|
|||
1 — Фәтиха (Асыусы) сүрәһе 5 страница(«Һ ижрә ттең алтынсы йылында ғ ибә ҙ ә т ҡ ылырғ а тип, Мә ккә шә һ ә ренә килгә н мосолмандарҙ ы кә ферҙ ә р Харам мә сетенә кертмә нелә р. Был эш һ уғ ыштар тыйылғ ан, йә ғ ни һ уғ ыш харам ителгә н Зө лҡ ә ғ идә айында булды. Һ уғ ышырғ а харам ителгә н айҙ а кә ферҙ ә р мосолмандарғ а ҡ аршы һ уғ ыш астылар. Һ уғ ыш туҡ талғ ас, Мә ккә ҡ алаһ ында ике арала килешеү тө ҙ ө лдө. Икенсе йылда харам айында Харам мә сетендә кә ферҙ ә р тү гел, мосолмандар баш буласаҡ, тип ә йтелде. Икенсе йылда, ысындан да, мосолмандар Харам мә сетендә ғ ибә ҙ ә т ҡ ылдылар. Шулай итеп, харам айҙ а ҡ аршы харам ай ғ ә мә лгә кереп ҡ алды». (Ғ ә ли Ө зә к тә фсиренә н. ) 195. Аллаһ юлында тейешле малдарығ ыҙ ҙ ы ҡ ыҙ ғ анмағ ыҙ. Ү ҙ ҡ улдарығ ыҙ менә н ү ҙ егеҙ ҙ е ҡ урҡ ыныс язағ а ташламағ ыҙ. Һ ә р ғ ә мә легеҙ ҙ ә изгелек менә н эш итегеҙ. Аллаһ изгелек ҡ ылғ андарҙ ы ярата. 196. Хажды һ ә м нә фел хаж (ҡ орбан салмайынса ғ ына хаж ҡ ылыу) йолаларын Аллаһ риза булырлыҡ итеп ү тә геҙ. Ә гә р был эштә р һ еҙ гә ҡ ыйынғ а тура килһ ә, ҡ улығ ыҙ ҙ ағ ы ҡ орбанлыҡ ты биреп ебә регеҙ. Ҡ орбан тейешле урынғ а барып етмә йенсә, сә сегеҙ ҙ е ҡ ырҙ ырмағ ыҙ. Берә йегеҙ сирле булһ а йә ки башҡ а берә й тө рлө рә хә тһ еҙ леге булһ а (хажғ а барып етә алмаһ а), ураҙ а тотоп йә ки саҙ аҡ а биреп йә ки ҡ орбан салдырыу урынына фидийә саҙ аҡ аһ ы биреп, бурысын ү тә р. (Сирҙ ә н, башҡ а тө рлө рә хә тһ еҙ лектә рҙ ә н) имен булһ ағ ыҙ, хаж кө ндә ренә саҡ лы ғ ү мрә, йә ғ ни ҡ орбанһ ыҙ ғ ына Харам мә сетен зыярат итергә (кү рергә ) телә һ ә геҙ, ул кеше ү ҙ яйына ҡ арап, ҡ орбан салдырырғ а тейеш. Ҡ орбан салдырмағ ан кеше хаж кө ндә рендә ө с кө н, иленә ҡ айтҡ ас, ете кө н, бө тө нө һ ө ун кө н ураҙ а тотор. Был ә йтелгә ндә р Харам мә сете тирә һ ендә йә шә мә гә ндә р ө сө н. Аллаһ тан (нә фрә тенә н) ҡ урҡ ығ ыҙ. Белеп тороғ оҙ, Аллаһ тың гө наһ лыларғ а бирә сә к язаһ ы бик тә хә тә р буласаҡ. 197. Хаж ҡ ылыу мә ғ лү м бер айҙ арҙ а була. Шул айҙ арҙ а хажғ а барырғ а ниә тлә гә н кеше (ихрамғ а керә, йә ғ ни) хаж дә ү ерендә ҡ атынына яҡ ынлыҡ ҡ ылмамаҫ ҡ а, гө наһ һ аналғ ан бө тө н нә мә лә рҙ ә н ваз кисергә, кешелә р менә н ғ ауғ алашмаҫ ҡ а тейеш. Изгелек эшлә гә негеҙ ҙ е Аллаһ кү реп тора. (Ә й, мө ьминдә р, Ә хирә т ө сө н) ризыҡ ә ҙ ерлә геҙ. Белеп тороғ оҙ, ризыҡ тың иң хә йерлеһ е — иманлы булыу. Ий, аҡ ыл эйә лә ре, Минең ә мерҙ ә ремде ү тә мә ү ҙ ә н ҡ урҡ ығ ыҙ. 198. (Хаж фасылында сауҙ а итеп) Раббығ ыҙ ҙ ан ризыҡ (сауҙ а файҙ аһ ы) телә һ ә геҙ, һ еҙ гә гө наһ юҡ тыр. Ғ ә рә фә т тауынан тө шө п, тө ркө м булып Мә шғ ә ри Харамғ а ҡ айтҡ ас, Аллаһ ты зикер итегеҙ һ ә м аҙ ашып йө рө гә негеҙ ҙ ә (таш һ ындарғ а табынғ ан сағ ығ ыҙ ҙ а) һ еҙ ҙ е тура юлғ а баҫ тырғ аны ө сө н Аллаһ ты иҫ кә алығ ыҙ. («Ихрам» һ ү ҙ енең ике мә ғ ә нә һ е бар. Ихрам — энә һ еҙ, епһ еҙ ә ҙ ерлә нгә н кейем. Был аҡ туҡ ымағ а тө рө нө п, мосолмандар хажғ а бара. Кә фенгә оҡ шашлығ ы менә н ул, бә лки, ү лемде, Ә хирә т кө нө н иҫ кә тө шө рө п торор ө сө н тә ғ ә йенлә нгә ндер. Бө тө н мосолмандарҙ ың, ниндә й миллә ттә н булыуҙ арына ҡ арамаҫ тан, аҡ туҡ ымағ а тө рө нө п хажғ а йыйылыуы уларҙ ы рухи яҡ тан берлә штерә, телә ктә шлек, рухи туғ анлыҡ хисен арттыра булһ а кә рә к. Ҡ айҙ ан ғ ына килгә н булһ аҡ та, ниндә й генә телдә һ ө йлә шһ ә к тә асылда беҙ ҡ ә рҙ ә штә р, Аллаһ беҙ ҙ ең уртаҡ Тә ң ребеҙ, тигә нде аң латаҙ ыр был уртаҡ аҡ кейем. Икенсе мә ғ ә нә һ е, хажғ а барыр алдынан уҡ тә ҡ ү ә тормошҡ а кү сеү, таҙ арыныу, ураҙ алағ ы кеү ек, ү ҙ ең де тыйыу, шикле-гө наһ лы эштә рҙ ә н ваз кисеү, тигә н һ ү ҙ ул ихрам». (Ғ ә ли Ө зә к тә фсиренә н. ) 199. Һ уң ынан башҡ а кешелә р тө ркө м-тө ркө м булып тө шкә н ерҙ ә н (Ғ ә рә фә т тауынан) һ еҙ ҙ ә тө шө гө ҙ. Аллаһ тан ярлыҡ ау һ орағ ыҙ. Шө бһ ә һ еҙ, Аллаһ һ ә р ваҡ ыт ярлыҡ аусы, кисереү сеҙ ер. (200) Хаж ғ ибә ҙ ә ттә регеҙ ҙ е тамамлағ ас, ата-бабаларығ ыҙ ҙ ың рухын иҫ кә алғ анығ ыҙ кеү ек, хатта уларҙ ан да нығ ыраҡ Аллаһ ты зиһ енегеҙ ҙ ә тотоғ оҙ. Кешелә рҙ ең шундайҙ ары ла бар, улар: — Йә, Раббыбыҙ, беҙ гә донъяла (яҡ шы тормош) бир, — тип ә йтә лә р. Улар ө сө н Ә хирә ттә ярлыҡ ау насип ителмә ҫ. (201) Шундайҙ арҙ ың ҡ айһ ы берҙ ә ре: — Йә, Раббым, беҙ гә донъяла ла яҡ шы тормош бир, Ә хирә ттә беҙ ҙ е йә ннә ткә урынлаштыр. Беҙ ҙ е йә һ ә ннә мең дә н ҡ отҡ ар, — тип ә йтә лә р. (202) Бына уларғ а, ү ҙ ҙ ә ре ҡ аҙ анғ андарғ а насибы булыр. Аллаһ тиҙ арала иҫ ә п-хисап аласаҡ. (203) Һ анаулы кө ндә рҙ ә (йә ғ ни хаж кө ндә рендә ) Аллаһ ты зикер итегеҙ. Ашығ ыс рә ү ештә ике кө ндә (Мина тауынан тө шө п, Мә ккә гә ) етергә телә гә н кешенең гө наһ аһ ы булмаҫ. Кисеккә н кешенең дә гө наһ аһ ы булмаҫ. Ул эш тә ҡ ү ә лә р ө сө н. Аллаһ тың язаһ ынан ҡ урҡ ығ ыҙ һ ә м белеп тороғ оҙ, һ ис шик юҡ, һ еҙ барығ ыҙ ҙ а Уның хозурына килеп баҫ асаҡ һ ығ ыҙ. 204. Кешелә р араһ ында шундайҙ ар (мә керлелә ре) бар, улар (дин тотоуҙ ары тураһ ында) донъялағ ы тормош хаҡ ында (татлы) һ ү ҙ ҙ ә р һ ө йлә п, Һ ине хайран ҡ алдырыр. Туралыҡ тарын иҫ батлау ө сө н улар Аллаһ исеме менә н ант итә лә р. Ғ ә мә лдә уларҙ ан да ҡ урҡ ыныс дошман юҡ. 205. Шундай кеше һ инең яның дан китеп (эш башына ултырһ а), аҫ тыртын эш йө рө тә башлай. (Фетнә гә, ғ ауғ ағ а сә бә псе була) һ ә м игендә рҙ е, малдарҙ ы харап итеп, нә ҫ ел ҡ оротоу ө сө н бө тө нө һ ө н эшлә й, Аллаһ фетнә селә рҙ е яратмай. (206) Уғ а: Аллаһ тан ҡ урҡ, тиһ ә лә р, ул тағ ын да тә кә берлә нә, уның был мин-минлеге тағ ын да боҙ оҡ юлғ а этә. Уғ а иң ҙ ур яза — йә һ ә ннә м ғ азабы. Йә һ ә ннә м ул — иң хә тә р урын бит! 207. Кешелә р араһ ында тағ ын шундайҙ ары ла була: улар Аллаһ тың ризалығ ын алыу ө сө н, йә нен дә ҡ ыҙ ғ анмай. Аллаһ Ү ҙ ҡ олдарына ғ ә йә т мә рхә мә тле. 208. Ә й, иман килтергә н кешелә р, барығ ыҙ ҙ а (татыуланып) берлә шеп, Ислам диненә керегеҙ. Шайтан артынан эйә рмә геҙ. Шик юҡ, ул һ еҙ ҙ ең ҡ ан дошманығ ыҙ. 209. Шундай ап-асыҡ дә лилдә р килгә ндә н һ уң да һ еҙ юлдан яҙ һ ағ ыҙ, белегеҙ: Аллаһ, һ ис шикһ еҙ, ҡ ө ҙ рә тле һ ә м хикмә ткә эйә. 210. Улар (Исламды ҡ абул итмә гә н кешелә р) Аллаһ болоттарғ а тө рө нө п, фә рештә лә ре менә н бергә килеп тө шө р һ ә м эштә рҙ е тамамлар, тип кө тә лә рме икә н ә ллә? Ә эштә р ү тә лде инде һ ә м бө тө н эштә р ҙ ә Аллаһ хозурына килер. 211. Исраил тоҡ омона (йә һ ү дтә ргә ) ә йт һ ин: уларғ а кү пме аң лайышлы аяттар бирҙ ек. Кем ү ҙ енә Аллаһ тарафынан кү ндерелгә н ниғ мә тте (Тә ү рә т һ ә м Ҡ ө ръә нде) ү ҙ гә ртһ ә, алмаштырһ а, шө бһ ә һ еҙ: Аллаһ тың язаһ ы (уғ а) бик тә хә тә р буласаҡ. 212. Кә ферҙ ә ргә был донъя рә хә т тормош булараҡ кү рһ ә телде. Улар иман килтергә н кешелә рҙ ә н кө лдө лә р. Гә рсә, иманғ а тоғ ро булғ андар Ҡ иә мә т кө нө ндә тегелә рҙ ә н ө ҫ тө н сығ асаҡ. Аллаһ Ү ҙ е телә гә н кешелә ргә хисапһ ыҙ ризыҡ бирер. 213. Кешелә рҙ ең барыһ ы ла бер ө ммә ттә н ине. (Ә ммә кешелә р ҡ айһ ыһ ы иман килтерҙ е, ҡ айһ ылары кә фер булып китте һ ә м улар бер-берһ енә дошман булды) шуғ а кү рә, Аллаһ (иман килтергә ндә рҙ е йә ннә т тураһ ындағ ы) һ ө йө нө слө хә бә рҙ ә р менә н ҡ ыуандырырғ а, (иманһ ыҙ ҙ арҙ ы йә һ ә ннә м менә н киҫ ә теп) ҡ урҡ ытырғ а пә йғ ә мбә рҙ ә рен ебә рҙ е. Ҡ ә ү емдә р араһ ындағ ы ҡ аршылыҡ тарҙ ы хө кө м итер ө сө н, хаҡ китаптар индерҙ е. Лә кин ү ҙ ҙ ә ренә китап индерелгә н ҡ ә ү емдә р, ап-асыҡ дә лилле китаптар алғ андан һ уң да, кө нсө ллө ктә ре арҡ аһ ында, диндә килешә алмайынса, айырылдылар (тө рлө фирҡ ә лә ргә бү ленделә р. ) Был мә сьә лә лә Аллаһ иман килтергә н кешелә ргә ү ҙ ихтыяры менә н тура юл кү рһ ә тте. Телә гә н кешелә рҙ е Аллаһ тура юлғ а кү ндерә. 214. (Ий, мө ьминдә р) ә ллә һ еҙ ү ҙ егеҙ ҙ ә н элек йә шә гә н кешелә р кү ргә н ҡ ыйынлыҡ тарҙ ы кү рмә йенсә генә, язалар татымайынса ғ ына йә ннә ткә керергә хыялланаһ ығ ыҙ мы? Улар хә йерселектә йә шә не, кү п тө рлө ҡ ыйынлыҡ тар кү рҙ е, аптырашта, сараһ ыҙ ҡ алды. Хатта пә йғ ә мбә рҙ ә р мө ьминдә р менә н берлектә: - Аллаһ тың ярҙ амы ҡ асан килер? —тинелә р. Кү ҙ егеҙ ҙ е асып ҡ арағ ыҙ: ысынлыҡ та Аллаһ тың ярҙ амы яҡ ындыр. 215. Улар саҙ аҡ ағ а нимә бирергә кә рә клеге тураһ ында һ орарҙ ар. Һ ин ә йт: —Яҡ шы малдан бирелә һ е ө лө ш — ата-ә сә гә, ҡ ә рҙ ә штә ргә, йә тимдә ргә, ярлыларғ а, сә фә рҙ ә гелә ргә бирелгә н кеү ек. Изгелекле һ ә р эшегеҙ ҙ е, шө бһ ә һ еҙ ҙ ер, Аллаһ белеп тора. 216. (Ий, мө ьминдә р) һ уғ ыш эштә ренә нә фрә тле булһ ағ ыҙ ҙ а (дошмандарғ а ҡ аршы) һ уғ ышыу һ еҙ гә фарыз ителде. Шулай ҙ а була: һ еҙ берә й нә мә нә н нә фрә тлә нә һ егеҙ, ә ул һ еҙ ҙ ең ө сө н файҙ алы; ҡ айһ ы саҡ һ еҙ ү ҙ егеҙ гә зарарлы булғ андарҙ ы ла яратаһ ығ ыҙ. Быларҙ ың барыһ ын да Аллаһ белә, һ еҙ белмә йһ егеҙ. 217. Харам айында булғ ан был һ уғ ыш тураһ ында һ инә н һ орарҙ ар. Һ ин ә йт: — Ул айҙ а һ уғ ышыу — ҙ ур гө наһ. (Кешелә рҙ е) Аллаһ юлынан барыуҙ ан тыйыу, Аллаһ ты инҡ ар итеү, Мә сжиди Харамғ а керергә телә гә ндә рҙ е тыйыу, халыҡ ты унан ҡ ыуып сығ арыу иһ ә Аллаһ ҡ аршыһ ында тағ ын да ҙ урыраҡ гө наһ. Фетнә се — кеше ү лтереү сенә н дә яманыраҡ. Кө стә ре етһ ә, кә ферҙ ә р динегеҙ ҙ ә н яҙ ҙ ырғ ансығ а саҡ лы һ еҙ ҙ ең менә н һ уғ ышасаҡ. Берә йегеҙ диненә н яҙ һ а, кә фер булып ү лһ ә, уның донъяла ҡ ылғ ан яҡ шы эштә ре Ә хирә ттә файҙ а бирмә ҫ. Улар уттың дуҫ ы булыр. Улар шунда (йә һ ә ннә м утында) мә ң гегә ҡ аласаҡ. 218. Хә ҡ иҡ ә тә н, иман килтергә н кешелә р, йорттарынан кү сеп китеп, дин юлында һ уғ ышҡ андары ө сө н, Аллаһ тың рә хмә тен ө мө т итә. Аллаһ иман килтергә ндә рҙ е ярлыҡ аусы, уларҙ ы етди рә ү ештә ғ ә фү итеү се. 219. Иҫ ерткес эсеү һ ә м отошло (аҙ ғ ын) уйындар тураһ ында һ инә н һ орарҙ ар. Һ ин ә йт: — Уларҙ ың һ ә р икеһ ендә лә ҙ ур гө наһ тар һ ә м ә ҙ генә файҙ а ла бар. Гө наһ тары файҙ аларына ҡ арағ анда кү берә к, — тип ә йт. Йә нә һ инә н саҙ аҡ аның нисек бирелергә тейешлеге тураһ ында ла һ орарҙ ар. Һ ин ә йт: — Ихтыяжың дан артҡ анын бир, — тип. Аллаһ аяттарын ана шулай аң латып бирә. Бә лки уйланырһ ығ ыҙ? 220. Һ еҙ донъя тураһ ында ла, Ә хирә т тураһ ында ла уйланығ ыҙ. Һ инә н (Мө хә ммә д) йә тимдә р тураһ ында ла һ орарҙ ар. Ә йт: — Уларҙ ы тейешенсә тә рбиә итеү, тормоштарын яҡ шыртыу — изгелектер, — тип. — Улар менә н бергә лә шеп йә шә һ ә геҙ, улар һ еҙ ҙ ең ҡ ә рҙ ә штә регеҙ булып китер. Аллаһ (йә тимдә р) файҙ аһ ына ғ ә мә л ҡ ылғ андарҙ ы да, яманлыҡ ҡ ылғ андарҙ ы ла белеп тора. Телә гә н кешеһ енә Аллаһ зыян-зә хмә т килтерә ала. Шө бһ ә һ еҙ ҙ ер, Аллаһ — ең еү сеҙ ер, хө кө м һ ә м хикмә т эйә һ еҙ ер. 221. (Ий, мө ьминдә р) Аллаһ тан башҡ а нә мә лә рҙ е тә ң ре тип табыныусы (мә жү си) ҡ атындарғ а (иман килтермә ҫ тә н) ө йлә нмә геҙ. Иман килтергә н йә риә (ҡ ол ҡ атын) мә жү си ҡ атындан — ул һ еҙ гә бик оҡ шаһ а ла — кү пкә яҡ шыраҡ. Мосолман ҡ атындарҙ ы ла мө шрик ирҙ ә ргә (ә гә р ул ирҙ ә р Исламды ҡ абул итмә гә н булһ а) кейә ү гә бирмә геҙ. Мө ьмин ҡ ол ирекле мө шрик ирҙ ә н яҡ шыраҡ, хатта ул (мө шрик ир) һ еҙ гә бик оҡ шаһ а ла. Улар (мө шриктә р) һ еҙ ҙ е йә һ ә ннә мгә тарта, Аллаһ иһ ә ү ҙ телә ге менә н йә ннә ткә һ ә м ярлыҡ ауғ а саҡ ыра. Ул кешелә ргә аяттарын ап-асыҡ итеп аң лата. Яҡ шылап уйлағ андан һ уң, бә лки ғ ибрә т алырҙ ар (тура юлғ а баҫ ырҙ ар, мө ьмин булып китерҙ ә р). 222. Улар һ инә н ҡ атындарҙ ың айғ а бер тапҡ ыр була торғ ан кү реме тураһ ында ла һ ораштырыр. Һ ин ә йт: — (Ҡ атын-ҡ ыҙ ө сө н) ул бер яфа инде, — тип. — Шуғ а кү рә, кү рем ваҡ ытында ҡ атындарығ ыҙ ғ а теймә геҙ, (енси мө нә сә бә ттә ргә кермә геҙ ), улар таҙ арынғ анғ а тиклем ҡ атындарығ ыҙ ғ а яҡ ынлашмағ ыҙ. Таҙ арынғ ас, улар менә н, Аллаһ бойорғ анса ғ ә мә л ҡ ылығ ыҙ, һ ә р хә лдә, Аллаһ тә ү бә иткә ндә рҙ е һ ә м таҙ арынғ андарҙ ы ярата. 223. Ҡ атындарығ ыҙ һ еҙ ҙ ең ө сө н иген баҫ ыуыҙ ыр. Иген баҫ ыуығ ыҙ ғ а телә гә негеҙ сә барығ ыҙ. Алдан уҡ ә ҙ ерлә неп, ү ҙ егеҙ (ҙ ең килә сә гегеҙ, лә ззә тегеҙ ) ө сө н яҡ шы ғ ә мә лдә р ҡ ылығ ыҙ. Һ ә м Аллаһ тың язаһ ынан ҡ урҡ ығ ыҙ һ ә м белеп тороғ оҙ, хә ҡ иҡ ә тә н, һ еҙ Уның хозурына барасаҡ һ ығ ыҙ. Иман килтергә н кешелә ргә һ ө йө нө слө хә бә рҙ ә р ирештер. 224. — Валлаһ и, изгелек ҡ ыласаҡ мын, мин тә ҡ ү ә леккә кү сә сә кмен, мин кешелә рҙ е дуҫ лаштырыусы, — тип, бер ҡ асан да Аллаһ исеме менә н ант итмә геҙ, ү ҙ юлығ ыҙ ғ а кә ртә ҡ уймағ ыҙ. Аллаһ барыһ ын да ишетеп, кү реп тора. 225. Аллаһ (ү ҙ егеҙ белештермә йенсә биргә н, хө сө тө -мә кере булмағ ан) антығ ыҙ ҙ ағ ы хаталар ө сө н язаламаҫ. Фә ҡ ә т кү ң елегеҙ ҙ ә ге хө сө тлө к ө сө н яза бирер. Аллаһ ярлыҡ аусы һ ә м рә химлелер. 226. Ҡ атынына яҡ ынлыҡ ҡ ылмаҫ ҡ а ант иткә н кеше (ҡ атынын йә нә телә һ ә лә ) дү рт ай кө тө ргә тейеш. Ирҙ ә р шунан һ уң антынан ваз кисһ ә (кә ффә рә т итһ ә, ө с кө н ураҙ а тотһ а) ҡ атындары менә н яҡ ынлыҡ ҡ ыла алалар. Шик юҡ, Аллаһ етди рә ү ештә ярлыҡ аусы, ысындан да, кисереү се. 227. Айырылырғ а телә ү ҡ отолғ оһ оҙ булһ а, (ир менә н ҡ атын) айырылыр. Шө бһ ә һ еҙ, Аллаһ ишетеп, кү реп тороусы. (228) Талаҡ алғ ан ҡ атындар башҡ а иргә сығ ырғ а телә һ ә, ө с тапҡ ыр кү рем кү ргә н ваҡ ыт уҙ ғ ансы сабыр итер. Айырылғ ан ҡ атындар, ә гә р улар Аллаһ ҡ а ышанһ алар, Ә хирә т кө нө нә инанһ алар, ү ҙ аналыҡ тарындағ ы (беренсе иренә н балағ а уҙ ғ анлығ ын) яралғ ыһ ын йә шерһ ә, хә лә л булмаҫ. Айырғ ан ир ошо (ө с ай) ваҡ ыт эсендә, татыуланырғ а телә п, ҡ атынын кире ҡ айтарһ а, хә йерле булыр. Ирҙ ә рҙ ең ҡ атындары ө ҫ тө нә н хоҡ уҡ тары булғ ан кеү ек, ҡ атындарҙ ың да ирҙ ә ре ө ҫ тө нә н хоҡ уҡ тары бар. Лә кин йола буйынса ирҙ ә рҙ ең (ғ ә йлә башлығ ы булараҡ ) ҡ атындар ө ҫ тө нә н булғ ан хоҡ уғ ы кү берә к. Аллаһ мотлаҡ ең еү сеҙ ер, хә ҡ иҡ ә тә н, хө кө м сығ арыусы һ ә м хикмә т эйә һ еҙ ер. (229) Талаҡ (ир менә н ҡ атындың айырылыуы) ике ө лө штә н тора. Ир кеше ҡ атынын ике тапҡ ыр талаҡ итһ ә, яң ынан торорғ а телә һ ә, ҡ аршылыҡ һ ыҙ ҡ атынын кире алырғ а хаҡ лы, яҡ шылап торорғ а хоҡ уҡ лы. Йә ки яҡ шылыҡ менә н, тейешен биреп, айырып ебә рә. Айырғ анда ҡ атындарығ ыҙ ҙ ың мә һ ерен (уларғ а бү лә к ителгә н нә мә лә рҙ е) алып ҡ алыу хә лә л булмаҫ. Ә гә р улар икеһ е лә Аллаһ ҡ уйғ ан сиктә рҙ е ү тә мә ү ҙ ә н ҡ урҡ һ а ғ ына. Ә гә р ҙ ә шул сиктә рҙ е уҙ ырбыҙ тип ҡ урҡ һ ағ ыҙ, ул ҡ атын иренә ҡ алым малын, мә һ ерен биреп, азатлыҡ (талаҡ ) алыр. Ул сағ ында уларҙ ың икеһ е лә гө наһ лы булмаҫ. Һ ө йлә нгә ндә рҙ ең барыһ ы ла Аллаһ ҡ уйғ ан сиклә неү ҙ ә рҙ ер. Шул сиктә рҙ е боҙ мағ ыҙ. Шул сиктә рҙ е боҙ ғ ан кешелә р залим булыр. (230) Ир кеше ҡ атынына ө с тапҡ ыр талаҡ ә йтһ ә, ул ҡ атын иренә хә лә л булмаҫ; икенсе бер ир менә н никахлашып, унан талаҡ алғ ас ҡ ына, беренсе ир ошо ҡ атын менә н йә нә никахлаша ала. Был эштә гө наһ лылар юҡ. Ә гә р ҙ ә улар алғ а табан Аллаһ билгелә гә н сиктә р эсендә йә шә ү ҙ ә ренә инанһ алар. Бына былар Аллаһ тың сиклә ү ҙ ә ре булыр. Аллаһ был сиклә ү ҙ ә рҙ е аң ларҙ ай белемле кешелә ргә бә йә н итә. 231. Ҡ атынығ ыҙ ҙ ы айыраһ ығ ыҙ икә н, уның ғ иддә те (билгелә нгә н ваҡ ыты) уҙ ғ ас, яҡ шылап ҡ ына тороғ оҙ йә ки яҡ шылап ҡ ына айырып ебә регеҙ. Лә кин һ еҙ уны йә берлә п, ирекһ еҙ лә п тотмағ ыҙ. Шулай ҡ ыланғ ан кеше, ү ҙ -ү ҙ енә ҡ арата золом ҡ ыла. Аллаһ тың аяттарын кө лкө гә ә йлә ндермә геҙ. Аллаһ тың һ еҙ гә биргә н ниғ мә ттә рен, һ еҙ гә ө гө т-нә сихә т бирер ө сө н индергә н Китабын (Ҡ ө ръә нде) һ ә м уның хикмә ттә рен иҫ егеҙ ҙ ә н сығ армағ ыҙ. Аллаһ тың язаларынан ҡ урҡ ығ ыҙ һ ә м белеп тороғ оҙ. Хә ҡ иҡ ә тә н, Аллаһ барыһ ын да белеп тора. 232.. Ҡ атынын айырғ ас һ ә м ҡ атындың ғ иддә те ү ткә с, алғ а табан ҡ атыны менә н шә риғ ә тсә йә шә ргә телә һ ә лә р, уларҙ ың яң ынан никахлашыуына ҡ амасауламағ ыҙ. Аллаһ ҡ а, Ә хирә т кө нө нә иман килтергә ндә ргә ошондый ө гө т бирелә. Был һ еҙ ҙ ең ө сө н бик тә файҙ алы һ ә м сафлыҡ тыр. Был эштә рҙ ең барыһ ын да Аллаһ белер, һ еҙ белмә ҫ һ егеҙ.
|
|||
|