Қобыланды батыр 3 страница

⇐ ПредыдущаяСтр 3 из 8Следующая ⇒

Кімнің тілін аласың.

Ө з дегенің болмаса,

Жө нге кө нбес баласың!

Тіл білмеген дұ шпанғ а

Жалғ ыз кетіп барасың.

Қ ош, сұ лтаным, аман бол,

Ә лдеқ андай боласың?

Асқ ар тө бе, бел дерсің

Тайбурыл атпен желерсің,

Жақ сы-жаман қ адірін

Қ ұ ртқ аның сонда білерсің.

Қ ұ ртқ аның сө зіне сенерсің:

Кешегі кеткен Қ ияттан

Он екі кү н бұ рын барарсың.

Қ азан алғ ан қ ос қ ала –

Қ ырлы қ ала, Сырлы қ ала деп,

Сырлысын бұ рын аларсың.

Жалғ аса біткен жанында

Қ асқ арлық деген тауы бар,

Басына оның шығ арсың.

Атың ды кө кке қ аратып.

Кіндігінен жаратып,

Жата бергін, сұ лтаным.

Қ араман атты қ ұ рдасың

Қ азанның Қ ырлы қ аласын

Аламын деп ала алмас,

Алты қ абат орынан

Қ арғ ытып ішке ене алмас,

Қ ақ паның аузын аша алмас,

Қ айраты жетіп таса алмас.

Тауда жатқ ан ө зің е

Қ араман келер – қ ұ рдасың,

Қ атын деп кеткен сө зіне,

Бетіне сонда соғ арсың,

Асқ ар тө бе белдігі,

Аздың бар ма тең дігі?

Қ ұ рдастың бар ма елдігі?

Астың дағ ы Бурылдың

Кө біктінің екі аты

Ү йіріне қ арай қ ашқ анда,

Сол уақ ытта кө рінер,

Қ ырық ү ш кү ндік кемдігі.

Асқ ар тө бе бел дерсің,

Тайбурыл атпен желерсің.

Жақ сы-жаман қ адірін

Қ ұ ртқ аның сонда білерсің.

Тоқ санғ а келген атамның

Бұ тында жоқ ыштаны,

Тізесіне тон жетпей,

Қ ызылбастың елінде

Қ аратабан болып жү ргенде,

Сұ лтаным, сонда келерсің.

Алпыста анаң Аналық

Арқ ан есіп, жү н тү тіп,

Қ ұ рт қ айнатып жү ргенде,

Қ айғ ыменен қ ан жұ тып,

Сұ лтаным, сонда келерсің.

Қ арындасың Бикешжан

Ә бдестесі*жанында,

Бес кесесі қ олында,

Белдемшесі белінде,

Қ ызылбастың елінде

Шай қ айнатып жү ргенде,

Сұ лтаным, сонда келерсің!

Кө к етіктің мық тысы,

Кү згі жердің шық тысы.

Сенен қ алғ ан мен сорды

Бір дұ шпанның мық тысы

Аламын деп тұ рғ анда,

Қ араң ғ ы ү йге салғ анда,

Кө ң ілге қ айғ ы толғ анда,

Сұ лтаным, сонда келерсің!

Мінген атың ақ табан,

Айтулы едің мақ тағ ан,

Қ ұ даның ісі кө п шығ ар

Ө лмегенге сақ тағ ан.

Алла қ осып, сұ лтаным,

Сапарландың талапқ а

Хош аман бол, Алла жар,

Жалғ ызымды тапсырдым,

Қ ұ даның досты пайғ амбар!

Мерген байлап оқ атар,

Ұ шқ ан кө лдің қ уына,

Иманды қ ұ л кез келер

Қ ауызы, кә усар суына.

Бұ л дү ниеде келмесең,

Қ ұ ртқ амбысың демесең,

Қ азан жетіп бұ л жолда

Хақ қ а дү зеп бетің ді,

Арыстаным, жө нелсең,

Жұ байым бар деп еске алсаң,

Сұ лтаным, сонда мені ізде,

Табысайық мақ шарда*,

Пайғ амбар тіккен тауында».

Сол уақ ыттар болғ анда

Шешесі келіп жылайды,

Қ обыландыны қ ұ шақ тап,

Кө здің жасын бұ лайды.

«Он сегіз мың ғ аламғ а,

Патша болғ ан Хақ Жаббар,

Есіт мынау сө зімді,

Он ү ш жасар Қ обыланды

Ерінбей сү йер кезімде,

Кітаптардың ішінде

Қ ырық пайғ амбар аты бар,

Қ ырда Қ ияс пайғ амбар

Ойда Илияс пайғ амбар,

Сізден басқ а кімім бар?!

Бас-басына бір жандық,

Дем бермесең, біз қ алдық.

Асқ ар тө бе бел ө ттік,

Белден асып ел кеттік.

Ә улие-аруақ салсаң кө з

Ата жолын тербеттік!

Бір жылқ ыдан кем шаппас

Келінжан бақ қ ан Бурыл ат!

Денеге оқ ты дарытпас

Дә уіт соқ қ ан жалаң қ ат.

Асынғ аны жанына

Қ ынабының сабы алтын,

Ұ стар жері сары алтын,

Қ ынаптан шық са – қ ылт еткен,

Тасқ а салса – лып еткен,

Шү беректей қ уарғ ан,

Қ айтпасын деп тау-тастан

Заһ арғ а салып суарғ ан,

Балдағ ы алтын шарболат!

Шырағ ымның шыбын жан

Жасағ ан сағ ан аманат!

Ақ сұ ң қ ар қ ұ с мақ танса,

О да бір кү н кез келер,

Қ ұ сбегінің торына.

Арғ ымақ ат мақ танса,

О да бір кү н кез келер

Қ аланың қ азғ ан орына.

Ық ылас атты Шә шті Ә зіз,

Осы кеткен қ озымды

Тек тапсырдым қ олың а.

Қ озымды жық па орың а,

Жолық тырма зорың а!

Алпыс жасқ а келгенде

Қ обыландыдай ұ л тапқ ан

О да менің сорым ба?

Осы барғ ан сапардан

Есен барып сау қ айтсаң,

Егіз туғ ан кө к қ ошқ ар –

Ол да сенің жолың а!

Егіз туғ ан кө к бура –

Ол да сенің жолың а.

Кө л иесі, Қ амбар-ай!

Шө л иесі, Қ амбар-ай,

Қ амбар, ө зің қ олдасаң,

Қ олдамайтын кім бар-ай!

Қ азанғ а қ айдан жол қ ылдың,

Қ араман деген заң ғ ар-ай!

Қ ала қ оймас Бурыл ат

Қ атар шапқ ан жарыстан.

Жақ ын емес, шырағ ым,

Жау іздедің алыстан.

Қ ыс болғ анда жылқ ы ық пас

Кө лге біткен қ амыстан.

Осы кеткен қ озымды

Ө з қ олың а тапсырдым,

Ғ али атты арыстан!

Аязды кү н айналғ ан,

Бұ лтты кү ні бұ рылғ ан,

Айқ ара бесік таянғ ан,

Дыбысы шық са оянғ ан,

Алтыннан бесік ойдырып,

Ақ торғ ынғ а бө леген,

Ө лгенде кө рген кө беген,

Ел тілегін тілеген,

Қ абырғ ам жездей қ айысқ ан,

Кө тергенде бесіктен

Он саусағ ым майысқ ан.

Тас емшегім жібіткен,

Тар қ ұ рсағ ым кең іткен,

Балапан қ аздай ерткен.

Алсам қ олым талдырғ ан,

Сү йсем мейірім қ андырғ ан,

Денемнен шық қ ан балдырғ ан!

Шаһ изада қ азірет,

Жарылқ аушы қ ұ дірет,

Қ ызылбас – басқ а, біз – ү мбет,

Қ озымды сізге тапсырдым,

Алланың досы, Мұ хамбет

Жалғ ызыма жә рдем ет! »

Сонда Қ обылан сө йледі:

«Қ ой, шешеке, жылама,

Жылағ анмен бола ма?

Мен сапардан қ айтқ анша,

Ата-анам, ел-жұ ртым,

Тапсырдым енді Қ ұ дайғ а».

Қ араман кетті жиып қ ол,

(Сө йледі сө зді оң ды-сол).

Қ обыландыдай батырғ а

Жиылып халық беріп қ ол,

Жылаумен қ алды кемпір сор!

Тоқ тарбайдай шалың ыз

Кө зі-басы ірің деп,

Буындары дірілдеп,

Жү ре алмады болып қ ор.

Орта жолда зарлайды

Қ айрылып Қ обылан бармайды.

«Жалғ ызыма жар бол! » деп,

Жад қ ылып Жаббар Қ ұ дайды,

Қ ала берді кемпір-шал,

Аруақ тарғ а жалынып!

Қ обыланды мінген Тайбурыл

Шиыршық атып ойнайды,

Атандай тө сі салынып,

«Айт жануар, шу! » – деді.

Қ ұ былып Бурыл гуледі,

Табаны жерге тимеді,

Қ ұ лақ тың тү бі терледі,

Тер шық қ ан сайын ө рледі,

Кө лденең жатқ ан аң ғ арды

Жер ошақ қ ұ рлы кө рмеді.

Атына кө ң ілі біткесін

Батыр Қ обылан сө йледі:

«Ә уелі Алла анайым,

Хақ жаратқ ан Қ ұ дайым,

Ү йдегі Қ ұ ртқ а жұ байым.

Жарым олқ ы болды деп,

Жемеймін тіпті уайым.

Қ ұ ртқ ажан «тұ лпар» деп еді,

Айтқ ан сө зін сынайын.

Жайың қ алай, Бурыл ат?

Қ олтығ ың да қ ос қ анат,

Ү стің де мен аманат.

Ү кілі қ ұ йрық, майда жал,

Сө зіме менің қ ұ лақ сал.

Алтын, кү міс қ ият жал,

Лебізің сенің сары алтын,

Ү стің дегі тү гің нің

Жары – кү міс, жары – алтын,

Жан серігім, Бурыл ат,

Терлемессің кү н салқ ын.

Жылқ ыда тұ лпар сен едің,

Жігітте сұ ң қ ар мен едім,

Қ ыдыра жалды, қ ыл қ ұ йрық.

Сенен озбас деп едім.

Екі аяқ ты, бір басты

Менен озбас деп едім.

Біздің ауыл ағ ыста,

Есебі жоқ алыста,

Азулының бойында

Жылқ ылары қ амыста.

«Қ атын Қ обылан қ алды» деп,

Кешегі кеткен Қ иятқ а?

Қ оямысың намысқ а?

Жан серігім, Бурыл ат,

Барың ды бү гін қ арышта!

Қ аса тұ лпар ат болсаң,

Ұ шқ ан қ ұ стан қ алыспа.

Қ ырық кү ншілік Қ азанғ а

Бір-ақ кү нде жетуге

Сіздей малғ а алыс па?

Бұ л жібердім базардың

Бояғ ы менен бө зіне,

Салса жылқ ы тоқ тайды

Арқ аның бө рі кө зіне.

Жан серігім, Бурыл ат,

Сал қ ұ лағ ың сӛ зіме,

Қ ырық кү ншілік Қ азанды

Кө рсетші бү гін кө зіме!

Кө рсетпесең кө зіме,

Онда Қ ұ ртқ а, мен мұ нда

Қ алар кө ң ілім ө зің е! »

Қ ұ ралайдың талына,

Алуа, шекер, балына,

Тобылғ ы сапты қ амшымен,

Тартып-тартып жіберді

Тайбурылдың санына.

Жан серігі Бурылдың,

Жаман батты жанына.

Жанына батпай не қ ылсын

Қ арғ а, қ ұ зғ ын тойынды,

Санынан ақ қ ан қ анына.

Қ обыландының қ амшысы

Тайбурылғ а шын батты,

Шыбын жаны тым тә тті.

Санына қ амшы батқ ан соң,

Қ аны судай ақ қ ан соң,

Жоғ ары ерні жыбырлап,

Тө менгі ерні қ ыбырлап,

Тайбурылғ а тіл бітті,

Тайбурыл сонда сө йледі:

«Тауғ а бітер емен, тал,

Кімге келмес керімсал

Наз бедеу атқ а бітер жал,

Аямай тарттың қ амшың ды,

Ө лмесем де кеудемнен

Шығ а жаздады шыбын жан,

Батыр туғ ан, Қ обылан нар!

Қ ызылбастың шаһ арына

Мұ нша болдың ынтызар!

Ата-анадан жалғ ыз тақ,

Жалғ ыздық кегін менен ал.

Тө рт аяғ ым тең жорғ а,

Тізгінім тартпай сал жолғ а,

Ү стімде сен есенде,

Астың да ө зім аманда,

Қ ажу бар ма мен сорғ а?

Ат қ ылып Тә ң ірім жаратты,

Сен секілді сыбайғ а.

Қ ысылғ ан жерде ер жігіт,

Бір Тә ң ірге жылай ма?

Қ ырық кү ншілік Қ азанғ а

Бір-ақ кү нде жет дейсің,

Ұ шқ ан қ ұ сқ а оң ай ма?!

Қ иын да болса Қ обыланды ер

Қ иналармын, қ айтейін,

Уағ даң ыз солай ма?

Намаздыгер ӛ ткенше,

Намазшамғ а жеткенше,

Қ азанның Сырлы қ аласын

Кө рсетпесем кө зің е,

Тү сірмесем жү зің е

Жан серігің Бурылды,

Сол жерде шал Қ ұ дайғ а»!

Бұ ғ ан Қ обылан қ уанып,

«Шырағ ым, Бурыл, шү у! » – деді,

Қ ұ былып Бурыл гуледі,

Табаны жерге тимеді.

Тау мен тасты ө рледі,

Тө рт аяқ ты сермеді,

Қ ұ лақ тың тү бі терледі,

Тер шық қ ан соң ө рледі,

Адырды кө зі кө рмеді,

Кө лденең жатқ ан кө к тасты

Тіктеп тиген тұ яғ ы

Саз балшық тай иледі.

Қ араша емес қ ауысты,

Қ оң ыраулатып дауысты,

Жақ ын қ ылды алысты.

Берсін кімге намысты,

Кү н тө беден аумай-ақ

Тү зеді Бурыл шабысты.

Қ ос қ ұ лағ ы тігілді

Қ айырғ а біткен қ амыстай,

Тү с ауғ ан соң бү гілді

Илеуі жеткен қ айыстай.

Байлаулы малдай шешілді,

Тө рт аяғ ын кө сілді,

Ә рбір сымдай есілді.

Кешегі кеткен қ осынғ а

Жетемін деген Қ обыланның

Жоқ еді тіпті есінде.

Бұ лаң дағ ан Бурылмен

Артық туғ ан Қ обыланды

Аң қ ып жетті бесінде.

Қ ол соң ында барады,

Қ арабұ қ ан жауырыншы,

Бұ қ анғ а келді – «Арма! » – деп,

«Алдың да кісі бар ма? » – деп.

Қ арабұ қ ан сө йледі:

«Жылқ ы ішінде аланы,

Жоқ тап ек Қ обылан баланы,

Аты қ алар деймісің

Ө зің нен ү лкен ағ аны?!

Осынау белдің астында

Қ осдә улет кетіп барады».

Тайбурыл атты қ ұ тыртып,

Оғ ан да келді сыпыртып,

«Ү лкен едің – арма! » – деп,

«Алдың да кісі бар ма? » – деп.

Ол да айтады – аланы,

«Жоқ тап ек Қ обылан баланы,

Қ ылшық жү нді қ араны,

Осынау белдің астында

Ақ қ озы кетіп барады».

Тайбурылды қ ұ тыртып,

Оғ ан да келді сыпыртып

Ол да айтады, аланы,

Қ ылшық жү нді қ араны,

«Адасты деп ойлап ек

Қ обыланды сынды баланы.

Осынау белдің астында

Қ арақ озы кетіп барады».

Тайбурыл атты қ ұ тыртып,

Оғ ан да келді сыпыртып,

Оғ ан да келіп: «Арма»» –деп, –

Алдың да кісі бар ма? » – деп,

Қ арақ озы сө йледі:

«Алыстан айқ ын кө рінген

Жылқ ы малдың аласы,

Ағ ынан кө п-ті қ арасы.

Оң даса Қ ұ дай сапарды,

Пенденің болмас шарасы.

Қ ызыл тілді сө йлеткен

Қ аусырма жақ тың арасы.

Жеткен-ді деп ойлаймын

Ө з кө ң ілімше шамасы,

Кешегі қ онғ ан мезгілден,

Шапқ аннан бері, шырағ ым,

Кө рінген жоқ кө зіме

Қ ұ рдасың ның қ арасы».

Кө ктем мезгіл болғ анда

Кө ктен қ ұ йғ ан тамшыдай,

Шебер қ ыздың қ олында

Балдағ ы алтын қ айшыдай,

Қ арамандай қ ұ рдасы

Кетіп қ алды деген соң,

Бұ лаң дағ ан Бурылғ а

Тағ ы да басты қ амшыны-ай.

Найзасы аумай қ олынан,

Жұ лдыз туып оң ынан,

Қ обыланды сонда «шү у! » – деді,

Қ ұ былып Бурыл гуледі

Қ араманның соң ынан.

О да кетіп қ алыпты,

Ү здік озып қ олынан

Беті қ айтпай барады,

Сапар еткен жолынан.

Тайбурылды гулетіп,

Келіп жетті соң ынан.

Қ обыланды жетіп сө йледі:

«Болғ аның ба, досым-ай,

Мақ тағ ан атың осы ма-ай?

Он екі кү нде келерсің

Менің бү гін кеште тіккен қ осыма-ай!

Жағ алай таудың татыры-ай,

Жарасар тіккен шатыры-ай.

Анау кү ні қ атын деп

Қ арамай кеткен батыр-ай!

Кө рдің із бе, Қ араман,

Қ атынның бақ қ ан атын-ай,

Қ атын да болса, білдің бе?

Қ ұ ртқ аның асыл затын-ай!

Қ атынның бақ қ ан атын-ай?!

Қ апыда қ алма, батыр-ай!

Жү рмейсің бе, Қ араман,

Ү ш кү н кейін соң калып,

Мен де озып барамын,

Қ алсаң, ө лім жақ ын-ай!

Қ обыланды гулеп жө нелді,

Кө п Қ иятқ а қ арамай,

Қ алың Қ ият – кө п қ осын

Бә рі қ алды артында,

Бірі еруге жарамай.

Сонда Бурыл гуледі.

Табаны жерге тимеді,

Кө лденең жатқ ан кө к тасты

Тіктеп тиген тұ яғ ы

Саз балшық тай иледі.

Аманбайдың ақ тікен,

Асып Бурыл жө нелді.

Қ арсы келген қ абақ тан,

Қ арғ ып басып жө нелді.

Сең гір-сең гір таулардан

Секіре басып жө нелді.

Ол тө бе мен бұ л тө бе,

Бауыры шұ бар кө л тө бе –

Онан да ө тіп жө нелді.

Қ амыстының қ азды кө л,

Қ оғ алының қ улы кө л,

Шегендінің желді кө л,

Шағ алалы шалқ ар кө л,

Қ ызғ ыштының Қ ызды кө л,

Қ ұ мра, қ отан Қ ос кө лден,

Айналасы бес кө лден,

Бә рінен ө тіп жө нелді.

Қ ұ дердің қ ара дө ң інен,

Бесін де ө тті дең інен,

Барлы-барлы, барлы тау.

Басы биік, қ арлы тау,

Хан жайлағ ан Қ аратау,

Би жайлағ ан Алатау,

Онан да ө тіп жол шекті-ау.

Тү йе мойнақ иір тау,

Қ ыз емшекті сү йір тау.

Атасу мен Манащы

Мал оттауғ а оты ащы,

Ішейін десе суы ащы,

Мұ нан-дағ ы жол шекті.

Қ ампай-қ ұ мпай қ асынан.

Жем, Темірдің басынан,

Қ олбағ айлы шө лдерден,

Қ асқ алдақ ты кө лдерден,

Асқ ар-асқ ар белдерден,

Айдын шалқ ар кө лдерден,

Қ ан сасығ ан жерлерден,

Тобылғ ылы нұ радан,

Сексеуілді жырадан,

Баялышты қ ұ майттан,

Бү лдіргенді шың айттан

Жалғ ыз шауып жол шекті.

Астына мінген Бурыл ат

Жауатын кү ндей кү ркіреп,

Жаң бырдай тері сіркіреп,

Қ ұ былып ойнап жер басты.

Алдың ғ ыдан артқ ысын

Сынық сү йем кем басты.

Жалғ аса ұ шқ ан қ оң ыр қ аз.

Тозаң ынан адасты.

Асқ ар тө бе бел еді,

Бір шауып, бір желеді,

Қ ұ былып ойнап жер басып,

Дө ң геленіп келеді,

Садақ тың бауы сартылдап,

Масатыдан шалбардың,

Сала қ ұ лаш балағ ы,

Алтынды зермен кө мкерген,

Жел соқ қ андай жалпылдап,

Белең нен асты былқ ылдап,

Тозаң ы шық ты бұ рқ ылдап,

Аттың жолы қ азылды,

Ұ мтылғ анда қ ысылып,

Бес жү з қ ұ лаш жазылды,

Бурыл кө кке секірді,

Омырауда тері кө пірді,

Шаба-шаба шатылды,

Табаны тиіп ұ шқ ан тас.

Қ ызылбас мылтық оғ ындай,

Аспан кө кке атылды.

Тақ иядай кө рмеді

Ү стіндегі батырды.

Бұ лаң дағ ан Бурылдың,

Маң дайында масаты бар,

Марал ішсе – таусылмас.

Қ ұ йрығ ында қ ұ дық бар,

Қ ұ лан ішсе – таусылмас.

Арандай аузын ашады,

Аяғ ын топ-топ басады.

Бір тө бенің тозаң ын

Бір тө беге қ осады.

Кешке таман Тайбурыл

Жын қ ақ қ анғ а ұ қ сады,

Қ ұ лан менен қ ұ лжаның,

Ұ затпай алдын тосады.

Кө л жағ алай отырғ ан,

Кө кқ ұ тан мен қ арабай

Кө теріліп ұ шқ анша,

Белінен басып асады.

Дуадақ пен жек қ алды,

Ә лде ө тірік, ә лде шын

Ақ сұ ң қ ар мен лашын,

Ө лген қ ұ сты жеп қ алды.

Ебелек ұ шпас елсізден,

Кө белек ұ шпас кө лсізден,

Қ ұ ла мидай шө лдерден,

Адам жү рмес жерлерден,

Батпақ лай кө лдерден,

Асқ ар-асқ ар белдерден,

Жалғ ыз шауып жол шекті.

Ү мітін ү зіп келеді,

Қ араспан тауды жайлағ ан.

Қ алың қ ыпшақ елдерден

Намаздыгер ө тті енді,

Мезгілі шамның жетті енді,

Қ обыланды мен Бурылдың

Уә десі бітті енді.

Кө ріне ме шаһ ар деп

Ілгері қ арап кү ткен-ді.

Сол уақ ыттар болғ анда,

Белес-белес бел кө рді,

Бел астында ел кө рді,

Бидайық ты ақ татыр

Ақ ты, бозды, қ ой жатыр.

Тіктеп шауып қ алағ а

Қ обылекем келе бұ л жатыр.

Қ ұ ланнан атты қ одық ты,

Кө лден тартты борық ты,

Жетемін деп торық ты.

Намазшамның кезінде.

Бес ағ аштың тү бінде,

Қ азанның салғ ан жылқ ығ а

Ағ ыны қ атты Бурылмен

Аң қ ытып келіп жолық ты.

Кө к алалы кө п жылқ ы,

Бө рі қ ұ лақ ен жылқ ы,

Гулетіп жылқ ыны алады,

Айқ айлап жиғ ан кө п жылқ ы

Бір уыс болып қ алады.

Жылқ ыны жө нге шығ арып,

Қ азанның Сырлы қ аласын

Қ айта айналып шабады.

Бетіне қ алқ ан далдалап,

Шаһ арына шапты «Аллалап».

Қ аланың аузын қ андатып,

Кө шенің аузын шаң датып.

Қ ақ падан атын қ арғ ытып,

Кіндіктен оғ ын сырғ ытып,

Туырлығ ын тоқ ым қ ып,

Керегесін отын қ ып,

Мал шығ армай далағ а,

Ел шығ армай салағ а,

Жау бетінде жад қ ылып,

Жеті кә міл бабағ а,

Ө тірік емес, жан ағ а.

Қ азанның Сырлы қ аласын

Бұ зып, жарып Қ обылекең,

Он екі кү н дегенде

Жалғ ыз жанды қ ұ тқ армай

Айдап шық ты далағ а.

Қ ұ лақ салмақ сауап-ты.

Бес уақ ытқ ы азанғ а,

Тө рт қ ұ лақ ты Қ азанғ а,

Ителгі қ ұ стың тырнағ ын

Мың сан қ арғ а жазар ма?

Сырлы қ аланы алады,

Адамын жө нге салады,

Қ аланың қ иғ аш қ асында,

Қ асқ арлық таудың басына,

Бұ лаң дағ ан Бурылмен

Батыр Қ обылан шығ ады,

Қ ұ ртқ аның сө зін сынады,

Жан-жақ қ а кө зін салады,

Батырдың кө зі шалады,

Қ алың Қ ият, кө п қ осын

Он екі кү н дегенде

Олар да келіп қ алады.

Ө зі жатқ ан Қ азанның

Қ ырлы дейтін қ аласын

Қ ырық мың қ олды ә скермен

Алты қ абат орының

Сыртынан орап алады.

Қ араман атты батырың,

Аламын деп ала алмай,

Алты қ абат орынан,

Қ арғ ытып ішке ене алмай,

Қ ақ паның аузын аша алмай,

Қ айраты жетіп таса алмай,

Ү ш кү н тұ рып сыртында

Болдыра алмастай болғ ан соң,

Енді атына мінеді,

Мініп алып атына

Тауда жатқ ан батырғ а

Қ араман ө зі келеді.

Келіп сө йлей береді:

«Айбалтам тасқ а ө тпейді,

Жамандар сө зді кектейді,

Жү рмеймісің, қ ұ рдасым,

Қ ызылбастың еліне

Сенсіз кү шім жетпейді! »

Сонда Қ обылан сө йледі:

«Асқ ар ма екен, тау ма екен?

Арғ ымақ па екен, ат па екен?

Жая ма екен, жал ма екен?

Шекер ме екен, бал ма екен?

Ер бұ збағ ан қ амалды

Қ атын бұ зғ ан бар ма екен?

Мал салдым базар бө зіне,

Салса жылқ ы тоқ тайды

Арқ аның бө рі кө зіне.

Ерді қ атын дей ме екен,

Не деп айттың ө зіме?

Сен бір айтпай ү ш айттың,

Келмеді ме кө зің е?

Кө рінбе менің кө зіме.

Неше батыр болсаң да

Ү йде қ алғ ан Қ ұ ртқ аның

Сатса алмаймын ө зіне.

Ө зі тү гіл Қ ұ ртқ аның,

Сағ ынғ анда алмаймын

«Қ алқ амжан деген сө зіне! »

Қ обыланды бұ л сө зді айтқ асын,

Қ араман қ ұ рдас ө кпелеп,

Кө рмеймін деп жер тепкілеп,

Наза боп қ айтып жө нелді:

«Алсам, мұ ны алармын,

Алмасам, ө ліп қ алармын,

Қ атының ның тілімен

Қ обыландыдай батырың

Жү р ме едің ә лі де кекті? » деп».

Қ обыландыдай батырдың

Жая да емес, жал-ды деп,

Шекер де емес, бал-ды деп,

Бір қ атынның тілімен

Қ ұ рдасым кө ң ілі қ алды деп,

Аршын басты Бурылмен

Аң қ ытып желді соң ынан,

Іс келеді қ олынан,

Былқ ылдап Қ обылан желеді–

Соң ынан жетіп келеді.

Қ обыланды батыр келгесін,

«Сыбағ амды бердің », – деп,

Қ араман қ ұ рдас кү леді.

Қ уанғ аннан батырдың

Тө бесі кө кке тиеді.

Қ араман, Қ обылан қ осылып,

Қ осынғ а келіп енеді.

Ордың мініп басына,

⇐ Предыдущая 1 234 5 6 7 8 Следующая ⇒