![]()
|
|||||||||||||||||||
Дәріс. №6. ПМПК кеңесінің – диагностикалық жұмысы.Дә ріс. №6. ПМПК кең есінің – диагностикалық жұ мысы. Жоспар: 1. ПМПК кең есінің – диагностикалық жұ мысының мақ саты. 2. Арнайы мекемелердің жұ мысы. ПМПК жұ мысының маң ызды мақ саты мен негізгі ұ станымы, бала туылғ аннан бастап, жасө спірімдік шакта, 18 жасқ а дейін комплексті психологиялық - медициналық - педагогикалық диагностикадан ө туі. Ерте диагностика балаларғ а дер кезінде кө мек кө рсетуі ү шін қ ажетті, баланың даму дең гейі мен ерекшеліктерін анық тайды, сонымен қ атар баланың мінез-қ ұ лығ ын, ерекшеліктерін, тә рбиелеу жә не оқ ыту тү рлерін анық тайды. Бұ л сұ рақ тардың барлығ ы мен, психологиялық - медициналық - педагогикалық кең ес қ ызметкерлері айналысады. Психологиялық - медициналық - психологиялық диагностика ата анасының ө тінішімен ( немесе бұ л балаларғ а жауапты тұ лғ алар ) балағ а жауапты ұ стаздың шешімімен, бала дамуындағ ы ақ ауларды біле алады. Оларғ а балағ а кө мек кө рсетуімен кең ес жә не нақ тылы кепілдемелер керек. Ол ү шін арнайы ( коррекциялық ) жұ мыс мекемелерін қ арастырамыз. Кей жағ дайда балабақ ша мен мектептерде ұ стаздар мен психологиялық - медициналық - педагогикалық консилиумдардың мамандары баланың тә рбиесін, оқ у ү лгерімінің тө мендеуін қ адағ алай алмағ ан жағ дайда, бү ндай балаларды психологиялық - медициналық - педагогикалық комиссияғ а бағ ыттайды. Осы жағ дайда балағ а қ ажетті қ ұ жаттар тө мендегідей: - туу туралы куә лік ( кө рсетіледі ); - дә рігерлерден баланың толық даму тарихының нә тижелері ( бала дә рігері, невропатологті, отоларингологті, офтальмологті, ортопедтің ); - педагогикалық мінездеме, даму дең гейінің толық талдауы педагогикалық кө мек нұ сқ ауымен жә не оның нә тижелерімен; - жазбаша жұ мыстар, суреттер, бала дамуы динамикасын ашу; - психологиялық - медициналық - педагогикалық консилиум нә тижесі. Консилиумда, тек қ ана педагогикалық мінездеме ғ ана емес, нені бала ү йренбеді, оның жетіспеушіліктері, сонымен қ атар не кө рсетілді, қ андай қ иыншылық тардың болғ андығ ын, баламен жұ мыс барысында қ андай кө мек кө рсетілгегін, қ алай оларды жең уге болатынын айтылады. Мінездеме берілген кезде баланың жағ ымды жақ тарын атап ө ту керек, себебі ол одан арғ ы жұ мыста қ олданылады. Міездемеде бала туралы формальді нұ сқ аулар болуы қ ажет, қ ай уақ ытта бала бақ шада болуы; мектепте болуы; отбасы жайында мағ лұ мат; ө зіне ө зі қ ызмет етуі; баланың негізгі қ иындық тарының нұ сқ аулары жә не ү лгерімі жағ ынан артта қ алушылық себептері; адамды сипаттайтын ерекшеліктері кө рсетіледі. Бұ л мә ліметтер формалды талапқ а сай келмейді. Материалдарды мұ қ ият дайындау, баланы сипаттайды, кең ес мү шелеріне кө мектеседі, дұ рыс тексеруді, қ иындық тардың себептерін анық тайды. ПМПКның жұ мыс ө ткізуі барысында жазу журналы болады, жә не ПМПКда балалардың есеп журналы жү ргізіледі. Онда протоколдар, тексерулер жү ріп жатқ аны туралы; балалардың коррекциялық мекемелерге жіберуі жайлы толық мағ лұ маттар ПМПК журналында жазылпды. Жазу журналында келесі мә ліметтерді тіркейді:
" Ескерту " графасында кең ес кепілдемелерінің ә ке-шешелерімен орындалуы кө рсетіледі. Ә ке шешенің тә рбиелеуге жә не оқ ытуғ а арналғ ан мекемені таң дау қ ұ қ ығ ы ө те маң ызды, барлық ПМПК мү шелері қ алайда ата аналарды сендіруге бала диагнозына байланысты кең ес беріп, сендіруге тиіс. ПМПК есеп журналында сақ талғ ан. Барлық консультацияларда баланың жеке іс қ ағ азына білікті маман (медициналық статистика) енгізіледі. Хаттамалар ұ стаздардың алдын ала баламен танысуына, білім сапасын білуге, тұ лғ аның ерекшеліктерімен танысуына кө мектеседі, себебі алғ ашқ ы кү ндерден бастап баланың бала бақ ша немесе мектепте болуы. Сонымен қ атар, хаттамалар ә сіресе бала ПМПКғ а қ айта жіберілген жағ дайларда, даму динамикасын бекіту ү шін қ ажет. Алдың ғ ы зерттеу деректерін салыстыра отырып, осы кезең де болғ ан ө згерістер туралы айтуғ а болады. Хаттама ПМПК мү шелері ү шін баланың толық пікірінің нә тижесін беруге кө мектеседі. Баланың жеке сараптама негізінде ә рбір маман кең ес беріп ауытқ у сипаты туралы қ орытынды шығ арады. Ұ жымдық қ абылдау негізінде оның психофизикалық жә не жеке ерекшеліктерін ескере отырып, одан ә рі тү зете білім беру жә не оқ ытуын шешеді. Бала сол оқ у орнында оқ уын жалғ астыру ұ сынылғ ан жағ дайларда, оның ісі, психологиялық -медициналық -педагогикалық консультацияғ а қ айтарылады, ал файлдың телнұ сқ асы ПМПК (кем дегенде 10 жыл сақ талады ) беріледі. Баланы ә рбір нақ ты орнына қ абылдау туралы нұ сқ ауларғ а сә йкес ПМПК ұ сыныстары негізінде мемлекеттік білім беру органдары мекемелерге балаларды бағ ыттайды. Бұ л арнайы (тү зету) мекемелердің жұ мыстары ПМПК ұ йымдастыру болып табылады. Жұ мыс мазмұ нына балалардың медициналық, психологиялық, білім беру, логопедиялық сараптама кіреді. Медициналық куә ландыру офтальмология, ЛОР, соматикалық, неврологиялық жә не баланың психиатриялық зерттеу кіреді. Қ ажет болса, параклиникалық емтихан ((РЭГ, ЭхоЭГ, ЭЭГжә не басқ а да зертханалық зерттеулер ). Тарихын жинайды. Барлық осы зерттеулерді дә рігерлер жү ргізеді. Баланың тарихы деректерін, анасымен ә ң гімелесу барысында дә рігер алғ ан, сондай-ақ медициналық пікір материалдары бойынша баланың жай-кү йін объективті шаралар психологиялық -педагогикалық сараптама стратегиясын таң дауғ а кө мектеседі. Сондық тан, есту кемістігі бар немесе сө йлеу тілі бұ зылғ ан баланы қ арау кезінде жұ мысқ а ауызша ғ ана немесе жазбаша сипаты пайдалану керек. Психологиялық -педагогикалық сараптама барысында баланың психикалық даму ерекшліктерін анық тайды. Психологиялық педагогикалық сараптама жү ргізу кезінде, ә сіресе ПМПК да баламен жұ мыс жасау барысында бір қ атар кө рсеткіштерге назар аудару керек. 1. Баланың сараптама кезіндегі эмоционалды реакциясы. Қ обалжу яғ ни, жаң а қ оршағ ан ортағ а жә не бейтаныс адамдарғ а. Алайда, бұ л алаң даушылық жә не шамадан тыс сергектік, консультациядағ ы мү шелерімен қ арым-қ атынасында жеткіліксіз мінез- тудыруы мү мкін. 2. Нұ сқ аулар мақ сатын тү сіну. Бала нұ сқ ауларды соң ына дейін тың дай ма, ә лде, жұ мыс басталмастан бұ рын, жұ мыс барысын тү сіну ү шін ә рекет жасай ма? Тапсырманы тү сіндіру барысында балағ а ауызша немесе ауызша кө рнекілік ә діспен бе? 3. Баланың тапсырмағ а деген қ ызығ ушылығ ын, істі аяғ ына дейін жеткізе алатындығ ын, баланың ең бекке деген қ абілетін ескеру. Сонымен бірген ө зін ө зі бақ ылау жә не ө зін ө зі реттеу, тә рбиелеу қ арастырылады. 4. Нә тиже реакциясы. Ө з қ ызметінің дұ рыс бағ алау, эмоционалдық реакциясын қ адағ алау.
|
|||||||||||||||||||
|