1.3 Ұйымның есеп саясаты

ЖШС “САДУ” баспаханасы заң ды тұ лғ а болып 1999 жылы 3 қ арашада тіркелді жә не ө з қ ызметін Қ азақ стан Республикасының заң дарына жә не ө з жарғ ысына сә йкес жү зеге асырады. ЖШС ө зінің қ аржылық жә не ө ндірістік қ ызметін шаруашылық дербестік негізінде жү ргізеді. ЖШС дербес балансы, есеп айырысу жә не банктік басқ а да шоттары, атауы бар мө рі (қ азақ, орыс, ағ ылшын тілдеріндегі атауы) бар.

ЖШС “САДУ” баспаханасының қ атысушылары болып:

Ұ йымдастырушысы –Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік мү лікті басқ ару бойынша мемлекеттік комитеті (мемлекеттік мү лік бойынша аумақ тық комитет).

Қ атысушылары – Қ азақ стан Республикасының заң ды жә не жеке тұ лғ алары, қ азіргі заң нама мен нақ ты қ аулысына сә йкес ө зге елдің қ атысушылары болып келеді.

Бухгалтерлік есеп ақ параттары Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің 1997 жылғ ы 6 ақ панындағ ы №170 «Қ азақ стан Республикасынадағ ы ең бекақ ыны ұ йымдастыруды жетілдіру туралы» (Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің 2000 жылдың 24-ші ақ панындағ ы ө згертулер мен тү зетулер енгізілген № 293 қ аулысымен) қ аулысына сә йкес жү ргізіледі.

Коммерциялық қ ұ пияғ а жататын негізгі қ ұ жаттар:

- тө лем тапсырмасы;

- Банк кө шірмелері;

- Кассалық кіріс жә не шығ ыс ордерлері;

- шаруашылық келісім-шарттар.

ЖШС “САДУ” баспаханасының бухгалтерлік есебі журнал-ордерлік жолмен жү ргізіледі. Барлық оперциялар шаруашылық операциялар журналында тіркеледі. Бұ нда келесі журнал ордерлер толтырылады: №1 журнал-ордер, жә не касса операциялары бойынша ведомості, № 2 Журнал-ордер жә не есеп айырысу операциялары бойынша ведомості, № 5 журнал-ордер жә не бюдетпен есеп айырысу, № 6 журнал-ордер жабдық таушылар жә не мердігерлермен есеп айырысу, № 7 журнал-ордер, № 8 берілген аванстар бойынша журнал-ордер, № 9 берілген аванстар бойынша журнал-ордер, № 11 сатып алушылармен есеп айырысу бойынша журнал-ордер, № 12 айналымнан тыс активтердің қ озғ алысы бойынша журнал-ордер, № 13 меншікті капиталдың қ озғ алысы бойынша журнал-ордер, № 14 Жиынтық табысты қ ұ ру бойынша журнал-ордер. Журнал –ордерлердегі қ алдық тар айналым-сальдо ведомосіне апарылады, содан соң жұ мыс шоттары бойынша сальдосы Бас кітапқ а жазылады.

Бухгалтерлік жазбалар бастапқ ы қ ұ жаттардың негізінде жү ргізіледі. Кә сіпорында келесі бастапқ ы қ ұ жаттар толтырылады:

- Тұ рақ ты активтер бойынша:

№ ОС-1 формасы, активтерді беру-алу актісі

№ ОС-3 формасы, тұ рақ ты активтерді істен шығ ару актісі,

№ 326 формасы 101-106 жә не 121-126 шоттары бойынша айналым ведомосі,

- Материалдық қ орлар бойынша

№ м-2а формасы, сенім хат,

№ М-3 формасы, берілген сенім хаттардың есебінің журналы,

№ 321 формасы, толық материалдық ауапкершілігі туралы типтік келісім –шарты,

№ 434 формасы, накладнойлар

- Ең бек ақ ы бойынша

№ 49 формасы, тө лем есеп айырысу ведомосі,

№ 421 жұ мыс уақ ыты есебінің табелі,

№ 425 демалыс беру туралы хат

№ 451 жинақ таушы зейнетақ ы қ орларына міндетті зейнетақ ы салымдары есебінің карточкасы

- Кассалық операциялары бойынша

№ КО-1 кассалық кіріс ордері

№ КО-2 кассалық шығ ыс ордері

№ КО-4 Касса кітабы

- № 286 аванстық есеп беру

- № 297-б формасы «тапсырыс берушілермен есеп айырысу»

ЖШС «САДУ”- баспаханасының бухгалтерлік eceбi Қ азақ станның бухгалтерлік eceп стандарттарының жә не журналды - ордерлік формасы бойынша шоттардың типтік жоспарына сай жү ргізіледі. Сонымен бipгe, ұ йымдардың есеп саясаты ұ йымдардың қ ызметін, салық тық жоспарлауды, бағ алау саясатын анық тайтын негізгі кө рсеткіштерін жү зеге асыратын негізгі қ ұ рал болып табылады.

Есеп саясаты 1995 жылдың 26 желтоқ санындағ ы Қ азақ стан Республиксы Президентінің " Бухгалтерлік есеп туралы" Заң кү ші бар № 2732 жарлығ ына сә йкес жү зеге асырылады. Оның қ алыптасуы ү шін Бухгалтерлік есептің стандарттары, соларғ а ә дістемелік нұ сқ аулар, сондай-ақ Қ азақ стан Республикасындағ ы бухгалтерлік есеп жү йесін реттеу нормативті-қ ұ қ ық тық қ ұ жаттары негізгі база болып табылады. Есеп саясаты ұ йым есебінің негізгі ережесін анық тайды, ішкі бақ ылау мен сыртқ ы аудит талаптарын да анық тайды. Жалпы алғ анда есеп саясатын icкe асыру кезінде мыналарды ескеру керек: кә сіпорынның ө з міндеттерін іске асыра алуы; кә сіпорын ө з қ ызметін болашақ та жалғ астыра алауы (ү зілмеушілік принцип); кә сіпорындағ ы бухгалтерлік есеп бip есепті кезең нен келесі есепті кезең ге дейін жалғ астырылады, егерде шаруашылық жағ дайлар ө згерген кезде жалпылама талдаулар жасауғ а мү мкіндіктің бар болуы (жалғ астырмалы принцип); шаруашылық қ ызметтердің барлық кө рсеткіштері есептегі сол кезең ге қ атысты (уақ ытша белгіленетін принцип) болуы. Бұ дан басқ а да мынадай талаптарды ұ стану керек:

- шаруашылық қ ызметтегі барлық операциялар бухгалтерлік есепте толық бейнеленуі тиіс; .

- табыстар мен активтерге карағ анда шығ ындар мен пассивтердің бухгалтерлік есептегі кө рінісін шынайылық пен келтіру;

- нақ ты аналитикалық жә не синтетикалық есептер жә не бухгалтерлік есептеу кө рсеткіштерінің сә йкестілігі,

- ұ лттық, кә сіпорын мө лшері мен оның қ ызметінің масштабын есептеу ү шін экономиканы енгізуді білдіреді;

" Салық тар жә не басқ а да бюджеттік тө лемдер туралы" Қ азақ стан Республикасының Заң ына сә йкес салық тық есептер мен тө лемдер іске асырылады (Салық кодексі 12. 06. 2006ж. №1074-УП). Есеп саясатының жү зеге асуына ЖШС «САДУ" - басшысы жауап береді.

ЖШС “САДУ” - бухгалтерлік балансы СБУ-дің барлық талаптарына сай келеді. ЖШС “САДУ” - ұ зақ мерзімді активтері 2004 ж 1 каң тардағ ы жағ дайы бойынша мынадай негізгі қ ұ ралдардан тұ рады: машина жә не қ ұ рал-жабдық тардың жалпы баланстық қ ұ ны 874174 тең ге, басқ а да негізгі жабдық тардың жалпы баланстық қ ұ ны 1538040 тең ге, жинағ ы 1152986 тең ге.

Қ аржылық -шаруашылық қ ызмет нетижесі туралы есеп 30 БЕС-на сә йкес жасалады. Есептік мерзімде жасалғ ан табыстар мен шығ ындар туралы жазылғ аны есептік мерзімде таза табыс пен шығ ынды анық тағ ан кезде қ осылады. ЖШС " САДУ" баспаханасының eceпті мерзімі кү нтізбелік жыл болып есептеледі. Қ аржылық -шаруашылық қ ызметтерінің нә тижелері жеделдетілген ақ параттар ү шін ай сайын жасалады. Тү зетулер сомалары жә не алдың ғ ы мерзімдегі қ аржылық есептерді қ ұ рғ ан кезден жіберілген қ ателер eceптi мерзімдегі табыстарғ а немесе шығ ындарғ а қ осылады.

" Ақ ша - қ аражатттарының қ озғ алысының eceбi" 4 БЕС-на сә йкес ЖШС “САДУ” Қ азақ станның АҚ «Банк-Центркредит" банкінің есеп шоттарында жү зеге асырылады.

6 " Негізгі қ ұ ралдар eceбi" стандартының ә дістемелік нұ сқ аулар БЕС-на сә йкес негізгі қ ұ ралдар eceбi жү ргізіледі. Алғ ашқ ы материалдық емес активтер мен негізгі қ ұ рал қ аражаты туралы кағ аздар арқ ылы (тапсырып-қ абылдау aктici, шығ ару, келу) жү ргізіледі. Бухгалтерлік есепте негізгі қ ұ рал қ ұ нына тә уелді емес ұ зақ уақ ыт бойы пайдаланылатын (1 жылдан жоғ ары) материалдық активтер жатады, ал салық тық есепте — айлық есептік керсеткіші 50 ден жоғ ары қ ұ ны бар активтер, олар бip жылдан жоғ ары қ ызмет мерзімі мен қ аржылық жылғ а сә йкес республикалық бюджет туралы заң да бекітілген. (Салық кодексі 105 бабы. )

Негізгі қ ұ ралдарғ а амортизация есептеудің тура жолын қ олданады.

Негізгі мү лікті жө ндеу кезінде ЖШС " САДУ" баспаханасы мына ережелерді басшылық қ а алады:

Кү рделі жө ндеу - негізгі мү ліктің бө лек бө лімдерін, барлық дефектілерді қ алпына келтіреді, яғ ни эксплуатация кезінде немесе объектінің жө ндейтін жерін қ арағ анда шық қ ан жө ндеу жұ мыстары да қ оса кіреді. Кү рделі жө ндеу жұ мыстары жү ргізілген мерзімі пайдалану мерзіміне байланысты. Ағ ымдағ ы жө ндеу кезінде тез бұ зылатын детальдар ауыстырылады, объектінің істен шық қ ан ұ сақ деталдарын ауыстырады. Ағ ымдағ ы жө ндеу жұ мысы кезінде шық қ ан шығ ындар сол кезден ұ йымның шығ ынына кіреді. Кү рделі жө ндеу жұ мыстарын жү ргізгенде келісім шартқ а отырады жә не смета толтырылады. " Баспаханадан басып шығ арылғ ан кітаптарды, журналдарды, тапсырып-қ абылдау актісі" негізінде басып, ө ң деп шығ ару жұ мыстарын аяқ тау бойынша жө ндеуге кеткен қ аржы ұ йымның шығ ындары есебінен шығ арылады. ЖШС " САДУ" баспаханасының материалды емес активтер бағ дарламалық қ амтамасыз етуден тұ рады. Бағ дарламалық камтамасыз ету қ ұ ны 102 шотында есептеледі. Пайдалану мерзімі 1 жыл. ЖШС " САДУ" баспаханасының Банк-Центркредит АҚ валюталық шоты бар ұ лттық эквивалента операциялық бейнесі тең ге жә не есебінде салық салу заң ының талаптары бухгалтерлік есеп талаптарынан айырмашалық тары бар, сондық тан да бухгалтерлік табыс пен салық табысының айырмашылық тары туады. Кү нделікті кездесетін айырмашылық тар мыналар:

A) Қ азақ стан Республикасыньң Yкiмeтi бекіткен іс-сапарлық жә не ә кімшілік шығ ындары нормадан жоғ ары;

Б) Валюталық есеп пен шетелдік валюта операциялары бойынша бағ амдық айырмашылық тар;

B) Бюджеттен тү сетін айыппұ л санкциясы;

Г) Кә сіпорын қ ызметтеріне қ атысы жоқ шығ ындар;

Д) Салық заң ына сай заң ды тұ лғ а ұ сынғ ан салық жең ілдіктері.

Уақ ытша айырмашалық тар бухгалтерлік есеп бойынша бірнеше шығ ындар мен табыстар бip есептік кезең ге катысты болғ ан кезде пайда болады. Уақ ытша айырмашылық тар болашақ та салық тық эффект анық талғ ан кезде жойылады жә не есеп кезінде бейнеленеді.

Тауарлы-материалдық қ орларды бағ алаудың орташа ө зіндік қ ұ нын есептеу ә дісі қ олданылады.

Ұ йымның есеп саясаты Қ азақ стан Республикасы Қ аржы Министрлігінің 2003 жылғ ы 17 қ аң тардағ ы № 14 бұ йрығ ыме: №1 «Есеп саясаты жә не оны ашу», № 2 «Бухгалтерлік баланс жә не қ аржылық қ ортынды есеп маң ызын ашу негіздері», № 3 «Қ аржы шаруашылық қ ызметі нә тижесі жө нінде қ ортынды есеп» жө ніндегі стандарттары жойылып, бұ лардың орнына № 30 «қ аржылық қ орытынды есеп тапсыру» жө ніндегі жаң а стандартының негізінде қ ұ растырылғ ан.

Есеп саясатындағ ы негізгі қ абылданғ ан бухгалтерлік принциптері:

Мү ліктік жекелену, Ү здіксіздік, сенімділік, шындық, бейтараптық, байқ аушылық, жә не шаруашылық факлітерінің толық тығ ы принциптері жатады.

⇐ Предыдущая 1 234 5 6 7 8 9 10 Следующая ⇒