Өркендер мен бүршіктер

⇐ ПредыдущаяСтр 4 из 19Следующая ⇒

Ө ркендер мен бү ршіктер

Ө ркен дегеніміз

-жапырағ ы мен бү ршігі бар бұ тақ танбағ ан жас сабақ

Ө ркеннің негізгі орталақ тірек бө лімі

-сабақ

Сабақ тың жапырақ ө сетін жуандау жері

-буын

Бір буын мен екінші буын аралығ ы

-буынаралық

Буынаралығ ы ұ зын болса

-ұ зарғ ан ө ркен

Буынаралығ ы қ ысқ а болса

-қ ысқ арғ ан ө ркен

Жапырақ тың сабақ қ а орналасқ ан жері

-жапырақ қ олтығ ы

Бү ршік

-бастапқ ы ө ркен

Тө бе бү ршік

-ө ркеннің ең ұ шында орналасады, ұ рық та қ алыптасады, одан болашақ та ө ркеннің барлық мү шелері қ алыптасады, ө сімдік ұ зарып ө седі

Қ олтық (жанама) бү ршік

-жапырақ қ олтығ ында орналасады

Қ осалқ ы бү ршік

-ө сімдіктің кез-келген жерінен тамырдан, тамырсабақ тан, жапырақ тан дамиды

Бұ йық қ ан бү ршік

-тыныштық кү йге ауысқ ан бү ршік

Бұ тақ тың тү птенуі байланысты

- бұ йық қ ан бү ршікке

Қ абыршақ

-тү рі ө згерген сыртқ ы жапырақ тар

Қ абыршық тардың тү кті, жабысқ ақ болуы

- су булануын азайтып, ү суден, ү суден, қ ұ стардың шоқ ып, зақ ымдауынан қ орғ айды

Жылтыр ө ткір иісті бү ршігі бар ө сімдік

- бальзамды терек

Сыртында қ абыршағ ы болмайтын ашық бү ршікті ө сімдік

- итшомырт

Ашық бү ршіктердің сыртын жауып тұ рады

- бө бешік жапырақ тар, жапырақ қ ынабы

Ө ркеннің тү ріне қ арай бү ршік бө лінеді

-ө су жә не гү л бү ршігі болып

Тек қ ысқ арғ ан ө ркенде орналасады

-гү л бү ршігі (гү лшанағ ы бар)

Тек ұ зарғ ан ө ркенде орналасады

-ө су бү ршігі

Ө су бү ршігінде жоқ

-гү лшанақ

Сабақ

Сабақ

-ө сімдіктің жер асты мү шелері мен жер ү сті мү шелерін жалғ астырып тұ ратын орталық тірек

Сабақ тың қ ызметы

-гү л, жеміс, жапырақ бекіну; қ оректік заттар қ озғ алу; қ ор жинау; кө бею;

Ө су бағ ытына байланысты сабақ бө лінеді

-тік, жатағ ан, шырмалғ ыш, ө рмелегіш, жабысқ ақ, қ ысқ арғ ан

Тік сабақ ты ө сімдіктер

-жү гері, бидай, терек, емен, қ айың жә не т. б.

Жатағ ан (желі) сабақ

-ө те ә лсіз, жұ мсақ, жер бауырлап жатады. Мұ ртшалары арқ ылы ұ зарып ө седі (қ ұ лпынай, асқ абақ, қ ауын, қ арбыз, қ ияр)

Шырмалғ ыш сабақ тар

-шырмауық, қ ұ лмақ

Ө рмелегіш сабақ тар

-мұ ртшалары арқ ылы ө сімдікке жабысып, ө рмелеп ө седі (асбұ ршақ, жү зім)

Жабысқ ақ сабақ тар

-ілмешегі, емізікше ө сінділері, жабысқ ақ тү ктер арқ ылы сү йенетін ө сімдікке тығ ыз жанасады (плющ, жабысқ ақ қ ызылбояу)

Қ ысқ арғ ан сабақ

-сабағ ы ө те қ ысқ а (бақ бақ, жолжелкен, пияз, қ ырық қ абат)

Сабақ тың ішкі қ ұ рылысы

-қ абық, камбий, сү рек, ө зек

Қ абық

-сабақ тың ең сыртқ ы қ абаты. Ө сімдікті сыфртқ ы ортаның қ олайсыз жағ дайларынан қ орғ айды. Ө ң, тоз, тін қ абаттарынан тұ рады

Ө ң

-тү ссіз, жас сабақ тардың сыртын қ аптайды. Ішке кү н сә улесін ө ткізеді.

Тоз

-ө лі жасушалардың бірнеше қ абаттарынан тұ ратын жабын ұ лпасы, қ алың болса да ішке пішіні тө мпешікке ұ қ сағ ан жасымық шалары арқ ылы оттегін ө ткізеді

Тін

-тоздың ішкі жағ ында орналасқ ан. Беріктік, мық тылық қ асиет береді

Органикалық заттардың қ озғ алуы

-сабақ тағ ы тін талшық тарындағ ы сү згілі тү тікшелерде

Тін талшық тары жақ сы дамығ ан

-кендір, зығ ыр, мақ тада

Камбий

-қ абық тан кейін орналасқ ан қ абат. Тү зуші ұ лпадан тұ рады, сабақ камбий жасушаларының бө лінуінен жуандайды.

Жылдық шең бер тү зеді

-камбий

Жылдық шең бер дегеніміз

-камбий жасушаларының бө лінуінен жыл сайын сү ректе болатын сү рек қ абаты

Сү рек

-сабақ тың едә уір бө лігін алып жаатыр. Тү тікшелері бар, ол арқ ылы сабақ та су мен минералды заттар қ озғ алады

Ө зек

-сабақ тың орталық бө лімі, органикалық заттар қ орғ а жиналады.

Ө сімдіктің ұ зарып ө суі

-тө бе бү ршігіне байланысты

Жан-жағ ына жайылып ө суі

-жанама бү ршіктерге байланысты

Сояу

-долана, жабайы алмұ рт, жабайы алма ағ аштарындағ ы тү рін ө згерткен сабақ

Шырынды сабақ

-кактус, сү ттіген ө сімдіктерінде болады. Ылғ ал жетіспегендіктен бұ л ө сімдіктер сабақ тарына су жә не онда еріген заттарды жинайды, жасыл тү сті болғ андық тан органикалық заттар сабақ тарында тү зіледі

Қ ырық қ абаттың қ ауданы

-тү рі ө згерген ү лкен, алып бү ршікке жатады

Тамырсабақ

-жапырақ шығ армайтын кө пжылдық жерасты ө ркен

Тамырсабақ аталу себебі

-тамырғ а ұ қ сас қ оң ырқ ай, кү ң гірт тү сті болғ андық тан

Тамырсабақ бө лінеді

-жатағ ан (бидайық, қ оң ырбас, бетеге), қ ысқ арғ ан (бү лдірген, шыршай), шырынды (қ ырлышө п, қ ұ рқ ашаш), тү йнек тә різді (канна)

Тү йнек

-сабақ тың тү п жағ ындағ ы жерасты қ олтық бү ршіктен дамитын ө ркеннің ұ шындағ ы бү ршік

Тү йнекті ө сімдіктер

-картоп, жералмұ рты (топинамбур)

Пиязшық

-тү рін ө згерткен шырынды, қ ысқ арғ ан жерасты ө ркен

Пиязшық ты ө сімдіктер

-пияз, сарымсақ, сү мбілшаш, лалагү л, жабайы жуа, қ ызғ алдақ, бә йшешек, қ азжуа

Пиязшық тың тө менгі жағ ындағ ы тығ ыз жері

-қ ысқ арғ ан сабақ немесе тү біртек деп аталады

⇐ Предыдущая 1 2 345 6 7 8 9 10 Следующая ⇒