15. А. Бентлидің «қызығушы топтар» теориясы.

Коғ амда саяси ғ ылым кызығ ушылык топтарғ а ө ткен жузжылдық та мә н бере бастағ ан. Американдық саяси ғ ылымда қ ызығ ушылық туралы (қ ысым тобы)концепцияны американдық ғ алым А. Бентли «басқ ару процессы» атты кітабында негізін салғ ан. Ол «қ оғ амдық қ ысым» атты кітабында (1908 жылы) саяси процесске қ оғ амдық қ ызығ ушылық топтардың кү ресі негізінде қ арады: “мемлекеттік басқ ару бір-біріне қ ысым кө рсететін жә не қ оғ амдық келісім ушін жаң а топтармен оның ө кілдерін ашатын қ оғ амдық топтардың ә рекеттері. “ Заң ды мекемелердегі дауыс беру процессі куресуші топтардың арасындағ ы дауыс беру кезіндегі текетірестікті ғ ана кө рсетеді.

Европада қ ызығ ушылық топтар туралы тү сінік тек екінші дү ние жү зілік соғ ыстан кейін ғ ана пайда бола бастады. “Неокорпоративизм” немесе “ либералдық корпоративизм”осы ұ ғ ымдығ а сай тек 70-ші жылдары пайда бола бастады. Г. Лембрух либералды корпоративизм ұ ғ ымын“экономика саласындағ ы ұ йымдастырушы топ арасындағ ы мемлекеттік саясатты қ ұ рушы қ атысушылар тобы деп атағ ан.

Осы концепция негізінде қ ызығ ушылық топ деп саяси басқ аруғ а таласпайтын, бірақ оғ ан ә сер ететін ә ртү рлі типтер (кә сіпкерлік, профсоюздық, діндік, этникалық, мә дени жә не т. б. ) арасындағ ы институционалды қ ұ рылымды айтады. Дж. М. Берри «қ ызығ ушылық топтар –ортақ мақ саттары бар индивидумдер ассоциациясы жә не оны саяси шешім қ абылдауғ а ә сер ету арқ ылы іске асыратын топтар». Кең ұ ғ ымды швед политологы Н. Андрен ұ сынғ ан: «материалдық қ ызығ ушылық ты кө рсететін ұ йымдар тобы». Бірдей позиция жә не қ ызығ ушылық негізінде қ оғ амғ а немесе онын институттарына немесе басқ а да ұ йымдастыру топтарына талап қ оятын топтар. Негізгі критерийі –бір негіздегі қ ызығ ушылық басқ а топтар арасында беделді роль ойнайды.

Қ ызығ ушылық топ арасындағ ы типологияны анық тау кө птігіне жә не ә р тү рлігіне байланысты қ иынғ а соғ ады. (ә дебиеттердегі кө п тү рлі типологиясына байланысты). Бірақ барлық зерттеушілер бір негізде қ ызығ ушылық топ деп -азаматтық қ оғ амның ө зіндік ұ йымдастырылу нә тижесі деп тү сінеді.

⇐ Предыдущая 7 8 9 10 111213 14 15 16 Следующая ⇒