|
|||
Александр Иванович Куприн 4 страница— Ә йе, ат чабышлары вакытында була торган нә рсә. Финиш дип чакрым баганасына барып җ итә р алдыннан ү тә се соң гы йө з сажень араны ә йтә лә р. Ат бу араны иң кызу тизлектә чабып ү тә ргә тиеш — багананы узгач, егылып ү лсә дә, аң а бер сү з юк. Финиш, димә к, кө ч-гайрә тне соң гы тамчысына кадә р сыгып бетерү дигә н сү з. Шуң а кү рә финишта атны канга батырганчы камчы белә н каезлыйлар... Без дә шул фиништагы атлар шикелле. Ә финишны ү ткә ч, ат аякларын сындырып егыла икә н, исебез китми — ә йдә, шайтаныма олаксын. Ул бү тә н бернигә яраксыз! Менә шунда фи- ЙйШтга егылып ү лГә н атны мә ктә п, больницаларыгыз белә н юатып карагыз инде... Сезнең кайчан да булса кою яки прокатлау эшен кү ргә негез бармы, доктор? Кү ргә негез булса, сез бу эшнең нинди тә муг газабы икә нен, аның кешедә н нинди нерв, ө лгерлек һ ә м корычтай нык мускуллар талә п иткә нлеген белергә тиешсез... Анда эшчене адым саен берә р тө рле бә ла-каза сагалап тора, бу бә ла-казадан ул ү зенең ө лгерлеге, сабырлыгы аркасында гына котылып кала... Ә шул тә мугтагыдай газап ө чен эшчегә кү пме тү лилә р, белә сезме? — Ә шулай да, завод эшлә гә ндә, эшчегә тиешлесен тү лилә р, — дип куйды Голдьберг, ү з киресен куә тлә п. — Доктор, зинһ ар, шулкадә р беркатлы булмагыз! — диде Бобров, тә рә зә тө бенә килеп утырып. — Хә зер эшченең хезмә те моң арчы һ ичкайчан булмаганча базар бә ялә ренә, биржа уеннарына һ ә м һ ә ртө рле яшерен интригаларга бә йле, һ ә рбер зур предприятие ү зенең эшен башлап җ ибә ргә нче ү к инде ө чме-дү ртме хуҗ асын теге дө ньяга олактырган була. Безнең ширкә тнең ничек оешканын белә сезме? Аны кулдагы акча исә бенә кечерә к кенә бер компания оештырган. Баштарак хуҗ аларның нияте зурдан кубарга булмаган. Ә мма хуҗ алар аны-моны абайлап ө лгергә нче, инженер, директор, подрядчик кебек эшкуарлар бандасы акчаны сарыф итеп тә бетергә н. Зур-зур корылмалар соң ыннан яраксыз табылган. Зур-зур биналар динамит белә н шартлатылган, ягъни, безнең чә ә йтсә к, «корбан» ителгә н. Тик соң ыннан гына, предприятие сумына ун тиен исә беннә н сатып җ ибә релгә ч кенә, эшнең хикмә те ачылган: ә леге кабахә т җ аннар, алдан ныклап уйлаган планнары буенча хә рә кә т итеп, кү пмедер тү лә ү бә рабә ренә бү тә н бер баерак һ ә м хә йлә кә ррә к ширкә ткә сатылган булганнар икә н. Ә лбә ттә, хә зергесе кө ндә предприятиенең эше җ ә елә тө ште, лә кин миң а шунысы да билгеле: беренче хуҗ а «шартлаган» вакытта сигез йө з эшче ике айлык хезмә т хакын алмый калган. Менә сезгә тиешлесе тү лә нгә н хезмә т! Биржада акциялә рнең бә һ асе кимедеме, бу шундук хезмә т хакына китереп бә рә. Ә биржада акция бә һ алә ррнең ничек тө шү ен, кү тә релү ен сез, шә т, белә сездер? Моның ө чен, ә йтик, Петербургка барасың да берә р таныш маклерның колагына пышылдыйсың: менә ө ч мең сумлык акциялә ремне сатарга уйлыйм ә ле, «тик, зинһ ар, бу турыда беркем белмә сен, безнең арада гына калса, ярдә мегез ө чен акчаны кызганмам», — дисең... Аннан шуны ук «сер итеп» икенчесенә, ө ченчесенә ә йтә сең... Нә тиҗ ә се нә рсә була дисез? Акциялә рнең бә һ асе шундук егерме-утыз сумга тү бә н тә гә ри. Никадә р «сер итеп» ә йтелсә, бә һ алә р шулкадә р тү бә нрә к тө шә, җ айлырак була... Хакы тү лә нгә н хезмә т, имеш! Бобров кискен хә рә кә т белә н тә рә зә не иң елә й ачып җ ибә рде. Бү лмә эченә бө ркелеп салкын һ ава керде. — Карагыз ә ле, карагыз, доктор! — дип кычкырды Андрей Ильич, заводка таба бармагы белә н тө ртеп кү рсә теп, - Гольдберг терсә клә ренә таянып кү тә релә тө ште дә тә рә зә дә н карап торган тө нгекараң гылык эченә кү злә рен текә де. Еракта, гаять зур мә йданга җ ә елеп яткан ү зә нлектә, утлы-ялкынлы, • исә псез-хисапсыз известняк ө емнә ре сибелгә н иде. Алар ө стендә ә ледә н-ә ле зә ң гә р- су-яшькелт тө стә ге ялкын теллә ре кабынып киткә ли... Известь яндыру мичлә ре иде болар. Завод ө стендә, һ авада, зур кызыл шә ү лә тирбә лә. Аның канлы яктысында аермачык булып тө з морҗ аларның очлары караеп кү рёнә; морҗ аларның тү бә нге ө лешлә рен җ ирдә н кү тә релгә н соргылт томан сарып алган. Бу карачкыларның киң ачылган авызларыннан бертуктаусыз бө ркелеп торган куе тө тен баганалары, бергә тоташып, урыны-урыны белә н мамык кисә клә редә й ап-ак яки соргылт тонык, урыны-урыны белә н тимер тутыгыдай кызгылт-сары тө стә ге зур бер болыт хасил итә лә р һ ә м ә крен генә кө нчыгышка таба агылалар. Нә зек, озын тө тен ү ткә ргечлә р ө стендә, галә мә т зур факеллар сыман дерелдә п Һ ә м ялкын теллә ре уйнатып, газ яна. һ авада асылынып торган тө тен болыты, шул нурлы яктылыкта бер кабынып, бер сү неп, ә ллә нинди сә ер һ ә м шомлы тө слә ргә керә. Вакыт-вакыт сигнал чү кеченең чың гылдавык тавышы ишетелеп китә дә, домна миче калпагы тү бә н шуыша, һ ә м шундук мич карыныннан, ерактагы кү к кү крә ведә й гө рселдә п, кү к гө мбә зенә таба ялкын һ ә м корым ө ермә се атыла. Андый чакта бө тен завод караң гылык эченнә н аермачык һ ә м куркынычлы булып ялтьь рап куя, ә бер-берсенә сыенышып утырган тү гә рә к гө мбә зле кауперлар ә кияттә ге тимер замок башнялары сыман караеп кү ренә лә р. Кокс мичлә ренең утлары тигез рә тлә р булып ерак-еракларга сузылган. Кайчакны арадан берсе кисә к кенә дө рлә п кабынып китә дә ниндидер зур кызыл кү з сыман очкынланып җ емелди башлый. Кызган Димердә н чагылган кызгылт нурларга электр утларының ү лек тө седә й. зә ң гә рсу яктылыгы килеп кушыла... Ул яктан берө злексез тимер чың ы, тимер гө релтесе ишетелеп тора. Завод утлары шә ү лә сендә Бобровның йө зе ниндидер шомлы, (бакыр тө се алды, кү злә рендә кызгылт очкыннар кабынды; аның тузгыган чә члә ре маң гае ө стенә салынып тө шкә н, тавышы да ничектер ә че яң гырап, ачулы ишетелә иде. — Менә ул — кешенең җ ылы канын суыручы Молох, — дип кычкырды ул, нә зек кулын тә рә зә дә н сузып. — У-y, ә лбә ттә монда прогресс та, машина хезмә те дә, культура уң ышлары да бар... Лә кин, алла хакы ө чен, уйлап кына карагыз — егерме ел! Тә ү легенә егерме еллык кеше гомере!.. Ант итеп ә йтә м, кайчакта мин ү земне кеше ү терү че итеп тоя башлыйм!.. «Йа аллам! Ул чыннан да акылыннан язган», — дип уйлады доктор, аркасында салкын бер кымырҗ у тоеп, һ ә м Бобровны тынычландырырга ашыкты: — Сө еклем Андрей Ильич, йә, нигә кирә к инде сезгә мондый юк-бар ө чен ү зегезне газапларга, тө керегез барысына да. Карагыз ә нә, тә рә зә ачык, ә тышта һ ава юеш, салкын тидерү егез бар... Менә бром эчеп җ ибә регез дә ятыгыз, — Аның кү ң елен бер ү к вакытта курку һ ә м кызгану х-исе билә п алды. «Маниак, тө зә лгесез маниак», — дип уйлады ул Бобров турында. Ә ле генә булып узган ярсудан тә мам хә лсезлә нгә н Бобров артык каршылык кү рсә тә алмады, урынына барып ятты. Лә кин урынына ятуга ук, тыела алмыйча, ү ксеп еларга кереште. Доктор, карават читенә утырган килеш, аны бик озак юатты, яшь баланы йоклаткандай башыннан сыйпады һ ә м аң а тел очына килгә н иркә лә ү, юату сү злә рей ә йтергә тырышты. VI' Икенче кө нне Иванково станциясендә Василий Терентьевич Квашнинны каршылау тантанасы булды. Сә гать унберлә ргә анда бө тен завод идарә се җ ыелган иде инде. Килү челә рдә н һ ә рберсе ү зен тынычсыз сизде шикелле. Завод директоры — Сергей Валерьянович Шелковников — стаканлап-стаканлап сельтер суы чө ме рә, минут саен сә гатен чыгара да, цифрблатына кү з тешерер-тө шермә стә н, аны яң адан аң сыз рә вештә кесә сенә сала. Шушы таркаулыгы гына аның бик нык тынычсызлануын кү рсә тә иде. Ә болай йө зендә — югары катлау кешелә ренә хас тә кә ббер, шома, матур йө зендә — бернинди ү згә реш, борчылу сизелми. Шелковни- ковның директорлыгы бары рә сми кә газьдә, ягъни, икенче тө рле итеп ә йткә ндә, сү здә генә булуын бик аз кеше белә иде. Гадә ттә тө зелештә ге бө тен эшлә рне миллә те ягыннан ярым поляк, ярым швед булган Андреа исемле бельгияле бер инженер алып бара. Аның заводтагы роле кү бесенә аң лашылып җ итми. Шелков- ников белә н Андреаның эш кабинетлары да янә шә урнашкан булып, ике арада ишек тә бар иде. Берә р ә һ ә миятле эш кә газенә кул куярга кирә к булса, Шелков- ников иң элек анда Андреаның карандаш белә н билгелә нгә н шартлы тамгасы бармы-юкмы икә нлеген тикшерә һ ә м шул тамга булса гына, кә газьне раслап яки кире кагып, имзасын сала иде. Киң ә ш-табыш итә ргә вакыт калмаган ашыгыч очракларда исә Шелковников, йө зенә борчылулы бер чырай чыгарып, йомышчы кешегә вә карь белә н генә ә йтеп куя: — Гафу итегез... сезнең белә н аң лашырга һ ич вакытым юк... эшем муеннан.. » Йомышыгызны Андреа ә фә ндегә сө йлә п бирегез дә, соң ыннан ул миң а язып кертер, шуннан хә л итә рбез, — ди. Андреаның идарә алдында эшлә гә н хезмә тлә ре санап бетергесез. Заводның беренче хуҗ аларын бө лгенлеккә тө шергә н мә шһ ү р проект та тулысың ча аның башында туган бер нә рсә икә н. Соң ыннан бу интриганы ул яшерен һ ә м нык кулы белә н ахырынача ү тә п чыккан. Аның завод эшенә кагылышлы проектлары да искиткеч гади, тө гә л, шул ук вакытта фә ннең соң гы казанышларына нигезлә нгә н була иде. Ул барлык Европа теллә рен белә һ ә м, — инженерлар арасында сирә к очрый торган хә л, — фә ннең башка ө лкә лә рендә дә яхшы ук хә бә рдар кеше иде. Станциягә җ ыелган халык арасында чахотка белә н авыручыларныкыдай чандыр гә ү дә ле, карт маймылныкыдай ямьсез йө зле шул бер кеше генә ү зен гадә ттә гечә тыныч тотты. Ул һ ә ммә сеннә н дә соң рак килгә н һ ә м хә зер, таушалган, киң, салынкы чалбарының кесә лә ренә ике кулын терсә к тиң ентен батырып тыккан килеш, аерылмас сигарасын чә йнә штерә -чә йнә штерә, платформа буйлап ә крен генә арлы-бирле йө ренеп тора иде. Аның галим кеше һ ә м кө чле ихтыярлы авантюрист икә нлеген ачык сиздергә н акыллы соры кү злә ре шешенке кү з кабаклары астыннан, һ ә рвакыттагыча, тө бә леп, искит- мә ү чә н бер битарафлык белә н карап торалар иде. Зиненко гаилә сенең вокзалга тө шү енә беркем дә гаҗ ә плә нмә де. Ни ө чендер һ ә ммә кеше аларны завод тормышының аерылгысыз бер кисә ге итеп санарга кү неккә н иде. Зиненко кызлары кү ң елсез тынлыкка чумган ярым караң гы һ ә м салкын станция залына ү злә ренең гайре табигый кө лү -шаркылдаулары белә н ниндидер бер җ анлылык кертеп җ ибә ргә ндә й булдылар. Шундук аларны тик торудан алҗ ыган яшьрә к инженерлар чолгап алды. Кызлар да, һ ә рбер һ ө җ ү мне кире кайтарырга ә зер торган гадә ттә ге кыяфә тлә ренә кереп, чытлыкланып, уң га-сулга уен-кө лке-— һ ә ммә сен инде кү птә н туйдырып бетергә н кү ң елсез шаяртуларын сибә ргә тотындылар. Тә бә нә к буйлы, тиктормас тере хә рә кә тле Анна Афанасьевна ү зенең ыгы-зыгылы кызлары арасында борчылып, кайгыртып йө рү че чебеш анасын хә терлә тә иде. Узган кө ннең -ярсулы киченнә н ■ соң тә мам арып- талып, бө тенлә й диярлек авыруга сабышкан Бобров станция залының аулак бер почмагында ялгызы утыра һ ә м бертуктаусыз тә мә ке тарта иде. Зиненколар гаилә се ишектә н кереп, шаулашып-гө рлә шеп ө стә л тирә ли утырышкач та, Андрей Ильичның кү ң елендә томанлы гына булып берьюлы ике тө рле хис дулкыны кү тә релде. Бер яктан, Зиненколарның шулай, аның уенча, ә дә псез рә вештә монда килеп керү е ө чен ул чын-чыннан оялды, башка берә ү кичерергә тиешле ү тергеч, газаплы оялу белә н оялды. Икенче яктан, Нинаны кү ргә ч, аны шатлык хисе билә п алды. Атта кызу килү дә н бит алмалары алсуланган, кү злә ре очкынланып янган ыспай киемле Нина аң а бу юлы, — гадә ттә, гел шулай була бит ул, — хыялында йө рткә н Нинага караганда да матуррак, сө йкемлерә к булып кү ренде. Аның алҗ ып, телгә лә неп 6'еткә н авыру кү ң елендә кинә т кенә тү зеп булгысыз бер телә к — кыз кешенең исерткеч саф мә хә ббә тендә яну, ә ү вә лгечә иркә лә нү һ ә м шулар эчендә тынычланып калу телә ге кабынды. Бобров Нина белә н кү решү җ аен эзли башлады. Ә мма кыз ә ле һ аман ике яшь студент белә н мә шгуль иде. Тау институтында укучы бу студентлар бер-берсен бү лә -бү лә кызга нә рсә дер сө йлилә р, аны кө лдерергә тырышалар иде. Нина, ә лбә ттә, кө лә, башка вакытларга караганда да чытлыкланыбрак, энҗ е тешлә рен елтырата-елтырата, кү ң елле итеп кө лә. Шулай да ул £ > ерме, икеме тапкыр Бобровка кү з ташлап алды. Аның аз гына ө скә таба дугайланып килгә н кашларында ниндидер яшерен, лә кин мә керсез бер сорау бар кебек тоела иде. Якындагы станциядә н поезд кузгалып китү ен белдереп, платформада сузып-сузып звонок шылтырады. Инженерлар арасында шундук ыгы-зыгы башланды. Андрей Ильич ү зенең почмагыннан кө лемсерә п карап торды: егермедә н артык кешене, ә йтерсең лә, берьюлы бер ү к тө рле курку хисе билә п алды, йө злә р кинә т җ итдилә нде, сү релде, куллар кү негелгә н хә рә кә т белә н тиз генә сюртук тө ймә лә рен сыпырып узды, галстук, фуражкаларны капТпады, кү злә р платформадагы звонокка тө бә лде. Озакламый залда берә ү дә калмаган иде инде. Андрей Ильич платформага' чыкты. Егетлә ре ташлап киткә н туташлар аптыраган кыяфә ттә ишек тө бендә, Анна Афанасьевна тирә сендә ө елешкә ннә р. Нина, Бобровның ү зенә тө бә лгә н кү з карашын тоеп, борылып басты да, аның япа-ялгыз сө йлә шергә телә вен аң лагандай, царшысына китте. — Исә нмесез. Бү ген сезнең бө тенлә й чыраегыз юк. Авырыйсызмы ә ллә? — дип сорады ул һ ә м яратып, каты итеп аның кулын кысты да җ итди, ягымлы кү злә ре белә н кү злә ренә текә лде. — Кичә сез нигә бик иртә китеп бардыгыз? Хә тта саубуллашмадыгыз да! Берә р нә рсә гә ачуыгыз килдеме ә ллә? — Килде дә, килмә де дә, — диде Бобров, елмаеп. — Юк, килмә де, ачуланырга минем бернинди хакым юк ич. — Ачуланырга телә сә кемнең хакы бар анысы. Бигрә к тә ул ү зенең фикеренә колак салучы кеше барын белсә. Шулай да ни ө чен ачуыгыз килде? — Белә сезме нә рсә, Нина Григорьевна, — диде Бобров, кинә т кенә кыюлыгы арта баруын тоеп. — Кичә, сезнең белә н балконда утырганда, —исегездә ме? — мин ёерничә минут эчейдә Искиткеч бер лә ззә т кичерДеМ. Шунда мин аң лап алдым: ә гә р телә сә гез, сез мине дө ньяда иң бә хетле кеше итә алыр идегез... Аһ, нә рсә гә куркып, сузып торам соң ә ле... Сез ү зегез дә белә сез бит, аң лыйсыз, кү птә н белеп торасыз: мин... Ул сү зен ә йтеп бетермә де... Кыюлыгы кинә т кенә сү релеп калды. , — Сез нә рсә... ни булды? —дип, юри аң ламагандай, кабатлап сорады Нина, лә кин тавышы, ихтыярыннан тыш, кө тмә гә ндә калтыранып чыкты, һ ә м ул кү злә рен тү бә н тө шерде. Ул, ә лбә ттә, Бобровның «яратам» дип ә йтү ен кө ткә н иде. Кызлар ү злә ре яратамы, юкмы — барыбер, лә кин егетлә рнең «яратам» диюлә ре ал арны һ ә рвакыт чиксез куандыра, йө рә клә рен дө п-дө п тибә ргә мә җ бү р итә. Нинаның бит алмалары җ иң елчә агарынып китте. — Хә зер тү гел... соң ыннан, — диде Бобров, буталып, тотлыгып. — Кайчан да булса бү тә н бер вакытта, бү тә н шартларда ә йтермен ә ле... Тик хә зер тү гел, алла хакы ө чен, кыстамагыз, — дип ө стә де ул, ялварып. — Ярый алайса. Шулай да, нә рсә ө чен ачуланган идегез соң сез? — Нә рсә ө ченме?.. Ә леге шул берничә минутлык лә ззә т кичергә ннең соң ында мин аш бү лмә сенә... ничек дип ә йтергә... кү ң елем нечкә ргә н бер халә ттә барып кердем... Барып керү емә... — Барып керү егезгә, Квашнинның кү пме акча алуы турындагы сү зне ишетеп, сезнең кү ң ел сү релде дә калды, шулаймы? — диде Нина, акылга сай хатын-кызларда да очрап куя торган инстинктив бер сизенү белә н. — Шулай бит? Мин дө рес ә йттем бит? — Ул Бобровка таба борылып басты һ ә м аны тагын да ү зенең сихерле, иркә кү з карашында коендырды, — Йә, яшермичә сө йлә п бирегез. Дус кешедә н бернә рсә дә яшерен-батырын булырга тиеш тү гел. Ө чме, дү ртме ай элек, зур бер компания белә н елга-* да кө ймә дә йө ргә ндә, җ ә йге җ ылы тө ннең гү зә ллегенә тә мам ә сә рлә нгә н, кү ң еле йомшарган Нина Бобровка ү зара мә ң гелек дус булырга тә къдим ясаган иде. Бобров моны ул чакта бик җ итди кабул итеп, шуннан соң алар атна буена бер-берсен гел «дустым» дип кенә атап йө ргә ннә р иде. Нина ү зенең гадә ттә гечә назлы тавышы белә н, ашыкмыйча һ ә м серле итеп, «дустым» дип эндә шкә ндә, Бобров тетрә неп китә, йө рә ге рә хә т бер ашкыну белә н дө п-дө п тибә ргә тотына иде. Хә зер ул шушы килешү не исенә тө шерде һ ә м авыр сулап куйды. — Яхшы, «дустым», сө йлә ве гә рчә авыррак булса да, мин сезгә дө ресен ә йтә м. Сезгә карата миндә ниндидер капма-каршылыклы, газаплы бер тойгы яши. Кайсыбер минутларда мин сезнең бер сү зегездә н дә, хә тта бер кү з карашыгыздан гына да ү земне чиксез бә хетле итеп тоям! Аһ, андый нечкә тойгыларны сү з белә н ә йтеп буламыни?.. Шулай да, ә йтегез ә ле, моны сез ү зегез дә сизенә идегезме? — Сизенә идем, — диде Нина, ярым пышылдап, һ ә м, серле шуклык белә н, калтыранган керфеклә рен тү бә н тө шерде. — Ә аннан соң... аннан соң кинә т кенә, кү з алдымда ук, сез гади бер провинциаль туташка ә верелә сез дә, кыланып, чытлыкланып, ниндидер эчпошыргыч, таушалып беткә н сү злә р сө йли башлыйсыз... Ачыктан-ачык ә йтү ем ө чен ачуланмагыз... Минем ө чен артык газаплы булмаса, мин боларны сезгә сө йлә п тә тормас идем... — Мин монысын да сизендем... — Менә кү рә сез... Миһ ербанлы, саф кү ң елле, сизгер булуыгызга мин гел ышана идем бит. Алайса ни ө чен сез һ ә рвакыт хә зерге кебек булырга телә мисез? Нина янә Бобровка таба борылып басты, хә тта аның кулына орынырга телә гә ндә й бер хә рә кә т тә ясап алды. Бу вакытны инде алар платформаның кешесез очында арлы-бирле килә п сарып йө ренә лә р иде. — Сез мине беркайчан да аң ларга телә мә дегез, Андрей Ильич, — диде Нина, шелтә белә н. — Сез бик нервлы, сабырсыз, тынычсыз кеше. Миндә ге яхшы якларны сез артык зурайтып җ ибә рә сез, шул ук вакытта мин яшә гә н мохитка хас нә рсә лә рне җ ен ачуы белә н кире кагасыз. Ә бит мин бү тә нчә була алмыйм. Бү тә нчә булырга тырышу ү зе ү к кө лке тоелыр, -безнең гаилә нең иминлеген бозар иде. Мин артык кө чсез кеше; ниндидер кө рә ш ө чен, мө стә кыйль тормыш алып барыр ө чен, дө ресен ә йтим, сә лә тле кеше тү гел мин... Башкалар кая барса, мин дә шунда барам, бө тен нә рсә гә аларча карыйм, бө тен нә рсә турында аларча фикер йө ртә м. Ү земнең шундый гадә ти кеше икә нлегемне аң ламыйдыр дип уйламагыз... Лә кин бү тә ннә р белә н аралашканда мин бу гадә тилегемне сизмим, ә менә сезнең белә н... Сезнең белә н 'булганда, бө тенлә й каушап калам, чө нки... — ул тотлыгыбрак торды, -— ярар инде, ә йтсә м ә йтим... чө нки сез бө тенлә й икенче тө рле кеше, чө нки сездә й кешене минем ә ле беркайчан да очратканым юк... Нина ү зенең сө йлә гә ннә ренә ү зе ү к ышана язды. Кө зге кө ннең дә ртлә ндергеч саф һ авасы, вокзал ыгы-зыгысы, ү зенең чибә рлеген һ ә м Бобровның гашыйк- ларныкыдай назлы кү з карашын, тою — боЛар барысы да аны тә мам исертте, кү ң елен нечкә ртеп, йомшатып җ ибә рде. Тиз тә эсирлә нү чә н табигатьле кешелә р мондый вакытларда ү з-ү злә рен белештермичә, илһ амланып, сихерле итеп ялганлый торган булалар. Рухи ярдә мгә сусаган кызый ролен шундый оста уйнавы ө чен ү з-ү зенә сокланган Нинаның Бобровка ягымлы сү злә р ә йтә се килде. — Белә м, сез мине кыланчык дип уйлыйсыз... Зин-. һ ар, акланып маташмагыз... Килешә м, моң а мин ү зем сә бә пче... Мә сә лә н, мин еш кына Миллер белә н сө йлә шеп утырам, кө лә м, шаярам. Тик шул тал фә рештә сен ничек җ енем сө ймә гә нне белсә идегез! Яки теге ике студент... Ир кешенең ү з чибә рлегенә гашыйк булуы ү зе генә дә кү ң ел кайтаргыч нә рсә... Ышанырсызмы-юкмы, тик сә еррә к булса да ә йтим: ямьсез ирлә р миң а кү брә к ошый тө шә. Иң назлы тавыш белә н ә йтелгә н бу сү злә рне ишеткә ч, Бобров сагышлы гына уфлап куйды. Аһ, чә нечкеле юату сү злә ре! Хатын-кыз авызыннан кү пме ишетте инде ул аларны! Хатын-кыз ү зенә кү з атып йө рү че ямьсез ирлә рне шундый сү злә р белә н юатудан беркайчан да баш тартмый шул. — Мин дә кайчан да булса сезгә бер ошармын ә ле дип ө метлә нә алам икә н алайса? — диде ул, шаяртулы, лә кин ү з-ү зеннә н ачы кө лү сизелеп торган аянычлы тавыш белә н. Нина ү зенең арттырыбрак җ ибә рү ен абайлап алды. — Менә бит сез нинди, валлаһ и. Сезнең белә н иркенлә п сө йлә шеп тә булмый. Нигә сез гел комплиментлар ә йткә нне генә кө тә сез, хө рмә тле ә фә ндем? Оялыгыз!.. Аптырабрак калуына ул ү зе дә беркадә р оялды, ахры, сү зне икенчегә бору ө чен, шаяру катыш талә пчә ң тавыш белә н; — Ягез, бү тә н шартларда сез миң а нә рсә ә йтмә кче идегез? — дип сорады. — Хә зер ү к җ авап бирегез! — Белмим... хә теремдә юк, — диде дә рте сү релә башлаган Бобров, тотлыгып. — Алайса хә терегезгә тө шерим, серле дустым. Сез кичә ге кө н турында сө йли башладыгыз, аннары ниндидер искиткеч минутлар кичерү егез турында, минем, имеш, нә рсә дер сизенү ем турында ә йттегез... Лә кин нә рсә икә нен ә йтеп бетермә дегез... Хә зер менә, рә хим итеп, , шуны сө йлә гез. Мин талә п итә м, ишетә сезме!.. - Ул кө лә ч кү злә ре белә н серле итеп Бобровка карады. Бу кү з карашында шаян хә йлә кә рлек тә, вә гъдә дә, мө лаемлык та бар иде... Бобровның йө рә ге рә хә т бер тойгыдан кысылып куйды, һ ә м аң арда яң адан ә ү вә лге тә вә ккә ллеге кире кайткандай булды. «Белә торып, ачыктан-ачык ә йтү емне ү зе тели», — дип уйлады ул, батырлыгын җ ыеп.
|
|||
|