|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
7-тақырып. «Негізгі және айналым капиталы»Дә ріс мақ саты: Ауыл шаруашылығ ындағ ы негізгі капиталды қ арастыру Дә ріс сұ рақ тары I. Негізгі қ ұ ралдардың тү сініктемесі жә не жіктелуі II. Негізгі қ ұ ралдардың ұ дайы ө ндірісі III. Негізгі қ ұ ралдардың тиімді пайдалану кө рсеткіштері
Дә ріс мазмұ ны I. Жіктелуі: 1) ө ндірістік процесске қ атысуына байланысты негізгі қ ұ ралдар: - ө ндірістік(тікелей қ атысады) - ө ндірістік емес(жанама қ атысады) 2) негізгі ө ндірістік қ ұ ралдар ауыл шаруашылық ө німін ө ндіруіне байланысты екі топқ а бө лінеді: - ауыл шаруашылық мақ саттарындағ ы - ауыл шаруашылық мақ саттарындағ ы емес 3) тү рлік қ ұ рлымына байланысты 11 ірі топқ а бө лінеді: - ү йлер - ғ имараттар - беріліс қ ондырғ ылар - машиналар жә не жабдық тар - транспорт қ ұ ралдары - ө ндірістік жә не шаруашылық қ ұ рал-сайман - жұ мыс малы - ө нім беретін мал - кө п жылдық екпе ағ аштар - жерді жақ сарту мақ сатындағ ы кү рделі салымдар - аспаптар жә не т. б. негізгі қ ұ ралдар 4) салалық қ ұ рылымына байланысты: - ө сімдік шаруашылығ ы - мал шаруашылығ ы - жалпы мақ саттағ ы негізгі қ орлар 5) пайдалану дең гейіне байланысты: - жұ мыс істейтін - жұ мыс істемейтін - запастағ ы негізгі қ орлар.
Агроө неркә сіп кешеніндегі негізгі ө ндірістік қ ұ ралдардың қ ұ рылымы (% есебінде) - негізгі ө ндірістік қ ұ ралдардың барлығ ы - 100% - пассивті бө лігі - 46, 5%. Оның ішінде: - ү йлер - 26, 7% - ғ имараттар - 19, 8% - активті бө лігі - 53, 5%. Оның ішінде: - беріліс қ ондырғ ылар - 10, 3% - машиналар мен жабдық тар - 36, 5% - есептеу техникасы - 1, 4% - ө лшеу жабдық тары - 1, 8% - транспорт қ ұ ралдары - 2, 4% - басқ а қ орлар - 1, 1%.
II. Негізгі қ ұ ралдардың ұ дайы ө ндірісі – негізгі қ ұ ралдарды, қ орларды ауыстыру процесі.
III. Негізгі қ ұ ралдардың тиімді пайдалану кө рсеткіштері 3 топқ а бө лінеді: 1-топ – негізгі 1) Қ ор сыйымдылығ ы (Қ с)
2) Қ ор қ айтарымдылығ ы (Қ қ )
3) Ө ндірісті қ ормен қ арулану (Қ қ ө )
4) Ең бекті қ ормен қ арулану
2-топ – қ осымша 1) машина-трактор паркін пайдалану коэффициенті 2) машиналардың пайдалану дең гейі 3) 1жылдағ ы істелінген машина, кү ндер саны
3-топ – негізгі қ орлардың ө згеруін сипаттайтын кө рсеткіштер 1) негізгі қ орлардың жаң арту коэффициентң (Кж)
2)
3) негізгі қ орлардың шығ ару коэффициенті (Кш)
4) Негізгі қ орлардың ө сім коэффициенті (Кө сім)
5) негізгі қ орлардың орташа жылдық қ ұ ны
Na – пайдаланылғ ан айлар саны
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|