13. Құбылғылардың денесінің түсін өзгерте алу қабілетіне байланысты жағдайлардың шешімін табыңыз

Хамелеондар қ ұ рылысы кү рделі, кесірткелерге жақ ынырақ негізінен орманда тіршілік етуге бейімделген организмдер. Дене мө лшері ә р тү рлі болады. Кө пшілік тү рлерінің ұ зындығ ы 25—35 см ө те ірі тү рлерінің ұ зындығ ы 50 кейде 60 сантиметр-ге жетеді. Денесі екі бү йірінен қ ысың қ ы, арқ асында ө ткір жалы болады. Аяқ тары ұ зын, ағ ашқ а ө рмелеп шығ уғ а бейімделген. Саусақ тары бірімен-бірі қ арама қ арсы болып, қ ысқ аш тә різді орналасқ ан. Ол ағ аш бұ тақ тарын қ усырып ұ стап, ағ аш бойымен тез қ озғ алуды қ амтамасыз етеді. Олардың қ ұ йрығ ы ұ зын, ағ ашты орап алуғ а ың ғ айлы келеді. Сонымен қ атар кө зінің қ ұ рылысында да ерекшелік болады. Қ абақ тары қ алың, сақ ина тә різді, ұ сақ қ а-быршақ тармен қ апталғ ан жә не кө з карашық тарының тесігі бо-лады. Оң жә не сол кө зінін, қ озғ алуы бір-біріне сә йкес келмейді. Бұ л кө ру кең істігін ұ лғ айтып, насекомдарды тез ұ стауғ а мү мкіндік береді. Ө кпесіндегі ауа қ апшық шаларына ауа толғ анда, хамелеондардың денесі ісініп ұ лғ аяды. Тері пигменттерінің ө згеруінен хамелеондардың тү сі де ө згереді. Бұ ғ ан ә р тү рлі жағ дайлар (жарық, температура, жануардың қ орқ уы т. б. ) себепші болады. Бұ л бү кіл денеде теріде арнайы пигменттік жасушаларының кең ейгенінен немесе қ ысқ арғ анынан туады. Мұ ндай бейімделу жә не қ орғ аныс механизмі жыртқ ыштар шабуылдарынан хамелеонді тамаша қ орғ айды. Хамелеон тү сі қ оршағ ан ортаның температурасы ө згергенде, ү рей билегенде ө згереді. Терісінің қ ұ рамындағ ы «хромотофор» деп аталатын пигментті жасушалардың арқ асында тү стерін емін-еркін ө згертіп, ө здерін жылан жә не жыртқ ыш қ ұ стардан қ орғ айды Бұ лардың Мадагаскарғ а, Африкағ а, кіші Азияғ а, Индияғ а, Оң тү стік Испанияғ а тарағ ан бір тұ қ ымдасы белгілі. Бұ лардың кө пшілігі ормандарда тіршілік етеді.

⇐ Предыдущая 18 19 20 21 222324 25 26 27 Следующая ⇒