Мөнир ҠУНАФИН 3 страница

Ө сө нсө кө нгә, иртә гә һ ен ә сә һ енең ун ете саҡ рымда ятҡ ан Поляковка дауаханаһ ынан ҡ айтырын иҫ енә тө шө ргә с, тә ү ҙ ә шытып йомшарып бө ткә н картуфты ә рсеп, табала ҡ ыҙ ҙ ырҙ ы. Тик барыбер тамағ ына аш барманы. Сә й тә млә не, ауыҙ ы тә м тойманы. Шунан, тир сыҡ һ ын, тип, йыйылып киткә н һ ауыт-һ абаны йыуып, ө ҫ тә л тирә һ ен йыйыштырҙ ы, ике яҡ тың да иҙ ә нен ялтыратып һ ө ртө п сыҡ ты. Унан һ арай артындағ ы оло баҡ сағ а сығ ып бә рә ң ге утап маташты. Эҫ егә ә лһ ерә п инеп ятҡ айны, ҡ олағ ына тә ү ҙ ә музыка тауышы салынды, шунан тү бә лә себендә р оса башланы, улары аҡ тө ҫ кә инеп, бә лә кә й генә аттарғ а оҡ шап китте. Тирә -яҡ ҡ а һ ибелеп сабышалар. Ялдары, ҡ ойроҡ тары елгә елберҙ ә гә н байраҡ мы ни, тегелә й-былай һ уғ ыла. Ат тигә не шайтан балалары тү гелме? Оҙ о-он ҡ ойроҡ ло. Шамил һ икереп килеп ултырҙ ы. “Инә ң де… шайтандар кү рерлек хә лгә етсе ә ле. ” Ҡ олағ ын ҡ аплап ултырҙ ы, музыка тынманы. Шуныһ ы ҡ ыҙ ыҡ – ниндә й кө й иҫ енә тө шә, шул моң ағ ыла башлай. Хет заказ буйынса тың ла. Тә ү ҙ ә рә хә т ине Шамилғ а, хатта ҡ ушылып кө йлә п тә ҡ араны. Дә ртлерә генә бейеп тә маташты.

Тып-тын ө йҙ ә башын һ елкә -һ елкә бейеп, ниҙ ер мығ ырҙ ап йө рө гә нендә ҡ айтып инде лә ә сә һ е. Йыйыштырылғ ан ө йө н кү реп һ ө йө ндө, улы ла айныҡ икә н. Кә йефе кү тә ренке. Ә сә һ ен кү ргә с, Шамил бейеү енә н шып туҡ таны, ҡ апыл уң айһ ыҙ ланып китте:

– Кү ршелә рҙ ең аҡ ырғ ан музыкаһ ына һ елкенеп, ҡ айтҡ аның ды ла һ иҙ мә й ҙ ә ҡ алғ анмын, ә сә й. Иртә гә сығ аралар тей инең тү гелме?

– Ылау тура килгә йне, һ ораным да ҡ айттым.

– Иртә гә ү ҙ ем Радуловты егеп барып алыр инем ә ле.

Радулов тигә не – һ игеҙ йә шлек алашаһ ы инде. Етеҙ ү к булмаһ а ла, йө ккә талымһ ыҙ уның аты. Иң яҡ ын дуҫ ы ла, йә ндә ше лә. Ә ле ҡ ырҙ а, урманда йө рө й. Сә сеү ү тте, бесә нгә йыраҡ – ыуыҙ ү лә н менә н һ ыйланып ял итер, ҡ оро ерҙ ә ятып тулар мә ле уның.

Борон-борондан, Ташлыйылғ а ауылы урман тө пкө лө ндә булғ ас, бында йорт һ айын һ ә р саҡ ат булды. Хә ҙ ер генә дилбегә не рулгә алыштырыусылар кү бә йҙ е. Ҡ олас етмә ҫ бү рә нә лә рҙ е лесовоздар йә кө слө -кө слө айғ ыр-бейә лә р генә һ ө йрә й алды. Ул саҡ йү нһ еҙ ат та булманы, оҡ шаманы икә н, ялан яғ ына һ аттылар. Берә йһ енең аты йө к тарта алмаһ а, кеше кө лдө рмә был колхоз атың менә н, тип оялталар ине хатта. Шул аттар араһ ында ү ҫ те Шамил да. Уларҙ ан һ ис ҡ урҡ маны. Был тарафтарғ а ҡ ом-таштан юлдар һ алынып, ең елерә к техникалар килә башлағ ас та, ҡ айһ ы бер ү ҫ мерҙ ә р аттан тө шө п шул машина-матайҙ арғ а ултырыуҙ ы хуп кү ргә ндә лә, Шамил барыбер кө нө н аттар янында ү ткә рҙ е. Тиҫ терҙ ә ре араһ ынан: «Урамдағ ы айғ ыр беҙ ҙ е һ ең гә ҙ ә ткә нсе тешлә й, ә һ иң ә теймә йә сә к ул, ә йҙ ә йү гә нлә п, егеп бир ә ле», – тип килеү селә р ҙ ә була торғ айны. Ат ҡ ото, ат сихыры, улай ғ ына тү гел, арбау кө сө бар ине Шамилда. Ысынлап та, тың лашмағ ан уҫ ал айғ ырҙ арҙ ы ла тың лата ала торғ айны ул. Аҡ буҙ ат телен аң лар ө сө н Шамил кеү ек ҡ уш йө рә кле ир-егет һ ә м ат йә нле булырғ а кә рә к, тип ҡ уя ине уның тураһ ында кү пте кү ргә н ағ айҙ ар.

Леспромхоз бө ткә с, арбауы ла, аламаһ ы ла бергә ҡ ушылды ла ҡ уйҙ ы. Һ ис кемгә кә рә ге юҡ хә ҙ ер уның. Янында ярай ҙ а дуҫ тары бар, Радуловы – кү ң ел йыуанысы. Леспромхоздан ҡ алғ ан бер ҡ омартҡ ы уныһ ы ла. Янғ ан ҡ омартҡ ы.

Ете йыл элек ү ҙ ә к һ аналғ ан Поляковкала райондың оло байрамын ү ткә ргә йнелә р. Шунда ат сабышына Ташлыйылғ анан да бер нисә атты бә йгегә сығ арырғ а булдылар. Шамилғ а ү ҙ енең эштә ге Бө рлө гә н исемле бейә һ е менә н ярышырғ а ҡ ушылды. Бейә тиһ ә ң, баһ аһ ы тө шө р, торғ аны осорғ а ә ҙ ер ҡ арсығ а ине ул. Ү ҙ е буйсан, оҙ он ботло, йоп-йоморо бейек осалы. Иң енә менергә баҫ ҡ ыс кә рә к хатта. Тороҡ яллы, ҡ арсығ а тү шле, тиҙ ә р улар хаҡ ында. Шамилды бик ү ҙ итте ул, йыраҡ тан кү ргә с тә, ҡ алын ирендә рен ҡ алтыратып, яғ ымлы ғ ына ө н сығ ара ине. Ҡ атын-ҡ ыҙ затынан шул, тыйнаҡ та булды. Алдына һ алғ ан һ олоно һ ис ҡ асан тү ккелә мә ҫ, ашығ ып, кү нә ккә тотанаҡ һ ыҙ һ онолмаҫ.

Ә бә йге тиһ ә ң, ниндә й зат булғ андыр, бер-ике кө н алдан белә ине. Элек ауылда ү ҙ -ара ат сабыштырып толпарың менә н маҡ таныу ғ ә ҙ ә те бар ине бит. Шул ваҡ ыттарҙ а һ ис һ ынатманы Бө рлө гә н. Кә ртә буйлап муйынын бө гә биреп, тү бә н ҡ арап ҡ ына юрта башлай, тояғ ынан тупраҡ -балсыҡ оса, ерҙ ә р һ елкенеп ҡ ала. Ҡ ойроғ о, ә йтерһ ең, бейеп йө рө гә н ҡ ыҙ ҙ ар толомо – талпынғ ан һ айын талғ ын ғ ына тирбә лә. Тү ше ҡ айһ ылай бит, саҡ ҡ ына ҡ уҙ ғ алдымы, тарамыштары уйнап китә. Ғ ә йрә т ҡ айһ ылай, һ ай. Ҡ уҙ ғ а баҫ ҡ анмы ни, тик тора алмай ү ҙ е. Ҡ алын ирендә рен ҡ алтыратып, ү ҙ енсә йомшаҡ, иркә генә итеп ө ндә шә, шунан йә н тетрә ткес итеп кешнә п ебә рә.

Ә бә йге кө нө ндә бер ни булмағ андай тыныс ҡ ына затҡ а ә йлә нә лә ҡ уя. Ана шул ҡ арсығ а менә н китте Поляковкағ а Шамил. Бейә һ е менә н бергә тайы ла эйә рҙ е, биклә п ҡ алдырып булманы ү ҙ ен. Бө рлө гә н кешнә п бер булғ ас, алдылар ү ҙ ҙ ә ре менә н. Тегендә бә йлә рҙ ә р ә ле. Поляковкағ а бер кө н алдан барҙ ылар. Бә йгегә сығ ыр алдынан урындағ ы ит комбинаты ихатаһ ында ә леге тайҙ ы кә ртә гә индереп биклә п киттелә р. Бө рлө гә н тә ү ҙ ә кешнә п маташты ла, байрам яланына еткә с, тынысланды. Тик, бә йге башланып, аттар саба ғ ына башлағ айны, ә сә ү ҙ енең балаһ ының еҫ ен тойҙ омо, бер аҙ туҡ тап, муйынын тө рлө яҡ ҡ а һ уҙ ып-һ уҙ ып оҙ он итеп кешнә п ебә рҙ е лә башҡ а бә йгеселә р артынан тө штө. Тик шунда ғ ына Шамил арттан баяғ ы тайҙ ы шә йлә п алды. Кемдер кә ртә нең ҡ апҡ аһ ын асҡ анмы, ә ллә ү ҙ е кә ртә не һ икереп сыҡ ҡ анмы? Ә сә һ енә оҡ шап быныһ ы ла кә ү ҙ ә гә бейек, оҙ он тояҡ лы шул. Хә ҙ ер нишлә ргә? Ҡ алай ү ҙ е етеҙ саба. Бында ялан райондарындағ ы һ абантуйҙ ағ ы кеү ек тү ң ә рә клә п сабып булмай, ә кү ренеп ятҡ ан тау итә генә н бараһ ың да, аҙ аҡ уйһ ыулыҡ буйлап ү теп байрам яланына килеп сығ аһ ың. Ҡ айҙ ан килеп тапҡ ан тиһ ең ә сә һ ен, шильма. Бө рлө гә н бер саптарҙ ы ү теү гә, ни мө ғ жизә, тай ҙ а ҡ ыуҙ ырып етте. Тимә к, ә сә һ е кеү ек был да ал бирмә ҫ кә ынтыла. Тик финишҡ а тиклем ара алыҫ бит ә ле. Ө ҙ лө гө п ҡ уймаҫ мы, тыны етерме ә ле быуыны ла нығ ынып етмә гә н был мө ғ жизә нең? Шамил тө рлө уйғ а батты, тик бейә һ ен туҡ татырғ а ла ҡ урҡ ты. Ауыл намыҫ ы ла бар бит ә ле. Уйһ ыулыҡ ты ү ттелә р, алда тағ ы ике юртаҡ саба. Тай ҙ а ҡ алышмай, ө йө рҙ ә н ситтә рә к һ аман да йә нә ш килә. Ү ҙ е арығ анғ а оҡ шамай, башын баҫ ып, ҡ олаҡ тарын ҡ айсылап сабыуын белә. Бә йгелә икә нен ә ллә ул да самалаймы? Байрам яланы ла кү ренде, Бө рлө гә н уҡ тай алғ а ынтылды, ситтә килгә н тай ә сә һ енә тиң лә ште. “Һ еү, һ еү, ә йҙ ә! ”– Шамил бар кө сө нә бейә һ енә дә рт бирергә тырышты. Берә ү һ ен уҙ ҙ ылар, икенсеһ ен. Тай ҡ айҙ а, тай? Тирә -яҡ ҡ а ҡ аранып алды. Йә нә шә лә рендә кү ренмә не уныһ ы. Һ ыбайлы алғ а уҡ талғ айны, аптырап китте – ҡ ойроҡ тарын сә нсеп, тай ә сә һ е алдынан саба ине. Финишҡ а ә сә ле-ҡ олонло бергә барып инделә р. Тамашасылар хайран ҡ алып ҡ ул сапты, эйә р тү гел, йү гә н дә кү рмә гә н бер тай барыһ ын уҙ ып беренсе килһ ен ә ле. Мө ғ жизә! Халыҡ араһ ынан ү теп киткә с, янып ҡ уймаһ ын, тип Шамил бейә һ ен артабан юрттырып алып китте. Ә тай кү п тә барманы, аяҡ тарын бө клә п ятырғ а булды. Быларғ а эйә реп килгә н ауылдаштарына Шамил: “Ҡ ыуығ ыҙ, ҡ ыу, ятҡ ырмағ ыҙ, яна хә ҙ ер”, – тип лауылданы. Тай бик ө ркмә не, шулай ҙ а тороп бер-ике аҙ ым атланы ла тағ ы ятырғ а йыйынды, тағ ы ҡ ыуҙ ылар, тағ ы ла талымһ ыҙ ғ ына атланы. Шулай ятҡ ырмай атлатып йө рө нө лә р тайҙ ы, нисек тә янмаһ ын малҡ ай. Эй, ү ҙ ен маҡ танылар, бер йә шлек тай шул тиклем араны ү теп, йү герек-йү герек саптарҙ арҙ ы уҙ ып беренсе килһ ен ә ле. Килә сә ге хә т-тә р буласаҡ, тип юранылар. Тик юрауҙ ары юш килмә не. Поляковканан ауылғ а ҡ айтҡ анда уҡ ә сә һ енең артынан кө скә -кө скә эйә рҙ е, барҙ ы-барҙ ы ла туҡ тап тирә -яҡ ҡ а ҡ аранып тик торҙ о, ә сә һ е тауыш бирә башлаһ а, иренеп кенә ҡ уҙ ғ алғ ан булды. Шулай кө с-хә л менә н ҡ айтып еттелә р. Ҡ айтҡ ас та тай ятты. Ветврачтар, тө рлө ү лә ндә р эсереп, уколын ҡ аҙ ап, бер сама аяҡ ҡ а баҫ тыра алдылар ҙ а, тик осоп-уйнап йө рө гә н буласаҡ толпар уйсанғ а ә йлә нде, ә сә һ енең кешнә ү тауыштарына иғ тибарһ ыҙ ҡ ала бирҙ е. Кө ҙ гә бө тө нлә й биреште, ө ҙ лө ктө бахырҡ ай. Сабыу тү гел, һ ө йрә леп атларлыҡ та кө сө ҡ алмағ ан тайғ а кү ң елдә ре һ ү релде леспромхоз етә кселә ренең. Иткә ебә рергә булғ айнылар, Шамил ү ҙ енә һ атыуҙ арын һ ораны. Йә ллә не ул тайҙ ы. Уның һ ә лә кә тле яҙ мышында нисектер ү ҙ ендә ғ ә йеп тә тойҙ о. Шуғ а, бә йгелә рҙ ә уҡ тай осор йү не китһ ә лә, иҫ ә н булыуын телә не. Ә ле ул саҡ та леспромхоз йә шә й ине, эшендә ге уң ыштары һ ә м бә йгелә ге ең еү е ө сө н Фә хретдинов Шамилды ошо тай менә н бү лә клә нелә р. Ат йә нле егет тайҙ ы тә ү ге йыл ентеклә п ҡ араны, алдынан һ оло, икмә к, йә шел бесә н ө ҙ мә не, икенсе йылына осалары бер аҙ йоморайғ ас, кү ҙ енә нур ҡ айтҡ ас, тә ү ҙ ә менгегә ө йрә тте, аҙ аҡ тә ртә араһ ына индерҙ е. Талымһ ыҙ булды ү ҙ е, һ ә р йомошто еренә алып барып еткерҙ е, ҡ айтыр юлын юғ алтманы. Кү рә һ ең, яҙ мышына буйһ оноуы ла шул булғ андыр, юртаҡ аттарғ а ҡ арап кешнә мә не лә, башын баҫ ып арба йә сана һ ө йрә ү ен белде. Шамилғ а уның менә н рә хә т ине. Ул йә ндә шкә ә йлә нгә йне. Исемен дә ү ҙ е яратып ҡ ушты: ”Радулов”.

Ут ү ткә с, телевизор ҡ арарғ а ә ү ә ҫ лә неп алды ташлыйылғ алылар. Бигерә к тә хоккейҙ ы яраттылар, ү ҙ ебеҙ ҙ ең “Салауат Юлаев” ө сө н сә срә п китеп кө йә лә р ине. Шунда иң шә п һ ө жү мсе булғ ан Александр Радуловтың исемен тотто ла тайына ҡ ушты Шамил. Икеһ енең дә даны хә тә р, икеһ е лә етеҙ бит. Ана шул тыйнаҡ Радулов менә н иртә гә ә сә һ ен барып алмаҡ сы ине улы.

– Машина булғ ас, ат арбаһ ында дерелдә п ҡ айтҡ ы килмә не, – тине ә сә һ е. – Ниндә й яң ылыҡ тар бар? Ситдиҡ ағ ай вафат булып ҡ уйғ ан икә н.

– Эйе, ҡ уйҙ ыҡ. Кү ршелә ргә ә йтеп сығ айым ә ле, музыкаларын баҫ ып ҡ уйһ ындар, – Шамил сығ ырғ а йыйынды.

– Ниндә й музыка тей? Йә Хоҙ ай, бер ҡ ашың ҡ айҙ а булғ ан? – ә сә һ е улының йө ҙ ө нә ҡ араны. – Кү ҙ ҙ ә рең дә ҡ ыҙ арғ ан.

– Ҡ аш? – кө ҙ гө гә ҡ арағ ан да булмағ ас, уныһ ын онотҡ айны ә ле Шамил. – Эйе, Фә нил менә н ҡ ырҙ ыҡ шул. Хә ҙ ер ну… модаһ ы шулай.

– Шундай мода буламы? Ҡ ашҡ а тейгә нсе, һ аҡ ал-мыйығ ың ды ҡ ырыр инең. Эшһ еҙ лектә н ни эшлә ргә белмә йһ егеҙ. Мода, имеш, – Нә зирә апай һ ө йлә нә -һ ө йлә нә кухня яғ ына ү тте. Шамил ҡ олағ ын ҡ аплап тышҡ а сыҡ ты:

– Шул тиклем аҡ ыртмаһ алар була бит. Ә йтерһ ең, дискотека бара!

Тышҡ а сыҡ ҡ айны, кө й туҡ таны. Ҡ апыл туҡ таны. Сиң ерткә лә р сырлағ аны ишетелде. Ҡ оштар ҙ а һ айрай, ана. Кә кү к тә саҡ ыра. Шамилғ а рә хә т булып китте. Донъя ҡ алай кү ркә м! Уның ҡ апыл ашағ ыһ ы килде. Асыҡ тырғ ан икә н. Яң ынан ө йгә инде.

– Ә сә й, һ инең ҡ улың дан яһ алғ ан сә йҙ е һ ағ ындым, – ө ҫ тә л артына ултырҙ ы. – Асыҡ тырғ ан да.

– Хә ҙ ер, хә ҙ ер, улым. Утыҙ ғ а етеп килә һ ең, һ аман сабыйһ ың инде.

– Ты жива еще, моя старушка?

Жив и я. Привет тебе, привет!

Пусть струится над твоей избушкой

Тот вечерний несказанный свет.

Пишут мне, что ты, тая тревогу,

Загрустила шибко обо мне…* –тине лә ҡ абаланып, ә сә һ ен ҡ осаҡ лап алды.

– Ҡ уй ә ле, былай ҙ а кисә нә н бирле эсем боша.

– Нимә гә?

– Кем белә инде, изгегә булһ ын, тим.

Ултырып сә й эсеп алдылар. Тамаҡ ҡ а ла аш ү ткә ндә й. Ә сә й ҡ улынан һ ә р ризыҡ татлығ а ә йлә нә шул. Шамилдың ҡ апыл тағ ы ҡ олағ ына ниҙ ер ишетелгә ндә й булды.

– Аттар кешнә йме ул ә ллә, ә сә й?

– Юҡ, бер ҙ ә ул-был тауыш сыҡ ҡ андай тү гел, – ә сә кеше шулай ҙ а һ ағ айып ҡ уйҙ ы. Бая тып-тын бү лмә лә, музыка аҡ ырталар, тип ә йткә ндә й булғ айны. Бер генә ҡ ашы ҡ ырылғ ан. Ә ллә берә й тө рлө сихыр-фә лә н элә ктерҙ еме? Кү ң еле былай ҙ а артыҡ наҙ лы. Башҡ алар тау-таш араһ ында, урман-ҡ ырҙ а аунап буй еткергә ндә, был бит шиғ ыр тә млә п кенә, ат ҡ осаҡ лап ҡ ына ү ҫ те. Нескә кү ң елгә шауҡ ым тиҙ бә релеү сә н дә һ ә. Йө рә гем туланы шул, юҡ ҡ а ғ ына булмағ андыр. – Арыһ аң, ятып тор, улым.

– Йоҡ ом килә ул, ә сә й, тик ятһ ам ә ү ен баҙ арына барып етер атымды бү релә р ҡ амап бер була. Ана, ана тағ ы ат кешнә й.

– Бер ниндә й ҙ ә ат кешнә мә й, – Нә зирә апай ярһ ып китте. – Бар, ят. Йоҡ лап ҡ ара.

Шамил эске бү лмә гә инеп ятты.

– Ах шуны! Юҡ ҡ а кешнә мә й, тип ә йттем бит. Урамғ а бү релә р килгә н, – Шамил асмалы тә ҙ рә нә н генә һ икереп тө штө лә, һ арайҙ а эленеп торғ ан сыбыртҡ ыны алып шартлатырғ а, “фьют, фьют” тип һ ыҙ ғ ырырғ а тотондо. – Ҡ ара Радуловты ашарғ а килгә ндә р, китегеҙ бынан! – ныҡ итеп һ елтә неп, сыбыртҡ ыһ ы менә н урам ҡ апҡ аһ ының бағ анаһ ына һ уҡ ты, шунан нимә нелер баҫ тырып тағ ы ергә һ уҡ ҡ ыланы. Нигеҙ буйында саң ғ а кү мелеп ятҡ ан ике тауыҡ беренсе шартлауҙ ан уҡ оса-һ икерә оло дау кү тә реп, был-тирә нә н сығ ып ҡ асты. Шау-шыуғ а йү гереп килеп сыҡ ҡ ан Нә зирә апай шаҡ ҡ атты, яратҡ ан улы буш урамда, сыбыртҡ ыһ ын бушҡ а һ елтә й-һ елтә й, бушлыҡ ты ҡ ыуа ине. Ихатаны арманһ ыҙ булып бер нисә урағ ас, кү тә рмә гә килеп ултырҙ ы.

– Ҡ ара ә ле, ә й, Радуловты ашарғ а килгә ндә р. Кү рҙ ең ме, ә сә й? Ҡ ыуҙ ым, вис кенә ҡ ыуҙ ым. Бү релә р инеме, ә ллә эттә рме?

Нимә тип ә йтергә белмә не ә сә й кеше.

– Белмә йем шул… Нишлә ргә икә н? – улын ҡ осаҡ лап, уның янына ултырҙ ы. – Хамматтың сә мә йен эсеп былай ҡ отороуың мы, улым? Шайтандарың ҡ оторта шулай, – ү ҙ ен ни тиклем тыныс тоторғ а тырышһ а ла, кү ҙ енә н йә ше туҡ тамай аҡ ты Нә зирә нең. – Кү ҙ ең де асып ҡ ара ә ле, Шамил. Кү ҙ ең бит иҫ ә н, ҡ ашың ғ ына ҡ ырылғ ан. Ихатабыҙ буш та һ уң. Алашаң кү птә н яланда. Эй, Аллам. Ин ә йҙ ә.

Шамил ҡ алҡ ынып оҙ аҡ ҡ ына буш ихатағ а ҡ арап торҙ о, сыбыртҡ ыһ ын кү тә рмә аҫ тына ырғ ытты. “Ҡ ыуғ ас, хә ҙ ер буш инде”, –тине лә ә сә һ е артынан эйә рҙ е.

Ярты сә ғ ә ттә н ә леге хә л яң ынан ҡ абатланды. Шамил тағ ы ла тә ҙ рә нә н һ икереп сыҡ ты ла, кү тә рмә аҫ тынан сыбыртҡ ыһ ын эҙ лә п табып, тағ ы атын ҡ отҡ арырғ а тотондо. “Вә т, ә й, аң ламағ ас, аң ламайҙ ар бит былар”, – тип сыбыртҡ ыһ ын тағ ы һ елтә не. – Мине ашағ ыҙ, мә. Радуловты бер кемгә лә бирмә йем, анаһ ыҙ ҙ ар! ”

Нә зирә апай, кө скә тынысландырып, улын тағ ы ө йгә алып инде лә, бындағ ы “Тиҙ ярҙ ам”саҡ ыртырғ а кү ршеһ ен ебә рҙ е: “Шамил ауырый, тиҙ генә килеп етһ ен”. Медтуташ хә лде шунда уҡ аң ланы, ә сә й кешенең ҡ олағ ына ғ ына: “Белогорячка был, тиҙ арала дауаханағ а оҙ атырғ а кә рә к”, – тине.

– Ни хә лгә тө штө алтындарҙ ан-алтын ғ ына улым, – тип бө гө лө п тө штө Нә зирә.

***

– Аралбаев Фә нил бында йә шә йме? – полиция лейтенанты Нурислам Ихсановтың оҙ он кә ү ҙ ә һ е кү ренгә с, Фә рит ағ ай ҡ аршы сыҡ ты.

– Белмә гә н кеше һ ымаҡ һ ин дә, – тип ике ҡ уллап кү реште.

– Эш менә н йө рө йө м, шуғ а рә сми тел менә н һ ө йлә гә н булам. –. Һ аулыҡ алып яйлап ултырғ ас, Нурислам, бө гө н бигерә к эҫ е, тип бер сынаяҡ һ ыу һ орап эсте. Шунан папкаһ ын асты. – Аҫ һ аң аҫ, һ уйһ аң һ уй, Фә рит ағ ай, улың ды аристовать итергә килдем.

– Фә нилдеме? Ни ҡ ылғ ан шильма малай? – насар уйҙ арын ҡ ыуырғ а тырышып, атай кеше кө лө мһ ө рә гә н булды.

– Ә йтһ ә м, атаһ ың һ ин мине, Фә рит ағ ай.

– Йә, кө ттө рмә.

– Йә некә йҙ ә ҡ арағ ас йыҡ ҡ ан.

– Ҡ асан?

– Ҡ айның ды, Ситдиҡ бабайҙ ы ҡ уйғ ан кө н.

Фә рит ағ ай аптырап китте.

– Ҡ ә бер бураһ ына тип берә ү ҙ е ауҙ арғ андыр, шунан?

– Ауҙ арырғ а ярамай бит. Закон шулай. Ҡ арағ ас “Ҡ ыҙ ыл китап”ҡ а ингә н.

– Ярамаһ а ярамайҙ ыр, тик ҡ ә бергә берҙ е ауҙ арабыҙ инде. Уныһ ы законғ а ҡ арамай. Ололар ҡ ә берҙ е ҡ арағ астан бурап кә ртә лә ү ҙ е хуплай ҙ аһ а. Мә ҫ ә лә н, атайым да бының ө сө н ағ асты алдан ә ҙ ерлә гә йне. Нишлә п был хаҡ та алдан иҫ кә ртмә гә ндә р икә н һ уң? – йө ҙ ө был хә бә рҙ ә н салышайып китте.

– Ҡ ағ ыҙ са ә йткә ндә, былай була инде ул, – папкаһ ынан бер бит ҡ ағ ыҙ тартып сығ арҙ ы лейтенант. – Законһ ыҙ ағ ас ҡ ырҡ ып кә сеп итеү селә рҙ е тотоу һ ә м язағ а тарттырыу маҡ сатында ойошторолғ ан тикшереү барышында беҙ ҙ ең участка урмансылығ ында 0, 961 кубометр ҡ арағ ас ҡ ырҡ ылыуы асыҡ ланғ ан. Операцияла район прокуратураһ ы хеҙ мә ткә ре һ ә м урмансылыҡ буйынса мобиль тө ркө м, шулай уҡ ү ҙ ә ктең “Деревопром”корпорацияһ ы вә килдә ре ҡ атнашҡ ан.

Ауылдашы Нурислам хә лде рә сми телдә аң лата башлағ ас, Фә рит ағ айҙ ың кү ң еленә берсә шом инде, берсә бар донъяғ а асыуы килде.

– Ағ ас тө бө ндә минең улымды һ ағ алап ултырмағ андарҙ ыр бит?

– Кемдер ә йткә нме, киҫ елгә н ағ ас тө бө н ү ҙ ҙ ә ре килеп тапҡ анмы, уныһ ын белмә йем, ағ ас йығ ылыуы тураһ ындағ ы хә бә рҙ е хоҡ уҡ һ аҡ лау органдарына райондың прокуроры ярҙ амсыһ ы Лаврентьев рапорт рә ү ешендә еткергә н. Поляковкала, силсә ү иттә, штраф тү лә ргә тигә н ҡ арарҙ ы бына миң ә тотторҙ олар. Аралбаев Фә нил ҡ ырҡ ҡ ан тип асыҡ тан-асыҡ яҙ ғ андар, тимә к … оҙ он телдә р эшенә лә оҡ шағ ан, – Нурислам туҡ тап уйланып алды. – Ысынлап та ошаҡ ҡ а оҡ шағ ан был, кемдең эше икә н?

– Йө рө нө, олатаһ ының ҡ ә беренә бура бураны лаһ а. Законһ ыҙ ҡ ырҡ ыу имеш. Ул прокурорҙ ар ү ҙ ҙ ә ре ғ ү мер эсендә бер тө п ағ ас ултыртҡ андары бармы икә н? Штрафы кү пме?

– Ә йтһ ә м, йығ ылаһ ың.

– Ә йт, кү пме? – йө ҙ ө ныҡ ҡ ырыҫ ланды ө й хужаһ ының.

– Законһ ыҙ ағ ас ҡ ырҡ ыуҙ ан килгә н зыян 59 мең 600 һ умғ а баһ алана.

– Бына һ иң ә Шә рифә нең тишек ҡ омғ аны, ул тиклем аҡ саны ҡ улда ла тотоп ҡ арағ ан юҡ, ү ҙ е дү рт-биш ат хаҡ ы лаһ а, – Фә рит ағ ай ултыра тө штө. – Тү лә й алмаясаҡ ул уны.

⇐ Предыдущая 1 234 5 6 7 8 9 10 Следующая ⇒