Қобыланды батыр 2 страница

⇐ ПредыдущаяСтр 2 из 8Следующая ⇒

Жасың нан артық ақ ылың,

Жұ лдызың туғ ан жоғ ары

Білемін, Қ обылан, данасың!

Дұ ғ а тиген ер едің,

Кезің е келген дұ шпанның,

Білемін, Қ обылан, оң басын!

Осы қ ылғ ан сапарғ а

Кетемін ертіп сені деп,

Ә дейі келдім, жолбарысым! »

Сонда Қ обылан сө йледі,

Ә зіл айтып іледі,

Езу тартып кү леді,

«Мінетін атым қ олың да,

Барар-бармас жолымды

Хабар салып алайын

Ү йдегі Қ ұ ртқ ам біледі

Алты жыл болды бақ қ алы,

Тү ндікпенен кү н беріп,

Тү тікпенен су беріп,

Бағ ымды бастан алмасын.

Алды-артымды шалмасын,

Қ ияметтік жолдасым,

Жан серік атым қ олында,

Ү йдегі Қ ұ ртқ ам біледі.

Менің де барар-бармасым».

Бұ л сө зді айтып Қ обыланды

Шатырғ а қ айтып келеді,

Келіп сө йлей береді:

«Мынау келген кө п қ осын

Сейілдің ұ лы Қ араман

Қ азанғ а қ ылғ ан жол, – деді.

Алып келгін Бурылды,

Жү р деп отыр бұ л, – дейді.

Барамын бірге мен», – дейді.

Базарда бар ақ мата,

Ойнақ тайды жас бота,

Бұ л сө зімде жоқ қ ате,

Қ обыландының жанынан

Естеміс шық қ ан ел жата.

Тоқ тарбайдың жанында

Қ ұ ртқ аң тіккен отауғ а

Естеміс келді таң ата.

Таң сарғ айып атқ анда,

Шолпан жұ лдыз батқ анда,

Ақ отаудың ішінде

Қ ұ ртқ ажан ұ йық тап жатқ анда.

Естеміс келіп сө з қ атты,

Кү н шық қ ан жоқ, таң атты,

Дауыстап тұ стан сӛ йледі:

«Ү йдемісің қ ыз Қ ұ ртқ а,

Тү здемісің қ ыз Қ ұ ртқ а,

Ә йел болдың амал жоқ,

Егер еркек болғ анда,

Болар ең жұ ртқ а бір тұ тқ а.

Мінген атым қ ызыл-ды,

Іс тағ дырғ а сызылды.

Жол қ ылмақ қ а дұ шпанғ а

Батырдың кө ң ілі бұ зылды.

Мінуге керек қ азанат,

Беліне керек шар болат,

Денеге керек жалаң қ ат*,

Жаппарғ а жан аманат,

Жалғ ыз емес Қ обыланды,

Қ ияттан шық ты қ олқ анат,

Батырың мініп шабуғ а,

Асыл туғ ан, Қ ұ ртқ ажан,

Жарамай ма, жарай ма?

Алты жыл бақ қ ан Бурыл ат».

Сонда сұ лу қ ыз Қ ұ ртқ а

Қ ылаң етіп, қ ылт етіп,

Сылаң етіп, сылт етіп,

Шекеде шоғ ы бұ лт етіп,

Алтынды тоны жылт етіп,

Сауулы інгендей ың қ ылдап,

Кү шігендей сың қ ылдап,

Сү мбіледей жылтылдап,

Буыны тү сіп былқ ылдап,

Алтын қ алпақ дулығ а,

Шекесінде жарқ ылдап,

Мақ пал тө сек мамық тан,

Алтын иек, ақ тамақ,

Кө теріп басын сө йледі,

Естеміс қ ұ лғ а былқ ылдап:

«Екі саулық, бір қ озы

Берер едім қ ырқ арғ а.

Дү ниедегі адамзат

Жан тоя ма ің кә рғ а?

Жұ мсады ма сіздерді

Ү йдегі бурыл тұ лпарғ а

Дұ ғ ай сә лем дегейсің,

Тұ лпарына жұ мсағ ан,

Жұ рт иесі сұ ң қ арғ а,

Жә не де сә лем дегейсің

Қ арамандай қ ұ рдасқ а,

Заманы бірге сырласқ а,

Жылы бірге жылдасқ а,

Жауы бірге мұ ң дасқ а.

Аттың кү ні толмай тұ р,

Зор салмасын жолбарысқ а.

Мінемін кө шке кө к қ асқ а,

Саламын қ амшы жамбасқ а,

Бө рі де қ астық қ ылмайды,

Жанындағ ы жолдасқ а!

Бә дік* пенен той басқ а

Ешкі менен қ ой басқ а,

Шайтан менен жын басқ а,

Бә йбіше мен кү ң басқ а,

Туғ ан ұ л мен кү ң басқ а.

Жұ мсады ма сіздерді?

Біздей нашар жолдасқ а,

Жолдасына жұ мсағ ан

Бас қ ұ рмалдық дегейсің,

Қ араспан тауды жайлағ ан

Халық иесі жолбарысқ а!

Ә уелі Қ ұ дай алмасын,

Алды-артымды шалмасын.

Тілімді алса сұ лтаным,

Бұ л сапарғ а бармасын,

Бұ л олжадан алмасын,

Кӛ п жылады дегейсің

Ү йдегі нашар жолдасың!

Асқ ар тауда белдік бар,

Жасағ анда кең дік бар,

Азда қ анша тең дік бар?

Қ ұ рдаста қ анша елдік бар?

Сұ лтаныма сә лем де,

Тілімді алса бармасын,

Біздің бақ қ ан Бурылда

Қ ырық ү ш кү ндік кемдік бар».

Мұ ны естіп Естеміс

Кейін шауып жӛ нелді,

Жауабына кенелді.

Айтқ анының бә рін де

Қ обыландыдай батырғ а

Бұ лжытпай айтып береді,

Мынау сө зді естіп,

Қ обыланды барды қ ұ рдасқ а,

Жү ремін деген жолдасқ а.

Сонда тұ рып сө йледі:

«Ә уелеп ұ шқ ан қ албаймын,

Жаманның тілін алмаймын.

Хақ бұ йырғ ан сапардан

Жан қ ұ рдасым, қ алмаймын.

Асыл досым, сө кпең із,

Бұ л сапарғ а бармаймын,

Бұ л олжадан алмаймын,

Сағ ан да сә лем кө п айтқ ан,

Қ ұ рдасым, кө ң ілің қ алмасын,

Ө тініш қ ылып зарлаймын.

Асқ ар тө бе бел деген,

Ақ бармақ пен жемдеген,

Ө зінен басқ а мінбеген,

Бағ ып тұ рғ ан баласы,

Кү тіп тұ рғ ан анасы,

Ө зі ә йелдің данасы,

Тұ лпар туғ ан Бурылдың

Қ ырық ү ш кү ні кем деген».

Қ араман сонда сө йледі;

«Бұ л барғ аннан барсақ біз,

Қ алың тобын жарсақ біз,

Біз Қ азанды ө лтіріп,

Қ аласын бұ зып алсақ біз.

Сұ луынан қ ызылбас

Қ ойынғ а бір салсақ біз.

Еркек болып не етеміз

Ә р талапқ а шығ арда

Қ атынғ а ақ ыл салсақ біз?!

Қ атынның тілін алсақ біз.

Есіктің алды ебене, *

Ерлер киер кебене, *

Кеткен кісі келе ме?

Алғ анын тә ң ір бере ме?

Ә р талапқ а шығ арда

Қ атынғ а ақ ыл салғ ан соң.

Қ атын тілін алғ ан соң,

Неше батыр болсаң да,

Арыстаным Қ обыланды,

Қ атын да емей немене?! »

Қ араман бұ л сө зді айтқ ансын,

Қ обыландыдай батырдың,

Тері тамып иектен,

Тү гі шығ ып білектен,

Жаны бір тулап жү ректен,

Неше бір қ ұ рдас айтса да

Қ араманның бұ л сө зі

Ө тіп бір кетті сү йектен.

Сө з сү йектен ө ткен соң,

Тобылғ ы атқ а ер салды,

Ақ алмасты қ олғ а алды.

Қ амшы басып сауырғ а,

Екпіні ұ сап дауылғ а

Тобылғ ы мең ді торы атпен

Қ обыланды шапты ауылғ а –

Қ атуланып қ аттанып,

Буырқ анып бұ рсанып,

Мұ здай темір қ ұ рсанып,

Қ абағ ынан қ ар жауып,

Кірпігінен мұ з тоң ып,

Ә р жақ пенен бер жақ қ а,

Найзасын ұ стап бармақ қ а,

Аттанбақ қ а қ алмақ қ а.

Батыр кейіп келеді,

Еш жазығ ы жоқ еді,

Бұ лаң дағ ан Қ ұ ртқ аның,

Сө зге сынық қ ылдың деп,

Егер шық са алдынан,

Басын кесіп алмақ қ а.

Дарбазалы есікті,

Пайғ амбардай несіпті.

Ү йде отырғ ан қ ыз Қ ұ ртқ а

Дү бірін аттың есітті.

Екпіні қ атты кім болсын

Сұ лтаным-дағ ы десіпті.

Тү регеліп бұ лаң дап,

Ашып кө рді есікті,

Кө ргеннен соң қ амық ты.

Қ ұ с тө секте мамық ты,

Арпа, бидай қ абық ты,

Кө тере алмас кедейлер

Жылына салғ ан салық ты.

Шыдай алмай қ ыз Қ ұ ртқ а

Жә не де ашты жабық ты

Жабық тан кө зін салыпты.

Салса ерді таныпты,

Тү сі суық кө рінді, –

Ерге болғ ан секілді

Бір сө збенен жазық ты.

Батырдан Қ ұ ртқ а қ орық қ ан соң,

Тө мен қ арап жер шұ қ ып,

Ө ксіп жылап қ амық ты.

Енді Қ ұ ртқ а сасады,

Бетінен қ аны қ ашады,

Оң етегін басады,

Сасқ ан емей немене,

Аш кү зендей бү гілді,

Қ ұ ртқ а жаннан тү ң ілді.

Шыдай алмай қ орық қ аннан

Есік пенен тө ріне

Неше қ айта жү гірді.

Сасып жү ріп жө н тауып,

Ақ ыл менен ой тауып,

Тү тікпенен су берген,

Тү ндікпенен кү н кө рген

Тө рде тұ рғ ан Бурылдың

Басын шешіп алады,

Мойнына арқ ан салады,

Шылбырынан жетелеп

Бурыл атты қ ыз Қ ұ ртқ а

Қ обыландының алдынан

Бұ лаң дап кетіп барады.

Бә йгеден келер кө к дө нен,

Жеміне қ осып жеді ө лең,

Туғ алы кү нді кө рмеген,

Тү нектен шық қ ан Тайбурыл

Айдалағ а шық қ ан соң

Тү лкідей кө зі жайнайды,

Қ аруы сыймай қ айнайды,

Кө лденең жатқ ан кө к тасты

Сұ лым ғ ой деп шайнайды.

Он екі қ ұ лаш кезең нен

Атылып Бурыл ойнайды

Қ ыз Қ ұ ртқ аны кө теріп,

Бурыл кө кке екі ұ шты.

Салмағ ымен қ ыз Қ ұ ртқ а

Алып жерге бұ л тү сті.

Жазығ ы ә йел демесең,

Қ ұ ртқ а қ ыз да тым кү шті.

Батыр жанына келгенде,

Қ амығ ып Қ ұ ртқ а сө йледі:

«Асқ ар таудың белдігі,

Аздың бар ма тең дігі?

Қ ұ рдастың бар ма елдігі,

Жалғ ыздарғ а жар болғ ан

Алланың кө п дү р кең дігі

Ү ш ұ шар ең аспанғ а,

Бір ұ шуың кем болды

Мен қ айтейін Бурылжан,

Қ ырық ү ш кү ннің кемдігі».

Кентті жерді жайлағ ан

Ү зілмейді базары,

Қ айда қ алмас жігіттің

Ө лгеннен соң мазары,

Бурылды кө зі кө рген соң,

Қ обыландыдай батырдың

Қ ұ ртқ адан қ айтты азары,

Бурылғ а тү сті назары.

Қ обыланды сонда сө йледі:

«Кө лден ұ шқ ан қ аз деймін,

Қ аз жайлауын саз деймін,

Наурыздан соң жаз деймін,

Ақ ылы жоқ мен – ақ ымақ,

Бү йтіп жү рген Қ ұ ртқ амды

Шауып тастай жаздаймын.

Сарай да, сарай, сарай бар,

Сарайғ а қ олды жеткізген

Қ ос ө ркешті қ ызыл нар.

Ә р пендеге лайық

Ө зіне тә ң ірім қ осқ ан жар.

Атымды бү йтіп баптауғ а,

Асылдан соқ қ ан сү ң гімді,

Ырғ ай алып саптауғ а,

Қ ұ ртқ адай болып мініскер*,

Жар тапқ анша талай бар,

Батырдың сө зін есітіп,

Батыр жанына келгенде

Наз қ ылса да, қ орық са да,

Қ ұ ртқ а сынды сұ луың,

Тө мен қ арап жер шұ қ ып,

Ө ксіп жылап қ амық ты.

Қ амық қ анын кө рген соң,

Сонда Қ обылан сө йлейді;

«Қ ызыл тілім шешен-ді,

Қ атардан басым кӛ сем-ді,

Артық ша туғ ан, Қ ұ ртқ ажан

Атың ә йел десем де,

Басқ а ә йел болғ анда,

Қ ауіпсіз болып тұ рғ анда

Кеудеден басың кетеді.

Менің кӛ зім тіріде,

Ердің қ ұ нын жесең де,

Қ ұ ртқ ажан, неге қ амық тың

Жолбарысың мен есенде?!

Қ ұ с тө секте мамық ты,

Арпа, бидай қ абық ты

Мені кө ріп, Қ ұ ртқ ажан,

Қ уанбасаң, қ амық па,

Менің кө зім тіріде,

Ердің қ ұ нын жесең де,

Қ ұ ртқ ажан, неге қ амық тың

Жолбарысың мен есенде?!

Қ ұ с тӛ секте мамық ты,

Арпа, бидай қ абық ты

Мені кӛ ріп, Қ ұ ртқ ажан,

Қ уанбасаң, қ амық па,

Менің кө зім тіріде,

Қ араң ғ ы тү н ішінен

Шығ арармын жарық қ а!

Осы барғ ан сапардан

Есен барып, сау қ айтсам,

Ә йел де болсаң Қ ұ ртқ ажан,

Хан қ ылармын халық қ а! »

Сонда Қ ұ ртқ а сө йледі:

«Айдынды кө лден қ у аттым,

Дертке дә рі етіне.

Ойнап балық шығ ады

Айдын кө лдің шетіне.

Кисең киім жарасар

Ақ патсадай етің е.

Талап етіп ойғ а алсаң,

Жеткейсің мұ рат-ниетің е.

Сіздер сұ ң қ ар, біз қ арғ а,

Сіз даладан келгенде

Ажырайып қ арарғ а

Жарамаймыз бетің е.

Ағ а-інің сенің жоқ

Жазым болып, келмесең

Мен кү йермін дертің е».

Сонда Қ обылан сө йледі:

«Жылқ ы ішінде аламын,

Қ ылшық жү нді қ арамын,

Ағ а менен інім жоқ

Жеке туғ ан дарамын.

Тоқ тар менен Аналық,

Ә улиеге ат айтып,

Қ орасанғ а қ ой айтып.

Шыбын жанын жә не айтып,

Безіп дү ние малынан,

Тірідей безіп жанынан,

Тілеп алғ ан баламын.

Жатпады деп бү гінше,

Ө кпелеме, Қ ұ ртқ ажан,

Кемпір-шалдың қ ойнына

Жатайын деп барамын.

Бұ л сө зді айтып Қ обыланды

Тобылғ ы мең ді торы атпен

Дө ң гелетіп жө нелді

Тоқ тар тіккен ордағ а,

Кө лге біткен жекен деп,

Бү ршігі жоқ тікен деп,

Ү йде отырғ ан кемпір-шал

Жү гіре шық ты далағ а:

«Жалғ ызым келген екен», – деп,

Кө зі тү сті балағ а,

Бірден жылап екеуі

Баладан болды садағ а.

Шылауына шырмалды,

Шылбырына оралды,

Оң тізгінін қ олғ а алды,

Қ обыландыны жетелеп,

Ү йге алып кеп тү сірді.

Ө лгенде кө рген жалғ ызғ а

Шә рбаттың суын ішірді.

Жә не айналып толғ анып,

Кезек-кезек қ олғ а алып,

Қ обыландыны кемпір-шал

Кү н батпай-ақ жатқ ызды.

Жатқ ызды кө рпе-тө секке,

Кезек-кезек сө з қ атты,

Ү ндемей Қ обылан тек жатты.

Тілеп алғ ан жалғ ыз ұ л

Кемпір-шалғ а тым тә тті.

Ол уақ ытта пенде жоқ,

Қ обыландыдай сымбатты.

«Ө зіме қ ара, қ алқ а», – деп,

Ірге жақ қ а шал тартты.

«Ө зіме қ ара, қ озым», – деп,

От жақ тан кемпір бұ л тартты.

Ортасында Қ обыланды

Алма-кезек домалап,

Шал-кемпірдің қ ойнында

Артық туғ ан Қ обыланды

Кірпік қ ақ пай таң атты.

Таң сарғ айып атқ анда,

Шолпан жұ лдыз батқ анда,

Кемпір-шалдың қ ойнында,

Қ обыланды ойнап жатқ анда,

Бә йгеден келген кө к дө нен,

Тү німен ұ йқ ы кө рмеген,

Қ обыландыдай батырдың

Тоқ тамасын білген соң,

Тайбурылдың ү стіне

Алтыннан тұ рман ер салып,

Аз ғ ана азық жем салып,

Ақ орданың алдынан,

Ө ткізді Қ ұ ртқ а кө лденең.

Тайбурылды кө ргесін

Қ обыланды тұ рды тө сектен.

Ө ткен Бурыл есіктен

Ү йдің сырты жиылғ ан

Ағ айын жұ рты есіткен.

Жиылып жұ рты жылады,

Халайық қ айран қ ылады,

Жіберуге қ имайды

Қ обыландыдай баланы.

Киініп ү йден шық қ асын

Халқ ы ортағ а алады,

Жиылғ ан жұ ртпен қ оштасып,

Қ обыландыдай батырың

Тайбурыл атқ а мінеді,

Беліне семсер іледі,

Ақ сауытын киеді,

Ноғ ай бө ркін киеді.

Дү йсенбі кү н сә скеде

Қ араспан тауды бө ктеріп.

Кешегі кеткен Қ ияттың

Қ обыландыдай батырың

Соң ынан желіп жө нелді.

Тоқ сандағ ы Тоқ тарбай,

Алпыста шешесі Аналық,

Қ арындасы Қ арлығ аш,

Қ осақ жары қ ыз Қ ұ ртқ а –

Тө ртеуі жылап соң ынан,

Кескілей кет деп қ олың нан,

Қ обыландының артынан

Олар да еріп жө нелді.

Тү стік жерге келгенде,

Қ арындасы сө йледі,

Сө йлегенде бү й деді:

«Халық ұ йғ арса қ алмайсың,

Кө ң ілің сү ймей бармайсың.

Жалғ ыз ағ ам, жан кө кем,

Сапарландың талапқ а,

Ақ сұ ң қ ар сеніп ұ шады,

Қ ұ йрығ ы мен қ анатқ а.

Сайғ а біткен қ оқ тымын*

Бө рік ү стінде шоқ тымын.

Кӛ кежан, қ айтып келгенше,

Ел-жұ ртың есен кө ргенше,

Айтып кеткен Қ ұ дайғ а

Қ оң ыр шұ нақ тоқ тың мын.

Мен тү семін қ иялғ а,

Нешік айла болады

Кө зімнің жасын тыярғ а?

Кө кежан, қ айтып келгенше,

Ел-жұ ртың есен кө ргенше,

Артында қ алғ ан мен нашар

Айтып бір кетші ниязғ а*.

Кө зге, кө ке, жас алдық,

Кө кежан, қ айтып келгенше,

Артың да қ алғ ан мен сорлы

Болайын сенен тасаттық *.

Басымда бар алтын шоқ,

Кө кешім барда кө ң ілім тоқ.

Кө кежан, сені кө рмесем,

Басымнан ө тер дү ние боқ!

Табаныма тиер шоқ

Сізге деген Қ ұ дайдың

Бізге болсын ажал оқ!

Ақ маң дайда тұ лымым,

Бірге туғ ан қ ұ лыным,

Керекке біткен жауырын,

Бірге туғ ан бауырым,

Қ олқ анатым, қ ұ йрығ ым,

Судан шық қ ан сү йрігім,

Суырылып озғ ан жү йрігім,

Сізге деген Қ ұ дайдың

Қ абыл еттім бұ йрығ ын!

Қ озыдай менің егізім,

Тел қ озыдай сезімім,

Бірге туып, бірге ө скен,

Кіндігімді бір кескен,

Қ арғ а жү нді қ аттасым,

Ү йрек жү нді оттасым,

Бірге туғ ан тектесім,

Қ ысылғ ан жерде демесім.

Тоғ ай толғ ан тү йең бар,

Қ ора толғ ан қ ойың бар,

Оны кімге тапсырдың?!

Жерге сыймас жылқ ың бар,

Тоқ санда атаң Тоқ тарбай,

Алпыста анаң Аналық,

Жан кө ке, кімге тапсырдың?

Ө зің мен бірге туысқ ан,

Тай-қ ұ лындай тебіскен,

Бірге туып, бірге ө скен,

Кіндігімді бір кескен,

Мен сорды кімге тапсырдың?

Бұ л дү ниеде мұ ң дасың,

Ахиреттік жолдасың,

Тө секте жатса сырласың,

Қ ұ дай қ осқ ан қ осағ ың,

Кө ктімнің қ ызы Қ ұ ртқ аны,

Жең ешемді кімге тапсырдың? »

Қ облекең сонда тарық ты,

Батыр сө зге толық сып,

Кө п ойлады халық ты.

Қ арлығ аш даусы шық қ асын,

Қ обыландыдай батырың

Ақ найзағ а сү йеніп,

Ө ксіп жылап қ амық ты.

Қ айта айналып, қ аз қ онар,

Ұ я салғ ан жеріне.

Ә ркім ойнап кү леді

Ө з уақ ытында тең імен.

Ақ найзағ а сү йеніп,

Қ арлығ ашқ а кө рсетпей

Жасын сү ртті жең імен.

Сонда тұ рып сө йледі,

Сө йлегенде бү й дейді:

«Тауда болар тарғ ыл тас,

Тарық са шығ ар кө зден жас,

Тар қ олтық тан оқ тисе,

Шығ ады сү йеп қ арындас.

Қ арындасың болмаса,

Жауда қ алар ғ азиз бас.

Арқ аң ды жапқ ан қ олаң шаш,

Айналайын, Қ арлығ аш,

Айтқ ан сө зге қ ұ лақ ас!

Мен кешігіп келмесем,

Сендерді мұ ндай жылатпас,

Қ алың қ ыпшақ, қ арындас!

Қ арлығ аш, сенен айналдым,

Ағ ызба, қ алқ ам, кө зден жас!

Жасың ды тыйшы кө зің нен,

Сай-сү йегім сырқ ырар,

Жан кө ке деген сө зің нен!

Бір сү йгізші, шырағ ым,

Жаудырағ ан кө зің нен!

Атадан тақ баламын,

Жауғ а кетіп барамын,

Жасым ү лкен ағ амын,

Ә лдеқ андай боламын,

Ә йел де болсаң, бір тудың

Нашарсынып нетейін!

Мойның ды бұ ршы, Қ арлыжан,

Кө кең сү йсін бетің нен,

Армансыз болып кетейін!

Қ арындасым, Қ арлыжан,

Тоғ ай толғ ан тү йемді

Сарысуғ а тапсырдым.

Желі толғ ан жылқ ымды

Жасанғ ан жауғ а тапсырдым.

Қ орам толғ ан ақ ты қ ой,

Аш бө ріге тапсырдым.

Азу тісі балғ адай

Жас бө ріге тапсырдым.

Тоқ санда атаң Тоқ тарбай,

Қ ұ діретіне тапсырдым.

Алпыста анам Аналық,

Бибібатимағ а тапсырдым.

Шырағ ым сені, Қ арлығ аш,

Қ арашаш ханымғ а тапсырдым.

Қ осақ жарым Қ ұ ртқ аны,

Балуан қ ызғ а тапсырдым.

Сендер тө ртеу, мен жалғ ыз,

Айналайын, Қ арлығ аш,

Кө кең ді кімге тапсырдың? »

Қ арындасы сө йледі:

Сө йлегенде бү й деді:

«Бұ л жібердім базардың

Бояғ ы мен бө зіне,

Салса жылқ ы тоқ тайды

Арқ аның бө рі кө зіне,

Қ ұ лақ сал, кө ке, сө зіме,

Осы барғ ан сапардан,

Жан кө кем есен келгенше,

Ел-жұ ртың есен кө ргенше,

Он сегіз мың ғ аламғ а

Падиша болғ ан Хақ Жаббар,

Тек тапсырдым ө зің е!

Қ арлығ аш жә не сө йледі:

Басымнан дү ние ө ткен-ді,

Кө рінбесең кө зіме,

Қ ұ лақ сал, кө ке, сө зіме.

Ата-анасын кө ргенше,

Қ алқ амбысың дегенше?

Мен кө кемді тапсырдым,

Он сегіз мың ғ аламның

Падишасы, ө зің е.

Қ араспан тауын жайлағ ан

Біздің қ алың кө п Қ ыпшақ,

Кө кемнің оң ғ ар сапарын

Жасағ ан қ ұ дай, беріп бақ.

Алды-артында сү йеу жоқ,

Атадан, кө ке, тудың тақ.

Сіз тұ рғ анда кө ң ілім шат,

Сапарың нан қ айтқ анша,

Аман-есен келгенше,

Мен кө кемді тапсырдым,

Он сегіз мың ғ аламның

Падишасы, жалғ ыз Хақ.

Кө п қ айырың тиеді,

Елің де қ оң сы-сыбайғ а.

Кө з салмадың, жан кө ке,

Бірге туғ ан жұ байғ а.

Адалдан жиғ ан малың ды

Залымдарғ а тапсырдың.

Осының, кө ке, ұ най ма?

Кө кем есен келгенше,

Ата-анасын кө ргенше,

Жалғ ызымды тапсырдым,

Бір жаратқ ан Қ ұ дайғ а».

Қ арлығ аш айтып болғ асын

Қ ұ ртқ а келіп не деді?

Ел жайлағ ан еп еді,

Зарлы-мұ ң ды кө п еді,

Жалғ ыз ұ лдан айырылып,

Кемпір мен шал жү деді.

Бұ лаң дап келіп жанаса

Енді Қ обылан сұ лтанғ а

Сұ лу Қ ұ ртқ а сӛ йледі:

«Илеуі жоқ кү місім,

Жасағ ан қ осқ ан белесім,

Ойын менен кү лісім

Сұ лтаным, сізге бас қ осып,

Кең ейіп еді ө рісім.

Алтыннан соқ қ ан кебісім,

Сегіз ұ жмақ бейішім,

Қ ауыз, кә усар суындай

Бейіштен шық қ ан жемісім.

Арыстаным, аман бол,

Осы барғ ан сапардан

Қ иын болар келісің!

Жылқ ы ішінде аласың,

Қ ылшық жү нді қ арасың,

Ағ аң, інің сенің жоқ

Жеке туғ ан дарасың.

Атам менен енемнің

Безіп дү ние малынан,

Тірідей безіп жанынан,

Тілеп алғ ан баласың.

Сө йткен бала тастар ма,

Атасы менен анасын!

Сұ лтанымның мең зеймін

Тоқ тамасқ а шамасын.

Кетер болсаң, сұ лтаным,

Енекемнің еміп кет,

Тө сінде екі мамасын.

Сабындаса ағ армас,

Іштен туғ ан қ арасың.

Қ ұ дай қ исық жаратты,

⇐ Предыдущая 123 4 5 6 7 8 Следующая ⇒