Амплитудалық модуляция

Амплитудалық модуляция (лат. amplitudo — шама, франц. modulatio — біркалыптылық ) — радиотаратқ ыш тарататын электромагниттік тербеліс амплитудасын сол тербеліс жиілігінен тө мен жиліктегі тербеліс заң ына сә йкес ө згерту. Мысалы, радиотаратқ ыш тарататын жоғ ары жиілікті тербеліс амплитудасын дыбыс жиілігіндегі тербеліс заң ына сә йкес модуляциялағ анда, жоғ ары жиіліктік тербеліс амплитудасының кө мкеруші сызығ ы дыбыс жиілігінің заң ына сә йкес ө згереді. Радиотолқ ын ретінде таралатын сол жоғ арғ ы тербелістің жиілігі " тасымалдаушы жиілік" деп аталады. Амплитудалық модуляция радио таратқ ыштың аралық каскадтарының бірінде жү зеге асырылады. Амплитудалық модуляциялауда тасымалдаушы жиіліктен тө мен жә не жоғ ары екі бү йірлік жиілік жолақ тары пайда болады:

Пайдаланғ ан ә дебиеттер

1. Jump up↑ Қ азақ тілі терминдерінің салалық. ғ ылыми тү сіндірме сө здігі: Электроника, радиотехника жә не байланыс. — Алматы: " Мектеп" баспасы, 2007 ISBN 9965-36-448-6

2. Байланыс қ ұ ралдары

3. Байланыс қ ұ ралдары қ азіргі кездегі ең басты қ ажеттіліктердің бірі болып табылады. Ол ө те маң ызды экономикалық жә не ә леуметтік қ ызмет атқ арады. Осы заманғ ы байланыс қ ұ ралдарының кө мегімен Жер шарының ең шалғ ай орналасқ ан аудандарымен, тіпті ғ арышпен де байланыс жасалады. Бірақ дү ниежү зінде байланыс жү йесі біркелкі таралмағ ан, тіпті адамзаттың тең жартысына жуығ ы " телефон" дегеннің не екенін де білмейді.

4. Байланыс жү йесі ө те кү шті дамығ ан ел — АҚ Ш. Оның ү лесіне дү ниежү зінлегі телефон жү йелерінің 2/5-сі, ең жаң а байланыс жү йелерінің 9/10-ы тиесілі. Оғ ан нақ ты мысал ретінде мынаны айтуғ а болады: Нью-Йорктің Манхаттен ауданындағ ы телефон желісінің саны бү кіл Африка материгіндегі желілер санымен бірдей.

5. Қ азақ стандағ ы байланыс жү йелері

6. 20 ғ асырдын басында Қ азақ станда 250 почта-телеграф пункті болды. Электр Байланысның техника қ ұ ралдары мен телевизияны пайдалану 1950—1960 жылдары басталды. Осы кезең ге дейін республикалық байланыс қ ұ ралдарының негізін бағ аналы желілер мен коммутациялық қ ондырғ ылар қ ұ рады. 1950 жылы Алматыда 800 нө мірлік АТС, 1956—1957 жылдары Алматы, Қ арағ анды, Ө скемен қ алаларында тұ ң ғ ыш телевизия орталық тары салынды. 1960—1975 жылдары қ алалардағ ы АТС-ті автоматтандырудың ү лес салмағ ы 97%-ке жетті. 1966 жылы Қ азақ станның батыс жә не оң тү стік облысы арқ ылы ө ткен Мә скеу-Ташкент Байланыс кабелі желісінің қ ұ рылысы аяқ талды. Бұ дан соң Новосибирск—Алматы, Самара—Атырау—Жаң а Ө зен кабель магистральдары, 1967 жылы “Орбита” ғ арыш қ абылдау станциясы іске қ осылды, халық аралық телефон байланысын автоматтандыру басталды. 1972 жылы Алматыда Қ азақ станды КСРО-ның 120 қ аласымен байланыстыратын АРМ-20 халық аралық автоматты телефон станциясы іске қ осылды. 20 ғ асырдың аяғ ына қ арай Қ азақ стандағ ы Байланыс желілері телекоммуникацияның цифрлы жү йелері негізінде ө згертіле бастады. Республикадағ ы халық аралық телефон байланысы 2 жер ү стілік телепорттар арқ ылы жү зеге асырылады. Республикада халық аралық телефон байланысы 1992 жылы Алматыда жә не 1995 жылы Ақ молада Жер серігі телеайлақ тары арқ ылы қ амтамасыз етілді. Халық аралық автоматты коммутациялық станциялар С-12 жү йесіндегі цифрлы станциялармен ауыстырылды. Аумағ ы зор, халқ ының орналасу тығ ыздығ ы ә ркелкі, кабель желілерін тартуғ а болмайтын қ иын жерлері кө п Қ азақ станда ғ арыштық спутник арқ ылы байланыс аса тиімді. 20 ғ асырдың 90-жылдары Қ азақ станда байланыстың телефакс, ұ ялы радиобайланыс, пейджинг, транкинг, интернет сияқ ты жаң а тү рлері пайда болды. Республиканың 7 облыс орталығ ында 7000 абонент ұ ялы байланыс, 12 ірі қ аласында 5000 абонент дербес радиошақ ыру (пейджинг) қ ызметін пайдаланып келеді. 1996—1997 жылдары пайдалануғ а берілген Ақ мола—Қ арағ андыталшық ты-оптикалық желі Қ азақ стандағ ы халық аралық цифрлы Байланыс торабының негізін қ алады. 1998 жылы республикадағ ы халық аралық телефон каналдарының ұ зындығ ы 43 млн 363 мың км-ге жетті. Республика қ алаларында жалпы сыйым. 1. 856. 997 нө мірлік 637 АТС, ауылдық жерлерде жалпы сыйымд. 573945 нө мірлік АТС-тер жұ мыс істеді.

7. Қ азақ станда қ азіргі кезде байланыс қ ұ ралдарының ең жаң а ү лгілері іске қ осылуда. Республикамыздың байланыс жү йесінде сандық телефон стансылары, ұ ялы телефон, арнайы карточка кө мегімен байланысқ а шығ уғ а мү мкіндік беретін таксофондар, факс жә не пейджинг, Жердің жасанды серіктері арқ ылы байланысу елеулі орын ала бастады. 1994 жылдан бері Қ азақ стан ә лемдік интернет жү йесіне тұ рақ ты қ осылды.

Жиіліктік модульдеу, жиіліктік модуляция — генератор жиілігінің модульдеуші (модуляциялаушы) кернеу ә серінен ө згеруі. Жиіліктік модульдеу, негізінен, радиотехникада, телеметрияда, теледидарда (теледидарлық кө ріністі дыбыспен ү йлестіру ү шін), т. б. электрондық приборларда қ олданылады. Амплитудалық модульдеумен салыстырғ анда Жиіліктік модульдеу қ абылдау кезінде электрлік бө геуілдер ә серін тө мендете алады.

Фазалық модуляция — тербеліс модуляциясының бір тү рі, Фазалық модуляцияда тасымалданатын сигнал тасушы жоғ ары жиілікті тербелістің фазасын басқ арады. Егер модуляциялаушы сигнал синусоид тү рінде болса, онда Фазалық модуляция мен жиілік модуляциясы жағ дайындағ ы сигналдардың спектрі мен пішіні бірдей болады. Айырмашылық модуляциялаушы сигналдың ә лдеқ айда кү рделі пішіндерінде байқ алады. Фазалық модуляция негізінен тасушы жиілігінің орнық тылығ ы жоғ ары жиілікті модуляцияғ а аралық тү рлендіргіш ретінде қ олданылады.

Гармоникалық тасушы сигналдың фазасы хабар сигналының зандылығ ымен ө згеретін сигналды фазалық модуляцияланғ ан сигнал деп, ал процесті фазалық модуляция деп атайды. Фазалық модуляцияда да жиіліктік модуляциядағ ыдай сигналдың ө згеру бұ рышының ауысуына тә уелді, мұ ндай модуляцияны оқ улық тарда бұ рыштық модуляция деп те атайды. Тасушы сигнал фазасының езгеру ауқ ымы хабарды тасымалдайтын, яғ ни ақ паратгық сигналдың қ арқ ындылығ ының ө згеруіне байланысты болады. Тасымалдайтын сигнал фазасының ө згеру ауқ ымы жә не соғ ан байланысты фазалық модуляцияланғ ан сигналдың қ ұ рамы жә не оның параметрі фазалық модуляциялау индексіне байланысты. Фазалық моцуляция индексі — сигнал фазасының салыстырмалы ө згеруі. Фазалық моцуляция индексі кіші (1-ден едә уір аз) болғ анда, модуляцияланғ ан сигналдың қ ұ рамы амплитудалымодуляциядағ ыдай ү ш сигналдың қ осындысынан тұ рады. Олар: тасушы, тө менгі жә не жоғ арғ ы бү йір жақ сигналдар. Олардың амплитудалық модуляцияланғ ан сигналдан айырмашылыгы бір бү йір жақ сигнал 180°-қ а бұ рылғ ан. Сондық тан хабардың таралу зандылығ ына байланысты модуляцияланғ ан сигналдың амплитудасы емес, оның фазасы ө згереді. Фазалық модуляцияның индексі ү лкен (1-ден ү лкен) болғ анда, модуляцияланғ ан сигналдың қ ұ рамы кү рделенеді, оны арнайы математикалық жолмен анық тайды. Фазалық модуляцияланғ ан сигналдың қ ұ рамы тасушы сигнал жиілігінен жә не оның жоғ арғ ы бү йір жә не тө менгі бү йір жақ тарындағ ы n санды жиіліктерден тұ рады. Фазалық модуляцияны жасайтын қ ұ рылғ ыны фазалық модулятор деп атайды. Басқ а ә дістер (амплитудалық жә не жиіліктік) арқ ылы модуляцияланғ ан сигналдарғ а қ арағ анда фазалық модуляцияланғ ан сигнал бө геуілге орнық ты, сол себепті, оның дә лдігі жоғ ары болады. Бірақ фазалық модуляцияланғ ан сигналды іс жү зінде қ олдану қ иыншылық тарына байланысты аз пайдаланылады.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Байланыс жү йелері

2. Амплитудалық модуляция

3. Ү здіксіз модуляция

4. Жиіліктік модуляция

⇐ Предыдущая 18 19 20 21 222324 25 26 27 Следующая ⇒