11-лекция.. Тақырыбы: Оқушылармен жүргізілетін кәсіптік бағдар беру жүмыстарының әдістемесі

11-лекция.

Тақ ырыбы: Оқ ушылармен жү ргізілетін кә сіптік бағ дар беру жү мыстарының ә дістемесі

Кә сіптік бағ дар - бұ л мамандық таң даудағ ы жеке икемділіктерінің, қ ызығ ушылығ ының, кә сіптік ынтасына жә не қ оғ амның ә р-тү рлі дең гейдегі квалификациялы жә не ә р-тү рлі мамандық кадрларына сұ ранысымен жастарды дайындаудағ ы бағ ытталғ ан іс-ә рекет.

«Мамандық таң даудағ ы жастардың ойлануы» атты ең бегінде Маркс былай деп жазғ ан «Мамандық таң дау дегеніміз ол адамның бү кіл ө мірін тас-талқ ан етіп, жоспарын жоқ етіп оны бақ ытсыз етуі мү мкін».

Тә жірибе кө рсеткендей оқ ушылармен жү ргізілетін кә сіптік бағ дар жұ мыстарының мұ ғ алімін даярлаудағ ы негізгі кемшіліктері, олардың қ азіргі кездегі ө ндіріс, ауыл-шаруашылығ ы, кә сіптік бағ дар жү йесіндегі тапсырмаларды, мазмұ нды прициптерді, ә дістер мен формаларды жеткіліксіз мең геру болып отыр. Бұ л жерде айтпағ ымыз, ә рбір мұ ғ алім кә сіптік бағ дар беріп отыруы керек. Қ азіргі таң дағ ы шығ ып жатқ ан ө ндіріс жаң а мамандық тары бойынша, ө зінің мамандығ ы бойынша шолу жасап отыруы керек.

Жастардың кә сіптік бағ дары мә ні жағ ынан тек қ ана педагогикалық проблема болып қ оймайды. Оны қ оғ амдық проблема десе де болады, оны шешу ү шін тек қ ана педагогтардың кө мегі ғ ана емес, мектептің, мектепаралық оқ у-ө ндірістік комбинатының (МОӨ К), кә сіптік техникалық мектептің (КТМ), кә сіптік техникалық лицейдің (КТЛ), кә сіпорындардың, бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарының, мемлекеттік ең бекпен қ амту қ ызметінің жә не т. б. бірлескен іс-ә рекеті қ ажет. Кә сіптік бағ дардың қ оғ амдық проблема ретіндегі мә ні қ оғ амның кадрларғ а деген сұ ранысын, ондағ ы қ айшылық ты басып ө туден жастардың кә сіптік талпынысынан кө рінеді. Ә рине, бұ л қ айшылық ты шешуде педагогикалық ұ жымның, мұ ғ алімдердің, оқ ушылардың ең бектік жә не кә сіптік дайындығ ына жауаптылардың іс-ә рекеті басты роль атқ арады. Кә сіптік бағ дардың теориясы жә не ә діснамалық сұ рақ тарына келіп тоқ талатын болсақ, оны тө мендегіше қ арастыруғ а болады екен.

Кә сіптік бағ дардың мақ саты жә не тапсырмаларды теорияғ а жә не методологияғ а сү йене отырып жасалады. Теория мен ә діснамалық идеялар, кө зқ арастар, формалар, ә дістер жә не принциптер тү сініктері тексеріліп қ алыптастырылады.

«Кә сіптік бағ дар» тү сінігі кімге болса да тү сінікті. Бү л - оқ ушылардың сол немесе басқ а мамандық тарғ а бағ дары. Ә дістемелік нұ сқ ауларда да осындай анық тамалар береді, яғ ни ол жерде кә сіптік бағ дар жұ мыстарын жастарғ а мамандық таң дауда кө мек ретінде кө рсетеді.

«Кә сіптік бағ дар» тү сінігі кө птеген ғ ылыми тү сініктер сияқ ты бір орнында қ алып қ оймайды. Ол қ оғ амның мақ сатының кө зқ арасына, тапсырмаларына, ә дістеріне, формаларына, кә сіптік бағ дардың мағ ынасына қ арай дамып отырады.

Мектептегі кә сіптік бағ дардың жақ сы ө ң делген бағ дарламасы барлық оқ ыту жә не тә рбие беру жү йесінде кә сіптік бағ дардың басты ұ тымды сілтемесі болып табылады.

Кә сіптік бағ дар бағ дарламасы Республикағ а, ауданғ а (қ ала), ә р мектепке бесжылдық сайын жә не ә рбір оқ у жылына қ ұ рылады (жасалады). Кә сіптік бағ дардың бағ дарламасы мазмұ нының негізгі элементтерін қ арастырамыз; -тұ лғ аны тә рбиелеуді жә не дамытуды, оқ ып ү йрену (негізінде кә сіптік қ ызығ улары жә не икемділіктерінің тә рбиесі жә не дамуы, темперамент жә не мінезі);

- ауыл шаруашылығ ы жә не мә дениеті, тү рлі кә сіптер қ оғ ам жұ мыстары

туралы ақ параттар;

- консультация - жұ мысқ а сұ ранысы бар мамандарғ а ұ сыныстар

жә не кө рсетулер;

- мектеп бітірген соң оқ у жә не жұ мыс нә тижелерін бақ ылау;

бағ дарламаның опперативті бө лімінде, қ алай оқ ушы тә рбиелеу жә не дамыту, кә сіптік консультацияны жә не кә сіптік ақ паратты қ алай ұ йымдастыру, мектеп бітірген соң оқ у жә не жұ мыс нә тижелерін тіркеу жә не талдау жолдары дә лелденіп нақ тыланды.

Оқ ушылардың мү мкіндіктері оқ у жә не кә сіптік қ ызығ улық тары ә р-тү рлі факторлардың ә сер ету нә тижесінде қ ұ ралады. Егер оның бә рі оң болса, онда шешуші фактор болып оқ у жә не тә рбие беру дең гейі, мұ ғ алімнің жеке қ асиеті, оқ у материалдық базасы.

Ә рбір пә н мұ ғ алімі;

- нақ ты кә сіптік бағ дарды іске асырады;

-сыныпта оқ ушылар арасында жолдастық қ атынастарды реттейді;

-оқ ушылардың дү ниетанымын, сенімін, моралдық, психологиялық

сапасын, дамытады жә не реттейді;

- оқ ушыларды оқ ытады жә не кә сіптік бағ дар сұ рақ тары консультатция береді, оқ ушылардың белгілі бір ең бек саласына жә не оқ у пә ніне қ ызғ уын тудырады жә не осы қ ызығ уларды одан ә рі дамыту ү шін ұ сыныстар береді;

- қ андай да бір тақ ырыпты ө ту барысында мұ ғ алім тақ ырыбына сай ауыл шаруашылығ ы жә не мә дениеті саласына жә не оғ ан байланысты мамандық тарды сипаттайды, белгілі мамандардың жұ мысымен жетістіктері туралы ә ң гіме етеді; Оқ ушыларғ а кә сіби бағ дар берудің негізгі формалары: оқ у лекциялары, саяхаттар, пә ндік сабақ тар жә не техникалық ү йірмелер, кә сіптік бағ дар ә дебиеттері, кино жә не сахналық қ ойылымдар, курстар, оқ у ө ндірістік практикасы, конференциялар, олимпиадалар, тақ ырыптық кештер, диспуттар, ә р-тү рлі маман иелерімен, оқ ушылардың ата-анасымен мектеп тү лектерімен кездесулер, қ оғ амдық пайдалы ең бек, ә р тү рлі жиындар, кә сіптік бағ дар кабинеті немесе бұ рышы. Осығ ан байланысты оны мына сызба арқ ылы кө рсетуге болады:

⇐ Предыдущая 33 34 35 36 373839 40 41 42 Следующая ⇒