Педагогикалық ұжымның ұйымдық құрылымы

Ұ жым психологиясы жө ніндегі зерттеулер (А. И. Донцов, А. Н. Лутошкин, А. В. Петровский, А. Л. Свентицкий жә не т. б) ұ жымның қ ұ рылымы туралы тиянақ ты мағ лұ мат береді. Соның ішінде ұ жымғ а ә леуметтік-психологиялық талдау жасағ анда, оның ұ йымдық қ ұ рылымы ресми жә не бейресми болып бө лінетіндігін аң ғ арамыз. Бұ л жағ дайда қ ұ рылым ретінде ұ жым мү шелерінің салыстырмалы тү рде біршама тұ рақ ты ө зара қ атынасын атауғ а болады.

Ұ жымның ресми қ ұ рылымы оның мү шелерінің қ ұ қ ық тары мен міндеттері, ең бек бө лінісінің ресми реттелуіне байланысты. Ресми қ ұ рылымның шең берінде ә рбір адам кә сіптік қ ызметті атқ аруда белгілі тә ртіп, ережелер негізінде ең бек ұ жымының басқ а мү шелерімен ә рекеттеседі. Бір сыныпта жұ мыс істейтін мұ ғ алімдер білім стандарттарын, оқ у бағ дарламаларын, сабақ кестесін, кә сіптік этика нормаларын басшылық қ а алады. Ә рбір мұ ғ алім мектеп басшыларымен, ә ріптестерімен іскерлік қ атынаста болады. Ал, мұ ғ алім мен мектеп басшыларының арақ атынасы қ ызметтік нұ сқ аулар жә не ө німдермен реттеледі. Ұ жымның қ алыпты жұ мыс істеуі, оның ресми қ ұ рылымы бірқ атар жағ дайларғ а байланысты. Мұ ғ алімдердің ұ жымдық ө зара ық палдастығ ы ресми қ ұ рылым шегінде бірлескен жұ мысты ұ йымдастыру дең гейімен, ә рекеттерді ү йлестіру, тү рлі шұ ғ ыл жұ мыс кестелерінің, оқ у-тә рбие процесінің барысы мен нә тижелерін тексеру жү йесінің болуымен, қ оғ амдық міндеттер мен тапсырмалардың тең дей бө лінуімен айқ ындалады.

Тә рбие – адамзат тарихының біте қ айнасқ ан, ажырамас бө лігі. Тә рбиенің нә тижесінде талай ғ асырлардан қ алыптасқ ан ұ лттық сана, іс – тә жірибе, салт – дә стү р асыл мұ ра ретінде осы кү нге дейін жетті.

Тә рбие – қ оғ амдық қ ұ былыс, оның негізгі қ озғ аушы кү ші, ө ркениетті елді қ алыптастыратын берік «қ ұ рылыс материалы». Сондық тан адам баласы қ ай қ оғ амда болмасын ұ рпақ тә рбиесін жетілдірудің тиімді ү рдісін жасауды басты назарда ұ стағ ан.

Тә рбиенің тиімділігін арттыру ісін жү зеге асыру ә рбір қ оғ амдағ ы мемелекет мұ қ таждығ ына, талаптарына тә уелді. Ө йткені мемлекет талаптарының, мұ қ таждығ ының ө телуі, оның саяси – экономикалық кү ш – қ айратын шың дап, бекіте тү седі. Сол себепті ұ рпақ тә рбиесіндегі ең басты шарт – мемлекет талаптарынан туындайтын тә рбие жү йесін қ ұ ру, мақ саты айқ ындау.

Бү гінгі кү ннің сұ ранысы – сапалы біліммен қ аруланғ ан, бә секеге қ абілетті, белсенді, шығ армашыл, ө ркениетті болашақ ү шін кү ресуге барын салатын, жоғ ары мә дениетті, адамгершілік тү сініктері берік бекіген, кез - келген ісінде патриоттық сезімі кө рніс тапқ ан ұ рпақ. Мұ ндай ұ рпақ ты тә рбиелеу ісінде мемелекет, білім беру мекемелеріне зор талаптар қ ойып, ү лкен сенім артады.

Тә рбие ісімен айналысушы ә р педагог ө зінің тә рбиелік функцияларын біліп қ ана қ оймай, оны жү зеге асырудың жолдарын, тә сілдерін жан – жақ ты іздестіріп, шығ армашылық пен жұ мыс жасауы тиіс. Ө зінің тә рбиелік міндеттерін оқ ушылардың жас жә не жеке ерекшелігінің спецификасын, олардың арасында пайда болғ ан қ арымқ атынасты ескере отырып, ұ йымдастырғ аны жө н.

Педагогтың тә рбиелік іс - ә рекетіндегі басты мақ сат – жеке тұ лғ аның ө здіндік дамуына кө мектеу, оның шығ армашылық потенциалын жү зеге асыру, оқ ушының ә леуметтік – экономикалық мұ қ таждық тары мен қ ұ қ ық тарын қ орғ ауды қ амтамассыз ету, оқ ушыларды жеке даралық қ а ү йретіп, ө з проблемаларын шешудегі белсенділіктерін арттыруғ а қ ажетті жә не жеткілікті жағ дай жасау.

Педагогтің тә рбиелік функцияларының мазмұ ны - педагогикалық процесті басқ ару функциялары негізінде анық талады.

Педагогикалық процесте басқ ару функцияларын 3 дең гейге бө ліп қ арауғ а болады.

Бірінші дең гей - педагогикалық жә не ә леуметтік – гуманитарлық функциялар. Бұ л функциялар оқ ушының жеке актуалды проблемаларын шешуге кө мектесетін ә леуметтік дамуына жағ дай жасауғ а, сондай – ақ оны жеке ө мір сү ре білуге дайындауғ а бағ ытталғ ан.

Екінші дең гей – ұ йымдастырушылық, коммуникативтік функциялар.

Бұ л функциялар оқ ушылар арасында қ арым – қ атынасты реттеуге, анық тауғ а, ұ жым мү шелрінің дамуына жағ ымды психологиялық ахуал арнатуғ а бағ ытталғ ан ә ркеттерден тұ рады.

Ү шінші дең гей – басқ ару, болжау, мақ сат белгілеу, жоспарлау, тү зету функциялары.

Педагогтың кә сіби қ ызметі адамның барша іс-ә рекетіндегідей мақ сат қ оюдан басталады. Педагогтың балалармен жү ргізіп жатқ ан ісінде мақ сат болмаса, ол істі кә сіпқ ой маманның жұ мысы деп бағ алауғ а болмайды, оны ә ншейін бір ә рекет, тә рбиелік процеспен ешбір байланысы жоқ, жай белсенділік деп тү сіну керек. Мақ сатты сезә ну ә р қ андай іс-ә рекетке қ уат береді. Ұ лы да шапағ атты мақ сат адамның бар шығ армашылық кү шіне қ анат беріп, оны ө рістете тү седі. Мақ сатқ а жету адам бағ ытының негізі болғ ан терең де толық қ анағ аттанушылық тудырады.

⇐ Предыдущая 22 23 24 25 262728 29 30 31 Следующая ⇒