1 Юка сукно. 6 страница

Боларның килеп чыгуы миң а бер дә ошамады, һ ә м мин моны яшереп тә азапланмадым. Илинькага мин ө стә н карарга, ә Ильинка безне моң а хаклы дип санарга кү неккә н иде инде, аның ү зем шикелле ү к студент икә нен кү рү хә тта авыр булды. Минемчә, бу тиң лектә н ул

~ 57

ү зе дә уң айсызлана иде. Мин аның белә н салкын гына исә нлә штем дә, аларны утырырга да кыстап тормыйча (ә йтмичә дә утырырлар дигә н идем), пролетканы җ итә ргә куштым. Илинька яхшы кү ң елле, гаять намуслы, ярыйсы^ ук акыллы егет, ә мма ул бераз сә еррә к нә рсә иде; кайчан гына карама, я ул юк-бар аркасында балавыз сыга, я артык кө лә, я юк кына нә рсә гә кимсенә; ә ле хә зер дә аның кимсенә торган чагы иде бугай. Ул лә м- мим дә шмә де, бер миң а, бер ә тисенә кү зенең агы белә н карап куя, ү зенә тө бә п ә йтсә ң генә, ясалма елмаю белә н елмая, шулай елмаеп ул ү зенең барлык хислә рен, тойгыларын, бигрә к тә безнең ө йдә ә тисе ө чен оялуын яшерергә гадә тлә нгә н иде.

- ' Менә шулай, Николай Петрович, — диде миң а карт, мин киенә м, ә ул бү лмә буйлап минем арттан тагылып йө ри һ ә м юан бармаклары арасында ә би бү лә к иткә н кө меш тә мә ке савытын ихтирам белә н акрын гына шудыра иде, — сезнең зиһ енле икә негез һ ә ммә кешегә мә гълү м, сезнең имтиханнарны шундый яхшы биргә негезне малайдан ишеткә ч, тоттым да тә бриклә ргә килдем ү зегезне, атакаем; мин бит сезне җ илкә мә утыртып йө ргә н кеше, ходайның ү зенә мә гълү м, сезнең барыгызны да туган балаларым шикелле яратам, Илинькамның да сезгә бик килә се килде. Ул да сезгә иялә ште.

Илинька бу вакытны дә шми-тынмый тә рә зә янында, минем ө ч кырлы эшлә пә мне караштырган булып, ачуланып, авыз эченнә н ботка пешереп утыра иде.

— Ну, мин бит ә ле, Николай Петрович, сездә н со- раштырмакчы булган идем, —дип, сү зен дә вам итте картлач, — минем Илюша ничек соң, яхшы бирдеме имтиханын? Ул миң а ә йтте, сезнең белә н бергә " булам, диде, сез инде, зинһ ар, аны ташламагыз, кү з-колак була кү регез, киң ә ш-табыш итегез.

Ул бик шә п тапшырды, —дидем мин һ ә м Илинь- кага карап алдым, минем карашны сизеп, ул кып-кызыл булды, иреннә рен кыймылдатудан туктады.

Картлач, миннә н коты алынган кыяфә т белә н елмаеп:

— Аң арга бү ген кө нне сездә уздырырга мө мкин булмасмы икә н? — диде, ү зе кая гына барсам да, минем арттан калмады, шуң а кү рә аң а ү тә дә н-ү тә сең еп беткә н тә мә ке һ ә м аракы исе минем борынга бертуктаусыз кереп торды. Улына' карата мине шундый ялган мө га* мә лә гә куюына, игътибарымны киенү чаклы ә һ ә миятле эштә н читкә тартуына гарьлә ндем; аннан да битә р, артымнан калмый йө ргә н тончыктыргыч ис кә ефемне кырды, һ ә м мин аң а, шактый коры итеп, кичсез ө йгә кайтмаячагымны, шунлыктан кө немне Илинька белә н бергә уздыра алмаячагымны ә йтеп бирдем.

Илинька, миң а карамый гына елмаеп:

¹ — Ә ткә й, сез бит сең елегез янына барырга булган

идегез, минем дә эшем бар, — диде. Миң а отыры гарьлек, отыры уң айсыз тоелды, һ ә м мин ү земне акларга тырышып, ө йдә була алмавымның сә бә бен, князь Иван Иванычка, княгиня Корнаковага, теге бик зур урындагы Ивинга барырга тиешлегемне, тө шке ашны княгиня Нехлюдовада ашаячагымны ә йтергә ашыктым.. Минем уемча, шундый зур кешелә ргә барасымны белгә ч, алар инде миң а кагылмаслардыр тө сле иде. Алар китә ргә җ ыенганда, мин Илиньканы башка вакыт керергә чакырдым: лә кин Илинька авыз эченнә н генә нидер ә йтте дә елмайган булды. Икенче бусагама аяк та басмасы кү ренеп тора иде.

Алар артыннан мин визит бирергә кузгалдым. Ү земә генә йө рергә җ айсыз булмасын ө чен, Володяны бергә барырга иртү к чакырган идем дә, риза булмады, бер бә лә кә й пролеткага агалы-энеле икә ү утырып йө рү артык хискә бирелү булыр бит, диде.

XVIII бү лек

ВАЛАХИНАЛАР

Шулай итеп, мин берү зем киттем. Бе- yV/ ренче визитым Сивцевый Вражекта яшә ү че Валахинага иде. Сонечканы кү рмә гә немә /ь тбм ^{ө ч ел гоме}Р узып, минем аң а булган мә - /Л, Ж\ хә ббә тем инде, ә лбә ттә, кү птә н сү релгә н, шулай да йө рә к тү рендә бала чакта булып узган мә хә ббә тнең җ ылы истә леге саклана W Рч иде. Шушы ө ч ел эчендә аны аермачык /I1 W ^{итеп исемә} тө шереп, кү здә н яшьлә р тү ккә н цД һ ә м ү земне яң адан гашыйк санаган чакла- рым да булды, лә кин бу хә л берничә \ я 1 ' секундка гына сузыла, җ итмә сә бик сирә к J була иде.

Сонечканың ә нисе белә н ике елга якын

чит илдә яшә п кайтканын, анда дилижанс авып, каретаның тә рә зә пыяласы Сонечканың битен ярып җ ибә ргә нен, шуннан аның бик нык ямьсезлә неп калганын ишеткә н идем инде. Аларга барышлый мин элеккеге •Сонечканы кү з алдыма китереп, хә зер ниндирә к икә н, дип уйлап бардым. Ике ел читтә йө реп кайткач, ул инде зифа буйлы, нечкә билледер, ү зен бик җ итди һ ә м эре тотадыр,, шулай булса да искиткеч мө лаемдыр, дип уйладым. Аны һ ич тә җ ә рә хә тлә нгә н итеп кү з алдына китерә сем килмә де; киресенчә, бер янып-кө еп йө рү че гашыйк, мә гъшукасы кызамыктан шадра булып калгач та, яраткан икә н, дигә нне кайчандыр ишеткә нгә, бары дан казаныр ө чен генә, мин Сонечканы сө ям, җ ә рә хә тенә дә карамастан, аң а турылыклы икә нмен, дип уйларга тырыштым. Гомумә н, Валахиналар ө енә якынлашканда, бер дә гашыйк булмасам да, тик инде эчемдә ге иске мә хә ббә т истә леклә рен актарып чыгарып, гашыйк булырга тә мам’ ә зерлә неп җ иттем, югыйсә бит гашыйк иптә шлә ремнә н артта калганга ә ллә кайчаннан бирле оялып йө ри идем.

Валахиналар бә лә кә й генә, бик җ ыйнак агач ө йдә яшилә р, ө йлә ренә ишегалдыннан ә йлә неп керә се иде. Кың гырау тавышына (ул чакны Мә скә ү дә ә ле кың гырау бик сирә к очрый торган нә рсә иде) миң а ишек ачарга пө хтә киенгә н бә лә кә й генә бер малай чыкты. Хуҗ алар •ө йдә ме, юкмы икә нен ә ллә ә йтә се килмә де, ә ллә ә йтә белмә де — караң гы алгы бү лмә дә берү земне калдырып, тагы да караң гырак коридорга кереп тайды!

Бу караң гы бү лмә дә миң а шактый кө тә ргә туры килде. Биредә тышкы ишек белә н коридордан башка тагын бер бикле ишек бар иде. Ө йлә ренең караң гы -булуына мин гаҗ ә псендем дә, читтә н кайткан кешенең ө е шушындый була торгандыр инде, дип тә уйладым. Бер биш минуттан баягы малай залга керә торган ишекне эчтә н ачты да мине ә йбә т җ ыештырылган, ә мма ярлырак кына бер бү лмә гә -— кунак бү лмә сенә ияртеп кертте, бирегә минем арттан ук Сонечка да килеп керде.

Ул унҗ идедә иде. Буйга бик тә бә нә к, ү зе чамасыз ябык, бераз саргылтрак, авыру чырайлы иде. Йө зендә бер дә яра эзе кү ренми, ә менә искиткеч гү зә л чыгынты кү злә ре, ачык һ ә м ягымлы итеп елмаюы бер дә ү згә рмә гә н: мин бала чакта сө йгә н кү злә р, мин бала чагымда сө йгә н елмаю иде. Мин аны мондый кыяфә ттә очратыр-

мын дип уйламаган идем, шуң а кү рә юлда килгә ндә аның ө чен ә зерлә гә н хислә ремне барын берьюлы ә йтеп бетерә алмадым. Ул миң а инглизлә рчә кулын бирде (бу нә рсә дә кың гырау шикелле ү к яң а иде ә ле), кулымны чын кү ң елдә н кысып, ү з янына диванга утыртты.

— Ах, сө екле Nicolas, мин сезне кү рү емә шундый шат, шундый шат, —диде ул һ ә м йө земә чын-чыннан шатланып карады, аның «сө екле Nicolas» диюендә ү зен ө стен тоту дигә н нә рсә тү гел, бә лки ү з итү бар иде. Гаҗ ә пкә каршы, читтә йө реп кайтканнан соң, ул элек» кегә караганда да гадирә к, сө йкемлерә к, туганнарчарак сө йлә шкә н тө сле кү ренде. Мин аның борын тө бендә һ ә м кашында кечкенә -кечкенә генә ике эз кү реп алдым, тик искиткеч гү зә л кү злә ре һ ә м елмаюы бер дә ү згә рмә гә н, бу кү злә р элеккечә ү к елтырый иде.

— Сез ничек ү згә ргә нсез! — диде ул. —Ү сеп киткә нсез. Ә мин, сезнең чә, ничегрә к?

Нә къ шул чакны, мин аны кайчан кү рсә м дә таныр идем, дип уйласам да:

— Мин сезне танымый тордым, —дидем. Мине моннан биш ел элек ә би балында аның белә н гросфатер танцевать иткә ндә ге шикелле гамьсезлек чолгап алды, кү ң елле булып китте.

Ул, башын селкеп:

■ — Нә рсә, мин бик ямьсезмени хә зер? — дип сорады.

— Юк, юк, һ ич алай тү гел; бераз ү сә тө шкә нсез, олыгайгансыз, — дип җ авап кайтарырга ашыктым мин, — киресенчә, хә тта ә ле...

— Хә ер, барыбер лә; сезнең хә терегездә ме теге вакыттагы танецлар, уеннар, St. -jé rô me, m-me Dorâ t? (Мин бернинди ОогаГны да хә терлә ми идем; мө гаен, ул, бала чактагы истә леклә ренә артык бирелеп китеп, берә рсе белә н бутагандыр. ) Ах, нинди рә хә т чаклар бар иде бит, —дип дә вам итте ул, һ ә м мин кү ң елемдә йө рткә н елмаюдан да матуррак елмаю, шул ук кү злә р елтыравын кү рдем. Ул сө йлә гә н арада, ү земнең бу минуттагы хә лем турында уйлап алдым да, гашыйк булдым, дигә н карарга килдем. Шундый карарга килгә н генә идем, шатлануларым, гамьсезлегем тө ште дә калды, кү з алдымдагы барлык нә рсә не, хә тта аның елмаеп каравын да сө рем каплады, никтер оят булып китте, кызарындым, телдә н яздым.

— Хә зер заманалар башка, — дип дә вам итте ул, кө рсенеп һ ә м бераз кашын кү тә реп, — хә зер бар да ү згә рде, яме китте, без ү зебез дә ямьсезлә нә тө штек, шулай бит, - Nicolas?

Мин җ авап бирә алмыйча аң а карап тордым.

Ул, минем кызарынган, куркынган чыраема азмы- кү пме кызыксынып текә леп караган кө е, сү зен дә вам иттерде:

— Хә зер кайда икә н ул вакыттагы Ивиннар, Кор- * наковалар? Хә терегездә ме? Бар иде бит рә хә т чаклар! .

Мин һ ә мишә җ авап кайтара алмадым.

Бу авыр хә лдә н мине вакытлыча карт Валахинаның бү лмә гә керү е коткарды. Урынымнан торып баш идем, яң адан телем ачылды; аның каравы, ә нисе бү лмә гә кергә ч, Сонечкага ә ллә ни булды да куйды. Аның бө тен кө лә члеге, бө тен якынлыгы кинә т юкка чыкты, хә тта елмаюы да бү тә н иде инде, ул нә къ менә килешли мин кү заллаган, читтә н кайткан кызга ә верелде дә калдьц бары буйга гына ү згә рмә де. Бер караганда, алай ү згә рерлек урын да юк иде шикелле, чө нки аның ә нисе элеккечә ү к мө лаем елмая, һ ә р хә рә кә тендә шундый ук сабырлык сизелә иде. Валахина зур креслога утырды, миң а да ү з яныннан урын кү рсә тте. Кызына ул инглизчә нидер ә йтте, Сонечка шундук чыгып китте', бу инде минем хә лне бө тенлә й җ иң елә йтеп җ ибә рде. Валахина миннә н туган-тумачаны, абый белә н ә тине сораштырды, аннары ү зенең хә срә тен —< иренең ү лү ен сө йлә п бирде, аннан соң инде, минем белә н бү тә н сө йлә шер сү з калмаганын кү ргә ч: «Сө еклем, менә хә зер торып китү ең нә н дә яхшысы булмас», дигә ндә й, дә шми-тынмый гына карап тора башлады, тик миң а гаҗ ә п бер хә л булды. Сонечка кулына эш тотып керде һ ә м кунак бү лмә сенең икенче башына барып урнашты, мин аның ү земә карап-- карап алганын тоеп утырдым. Валахина иренең ү леме турында сө йлә гә ндә, мин Сонечкага гашыйк икә немне тагын бер мә ртә бә исемә тө шердем дә, аның ә нисе дә моны сизгә ндер, сизенми булмас, дигә н уй башыма килде, шуннан соң яң адан бик нык оялдым, бер генә ә гъзамны да табигый рә вештә кузгата алмасымны аң ладым. Торып китә р ө чен, кая басарга, башымны һ ә м кулларымны ничек тотарга икә нен уйларга кирә к буласын яхшы аң лый идем; кыскасы, мин ү земне кичә кич бер шешә шампанский эчкә ннә н соң ничек тойган булсам,

хә зер дә нә къ шулай тоя идем. Боларның барысын да башкарып чыга алмаячагымны сиздем, урынымнан кузгала алмасымны тойдым һ ә м чынлап та кузгала алмадым. Минем комачтай кызарган йө земне, кымшанмый да утыруымны кү реп торган Валахинаның исе киткә ндер инде; шулай булса да, чыгып китә м дип, кеше кө лкесенә калганчы, юлә р сыман утыруны артык санадым. Берә р кө телмә гә н • хә л бу бә ладә н коткарыр ә ле дип, шактый озак утырдым. Бә ладә н коткаручы, ү з ө ендә - гечә килеп кереп, миң а баш игә н бер егет сә лә мә се булды. Валахина, гафу ү тенеп, урыныннан торды, ү зенең homme d’affaires ^{^[XIV]} белә н сө йлә шә се барын ә йтте, миң а: «Ә гә р сез гомер буе шулай утырырга телисез икә н, утыра бирегез, кумыйм», —> дигә н аптырашлы караш ташлады. Ү земне ничек кирә к алай, мең бә ла белә н генә урыннан кубарга мә җ бү р иттем, лә кин саубулла- шырлыктан узган идем инде, ана белә н кыз ә рнеп карап калды, мин чыгып барышлый урындык аудардым, югыйсә, ул урындык бө тенлә й минем юлымда да тормый иде инде, аяк астына җ ә йгә н паласка абынмаска тырышып чыкканда аудардым. Саф һ авада, җ илкә лә ремне сикертеп һ ә м Кузьма берничә мә ртә бә: «Нә рсә дидегез? » — дип сорарлык итеп мыгырдап алганнан соң, бу хис таралды, шуннан мин ү земнең Сонечкага булган гыйшкым хакЫнда, Сонечканың ә нисенә шактый сә ер мө гамә лә дә булуы турында салкын кан белә н фикер йө ртергә керештем.

Соң ыннан ә тигә, Валахина кызы белә н бик тату тү гел, ахры, дигә н идем, ә ти:

— Ә йе, ул бичараны саранлыгы аркасында җ ә фа чиктерә, диде. — Шунысы сә ер, — дип ө стә де ул һ ә м аның бу ә йтү ендә туганлык хисеннә н җ ылырак бер хис чагылды: — Нинди гү зә л, сө йкемле, кү ркә м хатын иде бит! һ ич башыма сыйдыра алмыйм: нишлә п шулай ү згә ргә ндер. Син анда, аның ө ендә берә р секретарь-мазар кү рмә дең ме соң? Рус барынясына секретарь ни пычагыма кирә ктер инде? — дип куйды ул, ү зе, ачуы килеп, минем яннан читкә атлады.

Мин:

Кү рдем, — дидем.

« Нә рсә, матурмы соң ү зе, ичмасам?

«■ =- Юк, бер дә матур тү гел.

— Берни аң ламыйм, — диде папа һ ә м җ илкә сен ачулы сикертергә, йө ткеренергә тотынды.

«Менә мин дә гашыйк булдым», '— дип уйладым мин һ ә м дрожкамда ары чаптырып киттем.

XIX бү лек

Юл уң аена минем икенче визит Корнакова- ларга иде. Алар Арбаттагы зур йортның бельэтажында яшилә р иде. Баскычлары хә йран пө хтә булса да, һ ичбер яме

КОРНАКОВАЛАР

юк. Ө йдә тукыган келә мнә р җ ә елеп, алар басма саен ялтыратканчы чистартылган җ из чыбыкларга кыстырылган, ә мма чә чә ктер, кө згедер ише нә рсә кү ренми. Кунак бү лмә сенә мин һ ә йбә т ялтыратылган паркет идә нле залдан -ү ттем, ул зал да артык пө хтә, артык җ ыйнак, андагы һ ә ммә нә рсә, бик ү к яң а булмаса да, таза, нык кү ренә, ялт-йолт килеп тора, шулай да ни картина, ни гардин, ни башка тө рле бизә ү ә йберлә ре юк иде. Княжналарның берничә се кунак бү лмә сендә, булып чыкты. Алар бер эшсез, шундый тә ү фыйклы кыяфә ттә утырып торалар, ө йлә рендә кунак югында алай утырмаганнары ә ллә каян кү ренеп тора иде.

Олысы минем яныма ук килеп утырды да:

5 В-356

— Maman' хә зер чыга, — дип куйды. Ул княжна мине чирек сә гатьлә п сө йлә штереп утырды, һ ә м ул моны бик иркен, бик оста башкарды, шуң а сү з бер дә ө зелмә де. Тик инде аның мине юри сө йлә штереп утырганы аермачык сизелгә нгә, миң а бу хә л ошамады. Сү з иярә сү з чыгып, ул миң а абыйлары Степанның (алар аны Этьен дип йө рилә р, аны моннан ике ел элек Юнкерлар мә ктә бенә биргә ннә р иде) офицер булып алуын ә йтте. Абыйсы турында, бигрә к тә абыйсының гусар булып китү енә татап’нары каршы килү е турында сө йлә гә н чагында, аның йө зенә курку чыкты, дә шми-тынмый утырган кече княжналарның да йө злә ренә курку чыкты; ә би ү лгә нне искә алганда, аның йө зенә кайгы чыкты, кече княжналарның да йө злә рендә кайгы чагылды; минем St. -Jé rô me’ra китереп сукканымны һ ә м бү лмә дә н алып чыгып китү лә рен искә тө шергә ндә, ул мә хә ббә тсез тешлә рен ыржайтып кө леп җ ибә рде, кече княжналар да ямьсез тешлә рен ыржайтып кө лешкә н булдылар.

Княгиня килеп керде; шул ук кечкенә, корыган-кип- кә н гә ү дә, шул ук йө герек кү злә р, синең белә н сө йлә шеп торганда бү тә ннә ргә борылып караулары. Ул мине кулымнан алды да ү зенең кулын ү птерер ө чен минем авызыма китерде, югыйсә, мин аның кулын, ү пмә сә м дә ярар ә ле дип, ә ллә нигә дә ү пмә гә н булыр идем.

Кү п сү зле княгиня, кызларына борылып карый- карый:

Сезне кү рү емә мин бик-бик шатмын, —- дип сү з башлады. — Ах, чат гпатап’ы инде менә. Шулай бит, Lise?

Миндә ә нинең сымагы да юк икә нен бик яхшы белсә м дә, Lise, шулай шул, диде.

^е— Кара инде, ү сеп тә җ иттегез! Минем Этьеным да... Сез онытмагансыздыр ич аны, сезнең бит берегезнең бабасы белә н икенчегезнең ә бисе бертуган... ә й, алай тү гел лә. Ничек була соң ә ле, Lise? Минем ә ни Варвара Дмитриевна иде, ә нинең ә тисе Дмитрий Николаич иде, сезнең ә биегез дә Наталья Николаевна.

Олы княжна:

‘-³ Безнең ә бинең ә тисе белә н аның ә бисе бертуган килеп чыга ич инде, maman, — дигә н иде, ә нисе, ачуланып:

— Син инде бутарга гына торасың, — дип кычкырды, — бер дә ә билә регез тү гел, аның ә нисенең ә нисе белә н сезнең ә биегезнең ә тисе бертуган. Менә сезнең белә н минем Этьеночкам кебек. Сез белә сезме, ул хә зер, офицер бит. Тик инде артык иркендә булуы гына килешеп бетми. Сез яшьлә рне кулдан ычкындырырга ярамый, сезне менә болай тотарга кирә к!.. Сез миң а, карт тутагызга, дө ресен ә йткә нгә ачуланмагыз: мин Этьеным- ны каты тоттым, шулай кирә к тә.

— Ә йе, менә бит нинди якыннар, — дип, сү зен дә вам итте ул, —* князь Иван Иваныч минем туган абзам, ул сезнең ә ниегезгә дә абзый тия. Шулай булгач, сезнең татап’ыгызнын ә нисе белә н минем ә ни, юк, ә ни тү гел, ә нинең ә тисе бертуган, шулай, шулай. Я, ә йтегез ә ле: сез, дустым, кнезь Иван янына бардыгызмы соң?

Мин, бармадым ә ле, бү ген барам, дигә н идем, княгиня кычкырып җ ибә рде: ,

— Шулай ярый димени! Беренче визитыгызны шуң а ясыйсыгыз калган. Белә сез ич инде, кнезь Иван сезгә ә тиегез белә н бер. Аның улы-кызы юк, шулай булгач, аның варислары сез дә минем балалар гына ич. Сезгә аны яшь ягыннан да, җ ә мгыятьтә тоткан урыны ягыннан да, башка яклардан да ихтирам итә ргә кирә к. Белеп торам, сез, хә зерге яшьлә р, туган-тумачалык белә н исә плә шеп тормыйсыз, картларны яратмыйсыз; тик сез инде карт тутагызның сү зен тың лагыз, мин бит сезне яратканга ә йтә м, татап’ыгызны да яратадыр идем, ә биегезне дә бик-бик яраттым, ихтирам иттем. Юк, сез аң а барыгыз, бар, һ ич кенә дә бармый калмагыз.

Мин бармый калмасымны ә йттем һ ә м, визит шактый озакка сузылды дип уйлап, урынымнан кузгалдым, тик ул мине җ ибә рмә де.

— Юк, туктагыз ә ле, «ә тиегез кайда, Lise? Бирегә чакырыгыз ә ле ү зен. Ул сезне кү рү енә бик-бик шатланачак, — дип, сү зен дә вам итте княгиня, миң а карап.

Бер-ике минуттан чынлап та князь Михайло килеп керде. Ул карсаграк буйлы, таза гә ү дә ле бер ә фә нде иде. Ө стенә бик килбә тсез киенгә н, сакал-мыегы җ иткә н, чыраенда ниндидер бертө рле ис китмә ү бар, һ ә м шул аны тилемсә итеп кү рсә тә иде. Мине кү рү енә ул бер дә шатланмады, һ ә рхә лдә, моны ә йтмә де. Ә мма княгиня аң а (хатыны алдында ул дер калтырап тора иде булса кирә к):

Вольдемар (минем исемне оныткан, ахры) тпатап’ы тө сле ү к, шулай бит? — диде һ ә м кү злә рен ә ллә ничек уйнатты. Шуннан князь аның нишлә тергә телә гә нен аң ышып алды булса кирә к, минем янга килде дә, бер генә дә телә мичә, йө зен чытып, миң а ү бә ргә дип кырынмаган яң агын куйды.

Шуннан соң княгиня аң а ачулы тавыш белә н (ө йдә - гелә р белә н ул гел шулай сө йлә шә иде, кү рә сең ):

— Ә ле киенмә гә н дә икә нсең, ә сиң а инде китә ргә вакыт, — дип ә йткә лә ргә кереште. — Тагын һ ә ммә сен ачуландырасың килә ме? Тагын ү зең ә каршы итә сең килә ме?

Князь Михайло:

•— Хә зер, ә нкә се, хә зер, — дип чыгып китте. Мин дә, саубуллашып, юлыма атладым.

Князь Иван Иванычның варислары булуыбызны мин беренче мә ртә бә ишеттем, һ ә м бу хә бә р миң а ошамады.

XX бү лек

И В И H Н АР

Князь Иван ИванЫчка барасым бар бит ә ле дип уйлавы тагын да авыррак булды. Лә кин князьгә барганчы юл уң аенда Ивиннарга кереп чыгасы бар иде. Алар Тверскойда, зур матур йортта яшилә р. Чукмар башлы таяк тотып баскан швейцар яныннан шү рли-шү рли генә ак болдырга мендем. Аң ардан мин: . ■ — Ө йдә ме? — дип сорадым. Сезгә кем кирә к соң? Генерал улы ө йдә, — дип җ авап кайтарды швейцар.

Мин, кыюланып:

■ — Ә генерал ү зе? — дип сорадым.

Швейцар:

•— Кереп ә йтергә кирә к. Ничек ә йтергә боерасыз? диде дә шалтыратты; Баскычта лакейның штиблет кигә н аяклары кү ренде. Белмим, нигә дер коелдым да тө штем, лакейга башта ә ле генералның улы янына керә семне, шуң а кү рә генералга ә йтми торырга икә нен белдердем. Илә мсез зур баскычтан менгә ндә кечерә еп калгандай булдым. Шундый ук тойгыны дрожкам дә ү болдыр тө бенә килеп туктагач та кичергә н идем: дрож- ка да, ат та, кучер да кечерә еп калгандай булды. Генерал малае, мин кергә ндә, диванда йоклап ята иде, алдында ачык китап. Аның гувернеры Фрост ә фә нде ә ле дә булса аларда яши икә н, ул минем арттан ук шак- шок басып килеп керде дә шә кертен уятты. Ивин. -мине кү ргә ч, ә ллә ни куанмады, аннары мин аның ү зем белә н сө йлә шкә ндә кашыма каравын сизө п алдым. Минем белә н бик ә дә пле кыланса да, миң а ул — княжна шикелле VK сө йлә штерә, ә ллә ни яратмый, башка танышлары бардыр, минем кирә гем шулкадә р генә дер^т_анга

Мондый уйлар бигрә к тә ул кашыма карап торганг
килде Бер сү ^Уз белә н ә йткә ндә, моны икърар итү е ничек
Х^Давыр^Рбулмасын, -ул миң а мин Илинькага. карага^

. чарак карый иде. Каным кыза башлады

кү з карашын тоттым, аның Фрост ә йткә ндә й

алуын: «Нигә килгә ндер инде безгә? »-дип ә йткә ндә й ^аНЛБераз’ сө йлә шеп утыргач, Ивин миң а ә ™-ә нисенең ө йдә булуын ә йтте һ ә м, бә лки, бергә ^{тө ш}_п^әР_я⁶^’ ^Д“^Де_кен.

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 567 8 9 10 Следующая ⇒