яң а- дан киенеп, тарантаска утырып кайтыпа керә. Эшлә ре җ айланып китсә дә, кырыслыгын ул һ аман ташламый, шуның белә н ү з кешелә ре алдында да, ятлар алдында да горурлана иде бугай. Еш кына тотлыга-тотлыга: «Мине бик кү рә се килгә н кеше ө стемдә тун булса да кү рер, миндә кә бестә шулпасы белә н ботка ашар, — дип куя һ ә м: —Мин ашыйм ич ә ле», — дип ө сти. Ул ә нисе хакына бә хеттә н баш тартуына масая, шундый эш эш­лә мә гә н кешегә җ ирә неп карый, бу аның һ ә р сү зеннә н, һ ә р хә рә кә теннә н кү ренеп тора.

Ана белә н кызның. исә характерлары гел башка, алар бер-берсеннә н дә нык аерылып торалар иде. Анна Дмитриевна кеше арасында һ ә рвакыт шат кү ң елле, кө ­лә ч йө зле һ ә м бик ягымлы хатын, һ ә ртө рле гү зә ллеккә, матурлыкка балаларча куана. Хә тта кү ң ел ачучы яшь­лә ргә карап торудан да ә йтеп бетергесез лә ззә т таба торган иде, — ә бу сыйфат иң кү ркә м холыклы карт- корыда гына була бит. Аның кызы Авдотья Васильевна, киресенчә, җ итди кеше, дө ресрә ге, кияү гә чыкмаган чи­бә рлә р гадә тенчә, аеруча салкын канлы һ ә м тиктомалга борынын чө я иде. Ваемсыз булырга тырышкан чагында I. ничектер бик мә зә к тоела торгаң иде: һ ич тә алай итә р­гә телә мә сә дә, ү зеннә н дә кө лгә н тө сле, ә ң гә мә дә шеннә н дә кө лгә н тө сле, бө тен дө ньядан да кө лгә н тө сле. Аның авызыннан: миндә ге чибә рлекне ә йтеп тә бетерерлек тү гел инде; ә йе, бар да миң а гашыйк булып беттелә р ич шикеллерә к сү з ишеткә ндә, мин моны ничек аң ларга да белми идем. Анна Дмитриевна кайчан карасаң да эш белә н мә шгуль булыр; ө й эчен, бакчасын рә ткә кер­тергә, чә чкә лә р ү стерергә яратыр, кенә рилә р һ ә м вак- тө як зиннә тле ә йберлә ргә кызыгыр иде. Аның бакчасы да, бү лмә лә ре дә бә лә кә й генә, анда телгә алырлык берни юк, лә кин алар һ ә ммә се шундый җ ыйнак, пө хтә була, җ ырлап торгандай тоела, һ ә м кунаклары еш кына _ мактап ә йткә н курчак шикелле дигә н сү злә р аның бак­часына да, бү лмә лә ренә дә хә йран гына туры килә иде. Анна Дмитриевнаның ү зенең дә курчактан бер дә аермасы юк: кечерә грә к ябык гә ү дә ле, яшь чырайлы, бә лә кә й матур куллы; аның йө зе һ ә рвакыт кө лә ч бу­лыр, киеме һ ә рвакыт ү зенә килешеп торыр. Тик менә кулларындагы бик нык бү ртеп торган карасу зә ң гә р кан тамырлары гына бераз ямен җ ибә рә иде. Авдотья Васильевна, киресенчә, бер эш эшлә ми, чә чкә лә р һ ә м зиннә тле ә йберлә р белә н мавыкмый гына тү гел, киенү - ясануга да ә ллә ни исе китми, хә тта киенергә дә һ ә р­вакыт кунаклар килгә ч кенә кереп биклә нә торган иде. Аның каравы, киенеп кердеме инде, карап туйгысыз була, тик менә гел бер тө сле җ ансыз елмаюы һ ә м кү з карашы гына килешеп бетми, тик анысы инде артык чибә р булган һ ә рбер кешедә бар. Аның гаҗ ә п килешле, нурлы йө зе һ ә м талдай зифа буй-сыны сезгә бертук­таусыз: «Ә йдә, карагыз миң а», — ди иде кебек.

F *

Лә кин, анасының шундый җ итез, ә кызының салкын канлы кү ренү енә дә карамастан, нә рсә дер сезгә шы­пырт кына ә йтеп тора: беренчесе кү ң ел ачу һ ә м вак- тө як нә фис ә йберлә рдә н башка элек тә, хә зер дә — 'гомер буена берни яратмаган, Авдотья Васильевна исә гашыйк t була икә н, сө йгә ненә җ анын фида кылачак, г


XXXIV бү лек

Ә ТИНЕҢ Ө ЙЛӘ НҮ Е


Икенче тапкыр Авдотья Васильевнага ө йлә нгә ндә, ә ти кырык сигез яшендә иде. Зур отыштан соң уеннан баш тарткан чагында карта уйнаучылар ничектер шун­да, борчылсалар да, ү злә рен бик бә хетле хис итә лә р, кеше белә н җ иң ел аралашу- чан булалар; язын авылга кызлар белә н генә кайтып тө шкә ндә, папа ә нә шундый аны кү з алдыма шулайрак
хислә р кичергә ндер, мин                               _

китерә м. Папа ә ле ү зенең бә хете бар икә ненә Ъә м/ул оә хетне карта уенына туздырып бетерергә телә мә сә, гомумә н тормышта уң ыш казануга тота алуына тө шен­гә ндер. Җ итмә сә тагын яз була, һ ич уйламаганнан ку­лына чиксез кү п акча керә, моның ялгыз чагы... сагыш баскандыр. Яков белә н хуҗ алык эшлә ре турында гә п­лә шеп утырганда, байтактан бирле кү рмә гә н Авдотья Васильевна исенә тө шкә ндер дә, Яковка: «Белә сең ме нә рсә, Яков Харлампыч, болай бә хә слә шеп ятканчы бирик булмаса ү злә ренә шул каһ ә р суккан җ ирне. Син ничегрә к уйлыйсың?.. » •— дигә ндер.

Мондый сораудан соң Яков, борчылып, артка яшер- " гә н кулларының бармакларын ә йлә ндерә башлаган­дыр, папага: «Шулаен шулай да бит, Петр Александро­вич, дө реслек безнең якта», — дигә ндер.

Лә кин папа коляска җ игә ргә кушкандыр Һ ә м иң модалы сары бекешасын киеп, ике-ө ч бө ртек чә чен та­рап, кулъяулыгына ислемайлар сибеп, дә гъваны барин- нарча хә л итү енә һ ә м, аннан да битә р, чибә р туташны кү рә чә генә ө метлә неп, гаять кү тә ренке рух белә н кү р­шелә ргә китеп баргандыр.

Папа бёренче баруында Петр Васильевичны ө йдә туры китерми (ул басуда була) һ ә м ике сә гатькә якын хатын-кызлар белә н генә утыра. Аның ничек итеп ягым­лы сү злә р яудыруын, пышылдап кына сө йлә шү ен, кү з- • лә рен майландыруын, итеге белә н идә нгә шапылдатуын ч һ ә м дамаларның тә мам биһ уш калуларын кү з алдына китерү е авыр тү гел. Кү ң елле карчык аны ү леп ярата башлагандыр, салкын канлы чибә р кызының исә кә ефе килгә ндер.

Хезмә тче кыз сулуы кабып йө гереп баргач һ ә м, безгә - карт Иртеньев килде, дип хә бә р иткә ч, Петр Васильевич: «Килмә гә е! » — дип ачуланып кычкыргандыр. Шуның аркасында ө енә мө мкин кадә р акрынрак атлап кайт­кандыр, кабинетына кергә ч тә ә ле, бә лкем, юри иң ә шә ­ке пальтосын алып кигә ндер; аннары бикә лә р куша-нитә - калса, тө шке ашка берә р нә рсә ө сти кү рмә сен тагы, дип поварга ә йтергә кушкандыр.

Соң ыннан миң а папаның Епифанов белә н бергә бул­ган чагын еш кү рергә туры килде, шуң а кү рә аларның беренче кү решү лә ре кү з алдыма бик ачык килеп баса. Папа бә хә сне татулык белә н генә чишә ргә тә къдим итә торып та, Петр Васильевич ә нисе хакына карьерадан баш тартканга, папаның андый нә рсә не эшлә ргә кулын­нан килмә гә нгә, аның чыраеннан буран бә ргә ндер, бер­нигә исе китмә гә ндер; папа исә, аның бу салкынлыгын кү рмә мешкә салынып, гел уен-кө лкегә боргандыр, аны бер бик мә зә к кеше итеп сө йлә шкә ндер. Петр Василь­евичның моң арга кайчак ачуы килә, кайчагында телә сә - телә мә сә дә шуның йогынтысына бирелә торган иде. Бар нә рсә не уен-кө лкегә борырга яратучан папа Петр- Васильевичка нишлә птер полковник ди. Епифанов бер тапкыр минем алда да ә ле гадә ттә гедә н ныграк тотлы­гып һ ә м гарьлегеннә н кызарынып бү ртенеп ү зенең по- по-полковник булмыйча, по-по-поручик икә нен ә йтсә дә, биш минуттан папа яң адан полковник ди-п дә шә.

Любочка миң а сө йлә де инде: без кайтканчы, алар кө н саен Епифановлар белә н очрашып торганнар, шуң а гаҗ ә п кү ң елле булган, һ ә ммә нә рсә нең искиткеч кызык­лы, нә закә тле булуына бик ансат ирешү че папа ә ле- ауга баруны, ә ле балыкка баруны оештыра, ә ле хә йран- тамаша фейерверклар уйлап чыгара икә н. Боларга Епифановлар да катнашкан. Любочка ә йтә, шул Петр Васильевич борынын салындырып, тотлыгып кә ефне- бозмаса, тагы да кызыграк булган булыр иде ә ле, ди.

Без кайтканнан бирле Епифановлар безгә нибары ике тапкыр килделә р, без аларга бер мә ртә бә бардык. Папаның исем кушкан кө нен уздырган Петров кө нендә

9* в-ззь


безгә кунаклар кү п килгә н иде. Ёпифановлар да бар иде, шуннан соң нишлә птер безнең ара суынып китте.

ИӨ РУДӘ Н папа гына туктамады.

Мин папаның Дунечка белә н (ә нкә й аны шулай атый иде) сө йлә шеп утырган чагын кү реп калган арада, кү ­земә менә нә рсә чалынды: папаның кү ң еле һ ә ркайчан без кайткан иртә дә гечә кү тә ренке була торган иде. Аның дө ньяда яшә ү дә н канә гать булуы яшә реп киткә н чыраенда ачык чагыла, һ ә м аның бу бә хетеннә н шунда­гы кешелә ргә дә нур сибелеп, аларның да ирекле-ирек- •сез кә ефлә ре килә иде. Авдотья Васильевна бү лмә дә чагында, ул аның яныннан бер адым китми, аң а тө че сү злә р сө или (ул сү злә рне ишетеп, аның ө чен мин кы­зарып тора идем), яисә ул Авдотья Васильевнага дә ш- ми-тынмыи гына карап тора, ничектер дә ртлә неп ү з- узеннә н канә гатьлә неп, җ илкә сен сикерткә ли, тамак кыргалыи, ә кайчакны татлы елмаеп аң а нидер пышыл­дый, тик ул моны гү я болай гына, шаяртып кына белә И’йде Л ИҢ Җ ИТДИ нә Рсә не дә шулай уен-кө лкегә бора

Па падан Авдотья Васильевна бә хетле булырга ө й­рә нде бугай, бә хет аның зур кү к кү злә рендә берө злексез балкый, кинә т оялчанланып киткә н минутларында гына бераз^ сү неп тора; мин, ү зем дә оялчан кеше булганга андый чакта аны кызганып куям. Андый минутларда ул һ ә р кү з карашыннан, һ ә р сү здә н курка иде бугай, бар кеше дә мине кү зә тә, барысының да уенда мин генә мине берсе дә ошатмый, дип уйлый иде булса кирә к Ул’ куркынып як-ягына карана, бер кызара, бер агара шунда ук, бер дә курыкмыйча, кычкырып сө йлә ргә тоты­на, кү п очракта юк-барны сө йли, ү зе шуны аң лап 6v сү злә рне папа да, бү тә ннә р дә ишетеп торганны аң лап ■ отыры кызара. Лә кин андый чакларда папа аның юк- бар сү злә р сө йлә гә нен ишетми дә, кү рми дә — элеккечә ү к дә ртлә неп тамакларын кыргалап, биһ уш булып аң а карап тора. Мин шуны да сизеп алдым: Авдотья Ва­сильевна бер дә юкка оялса да, кайчагында папа ал­дында берә р яшьрә к чибә рнең исемен телгә алсалар кызарына иде. Авдотья Васильевнаның ә ле уйчан булып ә ле кә ефе кү тә релеп, оялып калуын язган идем инде’ •ә нә шул оялуыннан, папаның яраткан сү злә рен һ ә м -ә йтемнә рен отып алуыннан, папа белә н башлаган сү зен «бү тә ннә р белә н бетерү еннә н — боларның барысыннан да

130 папа белә н Авдотья Васильевна арасында ни булганны щаят аң лар да идем, бу эшкә ү з ә тиемнең катнашкан булуы һ ә м ү земнең чак кына ө лкә нрә к булмавым гына комачаулагандыр. Тик ул чагында, хә тта папаның ү з кү з алдымда Петр Васильевичтан ниндидер хат алып бик нГ“ефе кырылганын, август беткә нче Еннфановларга бармавын кү рә торып та, башыма берни килмә де.

Август азагында папа яң адан кү ршелә ргә кунакка йө ри башлады һ ә м Володя белә н мин иртә гә китә без дигә н кө нне безгә ү зенең Авдотья Васильевна Епифа- новага ө йлә нә чә ген белдерде.

XXXV бү лек

БУ ХӘ БӘ РГӘ БЕЗНЕҢ КАРАШЫБЫЗ

Моннан бер кө н элек бу хә бә рне бө тен ө й эче белеп алган һ ә м тө рле­без тө рлечә фикер йө ртә башлаган иде инде. Мими кө н буе бү лмә сен­дә елап утырды. Катенька аның яныннан тө шке ашка гына чыкты, чыраенда ниндидер җ ә берсенү ча­гыла — бө тенлә й ә нисенекечә инде; Любочканың, киресенчә, кү ң еле бик кү тә ренке иде, тө шке ашны ашаган­да, ул бик кызыклы сер белү е, тик аны беркемгә дә ә йтмә ячә ге белә н мактанып утырды.



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.