1 Юка сукно. 9 страница

Еш кына шулай була бит: сез бер гаилә не еллар буе ә дә плелек корамасына тө ренгә н хә лендә кү рә сез, һ ә м

бу гаилә дә ге кешелә рнең чын мө нә сә бә тлә ре сезнең ө чен сер булып кала (минем кү ргә нем дә бар: ул корама ничаклы калынрак һ ә м матуррак булса, сездә н ишерелгә н чын мө нә сә бә тлә р шулчаклы начаррак, тупасрак була)! Ә кө тмә гә ндә гаилә дә берә р юк кына нә рсә турында, ә йтик, ефә к челтә р яисә иренең атларына утырып визит белә н бару турында сү з чыга да, менә шунда инде бә хә с бер дә кирә кмә гә нгә куерып китә, мә сьә лә не хә л итү гә корама комачаулый башлый, һ ә м кинә т, сү з кө рә штерү челә рнең кү рмешлә ренә каршы, шундагыларны таң калдырып, бө тен тупас, чын мө нә сә бә тлә ре тышка бә реп чыга, корама инде берни дә каплый алмый, ул кө рә шү че ике як арасында бер дә кирә кмә скә асылынып, ни вакыт алданып яшә гә нлегегезне сезнең исегезгә тө шереп тора. Кайвакыт шулай искә рмә стә н ишек каша- гасына килеп бә ргә ч тә ә ле маң гаең эшли-эшли кабарып чыккан, авырткан җ иргә акрын гына кагылгандагы кебек ү к нык авыртмый. Ә мондый кабарган, авырткан җ ир гаилә булгач булмый калмый. Нехлюдовларда андый кабарган җ ир Дмитрийның. Любовь Сергеевнага булган мә хә ббә те, сең елесе белә н ә нисен кө нлә штермә сә дә, аларның туганлык тойгыларын кимсеткрн сә ер мә хә ббә т иде. Менә шуң а кү рә дә шул Иван Яковлевич белә н хорафатлар турындагы бә хә с аларның барысы ө чен дә бик ә һ ә миятле нә рсә иде.

— Син һ ә рвакыт шулай, — диде Варенька, аның тавышы чылтырап, һ ә рбер ә йткә н авазы аермачык ишетелде, — башкалар кө лгә н нә рсә дә н, башкалар нә фрә т белә н караган нә рсә дә н кү ркә м сыйфатлар табарга тырышасың.

— Беренчедә н, Иван Яковлевичтай асыл затка нә фрә т белә н карау дигә н сү зне акылга сай кеше генә авыз кү тә реп ә йтә ала, — диде Дмитрий. Ул дулкынланып башын сең елесеннә н читкә борды. — Икенчедә н, син менә, киресенчә, кү з алдында ук торган яхшыны юри кү рмә мешкә салышасың.

Безнең янга ә йлә неп кергә н Софья Ивановна берничә тапкыр ә ле энекә шенә, ә ле сең елкә шенә, ә ле миң а куркынып карап алды һ ә м бер-ике мә ртә бә, эченнә н генә нидер ә йткә ндә й, авызын ачып, тирә н сулап куйды.

Ул Варяга китабын биреп һ ә м аның кулына акрын гына чә пелдә теп:

=-» Варя, тизрә к укы ә ле, кызны ул яң адан таптымы икә н, шуны бик белә сем килә, — диде. Хә терем алдама- са, романда югалткан кешесен эзлә ү че бө тенлә й юк та. —» Ә син, Митя дустым, яң агың ны бә йлә р идең, суытып җ ибә рде, тешлә рең тагын сызлый башлавы бар, —> диде ул. Энекә ше ү з дә лиллә ренең логик агышын чуалткан ө чен ачулы караш ташласа да, Софья Ивановнаның моң а исе китмә де. Уку дә вам итте.

Бу кечкенә генә бә хә с шушы хатын-кызлар арасында хө кем сө ргә н киң ә шлә шеп яшә ү гә һ ә м гаилә иминлегенә бер дә зарар китермә де.

Араларында Марья Ивановна юл кү рсә тә иде бугай; бу халыкта минем ө чен гел яң а һ ә м кү ң елне тартып торган ниндидер логикалылык һ ә м шул ук вакытта са- мимилек, гү зә ллек бар иде. Бу гү зә ллек, бу самимилек алар ө ендә ге ә йберлә рнең, ә йтик кың гырауның, китап тышының, креслоның, ө стә лнең матурлыгында, пө хтә легендә, ныклыгында да чагыла иде, княгиняның корсетлы гә ү дә сен тө з тотуында да, чал чә чен кеше кү рсен дип юри чыгарып куюында да, беренче кү рү дә н ү к мине гади генә итеп Nicolas дип атавында һ ә м минем турыда ул дип ә йтү ендә дә, шулай ук аларның эшлә рендә дә, укуларында һ ә м кү лмә к тегү лә рендә дә, ханымнарның куллары чиксез ак булуында да чагылды. (Аларның һ ә рберсенең кулында уртак бернә рсә бар, ул да булса — кул яссуларының алсуланып, искиткеч ак белә клә реннә н аерылып торуы иде. ) Ул яң а нә рсә не мин аеруча аларның сө йлә шү лә рең дә кү рдем. Алар ө чесе дә кирә к русча, кирә к французча булсын, гаҗ ә п оста сө йлә шә лә р, һ ә р авазны аермачык ә йтә лә р, һ ә р сү зне, һ ә р җ ө млә не педантларча тө гә л итеп ә йтеп бетерә лә р иде. Ә леге яң а нә рсә лә р, бигрә к тә аларның миң а зур кеше итеп караулары, минем белә н ү злә рен бик гади һ ә м җ итди тотулары, миң а ү з фикерлә рен сө йлә п, минем фикерне дә тың лаулары миндә ге базымсызлыкның эзен дә калдырмады. Ә бит бу хә лгә ә ле мин кү негеп җ итмә гә н идем, шуң а кү рә ялтырап торган тө ймә лә рең, кү к обшлагларың ^{^[XVIII]} була торып, берә рсе ү зең ә: «Чынлап та сезнең белә н җ итди сө йлә шә лә р дип уйлыйсызмыни? Башта укыгыз ә ле», —■ дисә нишлә рсең, дип котым алынды. Кыюланып киткә ч, мин урынымнан да тордым, кү чеп тә

Чә й янында укудан тукталып тордылар, шуң а дамалар мин белмә гә н кешелә р, мин белмә гә н вакыйгалар турында сө йлә шеп киттелә р; миң а калса, алар моны юри, ягымлы каршы алсалар да, яшь ягыннан да, халык арасында тоткан урын ягыннан да ү злә ре белә н минем арада аерма барлыгын сиздерү ө чен шулай сө йлә шә лә рдер тө сле тоелды. Мин инде ү земне мундир кигә ч тә бик тө пле, гаять оригиналь кеше булып кү ренергә тиеш дип уйлый

нә рсә не килештермим, авыл икә н, янә се, ул инде чын- чыннан авыл булып калсын... Шушы катлы-катлы, коточкыч ялганны ә йтеп биргә ннә н соң уң айсыз булып китте, кызарындым, — мө гаен, ялганымны бар да тотканнардыр. Шул вакытны миң а чә й ясап биргә н Варенька һ ә м мин сө йлә гә ндә кү злә ремә карап торган Софья Ивановна икенче якка борылдылар да башка нә рсә турында сө йлә шә башладылар; аларның чырайларына: «Ялганлаганын белеп торабыз ич, нигә бер дә юкка азаплана икә н инде, бичара!.. » дигә н сү злә р язылган иде; соң рак

утырдым, барысы белә н дә курыкмый сө йлә штем, бары тик Варенька белә н генә бер кү рү дә н ү к сө йлә шеп китә ргә тартындым, никтер алай килешми дип карадым.

Варенька чылтырап аккан чишмә дә й матур тавышы белә н китап укыганда, мин ә ле аң а карадым, ә ле чә чә клекнең яң гыр тамчыларыннан тү гә рә к-тү гә рә к булып тимгеллә нә барган комлы юлына һ ә м юкә лә ргә карадым; безнең баш турындагы болытның тонык, ү тә ли зә ң гә рсу читеннә н ул юкә лә ргә эре яң гыр тамчылары шыбырдап коела иде. Ә ле Варенькага, ә ле яң гырда чыланып беткә н куе яфраклы карт каеннарны яктыртып байый барган кояшның кып-кызыл соң гы нурларына, аннары яң адан Варенькага карадым, шунда башыма: бу кыз башта кү ренгә нчә ү к ямьсез тү гел ич, дигә н уй килде.

«Бик кызганыч, гашыйк булып ө лгердем шул инде, — дип уйладым мин, — Вареньканың Сонечка булмавы да кызганыч; кинә т кенә шушы гаилә кешесенә ә йлә неп - китсә ң, шә п тә килеп чыгар иде, ичмасам: берьюлы ә ниле дә, тү тиле дә, хатынлы да булыр идең ». Боларны уйлаганда мин Варенькадан кү зем алмадым, ул китап укый иде; мин гипнозлагач, карамый булмас, дип уйладым. Варенька чыннан да китабыннан кү зен алды, миң а карады, кү злә ребез очрашкач, читкә борылды.

— Яң гырның туктарга исә бе юк икә н ә ле, — дип куйды ул.

Кү ң елемдә кисә к кенә гаҗ ә п бер хис уянды, бу хә лне мин моннан элек тә бер кичергә н идем ич инде: анда да хә зерге шикелле ү к бераз яң гыр сибә ли, кояш каеннар ышыгына яшеренеп бара иде, мин аң а карап утыра идем, ул укып утыра иде, мин гипнозлагач, ул миң а борылып карады, шунда мин: бу бит ә ле моннан элек тә булган иде, дип исемә тө шердем.

«Шулай ук бу... шул ү зе булыр микә нни? — дип уйладым мин. — Шулай ук башланыр микә нни? » Ә мма шундук: бу ул тү гел, ә ле башланмый да, дигә н фикергә килдем. «Бердә н, ул ямьсез, — дип уйладым мин, — ул гади бер туташ, аның белә н танышуым да шаккатарлык тү гел, ә иң де мин берә р гадә ттә н тыш урында очратасы кыз искиткеч гү зә л кыз булыр; аннары болар гаилә се миң а дө нья кү рмә гә нгә генә яхшыдыр тө сле, —дип тө пле фикер йө рттем, — ә мондый гаилә лә р бик кү птер, мин аларны ү з гомеремдә аз очратмам ә ле».

Ү ЗЕМНЕҢ Ә ЙБӘ Т ЯКЛАРЫМНЫ КҮ РСӘ ТӘ М

идем, шуң а кү рә ү зем катнашырдай сү з чыкканда, ми- нарчы дә шми-тынмый утыруымның ү чен кайтарырга тырыштым. Дачалар турында сү з кузгалгач, мин бер дә уйламаган җ ирдә н ә ллә нилә р сө йлә п киттем: янә се, князь Иван Иванычның Мә скә ү янында бер дачасы бар, аны кү рергә дип Лондоннан да, Париждан да кешелә р ¹ килде, ул дачаның рә шә ткә се дә ө ч йө з сиксә н мең тора, князь Иван Иваныч миң а туган тиешле кеше, ә ле бү г? н ү зендә тө шке ашны ашадым, янә се, җ ә йне дачада бергә ү ткә рергә дә шкә н иде дә, риза булмадым, чө нки мин инде ул дачаны бик яхшы белә м, ә ллә ничә тапкыр булганым бар, шуң а кү рә андагы рә шә ткә лә р, андагы кү перлә р мине кызыктырмый, минем шул бай җ иһ азны никтер җ енем сө йми, бигрә к тә инде авылда шундый

мин, берә р яшь-җ илкенчә к кү згә карап ялган сө йли башласа, кешелә рнең чырае шундый тө скә кергә нен _ кү ргә лә дем.

Князь Иван Иванычның дачасы бар, дип сө йлә вем аның кардә ше булуымны һ ә м бү ген тө шке ашны аң арда ашаганымны башкача ә йтергә җ аен тапмаудан килеп чыкты; лә кин ө ч йө з сиксә н мең лек рә шә ткә се бар дип •ни ө чен сө йлә гә нмен дә, Мә скә ү дә яисә Неапольдә генә яшә ү че Иван Иванычның ө енә йө рми торып һ ә м бара алмый торып, бик еш булам дип ни ө чен ә йткә нмен инде — һ ич аң лый алмыйм. Нехлюдовлар барыбер моның дө ресен белә ич. Минем бала чагымда да, ү смер чагымда да, акылга утырып җ иткә ч тә ялган сө йлә ү гадә тем булмады, киресенчә, артык туры, артык эчкерсез идем; тик менә бер ара гына, егет була башлагач, ә ледә н-ә ле һ ич кирә кмә скә, кү рә лә тә ялган сө йлисем килеп торды. Кү рә лә тә дим, чө нки бик тиз тотылырдай нә рсә лә рне ялганлый торган идем. Минемчә, бу хә л дан сө еп, ү зең не яхшырак кеше итеп кү рсә тү ниятеннә н һ ә м, тотылмый гына ялганлармын ә ле, дип ө метлә нү дә н килә.

Кояш баеганда яң гыр туктап, кү к йө зе ачылып китте, җ ил дә исми башлады; чә йдә н соң, княгиня тү бә нге бакчага тө шеп, ү зе яраткан җ ирлә рдә йө реп керергә чакырды, һ ә рвакыт оригиналь буласым килеп һ ә м, минем белә н княгиня шикелле акыл иялә ренә тапталып беткә н ә дә пле сү злә р сө йлә п тору килешми, дип уйлап: шул тиктомалга йө рү не җ енем сө йми, йө рсә м дә — бер ялгызым йө рим, дип җ авап кайтардым. Алай ә йтү нең тупаслык булуы ник кенә башыма килсен; ул чагында мин: иң оят нә рсә — ә шә ке комплимент ә йтү, иң кү ркә ме — ни уйлаганың ны яшермичә, беркадә р тупасрак рә вештә ә йтеп бирү, дип белә идем. Шулай да мин, ү земнең җ авабымнан чиксез канә гатьлә неп, йө рергә бө тенесе белә н бергә чыктым.

Княгиняның яраткан урыны иң аста, бакчаның караң гы почмагында, таррак кына сазламык ө стенә салынган басма икә н. Тар гына булса да, гаять моң су һ ә м гаять мә һ абә т кү ренеш ачыла иде аннан. Без сә нгатьне табигать белә н бутарга ө йрә нгә нбез, шунлыктан еш кына болай да килеп чыккалый: моң а кадә р сынлы сә нгатьтә очрамаган табигать кү ренешлә ре табигый

тү гелдер тө сле тоела, ә йтерсең табигать ү зе ясалма була ала инде; киресенчә, сынлы сә нгатьтә артык еш кабатланган кү ренешлә р таушалган сыман кү ренә лә р; бер генә хис, бер генә уй белә н чамадан тыш сугарылган һ ә м безгә чынбарлыкта очрый торган кү ренешлә р исә чамадан тыш ясалма тө сле тоела. Княгиняның яраткан җ иреннә н дә шундыйрак бер кү ренеш ачыла иде. Чит-читлә рен кыяк баскан кечкенә рә к кенә буа, буа кырыеннан ук текә тау башлана, ул тауда дә ү -дә ү карт агачлар һ ә м куаклар ү сеп утыра, аларның сыек яшел һ ә м карасу-яшел тө слә ре бергә буталып кү ренә; тау итә гендә рә к буа аркылы икенче якка таба янтаеп тө шкә н карт каен, ә ле ү зенең юан тамырларын яр буеның дымлы туфрагыннан ычкындырмастан, башын озын зифа усакка китереп салган, аның бө дрә тармаклары кө згедә й су ө стенә салынып тө шкә н, су ө сте асылма бө дрә лә рне дә, тирә -яктагы яшеллекне дә — барысын ү зендә чагылдыра.

Княгиня, башын чайкап, беребезгә дә атап ә йтмичә: — Нинди гү зә ллек! — дип куйды.

Мин исә, һ ә рнә рсә гә карата ү з фикерем барлыгын кү рсә тергә тырышып:

— Ә йе, бик матур, тик, минемчә, декорациягә охшый тө шә, — дидем.

Княгиня минем сү злә рне ишетмә мешкә салышты, сокланып каравында дә вам итте һ ә м, Любовь Сергеевна белә н сең елесенә карап, ү зенә аеруча ошаган нә рсә лә ргә — асылынып торган кә кре ботакка һ ә м аның суга тө шкә н шә ү лә сенә кү рсә тте. Софья Ивановна: болар бар да бик матур, апа биредә сә гатьлә р буе карап тора, ди, тик аның бу сү злә рне княгиняның кү ң елен табу ө чен генә ә йткә не ә ллә каян сизелә. Минем сынаганым бар: эшчә н мә хә ббә т белә н сө ючелә рнең кү бесе табигатьтә ге матурлыкны гадә ттә кү рмә ү чә н булалар. Любовь Сергеевна да таң калып карап тора һ ә м: «Ничек тора диген бу каеннЫ! Кайчанга кадә р торыр икә н ә ле? » —дип сорап куя һ ә м ә ледә н-ә ле Сюзеткасына карый, анысы исә аякларын кә крә йтеп, йонлач койрыгын болгап, басма буенча шундый эшлекле кыяфә т белә н бер ары, бер бире 'чабып йө ри, ә йтерсең инде бү лмә дә н гомерендә беренче чыгуы. Дмитрий горизонты чиклә нгә н кү ренешнең матур була алмавы турында ә нисенә ү тә логик сү злә р сө йлә ргә тотынды. Варенька бер сү з дә дә шмә де. Мин аң а таба борылып карадым: ул, басма рә шә ткә сенә таянып, миң а кырын баскан килеш, алга карап тора иде. Мө гаен, бер-бер нә рсә гә кү зе тө шеп дулкынланган- - дыр һ ә м, онытылып китеп, ү зен кү зә терлә р дип башына да китермә гә ндер. Аның зуп-зур кү злә рендә ачык фикер йө ртү һ ә м мә гънә ле караш, гә ү дә тотышында иркенлек һ ә м, буйга бә лә кә й булуына карамастан, мә һ абә тлек чагылуын кү ргә ч, янә ул исемә тө шкә ндә й тоелды, һ ә м мин ү з-ү земнә н: «Башлана тү гелме соң? » — дип сорап куйдым. Янә ү з-ү земә: мин инде Сонечкага гашыйк, Варенька исә — минем дустымның сең елесе, гади бер кыз, дип җ авап кайтардым. Тик бу минутта ул миң а ошап куйды, ни белә н булса да аның хә терен калды*- расым килеп китте.

Шуннан Варенькага якынрак килдем дә, аң арга ишеттереп, дустыма:

—* Дмитрий, белә сең ме нә рсә, минемчә, бу урынның черкилә ре булмаганда да ә ле бер кызыгы юк, ә хә зер- бигрә к тә яман, — дидем һ ә м маң гаема шапылдатып сугып, чыннан да бер черки ү тердем.

Варенька, башын бормый гына:

—* Сез табигатьне яратмыйсыз, ахры? —- диде.

> —• Минемчә, ул файдасыз нә рсә, эшсез кешелә р эше, —дип җ ибә рдем һ ә м аның кү ң еленә ошамастай сү з ә йтү емә, җ итмә сә тагын ул сү знең оригиналь чыгуына бик тә кә ефем килде.

Варенька бер секундка, кызганып, кашын кү тә рде, аннары элеккечә ү к тыныч кына кү зә тү ен дә вам итте.

Аң а гайрә тем чикте, шулай да ул таянып торган, буявы уң ган соргылт басма рә шә ткә се, буа аркылы сузылган каенның асылма тармаклары белә й кушылырга телә гә ндә й торган судагы шә ү лә, саз исе, маң гаемда ү терелгә н черкине тою, Вареньканың текә п каравы һ ә м сынын шундый мә һ абә т тотуы соң ра еш кына бер дә уйламаган җ ирдә н кү з алдыма килә торган булды.

XXVII бү лек

ДМИТРИЙ

Варенька кичлә рен җ ырлый торган булган, ә бү ген йө реп кергә ч, җ ырларга телә мә де, һ ә м миң а шул җ итә калды, мин моны басмада ә йткә н сү злә ремнең тә эсиреннә н кү рдем. Нехлюдовлар кичен чә йлә п тормыйлар һ ә м бик иртә таралалар икә н, ә бу кичне Дмитрийның теше сызлый башлады да (Софья Ивановна анда ук шулай булыр дигә н иде аны), без аның бү лмә сенә кө ндә гедә й дә иртә рә к кереп киттек. Зә ң гә р яка белә н тө ймә лә рне чистарттым,, ө стә н бурыч тө ште, барысына да ошадым дип уйлап, ү з-ү земнә н бик канә гать булдым,

кә ефем гаҗ ә п кү тә ренке иде; Дмитрийның бә хә стә н соң һ ә м теше сызлаганга чырае кара кө йде, авыз ачып сү з ә йтмә де. Ул ө стә л янына барып утырды да нә рсә лә р эшлә гә нен һ ә м нә рсә лә р эшлә ргә тиешлеген һ ә р кө н саен язып бара торган дә фтӘ ре белә н кө ндә леген алып, кашларын җ ыера-җ ыера һ ә м кулы белә н яң агына кагылга- лап, бик озак нидер язып утырды.

Тешенең сызлау-сызламавын, җ ылы чү прә к ябарга телә ү -телә мә вен белергә дип Софья Ивановна җ ибә ргә н горничныйга:

— Бә йлә нмә гез ә ле, — дип җ икерде. Аннары, сиң а хә зер урын җ ә еп бирерлә р, мин хә зер керә м, дип Любовь Сергеевна янына китте.

«Шунысы кызганыч, Варенька чибә р тү гел һ ә м гомумә н Сө нечка тү гел, дип хыялландым мин, бү лмә дә 'ялгызым калгач: —югыйсә, университетны тә мамлауга, ө йлә ренә килеп, тә къдим ясар идем. Шунда: «Княжна, мин инде яшь кеше тү гел — шашып ярата алмам, лә кин сезне һ ә рвакыт туган сең елемдә й кү реп яратырмын», —* дияр идем. Ә нисенә: «Мин сезне хә зердә н ү к ихтирам итә м», — дияр идем. Софья Ивановнага: «Ә зсезне, Софья Ивановна, бик-бик асыл кешегә саныйм», — дияр идем дә янә Варенькага карап: «Яшермичә генә ә йтегез ә ле: миң а хатын буласызмы? » — дип сорар идем. — «Булам». — Шунда ул миң а кулын сузар, мин аның кулын кысып: «Минем сө юем сү здә булмас, эштә булыр», — диярмен. Ә гә р дә Дмитрий Любочкага гашыйк булса, — Любочка аң а гашыйк ич инде, — ө йлә нә се килсә? Алайга киткә ч безнең кайсыбызга булса да ө йлә нергә ярамый. Хә йран булыр иде. Ул чагында мин менә нишлә р идем. Моны сизә р идем дә, дә шми-тынмый гына, Дмитрий янына килеп: «Дустым, без бер-беребездә н сер яшерә алмыйбыз, —- дияр идем. —■ Сең елең ә булган мә хә ббә тем гү ргә кергә ч кенә сү нә р; син минем кулдан иң зур юанычымны тартып алдың, бә хетсез иттең, бу мә гълү м миң а; лә кин белә сең ме, гомергә бә хетсез булып калуына Николай Иртеньев ничек җ авап бирә? —Менә сиң а минем сең ел», — дияр идем дә Любочканың кулын тоттырыр идем ү зенә. Дмитрий миң а: «Юк, кирә кмә с!.. » — дияр, ә мин: «Князь Нехлюдов! Николай Иртеньевтан да кече кү ң еллерә к булырга юкка тырышасыз. Аң ардан да кече кү ң елле кеше җ ир йө зендә юк», —, дияр идем, аннары саубуллашып чыгып китә р идем. Дмитрий белә н Любочка артымнан йө гереп чыгар иделә р дә, ялынып* ялварып, киресенчә, мине Варенькага ө йлә нергә ү гетли башлар иделә р. Ә гә р Варенькага гашыйк булсам, моң а риза булып, бә хетле гомер кичерә алыр идем... »

Бу хыяллар кү ң елемә бик нык ошаганга, аларны дустыма сө йлә п бирә сем килде. Ә мма, бер-беребездә н бер нә рсә дә яшермә скә антлар итешү ебезгә карамастан, боларны аң а сө йлә ргә батырлыгым җ итмә де.

Дмитрийга Любовь Сергеевна дару биргә н икә н, дарудан соң тешенең сызлавы тагы да кө чә я тө шкә н, шуң а кү рә ү з бү лмә сенә ул тагы да чырайсызрак хә лдә килеп керде. Миң а урын җ ә елмә гә н иде ә ле. Дмитрийның хезмә тче малае, кая җ ә яргә, дип сорарга керде.

Дмитрий аң а аяк тибеп кычкырды:

— Бар, чыгып кит моннан! — Малай чыгып кына киткә н иде, тавышын кү тә рә барып: —Васька! Васька! Васька! —дип кычкырды. — Васька! Җ ә й миң а идә нгә.

Мин моң а каршы:

— Идә нгә мин ятармын, — дидем.

Дмитрий һ аман шул ачулы тавыш белә н:

— Барыбер, кая булса да җ ә й шунда, — диде. — Васька! Нә рсә катып калдың?

Лә кин Васька нишлә ргә кушканны аң лап җ иткермә де бугай, баскан урыныннан кузгалмады.

Дмитрийның кинә т тө слә ре ү згә рде.

— Нә рсә каттың? Җ ә й, дим, Васька! Җ ә й, Васька! *•» ^АИЛә ^акин^Р Васька һ аман аң ыша алмый тора, җ итмә сә шү рли дә башлаган иде, шуң а кү рә ул урыныннан кузгалм^д _мине ү _тер ачуымны чыгарырга бул- ^АЫ Дмитрий, утырган җ иреннә н сикереп торып, малай янына атылып килде һ ә м бик каты кизә неп ике-ө ч мә ртә бә аның башына сукты, Васька бү лмә дә н очып чыкты. Дмитрий, ишек тө бендә туктап, миң а борылып карады. _хАның чыраенда ә ле яң а булган шашынуның һ ә м явызлыкның эзе дә калмады, бө тенлә й юаш, оялчан тө скә керде йө зендә сабыйларча ярату чагылды, һ ә м миң а ул кызганыч булып китте, шуң а кү рә нихә тле генә артым белә н борыласым килмә сен — базмадым Ул миң а б р авыз сү з дә эйтмэ'де, гафу ү тенгә н тө с белә н ^аР^а'™Р^ каоый-карый, бү лмә буйлап дә шми-тынмыи бик озак йө ренде, аннары ө стә л тартмасыннан дә фтә рен алды аң а нидер язды, сюртугын салып, ә йбә тлә п кенә тө реп куйды, почмакка сын каршысына барды да, ап-ак зур кулларын кү крә генә куеп, гыйбадә т кылырга ^кеР^е1“те. Гыйбадә тне бик озакка сузды, ул арада Васька, мин пышылдап кына аң латканча, мендә р алып кереп идә нгә vnbiH жә яргә ө лгерде. Мин чишендем дә яттым, ә ^РДмитрий^Ргыйбадә т кылудан туктамаган иде ә ле. Чак кына бө кресе чыгып торган аркасына, җ иргә кадә р баш игә ндә тырпайган ү кчә сенә карап тора-тора, Дмитриины мин элеккегедә н дә битә р ярата тө штем, ул вакыт ми- ~нем башымда бер генә уй йө рде: ^{< < Се}^^е™^{ә ре}_г^ дагы хыялымны ә йтергә ме, ә йтмә скә ме? » Гыйбадә тен кылып бетергә ч, ул минем янга килеп ятты һ ә м, терсә генә таянып, кыюсыз ягымлы караш белә н, Дә шми- тынмый озак кына миң а карап торды. Алай сү зсез карап ятуы авыр да булгандыр, тик ул ү з-ү зен җ ә залый иде бугай Мин аң а карап елмаеп куйдым. Ул да елмайды.

⇐ Предыдущая 4 5 6 7 8910 11 12 13 Следующая ⇒