(Каримов Мустафа Сафич) 20 страница

Ул хушлашырга кулын бирде. Учыма кыскач та, ә леге бармаклар миң а ниндидер шомлы нә рсә ә йтте. Тойдым, лә кин аң лап җ иткермә дем.

Мин иртә гесен дә, атна буена да Людмила янына бара алмадым. Ү пкә мнә н бик кү п кан китеп, тү шә ккә егылдым.

Инде мине чыгармыйлар. Бераз һ ушыма килгә ч, янымда яткан лейтенанттан магнолия яфрагын ө здереп, Людмилага сә лам хаты язып җ ибә рдем. Яфракка язылган хат бик купшы килеп чыкты. «Хө рмә тле синьора! — дип башладым хатны. — Сезгә тә гаенлә нгә н сү злә рне мин, җ ансыз ак кә газьгә тө шереп, кимсетә алмыйм. Аларны сез яраткан агачның яшел яфрагына уеп язарга булдым. Бу яфрак сезнең йө рә гегезгә ә йлә нсә иде дә, минем сү злә рем шунда теркә лсә иде дип уйларга базмыйм. Чө нки сезнең йө рә гегезгә очлы тимер белә н сызарга барыбер минем кулым бармас иде. Моннан да бигрә к, ул йө рә ккә инде бү тә н куллар бү тә н сү злә рне язып ө лгергә ндер. Хө рмә тледә н хө рмә тле синьора!! Сезең илаһ и сыныгыз алдында ү зем килеп тез чү гү бә хетенә ирешә алмавыма ифрат дә рә җ ә дә ү кенә м. Гаделлек һ ә м матурлык ө чен. кө рә ш юлында кө телмә гә н вак-тө як бә лалә ргә очрарга туры килде. Фон Туберкулез дигә н корольнең ә ллә ничә миллион сө ң ге кү тә ргә н гаскә ре берү земә каршы яу ачты. Шушы яу белә н алышканда, ике яктан да байтак кан коелды. Хә зерге мә лдә алда торган каты алышлар ө чен яң а кө ч туплап ятам. Ә мма, газиз синьора, сезнең кечкенә генә йомышыгызны да олы итеп башкару бә хетенә ирешергә минут саен ә зермен. Ишарә генә ясагыз. Ишетә сезме, минем аргамагым, һ ава ярып, ничек кешни. Ишетә сезме синьора?!

«Боек йө зле Капитан... »

Тө штә н соң ук ышанычлы куллар аша җ авап килеп тө ште,

«Батырлардан батыр, намус колы боек Капитан! Сезнең куш канатлы аргамагыгызның галә м ярып кешнә вен җ иде тө н урталарында ишетә мен. Минем йө рә к яфрагыма сызып язган сә лам хатыгызны алып укыдым. Борчылмагыз, Капитан, сез язганда минем йө рә гем чак кына да чә нчешмә де, киресенчә, рә хә тлә неп торды.,

Мин һ аман да шул биек-биек сарайның биек-биек манарасында бикле кө е утырам. Менә минем батырым килер дә ун колачлы очлы сө ң гесе белә н тимер ишеклә рне тө ртеп тишә р. Шул чак мин ап-ак кү бә лә ккә ә йлә нермен дә һ авага очып чыгармын, озын кө н буена гамьсез уйнап йө рермен. Кө не кө н генә тү гел, бө тен бер гомер, имеш... Минем гомерем, шулай итеп, Сезнең, кулда булып чыга, эчкерсез, чая Капитан. Сезгә кечкенә генә ү тенечем шул: гомер бирегез миң а. Берне генә, бә лә кә йне генә... Олы итеп башкарыгыз шушы кечкенә генә йомышымны. Ә гә р сез шундый гайрә тле, шундый киң кү ң елле булмасагыз, мин сезне мондый вак- тө як белә н бимазаламас та идем. Вакыты җ иткә ч, мин Сезгә манарадан яулык болгармын. Ак яулык. Кү зә теп торыгыз.

Сезгә мә гълү м Людсения»

Нинди хә тә р шаяру! Бу хатын ә ллә бө тен ө метлә рен ө зеп, бө тен куркуларын куркып беткә н, ә ллә, киресенчә, аң а ә җ ә л шаукымы хә зергә кагылып ө лгермә гә н. Аның хаты мине хә вефкә салды. Минем шаяруым, ахры, урынсыз булып чыкты. Кешене ул ә нә нинди уйларга тө шергә н.

Ә леге магнолия яфрагына икенче кө нне мин шундый ук моң су-шаян хат яздым. Сарайның тимер ишеклә рен тишә р ө чен хә зерге мә лдә сө ң ге очын кайрап утыруымны ә йттем. Аның ак яулык тү гел, аклы-кы- зыллы яулык болгавын ү тендем. Кызыл тө с минем дә ртемне арттыруын аң латтым. Кө н аша аның җ авабы килде.

«Боек йө зле шаян Капитан! Сезнең пар канатлы аргамагыгызның кешнә ве кө н саен ныграк ишетелә, — дип ә ү вә лгечә шаярып башлаган җ авабын. — Ул кешнә п җ ибә ргә ндә, мин биклә нгә н сарайның диварлары калтырап ишелергә тотына. Менә кем ул тавышы белә н таш яра! Болай булгач, тиздә н иреккә чыгармын дип ө мет итә м... Мине барабан кагып каршы алсалар иде. Мин барабан какканны яратам... »

Шушы арада Беренче май бә йрә ме килеп җ итте. Палатадагы минем кү ршелә рем бә йрә м кү рергә калага китте. Алар ныгып килә лә р инде. Аяк ө стендә лә р. Ачык тә рә зә дә н, бө ркелеп, хуш ис керә. Магнолия чә чә к ата башлады, диделә р, ә ле кичә ү к. Торып тә рә зә янына барыр идем, хә л юк, башым ә йлә нә. Ятып торганда болай ару гынамын да бит...

Юк, шулай да ният итеп карарга кирә к. Пижама чалбары ө стеннә н ак кү лмә к кидем, чә чемне тарадым, тумбочка ө стендә ге ярты стакан җ имеш суын эчеп куйдым. Инде тә рә зә янына барып җ итә рлек кенә дә рт тә, дә рман да бар кебек. Торып бер-ике адым атлавым булды, сак кына ишек кактылар. Мин тавыш бирдем. Ишек ачылды. Бер бө ртек кызыл лалә тоткан кул кү ренде тә ү дә, аннан Людмила керде.

— Бә йрә м котлы булсын, Капитан. Менә сезгә кызыл тө с китердем. Дә ртегез артсын.

Мин чайкалып куйдым бугай. Ул килеп минем билемнә н тотты. Караватка табан алып китмә кче итте.

— Юк, болай гына, сезне кү ргә ч кенә каушап калдым мин, — дип аң латтым хә лемне. — Ә йдә, тә рә зә янына барабыз.

Без тә рә зә тө бенә килеп таяндык.

— Шушы хә лендә шаян хатлар яза бит ә ле, — дип, миң а байтак карап торды. Шул чак мин теге тө псез ике караң гы кү лгә берьюлы баттым да куйдым.

— Мин бирешеп бармыйм ла ул... — дип мыгырдадым бары.

Гайрә т һ ә м ө мет алып, теге кү ллә рдә н тиз ү к калкып та чыктым. Шундый матур, яшь дө нья кү рә м. Ап- ак чә чә кле магнолия ботаклары арасыннан зә п-зә ң гә р диң гез кү ренә. Кайдадыр тү бә ндә җ ыр агыла. Монда тынлык. Нибары бер кош кына чыркылдый. Без ә легә ү зебез яшә мә гә н дө ньяга читтә н карап торабыз. Шулай да ә йбә т.

— Минем сезгә бертө рле дә бә йрә м бү лә гем юк бит ә ле, — дип пошындым мин. — Кичә егетлә р миң а да бер шешә вино алып кайткан иделә р. Ә йдә гез шуны эчә без. Бә йрә м безнең ө лешкә дә тиядер ич.

— Ә йдә гез! — Людмила җ анланып ук китте. Акыллы куллары белә н хә тта чә бә кә й итеп куйды.

— Шуң а ө стә п, мин сезгә бер шигырь дә укырмын...

—• Алайса безнең табын патшалар мә җ лесенә бә рабә р булачак!

Мин чос кына шешә не ачтым. Солдат маһ ирлыгы онытылмаган икә н ә ле. Людмила башта бер стаканга су салды да, теге кызыл лалә не алып, шуң а утыртты; аннан, тагы ике стакан табып, тумбочкага чә чә к янына куйды. Утырыштык. Мин вино койдым.

— Я, нә рсә ө чен эчә без? — димен мин.

—< Бә йрә м ө чен. Бә йрә м мә ң гелек нә рсә ул.

— Мә ң гелек нә рсә болай да яшә р...

— Ә мә ң гелек булмаганы барыбер мә ң ге яшә ми.

Бә йрә м ө чен! — Ул елт иттереп стаканны алды. Без чә кештердек.

— Бә йрә м ө чен! — дип кабатладым мин. Икебез дә эчеп бетердек.

Людмиланың йө зенә алсулык йө герде. Тө псез моң су кү злә ренең тө бендә җ анлы нурлар чагылып калды. Минем бө тен тә немне талдырып рә хә тлек йө герде. Кү ккә ашсам да, җ иргә сең сә м дә — барыбер миң а хә зер.

— Инде шигырь укыгыз.

— Юк ә ле, градусы җ итмә гә н, — дип кә пә рендем мин. Шунда ук шешә гә ү релдем. Людмиланың акыллы кулы сак кына минем йө гә нсез кулымны тотып алды.

— Җ итә р, Капитан, — дип ялварды ул. — Кечкенә генә шатлыгыбызны ө ркетмә гез. Югыйсә безне ташлап китә р ул.

Ә йе, бу мә лдә минем эчем тулы шатлык иде. Кү птә н онытылган хозурлык, кайдадыр адашып йө ргә н куанычларым кире ә йлә неп кайтты. Мин ү зем генә бә хетле тү гел, телә сә кемне бә хетле итә алам хә зер. Минем кодрә темнең чиге юк. Мин баш чайкаганда кү клә р тирбә леп китә.

— Алайса, рә хим итеп, тың лагыз, мә рхә мә тле синьора!..

— Юк, кирә кми, бү ген шаярмыйк, капитан. Бү ген чынлап та кү ң елле, чынлап та рә хә т миң а.

Мин мә хә ббә т шигыре укыдым. Кеше йө рә гендә шытып, дө ньяга ямь биргә н чә чә клә р, шул ук йө рә ктә оя корып, җ иһ анга моң чә чкә н кошлар турында ә йтелгә н иде анда. Чә чә кне мә хә ббә т аттыра, кошны мә хә ббә т сайрата.

Башын иеп, озак кына тынып торгач, Людмила миң а кү тә релеп карады.

— Сезнең яныгыздагы хатынга ышыктыр, җ ылыдыр... Мө гаен, ул бә хетледер... Бә хетле булыр...

Мин кинә т айнып киттем. «Бә хет» сү зе сә ер дә, шомлы да булып ишетелде. Ул сү знең инде миң а да, моннан еракта мине сагынып кө ткә н кешемә дә кагылышы юк кебек иде. Шул ук вакытта, яшермим, «Сезнең янда ышыктыр, җ ылыдыр» дигә не мине эретеп җ ибә рде. Андый сыйлы сү злә р ир затына сирә к элә гә ул. (Тагы байтак еллар ү ткә ч, янымда атлап барган хатын шулай дип ә йтә чә к: «Ә бит шушы кала тулы халык минем никадә р бә хетле икә нне белми. Белсә лә р, болан ашыкмаслар иде, туктарлар да, сокланып, хә йран калып, миң а карап торырлар иде. Икә ү урамнан узып кына барабыз, ә бә хетемнең чиге юк... » Менә нинди сү злә р ишетә чә кмен мин! Ә йе, бә хетле итмилә р, бә хетле булалар гына. Бу хакыйкать безгә ү тә соң лап килә. )

— Мине бигрә к зур ү лчә ү белә н ү лчә п ташладыгыз, — дидем мин, уң айсызланып. — Аны бә хетле итү хә лдә н килерме соң? Гомерлек эш бит бу. Ә гомер дигә нең...

— Бә хет ө чен гомер тү гел, мизгел кирә к... Ә сез гомерле дә булачаксыз, — диде ул, ә ллә кайчан билгеле нә рсә не хә бә р иткә ндә й, тыныч кына. — Сезнең керфеклә регез кыска. Кү зегездә ө метсезлекнең ә сә ре дә юк. Тә ү дә кешенең кү злә ре дө ньядан ваз кичә, аннан — ү зе. Кая, бирегез ә ле кулыгызны.

Людмила минем сул кулымны учына алды.

—• О-һ о! Сезнең гомер юлының очы да, кырые да юк, — диде. — Ө ч упкын аша ү тә, ә мма ө зелми. Кулыгыз бә лә кә й, какча икә н. Минем бу иремнең куллары зур, итлә ч. Ул бик кө чле. Ә тегесе, ү з ирем, сезгә тартым- рак иде. Бө дрә чә че, маң гае, куллары, елмаюы... Сугышның тә ү ге елында ук һ ә лак булды. — Минем кулымны ныгытып кысып алды ул. — Ә сез яшә гез! Яшә гез! Зинһ ар, яши кү регез!

Кинә т безнең баш ө стендә ак шә ү лә калкып чыкты. Бу — дуамаллыгы белә н яманаты чыккан, бө тен госпитальне айкап-байкап торган начмед Мария Аристра- ховна иде. Аны без «Страховна» дип кенә йө ртә без.

— Госпитальме бу, шайтан алгыры, ә ллә гашыйклар бакчасымы? Кая барма, парлы-парлы тә вислә р, койрыклары җ илпә гечтә й, — безнең вино шешә сен кү реп алгач, ул отыры шашып китте. — Вино? Болар бө тенлә й шартына китергә ннә р. — Ул Людмилага тө бә п җ икеренде. — Марш моннан! Хә зер ү к чыгып китегез. Ире аны дә валанырга җ ибә ргә н, ә ул монда кызарып бү ртенгә нче вино эчеп утыра. Болайга китсә, сезне дә валаудан без баш тартачакбыз. Нигә сез урыныгыздан тормыйсыз? Аягү рә басарлык та юнегез калмадымыни?

— Миң а җ икеренмә гез. Миннә н баш тартсагыз, тартыгыз, лә кин җ икеренмә гез, — диде Людмила, урыныннан тормый гына. —Мин инде ө ркү дә н узганмын, Мария Аристраховна, монысы сезгә мә гълү м.

Кө телмә гә н бу ө ермә дә н мин каушап калдым. Авыз ачып сү з ә йтергә зиһ енемне җ ыя алмыйм. Шундый мә гънә сез кискен хә ллә рдә оятсыз тупаслык алдында коелып тө шү гадә тем гомер буена барды.

— Ни, Мария Аристраховна... —дип мыгырдадым.

— Сезнең белә н соң ыннан сө йлә шербез. Марш пос- тельгә! — Мин кузгалмадым. Ул яң адан Людмилага ташланды.

— Нә рсә сез, карета кө тә сезме? Карета подана! Рә хим итегез! — Ул ишек ягына кү рсә тте.

Людмила ашыкмый гына урыныннан торды. Мин аң а табан омтылдым:

— Людмила!

— Я, хуш булып тор. Мин тагы килермен, — ул начмедка ә йлә неп тә карамый, чыгып китте. Шунда ук Мария Аристраховна да юк булды. Безнең бә йрә м очланды.

Ә мин соң, мин! Нинди мескен, нинди юньсез, нинди мә схә рә ле хә лдә калдым. Теге мә гънә сез, явыз хатын, авыз ачып тә ү ге сү зен ә йткә ч тә, мин:

— Вон моннан, Мария Аристраховна! Вон! Людмиланы да, ү земне дә рә нҗ етергә сезгә ирек бирмә м!

Марш! Марш моннан, медицина майоры Мария Арист- раховна! — дип сө рә нлә ргә тиешле идем. Шап итеп ө стә л сугарга, кырыемдагы тумбочканы тибеп очырырга, изү емне умырып ертырга тиеш идем мин. Соң гы чиктә Людмиланы ишек тө бендә куып җ итә ргә дә кулыннан тотып, кире урынына утыртырга тиеш идем. Тиеш идем!.. Ә шуларның берсен дә эшлә мә дем. Җ ебегә н! Куркак җ ан! Мө ртә т! Ә Людмила ү зен нинди горур, нинди югары тотты. Менә шундый кешелә р дө ньяга мә ң гегә килергә тиеш тә бит...

Людмила иртә гә сен дә, аннан соң да килмә де. Хә бә р дә җ ибә рмә де. Кү рә сең, миннә н кү ң еле кайткандыр. Шулай тиеш тә. Ул мине аргамакка атланган чая егет дип кү з алдына китерде, миннә н азатлык кө тте, бә лә кә ч кенә булса да гомер сорады. Ә мин ишә ктә н егылып тө шкә н юньсез бер бахыр булып чыктым. Янә се, мин аны, ә җ ә лгә бирми, урлап качачакмын. Гамә лдә, бер черелдек бичә дә н аралап кала алмадым, битенә тө керттем. Хыянә тнең бер тө ре тү гелмени шушы? Сабак булса ярый ла... Ә йтергә кирә к, килә чә ктә тормыш миннә н бу бурычымны артыгы белә н тү лә тте. Алышка — биреш. Ү пкә булмаска тиеш. Ә миң ү пкә лә п маташтым...

Чыгып йө ри башлагач та, Людмила торган корпус ягына барып ә йлә нергә йө рә гем җ итмә де. Гел тискә ре якта уралдым. Беркө нне кичке аштан соң кечкенә генә записка килде. «Нигә тындыгыз, Капитан? Сезне тышта кү ргә ннә р. Килә алсагыз, килегез! » Мин икелә неп тормадым. Киттем.

Ишеклә ре ярым ачык иде. Шулай да шакыган булдым.

— Керегез!

Людмила, биек мендә ргә сө ялеп, койкасында ярым утырып тора. Аның йө зе ал янган. Кү злә ре тагы да моң сулана тө шкә н. Юрган астыннан чыгарып, кү решергә кул сузды. Кулы ут кебек иде.

— Мин сезне кө ттем. Кү рә сез, ү зем йө рердер хә лдә тү гелмен.

— Мин килергә оялдым. Шундый мә схә рә дә й соң...

— Онытыйк. Ул минутта сез тү гел, бү тә н кеше иде. Мин шулай хә л иттем. Ә монысы — сез ү зегез. Урындык алып, кырыма утырыгыз.

Мин утыргач, ул, кулын кү тә реп, озын бармаклары белә н минем чә чемне тарап алды. Ә йе, бармаклары минем чә чемне иркә ли, ә мазасыз, ятим кү ң еле ә ллә кайларга китеп олага. Аның кү злә реннә н берничә бө ртек эре яшь тамды.

— Гафу итегез. Мин ү зем ө чен тү гел... Аның ө чен... Сезнең ө чен... Белмим, бү лә кме бу, ә ллә җ ә замы? — Ул минем чә чемне учлап алды да кинә т җ ибә рде. Кулы акрын гына юрган ө стенә шуып тө ште, —Гафу итегез...

Ә йе, бу минутта мин бү тә н берә ү не алмаштырам. Минем чә члә рем, кулларым, маң гаем, елмаюым ү земнеке генә тү гел. Мин аларны икенче кеше белә н бү лешә м. Бә лки, киресенчә, ул ү з ө лешен дә миң а калдырып киткә ндер. Бигрә к тә — елмаюын. Бә лки, мин аның ө чен дә елмаямдыр?!

— Ичмасам, сез яшә сә гез иде. Озак итеп яшә сә гез иде...

— Сез дә, Людмила...

— Мин тиярен яшә рмен. Хә тта аз гына артыгын да... Охшатуыма хә терегез калмасын. Ул бик ә йбә т кеше иде. Сез алама адә м белә н охшаш тү гелсез.

Ни дип ә йтим? Иң хә ерлесе — эндә шмә ү дер.

—• Рә нҗ едегез, ахры, эндә шмә с булдыгыз.

— Мин ү зем дә белмим, Людмила, яхшымы бу, ә ллә начармы? Яхшыга юрыйк.

— Шулай итик.

Яшь чылаткан ике битен ул кул сырты белә н тик ә ле генә сө ртеп куйды.

— Ә йдә гез, кү ң еллерә к нә рсә лә р турында сө йлә шик, — диде ул.

— Ә йдә гез, ә гә р андый нә рсә табып булса.

— Андый нә рсә — бө тен дө нья! — дип, Людмила ачык тә рә зә гә кү рсә тте. Ул кинә т юрганын ачып ташлады. — Читкә борылыгыз, мин хә зер киенә м.

— Нигә?

— Тышка чыгабыз.

— Ә температурагыз?..

— Температураны монда калдырып торырбыз. Беркая да качмас. — Ул тиз ү к киенеп алды. Мин аны ү гетлә п маташмадым. Барыбер файдасыз. Людмиланың ниндирә к заттан икә нен азрак белә м хә зер.

— Кулыгызны бирегез, боек йө зле Капитан.

— Рә хим итегез, синьора Людсения.

Ул минем белә гемә таянды. Акрын гына баскычтан тө шеп, ө й алдына чыктык.

Кешелә р кинога ашыга. «Минем хыял кызым» дигә н трофейный фильм кү рсә тә лә р бү ген. Мин аны былтыр Венада караган идем. Ул картинада бер актриса бер-берсенә ү тә охшаган ике хатын ролен башкара. Ү зе белә н ү зе кара-каршы килеп сө йлә шә. Шаккаткан идем. Ә нә бит, хә тта фильмда да кеше ү зе ө чен генә уйнамый, бү тә н берә ү лә рнең дә ролең башкара.

— Бү ген кино кү рсә тә лә р, — дидем мин. — «Минем хыял кызым» исемле.

— Ә без ә нә ул эскә миягә утырыйк та кич килгә нен карыйк, эң гер тө шкә нен кү рик.

—• Эң гер, миң а калса, югарыдан тө шми, җ ир астыннан кү тә релә сыман.

Людмила моң а сабыйларча гаҗ ә плә нде.

— Менә мә зә к! Алайса эң гер кү тә релгә нне карыйк!

Бик зур магнолия тө бендә ге эскә миягә барып утырдык. Магнолия ә ле чә чә ген коеп бетермә гә н. Лә кин хуш исе элеккечә танауны ярып бармый. Юашланган.

Аяк ө сте йө ргә н авырулар бө тенесе дә кинога кереп тулды. Тирә -як тып-тын булып калды. Кояш инде тау артына кереп яшеренде, ә мма ул чә чеп калдырган нурлар ә ле бирешми, ү з эшен бер кө е дә вам итә — җ ы- лытмаса да яктырта. Ә тегендә, диң гез астыннан тә гә рә п, ай чыга. Ул кып-кызыл. Зур дулкынга тап булды бугай, бә релеп, ө скә сикерде. Сикерде дә кире тө шмә де, һ авада асылынып калды. Кояшка алмашка килдем, аның урынын алдым дип, уйлыйдыр ә ле ул, бахыркай. Нигә кояш белә н ярышырга инде? Ү з вазифасын тырышып, ә йбә т кенә башкарса, айга шул җ иткә н.

Дө нья кайчак миң а чамадан тыш зур савытсыман тоела. Иртә нгә карагайда кичен ул тагы да сыйдырышлыракка ә йлә нә. Бигрә к тә җ ә йге кичтә. Шушы савытка диң гезлә р, таулар, урманнар, далалар, болытлар кереп югала; хыяллар, ө метлә р, шатлыклар тө шеп сыена; иң тө бенә бө тен серлә р батып яшеренә.

Людмила белә н без — җ илдә җ илфердә п утырган ике ү лә н кыягы гынабыз. Безне кояш та, диң гез дә кү рми. Лә кин алар каршысында безнең бер ө стенлегебез бар: без һ ә ммә сен дә шә йлибез, сизә без; дө ньяны ү тә дә н-ү тә кү рә без; бар галә мне кү ң елебезгә сыйдыра алабыз. Менә сиң а ү лә н кыягы! Шуң а кү рә безгә рә хә т тә, ямансу да. Без тын гына кич килү ен карап утырабыз. Безнең тамашабыз шушы.

Людмила ү зен егетлә рчә тота. Кичке җ илә с һ ава аң а кө ч ө стә де. Йө ткерү е дә сирә гә йде. Минем кулымны алып, акрын гына кысып куйды. Кулы баягы кебек кайнар тү гел иде.

— «Рә хмә т», — диде акыллы кул. Ни ө чен рә хмә т ә йтү ен аң лап җ иткермә дем.

— Дө нья камил. Карагыз, анда бө тен нә рсә — бө тен ис, бө тен ө н, бө тен тө с кирә генчә тө п-тө гә л. Тик бер генә нә рсә җ итешми... — Людмила тә ү тапкыр кө леп җ ибә рде.

— Нә рсә җ итешми, Людмила?

— Ә йтсә м, кө лә рсез.

— Ә йтегез, кө лим. Бергә лә п кө лик.

— Тозлаган алма.

— Нә рсә, нә рсә?..

— Тозлаган алма.

— Нн ө чен хө рмә тү гел, ә лбә тү гел, кишмиш тү гел? — дип шаярып тезеп алып киттем мин.

— Алма шул. Кә ефем ә йбә т, кү ң елем бө тен, дө ньям тө гә л чакта миң а шул бер тозлаган алма гына җ итешми. Нибары бер бө ртек алма... Менә ә ле дә шулай булып китте.

— Сә ер икә н...

— Сә ер шул. Бер уйласаң, сә ер дә тү гел. Чө нки аның сә бә бе бар. Сө йлимме?

— Сө йлә гез.

— Минем ә нием миң а авырга калгач, бер мә л тозлаган алма телә гә н, ү лә язып телә гә н. Ел мизгеле шундый туры килгә н, таба алмаганнар. Ә нием ымсынып калган. Шул ымсыну гомерлеккә миң а кү чкә н. Иң рә хә т чагымда тозлаган алма телим. Исә рлек инде — белеп торам. Ү зем нә фесемне тыя алмыйм... — Сү зен ул кинә т икенчегә борды. — Мин тө нгә каршы, менә шушы мә лдә рә к туганмын. Ә сез ни вакытта?

— Мин иртә нчә к караң гылы-яктыда туганмын. Шуң а кү рә Олы инә ем ул елны йомырка салмый дуадак йө ргә н ала казны — аклы-каралы мизгелнең тө се итеп миң а атаган. Минем бә хеттә н теге ала каз алдагы язны, оя тутырып, йомырка салган, бә бкә чыгарган, имеш. Ә ллә чыгарган, ә ллә юк...

— Олы инә й дигә негез ә биегез буламы инде ул?

— Юк, Олы инә ем. Ә тиемнең ө лкә н хатыны. Аның бичә се икә ү иде.

— Ә -ә -ә, белә м, — дип сузды Людмила, — шә ригать! Сезнеке дә икә ү булырмы икә н? Кирә кми. Икә ү нең берсе бә хетсез булачак. Я икесе дә... Хә тта ө чегез дә... Ә теге ала каз, мө гаен, язын йомырка салгандыр. Сезнең котыгыз бар. Мин анысын башта ук сиздем.

Җ ирдә н бө ркелеп чыгарга караң гылыкка ай ирек бирмә де, сыек яктысын таратып, дө ньяны ү з карамагына алды. Җ илә с кич акрынлап салкынча тө нгә ә йлә нде. Мин Людмиланы ө йгә керергә димлә дем. Ул башта карышып карады да тиз ү к кү нде. Чө нки, дә лил итеп, аның ү з сү злә рен кабатладым:

— Бә лә кә й генә шатлыгыбызны йончытмыйк. Югыйсә безне ташлап китә р ул. — Мин аны палатасына чаклы ук озата килдем.

— Гаҗ ә п, — диде ул, — мин бө тенлә й арымадым. Киресенчә, җ иң елә еп киттем. — Кү решергә кулын сузды: — Хуш, мине онытма, — диде кул.

Кайткач, мин байтак заман йоклый алмый җ ә фаландым. Кино карап килгә н ике кү ршем, янә се, мине уятмас ө чен шым гына чишенеп ятты. Тиз арада алар хырылдап йоклап та китте. Сө мсез ай, ә дә пне онытып, бө тен бү лмә не байкап йө ри. Кагылмаган, сугылмаган нә рсә се юк. Урындык артына эленгә н каеш прә шкә сенә, гимнастерка тө ймә лә ренә хә тле капшап чыкты. Людмиланың йө зенә, маң гаена, кулларына да шулай тө шә микә н? Җ итмә сә, уң кулында аның йө зеге дә бар. Кү злә ре инде йомылгандыр, йоклыйдыр ул. Тыныч йокы сиң а, Людмила!

Ә нигә минем ү земнең йокым качты? Тозлаган алманың тә ме, исе нинди икә н? Мин аны ашау тү гел, гомеремдә кү ргә нем дә юк. Мө гаен, ул бик тә мле нә рсә дер... Кайчан соң ә ле бу ай, нә къ шулай кыланып, миң а йокы бирмә гә н иде? Теге чак малайлар белә н калага сә яхә ткә китә р алдыннан шулай тә рә зә тө бенә тө шкә н иде ул. Лә кин болай ук мазамны алмаган иде. Бә лки, соң рак, дә рт ташып, кү ң ел ярсыган чакларда булгандыр ай белә н мондый очрашулар. Булгандыр инде... Моннан ары да булачактыр ә ле...

⇐ Предыдущая 15 16 17 18 192021 22 23 24 Следующая ⇒