|
|||
Өсімдіктердің көбею (генеративті) мүшелеріӨ сімдіктердің кө бею (генеративті) мү шелері
Ө сімдіктердің кө бею (генеративті) мү шелері -гү л, жеміс, тұ қ ым Гү л Гү л дегеніміз -кө беюге қ ажетті жыныс мү шелері бар, бұ тақ танбайтын, тү рі ө згерген, қ ысқ арғ ан ө ркен Тек гү лді ө сімдіктерген ғ ана тә н, одан жеміс пен тұ қ ым дамиды -гү л Гү л бө лімдері -гү л сағ ағ ы, гү л табаны, тостағ анша жапырақ ша, кү лте жапырақ ша, аталық пен аналық Гү л сағ ағ ы -жапырақ сағ ағ ына ұ қ сас гү лдің жің ішкерген жері Отырмалы гү лдер -гү л сағ ағ ы жоқ гү лдер. Мысалы беде, қ ашқ аргү л Гү л табаны -гү лдің барлық бө лімдері бекінетін гү л сағ ағ ының жоғ арғ ы жағ ындағ ы кең ейген жері Тостағ аншаның атқ аратын қ ызметі -гү лдің ішкі бө ліктерін қ орғ ау Кү лте -тостағ анша жапырақ шалардан кейін орналасады. Хош иісі, тә тті шірнесі, ашық рең дері гү лді тозаң дандыратын бунақ денелілерді еліктіреді Шірнеліктер болады -кү лте тү біндегі жің ішкерген жерде, гү лтабанында, аталық жіпшесінің тү бінде, аналық жатынында Гү л серігі дейді -тостағ анша жапырақ ша мен кү лте жапырақ шаны Жай гү лсерікте болады -тек тостағ анша немес тек кү лте Жай гү лсерікті ө сімдіктер -тек тостағ анша жапырақ шалары бар: қ алақ ай, қ ызылша, қ ымыздық, еменнің атылық гү лдері, қ арағ аш гү лдері; тек жапырақ шалары бар: қ ызғ алдақ, лалагү л, інжугү л Қ ос гү лсерікте болады -тостағ аншасы да, кү лтесі де Қ ос гү лсерікті ө сімдіктер -алма, ө рік, шие Гү лсеріксіз гү лдер -гү л серігінің екеуі де болмайды Гү лсеріксіз ө сімдіктер -тал, шағ ан, терек, еменнің аналық гү лі Гү лдің негізгі бө лімі -аналық пен аталық Аталық тың қ ұ рылысы -аталық жіпшесі жә не тозаң қ ап Аналық тың қ ұ рылысы -ауыз, мойын, тү йін (жатын) Дұ рыс гү л -гү л жазық тығ ына бірнеше сызық жү ргізгенде тең дей бө лікке бө лінсе Дұ рыс гү лді ө сімдіктер -алма, итмұ рын, мақ та Бұ рыс гү л -гү л бө лімдеріне бір ғ ана сызық жү ргізуге болса Бұ рыс гү лді ө сімдіктер -соя, ү рмебұ ршақ, сә лбен Қ ос жынысты гү л -бір гү лде аталық пен аналық болса (мақ та, қ ызанақ, картоп, лалагү л) Дара жынысты гү л -бір гү лде аталық немес аналық қ ана болса Аналық гү л -тек аналығ ы бар гү л Аталық гү л -тек аталығ ы бар гү л Бір ү йлі -аталық гү лдер мен аналық гү лдер бір ө сімдікте болса (жү гері, асқ абақ, қ айың, орман жаң ғ ағ ы) Екі ү йлі -аталық гү лдер бір ө сімдікте, аналық гү лдер екінші ө сімдікте дамыса (қ арасора, қ алақ ай, терек, тал) Жынысыз гү лдер -жыныс мү шелері дамымайды. Мысалы, кү нбағ ыс, гү лкекіре жә не т. б. себет гү лшоғ ырының шетіндегі гү лдер Гү л формуласы дегеніміз -гү л қ ұ рылысындағ ы гү л бө ліктерінің атын бас ә ріппен белгілеу Гү л бө лімдерінің жазық тық тағ ы кө лденең қ имасын шартты тү рде бейнелеп сызбанұ сқ асын сызу - диаграмма
|
|||
|