3. Жоғары (Х-ХІ) сыныптардағы тарихи-әдебиеттік курстың базалық білім курсымен (Ү-ІХ) байланысы

3. Жоғ ары (Х-ХІ) сыныптардағ ы тарихи-ә дебиеттік курстың базалық білім курсымен (Ү -ІХ) байланысы

Сабақ та ө тілетін кө ркем шығ арманы алдын-ала жоспарлаудың оқ ушының жү йелі ә деби-эстетикалық тү сінігін қ алыптастырудағ ы рө лі. Кү нтізбелік, тақ ырыптық, сабақ жоспарларын жасау ә дістемесі. Тақ ырыптық жә не сабақ жоспарларының қ ұ рылымы. Сабақ тү рлері. Жаң а сабақ, қ айталау, тексеру, бекіту сабақ тары. Дә стү рлі емес сабақ тар: экскурсия, баспасө з, сайыс, дуэт, кітапханалық, мұ ражайда ө тетін сабақ тар, т. б. мұ ғ алімнің сабақ қ а ә зірлігіне қ ойылатын талаптар.

Ә дебиет оқ улық тары мен оқ у қ ұ ралдары. Олардың педагогикалық -психологиялық, оқ ыту ә дістемесі ғ ылымдарының соң ғ ы жетістіктеріне сай жетілдіріліп, толық тырылып отыратыны.

Емтихан билеті № 15

1. «Тұ лғ а», «адам», «индивид», «даралық » ұ ғ ымдары жә не олардың арақ атынасы.

. «Тұ лғ а», «адам», «индивид», «даралық » ұ ғ ымдары жә не олардың арақ атынасы. Антропология (грекше - «antropos» - адам) – адам туралы ғ ылым. Ол адамның шық қ ан тегін жә не оның барлық кезең де бірдей даму типін зерттейді. Антропологияда адамды салыстырмалы кең кө лемде, ә рбір адамның жеке ә рекеттерін зерттейді: жыныстық, жастық, конституциялық, қ ызметтік, этникалық жә не нә сілдік. Адам – қ оғ ам мү шесі. Адамның, адам болып қ алыптасуы жә не оның ө мірі қ оғ амдық ұ йымда ө теді. Ең бек пен қ оғ ам – адамның тіршілігі мен жағ дайының негізі, оғ ан ә леуметтік тарихи жағ дайлар ә сер етеді. Антропологиялық зерттеулердің нә тижелері педагогикада, психологияда, т. б. ғ ылымдарда ө те кең жә не жиі қ олданылады. ХІХ ғ асырдың екінші жартысында жарық кө рген К. Д. Ушинскийдің «Педагогикалық антропология» атты ең бегі педагогиканың алтын қ орына қ осылғ ан туындылардың бірі болды. К. Д. Ушинский ө з ең бегінде: «Тә рбиені жетілдіре отырып, адамдардың дене, ақ ыл-ой кү шін белгілі дең гейден ә рі жалғ астырып, кө теріп тастауы мү мкін. Қ алай болса да, адам да жә не тә рбиенің жоғ арғ ы мұ раты, тағ ы да ерекше кү ш тауып, межелі мақ сатқ а жетуге жол табуы тиіс» – деп кө рсетті. Тұ лғ а», «адам», «индивид», «жекелік» ұ ғ ымдарына тү сінік Адам қ оғ амнан тыс ө мір сү ре алмайды. Ө йткені ол айналасындағ ылармен қ арым-қ атынас жасау процесінде ғ ана қ алыптасады, қ оғ амдық тә рбие арқ ылы адам белгілі мазмұ нғ а ие болады. Адам санасының дамуы қ оғ амның дамуымен байланысты. Қ оғ амнан тыс адам ө мірінің болуы мү мкін емес. Жаң а туғ ан нә ресте «адам» деп аталғ анымен, «тұ лғ а» деген атқ а кө пке дейін ие бола алмайды. Тұ лғ а – адамның бойындағ ы ә леуметтік қ асиеттер, сапалар, белгілі бір іс-ә рекет тү рімен айналысатын, қ оршағ ан ортағ а деген ө зінің қ атынасын мойындайтын жә не ө зінің дара ерекшеліктері бар нақ ты адам жә не қ оғ амның саналы мү шесі, ө мірге ө зіндік белгілі бір кө зқ арастары, қ арым-қ атынастары бар, жеке моральдық талаптары, ө зіндік психологиялық қ асиеттері бар жан иесі. Тұ лғ а – ә леуметтік индивид. Жеке тұ лғ а - ә леуметтік қ атынастар мен саналы іс-ә рекеттердің субъектісі ретіндегі индивид. Адам қ асиетін тү сіндіретін тағ ы бір ұ ғ ым – индивид. Бұ л сө з латын сө зінен алынғ ан жә не оның қ азақ ша баламасы – жекелік. Индивид – адамзат тұ қ ымының еш қ асиеттері ескерілменген бір ө кілін білдіреді. Бұ л орайда ә рбір адам – индивид. Жеке тұ лғ а – қ оғ амдық индивид, біліктіліктің, қ ызметтің жә не сө йлесудің субъектісі. Индивид - туа біткен жә не даму процесі кезінде жинақ талғ ан қ асиеттің жиынтығ ы. Индивидтің негізгі қ асиеттері: белсенділігі, біртұ тастылығ ы, тұ рақ тылығ ы, қ оршағ ан ортамен тек ө зіне тә н қ арым-қ атынас жасауы. Индивид - адамның белгілі бір текке қ атынасын кө рсетеді, сол тектің табиғ и жә не ө зіндік қ асиетін іске асырушы болып табылады. Индивид - биологиялық қ ажеттіліктің жиынтығ ы. Ә леуметтендіру – мә дени элементтерді тү сіндіру, ә леуметтік мұ раттар мен қ ұ ндылық ты игеру негізінде жеке тұ лғ а қ асиеттерін қ алыптастыру. Ә леуметтік бейімделу индивидтің қ оршағ ан орта жағ дайларына ың ғ айлануы болса, ал ә леуметтік кемелдену ө зінің іс-ә рекетін жү зеге асыру, тә ртіптің қ арым-қ атынаста тұ рақ тылығ ы, тұ лғ аның ө зі туралы пікірі, ө з-ө зіне бағ а беруі. Ә леуметтік бейімделу мен ә леуметтік кемелдену міндеттерінің шешімі: егер, ізгілікті орта болса, «барлығ ымен бірге болу» жә не «ө зімен-ө зі болу» мотивтерімен, уә ждік қ ажетсінумен реттеледі.

⇐ Предыдущая 17 18 19 20 212223 24 25 26 Следующая ⇒