45.ХХ ғғ. 20-30 жж. білім және ғылым саласындағы Кеңес үкіметінің қайшылықты реформалары.

Қ азақ станды жаң ғ ыртудың кең естік ү лгісі XX ғ асырдың 30-жылдарының ортасына қ арай, кең ауқ ымды индустрияландыру ү рдісін жү ргізудің нә тижесінде республиканың ө неркә сіптік келбетінде орын алғ ан тү бірлі ө згерістерге байланысты ө неркә сіп пен кө лік қ ұ рылысы бойынша жазылғ ан жұ мыстар саны айтарлық тай ө сті. Қ азақ стан аймақ тарының ө неркә сіптің дамуына қ осқ ан занды ү лесі болып табылатын республиканың жекелеген кә сіпорындарын зерттеп білу осы проблемағ а қ атысты тарихнаманың сипатты белгісі болып табылады 30-жылдардың сонына қ арай бұ л проблема жө ніндегі жұ мыстар саны артты, дегенмен ірі монографиялық зерттеулер ә лі шығ а қ оймағ ан болатын. Ғ ылымижұ мыстардын негізгі тү рін — қ ұ нды деректерге сү йене жазылғ ан мақ алалар қ ұ рады. Ұ лы Отан соғ ысы жылдарында (1941-1945) Қ азақ станғ а қ оныс аударғ ан белгілі ғ алымдар Д. А. Баевский, С. В. Бахрушин, М. П. Вяткин, Н. М. Дружинин, М. П. Ким, М. Панкратова, А. П. Кучкин, С. В. Юшковтар тарих пен экономиканың ө зекті проблемаларын зерттеуде, Қ азақ станның тарих ғ ылымының дамуына ү лкен ү лес қ осты. Олардың тікелей қ атысуымен 1943 жылы «Кө не заманнан бү гінге дейінгі Қ азақ КСР тарихы» деп аталатын іргелі ең бек дү ниеге келді. Кә сіби тарихшылар катарының аздығ ына қ арамастан, соғ ыстың соң ына қ арай Қ азақ стандағ ы социализмнің экономикалық негізін жасау проблемасы бойынша зерттеулер санынын ө су ү рдісі айқ ын байқ алды [3]. Соғ ыстан кейінгі алғ ашқ ы жылдары аталғ ан проблема бойынша зерттеулер саны ө се тү сті, бұ л ретте тарихшы-ғ алымдар мен қ оғ амтанушылар республиканың индустриялық ө згерістер кезең індегі дамуының жалпы зандылық тары мен ұ лттық ерекшеліктерін зерттеуге кө ң іл аударды. Осы кезең ә дебиетіндегі жаң а нақ ты-тарихи материалдар негізінде «Қ азақ станның халық шаруашылығ ы бү кіл Кең ес Одағ ы халық шаруашылығ ының жалпы дамуымен органикалық байланыста, соның негізінде жә не оның кө мегімен дамып, алғ а жылжи алды» [4]. деген тұ жырымғ а келді. 1920 жылдардағ ы тарихи-мә дени жылнамадан Қ азақ станды зерттеу қ оғ амы мен 1921 жылы ұ йымдастырылып, А. Байтұ рсынов басшылық еткен Ағ арту халық комиссариаты Академиялық орталығ ының қ ызметі елеулі орын алады. Олар ө з қ атарына қ азақ тардың тарихын, тұ рмысы мен мә дениетін зерттеген санаулы ғ ана ынталы адамдарды топтастырды. Экспедиция қ орытындылары бойынша жасалғ ан баяндамалар, хабарламалар Қ азақ станның тарихына ғ ана арналып қ алғ ан жок.

⇐ Предыдущая 10 11 12 13 141516 17 18 19 Следующая ⇒