Саңырауқұлақтар

Зерттейтін ғ ылым

- микология

Тү р саны

- 100 000 -нан астам

Ө сімдікке тә н белгілері

- бір орнынан қ озғ алмайды, қ анша тіршілік етсе сонша ө се береді, тарамдалады, қ оректік заттарды бү кіл денесімен сорады

Жануарларғ а тә н белгілері

- хлороплас тары болмайды, дайын органикалық заттармен қ оректенеді (гетеротрофты), жасуша қ абық шасы хитинді, жасушадағ ы қ ор заты гликоген

Кө беюі

- ө сімді, жынысты, жыныссыз

Кө беюдің басым тү рі

- жыныссыз (спора, зооспора, конидий)

Зооспорада болады

- талшық тар

Спора тү зілетін орын

- спорангий

Конидий дегеніміз

- шаң тү ріндегі спора (коидийсидамда тү зіледі)

Тө менгі сатыдағ ы саң ырауқ ұ лақ тар тобына жатады

- ашытқ ы, пеницилл, аспергилл

Ашытқ ы саң ырауқ ұ лағ ы

- біржасушалы, бір ядролы, басқ а саң ырауқ ұ лақ тардан айырмашылығ ы ұ зақ уақ ыт оттексіз тіршілік ете алады

Ашытқ ы саң ырауқ ұ лағ ының кө беюі

- бү ршіктеніп, қ олайсыз жағ дайда жынысты жолмен

Ашытқ ы саң ырауқ ұ лағ ының ғ ылыми атауы

- қ ант саң ырауқ ұ лағ ы

Қ амырдың кө терілу себебі

- ашытқ ы саң ырауқ ұ лағ ы қ амырдағ ы қ антты ыдыратып, кө мір қ ышқ ыл газ мен спиртті тү зеді. Кө мірқ ышқ ыл газы қ амырды кө піршіктерге толтырады, соның нә тижесінде қ амыр кө теріледі.

Зең саң ырауқ ұ лақ тары

- ақ зең (мукор), пеницилл, аспергилл

ақ зең (мукор) кездеседі

- нанда, жемістерде, жылқ ы тезегінде

Ақ зең нің басқ а саң ырауқ ұ лақ тардан айырмашылығ ы

- тарамдалып кеткен бір ғ ана жасуша

Зең саң ырауқ ұ лағ ынан алынады

- пенициллин антибиотигі

Ө кпенің қ абынуы, қ ұ здама, кү л ауруын емдеуге қ олданылатын саң ырауқ ұ лақ

- пеницилл

Лимон қ ышқ ылы алынады

- аспергиллден

Зең саң ырауқ ұ лақ тарының зияны

- картоп, жеміс, дә нді дақ ылдарды шірітеді

Пеницилдің жіпшумақ тарының шоғ ырының тү сі

- кө кшіл-жасыл

Аспергилдің жіпшумақ тарының шоғ ырының тү сі

- сарғ ыш-жасыл тү сті

Саң ырауқ ұ лақ тың жемісті денесі

- бір-біріне тығ ыз ұ йыса орналасқ ан жіпшумақ тардан тұ рады

Қ алпақ шалы саң ырауқ ұ лақ тардың жемісті денесі

- қ алпақ пен тү біртектен тұ рады

Ақ саң ырауқ ұ лақ тың жемісті денесінің салмағ ы

- 2 кг 720 г

Саң ырауқ ұ лақ тардың қ ұ рамы

-10-20 ℅ қ ұ рғ ақ затының 2-4 ℅ нә руыз, 1 ℅ май

Тү тікшелі саң ырауқ ұ лақ

- ақ саң ырауқ ұ лақ

Қ атпарлы саң ырауқ ұ лақ тар

- арышқ ұ лақ, тү лкіжем. қ озық ұ йрық

Қ алпақ шалы саң ырауқ ұ лақ тардың ағ аштардың тамырымен селбесуі

- микориза

Симбиоз дегеніміз

- екі ағ заның пайдалы селбесуі

Қ айың, қ арағ ай, шырша маң ында ө седі

- ақ саң ырауқ ұ лақ

Қ арағ ай мен шыршалы орманда ө седі

- арышқ ұ лақ

Арық тардың шірігі мол жағ асында ө седі

- жас кезінде жеуге жарамды кө ң қ ұ лақ

Кө ң қ ұ лақ тың спораларын таратады

- бунақ денелілер

жалғ ан тү лкіжем

- қ алпақ шасының ү стің гі беті тегіс, қ ызғ ылт-сары тү сті

Кә дімгі тү лкіжем

- қ алпақ шасының шеті желбіреген. ү стің гі беті ақ шыл-сарғ ылт тү сті, қ алпақ шасын бө ліп қ арағ анда ақ шырын бө лінеді

Боз арамқ ұ лақ тың қ озық ұ йрық тан айырмашылығ ы

- қ алпақ шасының асты ақ шыл-жасыл тү сті

Қ озық ұ йрық қ алпақ шасының асты

- алқ ызыл тү сті

Жалғ ан тү біртектің кә дімгі тү біртектен айырмашылығ ы

қ алпақ шасының асты қ ою сарғ ылт тү сті, қ алпақ шасының ү сті мен тү біртегі ашық сарғ ылт-жасыл тү сті, тү біртегінде белдеуше сақ ина болмайды

Улы саң ырауқ ұ лақ тар

- жалғ ан тү біртек, жалғ ан тү лкіжем, кө ң ілкеш, боз арамқ ұ лақ, шыбынжұ т

Саң ырауқ ұ лақ тан улану белгілері

-іші ауырады, жү регі айниды, қ ұ сады, ә лсізденіп басы айналады, кейде сің ірі тартылады

Паразит саң ырауқ ұ лақ тар

- қ астауыш, қ аракү йе, тат, ақ ұ натақ, дің қ ұ лақ

Жазда ә ртү рлі ө сімдіктердің жапырақ тарына, сабақ тарына аппақ ұ н сеуіп тастағ андай болады, ол

- ақ ұ нтақ саң ырауқ ұ лағ ының жіпшумақ тары

Ақ ұ нтақ астық тү сімін кемітеді

- 30 ℅ -ғ а

Бидай масағ ындағ ы сә л иіліп келген қ ара тү сті тү зіліс

- қ астауыш

Қ астауыштың жіпшумағ ы

-аналық тың тү йінін толтырады

Қ астауыштың споралары бидайды зақ ымдайды

- гү лдеу кезінде

Дә нді дақ ылдардың, қ амыстың жапырақ сабағ ындағ ы ұ зынша таттың тү сіндей қ ызң ылт-қ оң ыр томпайғ ан дақ тар

- тат сақ ырауқ ұ лағ ы

Бұ л саң ырауқ ұ лақ пен зақ ымдалғ ан астық тың дә ні майда ә рі жең іл болады

- тат

Тат саң ырауқ ұ лағ ы бидай тү сімін кемітеді

- 15 ℅ -ғ а

Қ аракү йе саң ырауқ ұ лағ ы зақ ымдайтын дақ ыл

- астық тұ қ ымдастарын

Қ аракү йе саң ырауқ ұ лағ ының жіпшесі

- тез ө сіп, қ ара спора тү зеді

Дің қ ұ лақ саң ырауқ ұ лағ ының жемісті денесінің басқ а саң ырауқ ұ лақ тардан айырмашылығ ы

- жемісті денесі тұ яқ қ а ұ қ сайды, ә рі ө те қ атты

Дің қ ұ лақ саң ырақ ұ лағ ымен зақ ымданғ ан ағ аштың сү регі

- ү гілгіш, опырылғ ыш болады

Ағ аш сабағ ын зақ ымдайды

- дің қ ұ лақ тың споралары

Жемісті денесі кө пжылдық саң ырауқ ұ лақ

- дің қ ұ лақ

шірітпе саң ырауқ ұ лағ ы зақ ымдайтын дақ ыл

- картоп

Саң ырауқ ұ лақ тардың споралары қ андай ортада ө неді

- қ арашірігі мол, ылғ алды ортада

Қ алпақ шалы саң ырауқ ұ лақ тардың жіпшумақ тары топырақ астында

- 6-12 см терең дікте орналасқ ан

Ө сімдіктерді тез ө сіретін белсенді зат

-гибереллин

Ауру туғ ызатын вирустардың шамадан тыс кө бейіп кетуін тежейді

-антибиотик

⇐ Предыдущая 5 6 7 8 91011 12 13 14 Следующая ⇒