Қазақстан Экономиканы соғысқа бейімдеп қайта құру. ІІд.ж.соғыс.

Соғ ыстың басталуына байланысты ел экономикасын соғ ыс жағ дайына бейімдеу басталды. Республика экономикасы ә скери бағ ытқ а кө шірілді (милитарландырылды).

Бейбіт мақ саттарғ а жұ мсалатын қ аржы мейлінше қ ысқ артылды.

Кө птеген кә сіпорындар қ орғ аныс ө німдерін шығ ара бастады.

Ө скемен қ орғ асын – мырыш комбинаты, Қ арағ анды кө мір шахталары сияқ ты соғ ысқ а қ ажетті ө німдер шығ аратын ө неркісіп қ ұ рылыстарын салып аяқ тады. Соғ ыс жү ріп жатқ ан жерлерден жә не майданғ а жақ ын аймақ тардан 220 завод пен фабриканы, кә сіпорындары Қ азақ станғ а кө шіру жү ргізілді.

Ө неркә сіптерді Қ азақ станғ а кө шіру екі рет жү ргізілді:

1. 1941жылдың аяғ ы мен 1942 жылдың басы;

2. 1942 жылдың кү зінде ө неркә сіп орындары, кә сіпорындар, негізінен, Москва, Ленинград облыстарынан, Украина, Белорусь жерлерінен ә келінді.

Кө шіріліп ә келінген 54 завод пен фабрика тамақ ө неркә сібі халық комиссариатының қ арамағ ында болды. Жең іл жә не тоқ ыма ө неркә сібінің 53 кә сіпорны кө шіріліп ә келінді. Республикада аяқ киім саласының қ уаты 12 есе, былғ ары саласының қ уаты 10 есе ө сті.

Москва қ аласы жә не Москва облысынан кө шірілген кә сіпорындар: Москва авициация жасау заводы, Урюпа етконсерв заводы, Дзержинский атындағ ы электротехника заводы, Москва рентген заводы, № 3 Александр радио заводы, С. Орджоникидзе атындағ ы механика заводы т. б. Жалпы Қ азақ станда Москва қ аласы мен облысынан кө шірілген 40 завод орналастырылды.

Украинадан Қ азақ станғ а кө шіріліп ә келінген кә сіпорындар: Харьков электротехника заводы, Подольск механика заводы, Запорожье ферроқ орытпа заводы, Днепропетровск вагон жасау заводы т. б. Украина ККС – інен Қ азақ станғ а 70 ө неркә сіп орны мен жабдығ ы ә келінді.

Қ азақ КСР – не ә келінген ө неркә сіптер мен фабрикалар, кә сіпорындар, Алматы, Қ арағ анды, Шымкент, Петропавл, Семей, Ақ тө бе, Орал қ алаларында орналастырылды.

Ә рине, Қ азақ станғ а ә келінген кә сіпорындар ө те қ иын жағ дайда жұ мыс істеді. Ө неркісіп орындарымен бірге Қ азақ станғ а майдан ө ң ірінен кө птеген мамандар да кө шірілді. Мысалы, тек қ ана Домбасстан 3200– ге жуық шахтер, 2000– дай қ ұ рылысшы келді. Майдан ө ң ірлерінен келген инженер– техниктер саны 700 – дай болды.

Қ азақ стан КСРО – ның негізгі ә скери - ө неркә сіп базасына айналды. 1942 жылы Одақ та ө ндірілген қ орғ асынның 85 % - ын, кө мірден 18 % -ын, молибденнің 60 % - ын, оқ танды мұ найдың 1 млн тоннағ а жуығ ын берді.

1942 жылы 21 тамызда кеншілер ең бегіне ү демі – кесімді ақ ы тө леудің жаң а жү йесі енгізілді.

1942 жылы 24 тамызда Мемлекеттік Қ орғ аныс Комитетінің «Қ арағ анды кө мір алабында кө мір ө ндіруді арттыру жө ніндегі шұ ғ ыл шаралар туралы» қ аулысы шық ты. Облыстың жә не ауданның ең беккерлері Қ арағ анды шахталарын қ амқ орлық қ а алу жө нінде патриоттық қ озғ алыс бастады. Шахтерлерді азық – тү лікпен қ амтамасыз ету, шахталарда тұ рақ ты жұ мыс істеу ү шін адамдар жіберу, Қ арағ анды облысындағ ы 30 желісі 3 есе, оқ ушылар саны 5 есе кө бейді. 1943 жылы забойлар желісі кө бейіп, жер астында екінші Қ арағ анды пайда болды. Мұ найлы аудандарғ а кө мек кө рсетілді. Атырау мұ най ө ң деу заводын, Каспий – Орск мұ най қ ұ бырын салу ү шін қ уатты қ ұ рылыс ұ жымы ұ йымдастырылды. Ембіге Ә зірбайжаннан 400 маман мен жұ мысшылар келді.

⇐ Предыдущая 27 28 29 30 313233 34 35 36 Следующая ⇒