Қобыланды батыр 6 страница

⇐ ПредыдущаяСтр 6 из 8Следующая ⇒

Қ арамандай қ ұ рдасы

Кӛ птігіне мастанып,

Есіне алмай кеткесін,

Сонда Қ обылан сӛ йледі:

«Жақ сының ісі бітеді,

Жаманның ісі жатады,

Шыбын жанды қ инағ ан,

Кӛ здің жасын бұ лағ ан,

Бү йтіп алғ ан олжамды

Қ ият алып кетеді.

Ақ ылсыз туғ ан мен ақ ымақ,

Бү йтіп жалғ ыз шық қ анша,

Қ араспан тауды жайлағ ан

Қ алың Қ ыпшақ жұ ртымнан

Онды-бесті соң ыма

Қ осшы ертсем нетеді?

Шыныменен шамдансам,

Қ осын тү гіл Қ ияттың

Еліне кү шім жетеді.

Ү йге барсам, тү зім жоқ,

Тү зге барсам, ү йім жоқ,

Ӛ стіп жалғ ыз жү ргенде,

Ӛ тесің бе дү ние боқ?

Жалғ ыз туғ ан мен сордың

Алдымда сү йеу ағ ам жоқ,

Қ ұ дайдан басқ а панам жоқ,

Қ азақ кӛ ппін дегенде

Кӛ ппін деп айтар тілім жоқ.

Артымда ерген інім жоқ,

Жалғ ыздық тан мінім жоқ.

Білмей қ алдым басымнан

Ӛ ткенің ді дү ние боқ.

Мінажат* етіп жылаймын

Ӛ зімнің нашар халімді

Жазым болып, кӛ з жұ мсам

Жау талайды малымды.

Атадан алтау екен деп

Ӛ зімнен тӛ мен жаманғ а

Болймын неғ ып жалынды!

Қ ай уақ ытта кӛ ремін

Ү йдегі кемпір-шалымды?

Қ ұ лым десең, қ ұ дая,

Бү гін мағ ан кӛ рсетші

Ататұ ғ ын таң ың ды.

Ойла менің қ амымды,

Тағ дырымды бітіріп,

Тауыс менің нанымды!

Осы таң нан ӛ ткізбе,

Кү н шығ уғ а жеткізбе! »

Бұ лайша деп Қ обыланды

Тү н ортасы болғ анда,

Тайбурылын тұ сады.

Алып туғ ан қ атардан

Шаһ зада кісі еді.

Қ ұ рбысында адам жоқ

Қ обылекең дей мү шелі.

Жамандар қ ылды ӛ секті

Жылап-жылап Қ обылекең

Тоқ ымын қ ылды тӛ секті.

Қ араман қ ылды мастық ты,

Жылап жү ріп Қ обыланды

Ерден қ ылып жастық ты,

Тоқ ымын тӛ сеп, ер жастап,

Етпетінен қ ұ лады,

Ұ зынынан сұ лады.

Алтынды ерге сү йеніп,

Ө ксіп, ө ксіп жылады.

Жылап жатып Қ обыланды.

Ортасы тү ннің болғ анда

Кө зі ілікті ұ йқ ығ а.

Кө зі ұ йқ ығ а кеткенде,

Мезгілі таң ның жеткенде,

Кө к есегі астында,

Ақ сә лдесі басында,

Сырлы асасы қ олында.

Ө зі хақ тың жолында,

Он сегіз мың ғ аламның,

Он бесі бар қ асында,

Жеті кә міл бабасы

Келді жетіп қ асына:

«Ояумысың, Қ обыланды,

Ұ йқ ыдамысың, Қ обыланды,

Бұ л сапарың болмады.

Мінген атың бозды ғ ой,

Арқ ам сө зге қ озды ғ ой,

Сағ ан келген бә лені

Қ орғ аймын деп Қ обыланды,

Алтын тонның етегі

Тамтық қ алмай тозды ғ ой!

Қ ұ ланнан атқ ан қ одық ты,

Кӛ лден тартқ ан борық ты

Кеше тү сте ә кең е –

Тоқ тар шалғ а жолық тым.

Оқ панды сай жыра екен.

Асқ ар-асқ ар бел екен,

Сенің ә кең Тоқ тар шал,

Тізесіне тон жетпей,

Бұ тында жоқ ыстаны,

Қ ара табан қ ойшы боп,

Ә кең қ ойда жү р екен,

Алпыста шешең Аналық

Арқ ан есіп, жү н тү тіп,

Қ айғ ыменен қ ан жұ тып,

Қ асіретті кӛ п тартып,

Қ озы бағ ып, бү кең деп,

Қ ұ рт қ айнатып жү р екен.

Қ арындасың Қ арлығ аш

Ә бестесі* қ арында

Бес кесесі қ олында,

Белдемшесі белінде,

Қ ызылбастың елінде

Шай қ айнатып жү р екен.

Ӛ зің нен қ алғ ан Қ ұ ртқ аны

Қ алмақ тың ханы Алшағ ыр

Аламын деп жү р екен.

Қ алмақ тың ханы Алшағ ыр

Алтынды таудың астында.

Тастан соқ қ ан қ орғ анды,

Бү гін ү ш кү н болады

Шауып кетті елің ді.

Сындырып кетті белің ді,

Кесіп кетті желің ді,

Ӛ зің есен-сау кү нде

Қ ыпшақ ты жауғ а бергенің –

Ол да сағ ан ӛ лім-ді.

Қ айғ ы тартқ ан елің е

Сатамысың терің ді?

Ү стің е келген дұ шпанғ а

Кӛ рсетсейші кӛ рімді.

Жалғ ан айтар дей кӛ рме

Жеті кә міл пірің ді! »

Бабасы айтқ ан хабармен

Қ обыланды шошып оянды.

Кӛ зін ашып қ арады,

Таң сарғ айып атыпты.

Таң шолпаны батыпты.

Мақ пал тө сек мамық ты

Оянып ө ксіп қ амық ты,

Жау шапқ асын халық ты,

Ойына жұ рты тү скесін,

Байлауғ а Қ ұ ртқ а тү скесін,

Мұ ны біліп Бурыл ат

Кү йініп ақ сап жү р екен.

Пірден хабар тиген соң,

Ақ сағ ынан жазылып,

Қ ұ ландай ойнап қ алыпты.

Белгілі тө бе бел екен,

Қ ыз да болса, ер екен –

Сауғ ағ а берген Қ арлығ а

Қ араманның жанынан

Ұ йық тап Қ обылан жатқ анда,

Шылбырын шешіп белінен

Майқ ара мен бетеге,

Жусан менен кө деге,

Ақ моншақ пен Бурылды

Қ арлығ а бағ ып жү р екен.

Қ ос бү йрегі бү лкілдеп,

Кө здің жасы мө лтілдеп,

Бір қ адам басып жү ре алмай

Қ арлығ адай сұ луғ а

Ә рең жетті ең кілдеп.

Қ обылан келіп сӛ йледі:

«Жолдас болдың, Қ арлығ а,

Алланың кө п қ ой жарлығ ы.

Жер астына бір тү сер

Бұ л пенденің барлығ ы.

Қ ұ діреті кү шті Қ ұ даның

Осы кӛ птің ішінде

Жалғ ыз мағ ан тү сіпті

Қ ысым қ ылғ ан тарлығ ы.

Жау шауыпты елімді

Жау басыпты белімді,

Жау кесіпті желімді.

Менен қ алғ ан байтақ ел

Кӛ рген сияқ ты кӛ рімді.

Қ алмақ тың ханы Алшағ ыр

Алтынды таудың етегінде

Тастан соғ ып қ орғ анды,

Шауып кеткенге ұ қ сайды,

Қ араспан таудағ ы елімді.

Жалғ ан айтар демеймін

Жеті кә міл пірімді,

Айтамын сағ ан сырымды.

Жылқ ы ішінде аламын,

Қ ылшаң жү нді қ арамын,

Кө мек берер демеймін

Сейілдің ұ лы Қ араман.

Ә йел де болсаң, қ атар ең,

Мұ ң ымды сағ ан шағ амын.

Қ ош, Қ арлығ а, аман бол,

Қ алмақ алғ ан халқ ыма,

Кө мегім жоқ артымда.

Жалғ ыз кетіп барамын.

Тә ң ір оң ғ арса жолымды

Алаулағ ан қ алмақ тан

Кегімді барып аламын.

Қ арлығ а сонда сӛ йледі:

«Ер де сасар болар ма,

Етегін басар болар ма?

Сіз сияқ ты батырдың

Елін жау алар болар ма?

Ә уелі алла анайым,

Хақ жаратқ ан Қ ұ дайым,

Бӛ лініп ү йден шық қ асын

Сіз болар ма деп едім,

Тә ң ірі қ осқ ан жұ байым.

Сізден басым қ алғ анғ а.

Соншама жеймін уайым.

Сіз деп бақ и дос болып,

Сү йіп шық қ ан Қ обыланнан

Кеудедегі шыбынның

Несін аяп қ алайын!

Қ айғ ы тартып қ ан қ ұ сса,

Запыран етіп май қ ұ сса,

Шабылғ ан елге кете гӛ р,

Бү лінген елге жете гӛ р!

Белгілі тү бі бел болса,

Еретұ ғ ын ер болса,

Қ араманғ а барайын,

Оғ ан да жү р деп қ арайын!

Ерсе жинап қ олымнан,

Ермесе тастап соң ымнан,

Ертең тү стен қ алмаспын,

Қ обыланды, мен де барайын! »

Қ арлығ а бұ л сө зді айтқ асын,

Тайбурылғ а мінеді.

Қ арына семсер іледі.

Беліне байлап болатты,

Ақ сұ ң қ ар қ ұ стай қ анатты

Жануар асыл Бурылды

Қ араспан тауғ а қ аратты.

Кү н тимеген сауырғ а,

Жел тимеген бауырғ а

Қ амшымен соғ ып қ анатты,

Бурыл атты «Шү у! » – деді.

Қ ұ былып Бурыл гуледі.

Ертемен шапқ ан Қ обыланды

Кешке шейін шабады,

Келіп жетті жеріне,

Жақ ындады еліне,

Намаздыгер ө ткенде,

Қ ұ тпан мезгіл жеткенде

Екпіндеген Бурыл ат

Етпетінен жығ ылды.

Жығ ылғ асын Қ обыланды

Аттан тү се қ алады.

Жерді сайып қ арады,

Ертең гі таң атыпты,

Бұ йырғ ан дә мін татыпты.

Жазығ ы мал демесең

Адамнан ақ ылы артық -ты.

Ел барында Қ ұ ртқ аның

Екі мезгіл жем берген,

Жаныменен тең кӛ рген

Алтыннан соқ қ ан қ орағ а

Бурыл қ ұ лап жатыпты.

Мінген аты қ ұ ла-ды,

Ертемен шауып бұ лады,

Қ ұ ртқ аның бақ қ ан жұ ртына

Тоқ ымын тӛ сеп, ер жастап,

Батыр Қ обылан қ ұ лады,

Алтынды ерге сү йеніп,

Елі-жұ ртын сағ ынып,

Ӛ ксіп-ӛ ксіп жылады.

Осы жерде Қ обыланды

Таң атқ анша болады.

Таң сарғ айып атқ анда,

Таң шолпаны батқ анда,

Жан-жағ ына қ араса,

Жұ рты жатыр, елі жоқ,

Батпағ ы жатыр, кӛ лі жоқ,

Қ аң ғ ырып жү ріп далада

Ӛ ткенің бе, дү ние боқ.

Таң атқ ан соң, батырың

Тағ ы тү сті жарысқ а.

«Байлауда Қ ұ ртқ а жатқ анда,

Жан серігім, қ арышта! »

Асқ ар-асқ ар беліне,

Белден кӛ шкен еліне

Ертемен шауып Қ обыланды,

Бұ лаң дағ ан Бурылмен

Жү гіртіп келді Қ обыланды

Айна кӛ лде Қ ұ ртқ аның

Ордасын тіккен жеріне.

Жұ ртын кӛ ріп Қ ұ ртқ аның

Кӛ зіне батыр жас алды.

Неше батыр болса да.

Буыны балқ ып босады.

Жұ ртына кӛ зін салады,

Қ араса, кү лдің ортасы

Кӛ терің кі кӛ рінді.

Кү л ішінде не бар деп,

Қ обыланды кү лді қ арады.

Ашып кү лді қ араса,

Жая менен жал екен,

Тү рлі тағ ам бар екен,

Ө зін қ алмақ алғ анда,

Кө к арбағ а салғ анда,

«Кез болса бұ ғ ан батыр, – деп –

Тауып азық қ ылсын», – деп, –

Ақ ылды туғ ан Қ ұ ртқ аның

Бӛ тен нә рсе тастарғ а

Шамасы келмей сұ лудың

Кӛ міп кеткен наны екен.

«Бұ йырғ аны Қ ұ дайдың

Осы шығ ар бізге», – деп,

Шетінен тістеп алады.

Қ оржынғ а батыр салады.

Тайбурыл атты Қ обыланды,

«Айт, жануар шү у! » – деді.

Қ ұ былып Бурыл гулейді.

Табаны жерге тимейді.

Кӛ лденең жатқ ан кӛ к тасты

Тіктеп тиген тұ яғ ы

Саз балшық тай иледі.

Арандай аузын ашады,

Аяғ ын топ-топ басады.

Ертеден шапқ ан Қ обыланды

Кешке дейін шабады.

Жете алмады қ алағ а,

Бекер шапты далағ а.

Сылтауды анық табады

Тү нге дейін шабады.

Тү н ортасы болғ анда,

Есіктің алды ығ ын-ды,

Бола жазды шығ ынды,

Шығ ын болмай не қ ылсын?

Екпіндеп шапқ ан Тайбурыл

Етпетінен жығ ылды.

Қ обыланды тү се қ алады,

Жерді байқ ап қ арады,

Аллағ а тілім жазық ты,

«Аты арыса, қ арны ашса,

Қ ылсын деген азық ты»

Қ ыз Қ ұ ртқ а қ ағ ып кетіпті.

Кез бойы алтын қ азық ты.

Қ олын жерге салыпты,

Тайбурылдың астынан

Қ обыланды тауып алыпты,

Ол қ азық ты бес бү ктеп,

Ат қ оржынғ а салыпты,

Атына Қ обылан мініпті,

Тайбурылды тайдырмай

Табан жолғ а салады.

Артық туғ ан Қ обыланды

Таң атқ анша шабады.

Таң салқ ыны жеткенде,

Ағ ыны қ атты Бурылмен

Алтынды таудың етегіне

Аң қ ытып жетіп келеді.

Алшағ ырдың шаһ арын

Батырдың кө зі шалады,

Шаһ арғ а жетіп барады.

«Еменнен кестім найза, – деп

Пенделік тартқ ан халқ ыма

Тигіземін пайда», – деп

Кү н шық қ анша шаһ арын

Екі айналды Қ обыланды.

Енуге есік қ айда деп,

Енуге есік таба алмай,

Кіруге тесік таба алмай.

Кү н шық қ анша батырың

Айналып жү рді сыртында.

Қ уыстау жерге жеткенде,

Мү йістеу жерге жеткенде,

Жылқ ыда қ ұ май аланы,

Атадан дақ дараны,

Жалғ ызым деп Тоқ тар шал

Жоқ таушы еді баланы:

Уа, қ озым деп зарлағ ан,

Жас қ озыдай маң ырағ ан,

Саулы інгендей аң ырағ ан

Сыртта жү рген Қ обыланның

Қ ұ лағ ын жарып барады.

Қ алайша жоқ тар екен деп,

Қ ұ лағ ын батыр салады.

«Келелі тү йем ішінде –

Қ айырлы бурағ а ұ қ сағ ан

Қ айырлы туғ ан Қ обылан –

Ботам, сенен айрылдым.

Алалы жылқ ы ішінде –

Тұ яғ ы бү тін тұ лпардай,

Кө зге тү сер сұ ң қ ардай

Қ ұ лыным сенен айрылдым.

Келісті тү зу мысқ ылдай –

Ай мү йізді қ ошқ ардай

Тілеп алғ ан жалғ ызым

Қ озым, сенен айрылдым.

Кӛ л айнала шаң датқ ан –

Байламаса, тынбағ ан

Кӛ к ала бұ қ ағ а ұ қ сағ ан

Мен бұ заудан айрылдым.

Ішіме толғ ан кӛ п қ айғ ы

Аһ ұ рсам да кетпейді.

Дұ шпанның берген тері тон

Тіземе тартсам, жетпейді.

Ал десем де Тә ң ірге

Ӛ лшеулі ӛ мір бітпейді.

Жалғ ызым барда кӛ ң ілім тоқ.

Қ ұ лынымнан айрылып

Табаныма тиді шоқ!

Бұ л қ орлық ты кӛ ргенше

Тигені артық ажал оқ!

Айы біткен айда ӛ лер,

Кү ні біткен кү нде ӛ лер,

Жалғ ызым деп зарласам,

Сү йексіз тілім дӛ ң гелер!

Атаң а нә лет, Алшағ ыр,

Кӛ рсеттің ғ ой ӛ кімді!

Жалғ ызым тірі бір келер,

Асық пай тұ р, қ ызылбас,

Сыбағ аң ды сол берер!

Жалғ ан дү ние сырғ анақ,

Шыныменен айрылсам,

Жалғ ызым, тезірек келмесең

Мені бір Қ ұ дай ұ рғ аны-ақ!

Дұ шпанғ а пенде болғ анша,

Бұ л бейнетті кӛ ргенше,

Жалғ ызымнан айрылып,

Неге ӛ лмедім мен шұ нақ?

Қ орлық берді бұ л дұ шпан

Тоқ санғ а келген жасымда,

Пенде болып кә пірге,

Қ ойын бақ тым осында!

Жалғ ызым менің келер ме?

Пірлерден тиіп бір хабар,

Тайбурыл атпен желер ме?

Соры қ айнағ ан мен сордың

Жаратқ ан жаппар Қ ұ дайым

Кӛ зімнің жасын кӛ рер ме?

Я болмаса, сол жақ та

Қ азасы жетіп ӛ лер ме?

Я болмаса жарылқ ап,

Пірлері хабар берер ме?

Я болмаса Қ ұ дай-ай,

Менің мұ ндай жайымды

Кӛ ң ілге тү скен уайымды

Жалғ ызым менің білер ме? »

Сол уақ ыттар болғ анда

Қ озы Кӛ рпеш – Баяндай

Ӛ лім Хақ тан аянды-ай,

Алпыста шешесі Аналық

Ұ йқ ысын ашып оянды-ай:

«Қ ырғ ауылдай кӛ жекті

Талық тым тасып тезекті,

Жалғ ызымды жоқ таймын,

Шаршағ анда тоқ таймын,

Жан қ осағ ым, Тоқ тар шал,

Берші мағ ан кезекті?!

Кӛ п жылама, серігім,

Ойыным менен кү лісім,

Жасағ ан қ осқ ан білісім!

Жалғ ызымның барында

Кең іп еді ӛ рісім,

Алтыннан еді кебісім!

Кӛ ріп едім тіріде

Жеті жұ мақ бейісін!

Бү гінгі кү н тү сімде

Қ ұ была жақ тан жел соқ ты,

Жаң ылмасам деп едім,

Жалғ ызымның астында

Тайбурыл аттың желісін.

Ақ мү йізді қ ошқ ардай

Жасағ ан сені қ осқ анғ а-ай,

Жұ мылғ ан кӛ зді ашқ андай

Ішіміз толды пұ шманғ а-ай!

Атасы берген шырақ тың

Бұ лты келді тӛ бең нен,

Қ ыс болса, шығ ар жел жақ тан,

Жаз болса, шығ ар кү н жақ тан,

Жауың келсе, тү сер жау жақ тан!

Жолың ды кү тіп жалғ ызым,

Болайын қ ұ рбан сенен мен,

Бұ лтың келді ӛ зің жоқ,

Жалғ ызым барда кӛ ң ілім тоқ.

Шырағ ым сенен айрылып,

Табаныма тиді шоқ!

Жалғ ызымның барында

Бешпент ойдым мақ палдан,

Тақ ия, бө рік, ү кі шоқ!

Жалғ ызым, сенің барың да

Кө шке жорғ а мінгенім,

Еруге қ амқ а кигенім,

Жалғ ызым, сенен айрылып,

Осынша бейнет кө ргенім!

Жайық тың суы лай-ай,

Кө р болды кө зім жылай-ай.

Осы кү нде, Тоқ тар шал,

Оң қ абағ ым тартады,

Қ уантамысың, Қ ұ дай-ай!

Осы кү ні, Тоқ тар шал,

Аузы қ ұ рғ ыр тартады –

Жалғ ызымды сү йгендей!

Иіні қ ұ рғ ыр тартады –

Қ араспан тауғ а ел қ онып,

Еруге қ амқ а кигендей!

Осы кү ні, Тоқ тар шал,

Тақ ымы қ ұ рғ ыр тартады –

Қ араспан тауын жағ алап,

Қ алың Қ ыпшақ ел кө шіп,

Сұ р жорғ аны мінгендей!

Осы кү ні, Тоқ тар шал,

Қ ос емшегім тө стегі

Терісі қ атқ ан бос тері,

Бұ лақ болып ашылды,

Шырағ ым келіп емгендей!

Анаң байғ ұ с зарлайды

Ботасы ө лген інгендей.

Ернім жә не тартады,

Он ү ш жасар шырақ тың

Ақ бетінен сү йгендей

Жү регім алып ұ шады –

Кеткен қ озым келгендей.

Жұ мылғ ан кө зім ашылып,

Жалғ ызымды кө ргендей.

Алпыс жасқ а келгенде

Арқ ан ескен не қ орлық,

Қ ұ рт қ айнатып, жү н тү тіп,

Шырағ ым ү йден кеткесін,

Есімнен кетпес бұ л зорлық!

Ө зге қ орлық қ орлық па,

Ө зің нен қ алғ ан Қ ұ ртқ аны

Қ алмақ тың ханы Алшағ ыр,

Аламын дейді сол қ орлық!

Дұ шпанның тү сіп торына,

Отыр Қ ұ ртқ а сол мұ ң лық.

Осындай болып жатқ анда

Жалғ ызым келіп ат қ ояр

Алшағ ыр жиғ ан нӛ керге.

Дұ шпанның қ ылғ ан зорлығ ы

Есімізден кетер ме?

Мұ ндай болып біз тұ рмай,

Шырағ ым, жү рсің бекерге!

Зарланғ ан менің дауысым

Жалғ ызыма жетер ме? »

Сол уақ ыттар болғ анда

Қ арындасы сӛ йлейді:

«Тұ ра тұ ршы, жан шеше,

Жан кө кеме тү с кө рдім,

Ө ткен тү ні мен кеше!

Адыра қ алғ ыр айбалта

Тасқ а тиді, кетілді,

Қ айрап ем тағ ы жетілді.

Тә ң ірі аямас болар ма

Біздей ғ аріп, жетімді?

Жетім емей немене,

Атаң а нә лет, Алшағ ыр,

Кө рсетті ғ ой ӛ кімді?

Кө кем ү йде болғ анда

Бұ зар ма еді кентімді?

Қ ұ лақ салшы, кемпір-шал

Есітіп пірдің хабарын

Кӛ ң ілім менің бекінді!

Шаба алмай да жү рмесе,

Астындағ ы Бурыл ат,

Бабадан хабар тиді ғ ой,

Жетсе керек, жан кӛ кем,

Тайбурылын сауырлап

Жан ата, менің тү сімде

Ӛ зімнің бабам ішінде,

Бұ л уақ ытта жан бар ма,

Жан кӛ кемдей пішінді?

Қ азанның Сырлы қ аласын

Жалғ ыз шауып жү р еді,

Алтынды туғ а ақ ырып,

Қ араманды шақ ырып.

Қ асқ ырлық таудың басында

Қ атын деген бір сӛ зін

Бетіне соғ ып жү р еді.

Кө кемнің айтқ ан сө зіне

Қ араман батыр ӛ кпелеп,

Жамандарша кек тұ тып,

Кӛ кем желді соң ынан.

Ӛ кпелеп досым кетті деп,

Ордың мініп басына,

Қ аланың келіп қ асына.

Ордан атын қ арғ ытып,

Кіндіктен оғ ын сырғ ытып,

Қ азанды шаншып, жауқ ашып,

Кө п қ осынғ а жан кӛ кем

Олжа салып жү р еді.

Бө лінбеген ұ йқ ысын,

Жыртылмағ ан қ ұ лпысын,

Қ араманмен екеуі

Таң ата айдап жү р еді,

Кө бікті ханның жылқ ысын,

Жамандатқ ыр Тарлан ат

Сонда қ ашып еліне,

Ер салғ анша асығ ып,

Терлік салып беліне,

Қ араман мен кӛ кемді

Кӛ бікті басты тақ ымғ а.

Кӛ кемнің қ ұ рып айласы,

Басынан сынып найзасы,

Жан кө кемді пенде ғ ып,

Кө біктінің кө ң ілі желікті,

Бұ л секілді қ орлық қ а

Жан кө кем неғ ып кө ніпті?

Кө кемнің тайып бабасы,

Батырлардың бұ л жерде,

Болмады қ абыл тобасы.

Мақ тануғ а жарады,

Дұ шпанның асып айласы.

Ө з аттасым Қ арлығ а

Кө кеме тиді пайдасы.

Жамандығ ын жасырып,

Жақ сылығ ын асырып,

Қ ол-аяғ ын босатып,

Жан кө кемді қ ашырып,

Қ ару-жарақ, ат-тонын

Қ ойғ ан екен жасырып,

Сарт болмаса Шашты Ә зіз

Қ ызметін асырып,

Ө з аттасым Қ арлығ а

Дос болып сонда жү р еді,

Аяғ ына бас ұ рып.

Қ араман менен жан кө кем.

Тағ ы да айдап жү р еді,

Кө біктінің жылқ ысын.

Тағ ы да қ ашып кө к бесті

Кө бікті мініп атына,

Бұ рынғ ы тү сіп салтына,

Кө біктіні ө лтіріп,

Сә тіне мұ ның келтіріп,

Жұ мысын анық бітіріп,

Қ арлығ адай сұ луды

Қ арамандай қ ұ рдасқ а

Сауғ ағ а беріп жү р еді.

Ақ бӛ кендей жосылып,

Қ азаннан алғ ан кӛ п малғ а

Жылқ ыны айдап қ осылып.

Даярланып жатқ ан кӛ п қ осын

Дү ркірей кӛ шкен жосылып.

Бурыл ат ақ сап қ алғ асын

Кӛ кемнің кӛ ң ілі басылып,

Жалғ ыздық ты айтып зарығ ып,

Пірлерге налып жү р еді.

Хабарланып пірлерден

Жалғ ыз шауып жан кӛ кем

Қ араспанның тауында

Жұ ртына келіп жү р еді.

Жең ешем кӛ мген сар нанның

Шетінен тістеп жү р еді.

Аллағ а тілім жазық ты,

Атына жем, ӛ зіне

Қ ылсын деген азық ты –

Бурыл ат тауып жү р еді,

Жең ешем кӛ мген қ азық ты.

Белгілі тӛ бе бел еді,

Ық ылас ата Шашты Ә зіз

Шын сарт болып кетпесе

Осы кү нде кө кешім

Мұ нда келіп жү рген-ді».

Сол уақ ыттар болғ анда,

Қ ұ ртқ а келіп сӛ йлейді:

«Тұ ра тұ ршы, бикешжан,

Дү йсенбі кү ні сә скеде

Аспаннан ай тү сірдім

Қ араспан таудың басында

Ақ сұ ң қ ар қ ұ сымды ұ шырдым.

Ойпаң жерден ор қ аздым,

Сұ лтаным тү зде жү ргенде

Жауғ а пенде қ ылғ андай

Мен тә ң ірге не жаздым?

Қ араша таудың жылғ асы

Бауырында ойнар қ ұ лжасы,

Ә р пендеге бітер ме,

Сұ лтанымның тұ лғ асы?

Қ ұ дай кіші жаратты

Тө мен етек ұ рғ ашы,

Сұ лтаным сү йген ақ денем

Бола ма жаудың олжасы?

Аламын деп қ инап жү р

Діні жаман болмашы.

Қ артаймақ Хақ тан жарлық -ты

Қ ұ лыны ө лген қ ұ лық қ а

Тай теліген зорлық -ты.

Ботасы ө лген інгенге

Нар теліген зорлық -ты.

Ақ сұ ң қ ар қ онар тұ ғ ырғ а

Қ арғ а қ ону зорлық -ты.

Тә ң ірі басқ а салғ асын

Дұ шпаннан кө рдім қ орлық ты.

Сарыбал салдым аяқ қ а

Бұ ғ алық салдым саяқ қ а,

Ніл ӛ тпейді бояқ қ а.

Перзентім деген, Бурыл ат,

Менен кеттің қ ай жақ қ а?

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 567 8 Следующая ⇒