Қобыланды батыр 5 страница

⇐ ПредыдущаяСтр 5 из 8Следующая ⇒

Жеті кә міл бабасын

Жад етуге жаң ылып,

Енді қ ара басады.

Қ ос батырдың қ ос тұ лпар,

Жылқ ығ а айдап қ осады.

Ел қ аптайды салағ а,

Мал қ аптайды далағ а.

Жаудың қ олы тиді ғ ой

Қ апияда балағ а.

Ұ лы бесін болғ анда,

Тақ ымында қ ос батыр –

Кө бікті тартты қ алағ а.

Белес-белес бел еді,

Тарлан атпен желеді,

Асып туғ ан қ атардан,

Кӛ бікті де ер еді.

Дұ шпанын батыр байлап ап,

Қ аласына келеді.

Қ алың нан соқ қ ан қ арсақ тай,

Салақ татып екеуін

Қ ақ пасына енеді.

Аттан келіп тү сіпті,

Кө зі-басы ісіпті.

Қ обағ ан мұ рын, қ ой кө зді,

Талма бетті, нұ р жү зді

Қ арлығ а деген қ ызы бар.

Қ арлығ аны шақ ырып,

Дауыстап Кө бікті сө йледі:

«Ү йдемісің, Қ арлығ а,

Тү здемісің, Қ арлығ а,

Алланың қ атты жарлығ ы,

Жер астына бір тү сер

Осы кө птің барлығ ы.

Қ айысқ ан болат сынғ андай

Желіккен кө ң іл тынғ андай.

Екі пенде ә келдім,

Берсем сені кү йеуге,

Бас жетімің қ ылғ андай!

Кө к шыбын қ онсын қ абақ қ а,

Іріткі беріп тамақ қ а

Жауып таста, Қ арлығ а,

Бұ л екеуін апарып,

Кілт есікті лабакқ а! »*

Қ арлығ а мінген кер еді,

Маң -маң басып келеді,

Байлауда жатқ ан батырды

Қ арлығ а сұ лу кө реді.

Аты ә йел демесең,

Бұ л шаһ ардың бегі еді.

Жерде жатқ ан екеуін

Боғ жамадай қ олтық тап,

Қ арлығ а алып жө нелді.

Кө к шыбын қ онды қ абақ қ а

Іріткі берді тамақ қ а.

Жауып шық ты Қ арлығ а.

Бұ л екеуін апарып,

Кілт есікті лабакқ а.

Кө бікті мініп аласын,

Ағ ынан кө пті қ арасын,

Той қ ылуғ а жар салып,

Енді жиды қ аласын,

«Қ обыландыны байладым,

Қ ұ ртып жаудың қ арасын», –

Алшағ ырғ а жіберді

Қ асына жолдас кісі ертіп,

Шақ ырып алып баласын.

Жеті атадан кегі бар

Алшағ ыр енді шапсын деп,

Қ араспан таудың ағ асын,

Біршымбайғ а бар, – деді. –

Сү йіншіге Шағ ырдың

Қ анікей менен Тінікей,

Қ арындасын ал, – деді.

Біршымбай кетті жү ріп жол,

Сү йінші деп бармақ қ а,

Алшағ ырдай қ алмақ қ а,

Қ анікей менен Тінікей

Қ арындасын алмақ қ а.

Бара тұ рсын Біршымбай,

Ұ зын сө зді қ ысқ артып,

Келейін енді қ ыз жақ қ а.

Қ арлығ адай сұ луың,

Батырды жауып лабакқ а

Ү йіне қ айтып келеді,

Ә уеге қ арап жү реді.

Кө біктідей батырдың

Қ арлығ аның анасын

Мұ сылманнан олжалап

Алып келген қ ыз еді.

Содан туып Қ арлығ а

Анасының сол кезде

Ө ліп кеткен кезі еді.

Ө лерінде анасы

Кө зінің ағ ы-қ арасы –

«Менен туғ ан қ ыз болсаң,

Мұ сылманның, шырағ ым,

Етегін ұ ста», – деп еді.

Шын мұ сылман анасы,

Ә йел де болса ер еді.

Шешесінің бұ л сө зі

Кө ң іліне келеді.

Бірнеше кү н ө ткесін

Қ арлығ адай сұ луың

Қ обыландығ а келеді.

Батырларды кө реді.

Екі батыр зарланып,

Жатқ аннан соң байлауда

Кә міл пірі жебеді.

Пірлері медет бергесін,

Қ обыландыны кө ргесін

Нұ ры шарпып батырдың

Балқ ыды сұ лу денесі.

Қ обыландыдай батырдың

Аруағ ы асады,

Қ обыландының айбаты

Арыстанғ а ұ қ сады.

Ілгері аяқ баса алмай,

Аяғ ын кейін басады.

Қ арлығ а қ айтты ү йіне,

Қ арлығ адай сұ лудың

Кө ң іліне тү сті тү йіні,

Тү йінді шешпей жү руге

Сұ луғ а болды қ иын-ды,

Қ иын емей немене?

Қ обыландыдай батырғ а

Ғ ашық болып сұ луың

Жата алмады ү йінде.

Жылай берді енді ө ксіп,

Қ обыланды еске тү скенде.

Ү йінен шығ ып паналап,

Тар кө шені сағ алап,

Аяғ ын басып жү ре алмай,

Кө рінгенді саялап,

Қ обыландығ а келіп жағ алап.

Екеуі жатса лабакта

Ай тумас жақ тан ай туды,

Кү н тумас жақ тан кү н туды,

Бұ л несі деп қ араса,

Қ ара тамды ағ артқ ан

Қ арлығ а қ ыздың сә улесі.

Қ арлығ а келіп сө йледі:

«Есіктің алды ақ тақ ыр,

Ақ тақ ырда мал жатыр,

Байлауда жатқ ан қ ос батыр,

Есермісің, сермісің?

Бекер жатқ ан ермісің?

Қ олың ды шешіп, қ ашырсам,

Елің е барып мақ танып,

Қ арлығ а қ ыз қ ашырмай

Ө зім қ аштым дермісің?

Мейіз берсем жермісің?

Далада жатқ ан жылқ ымды

Айдап қ ашқ ан ермісің?

Қ араман сонда сө йледі:

«Менің ө зім нашармын,

Кілттің аузын ашармын

Бұ л бейнетті кө ргенше,

Шеш қ олымды, Қ арлығ а,

Рұ қ сат берсең қ ашармын».

Қ обыланды сонда сө йледі:

«Ай, қ аш, залым, қ асымнан

Қ иямет салма жасымнан,

Дә улет қ ұ сы ұ шты деп,

Тіліне дұ шпан кө нбедім.

Ө шті болғ ан ә кең нен

Ө шімді алмай кетпеймін.

Кекті болғ ан ә кең нен

Кегімді алмай кетпеймін,

Жаз жайлауым – Кө зді кө л,

Қ ыс қ ыстауым – Қ араспан.

Ат ізінен адаспан.

Алты жаста ат міндім.

Он ү ш жасқ а мен келдім.

Аман қ алғ ан жоқ еді

Қ ызылбас тиіп жанасқ ан.

Таң бам ә ліп Қ ыпшақ пын,

Мұ сылманда жоқ еді,

Ө зімнен артық кү ші асқ ан.

Таулар кү йіп, тас жанғ ан

Қ обыланды деген зарпыма,

Қ орғ ан болып отырғ анмын

Туғ аннан-ақ халқ ыма,

Асық пасаң, Қ арлығ а,

Бір мінерсің Бурылдың

Жайдақ сауыр артына.

Ә уелі Қ ұ дай бағ ындым,

Ата-анамды сағ ындым,

Жауғ а пенде болғ аным –

Жау жақ ындап келгенде,

Қ ара басып ө зімді

Жеті пірді жаң ылдым,

Ұ йқ ы басып кө зімді.

Ық ылас ата Шашты Ә зіз

Омар менен Оспандай,

Ішім толып пұ шманғ а-ай*,

Жеті пірді жаң ылып,

Жазым тү стім дұ шпанғ а-ай,

Егер пірді жад етсем,

Дұ шпан батыр болар ма?

Хош, Қ араман, аман бол,

Қ айтасың ба елдерге?

Бізден сә лем дегейсің.

Азаулы деген кө лдерге,

Асқ ар, асқ ар белдерге,

Қ араспан тауды жайлағ ан

Қ алың Қ ыпшақ елдерге!

Ел ішінде сә лем де

Замандас, қ ұ рбы, тең дерге,

Ит жү гіртіп қ ұ с салғ ан,

Найза ұ стағ ан ерлерге.

Жә не де сә лем дегейсің,

Тұ лпар мініп, ту алғ ан

Елдегі жолдас бектерге.

Мені жауда қ алды деп,

Аяқ қ а кісен салды деп,

Ү лкен ағ а, кіші іні

Зер салмасын біздерге

Аһ, дариғ а дү ние-ай,

Асқ ар-асқ ар белдерім,

Азаулы деген кө лдерім,

Қ араспанды жайлағ ан

Қ алың Қ ыпшақ елдерім.

Ол елде де кө п еді

Кө сіліп найза кө п ұ стап,

Жекелеп шапқ ан ерлерім.

Қ ызылбастың елінде

Қ ол-аяғ ым байлаулы

Пенделікпен жатырмын.

Жазым болып, кө з жұ мсам,

Кім жоқ тайды, беглерім?

Бү гін туғ ан кү ндерім,

Қ олдамады пірлерім.

Мені жауда қ алды деп,

Не қ ылайын жанды деп,

Артымнан жоқ тар ағ ам жоқ,

Алладан басқ а панам жоқ.

Мені жауда қ алды деп,

Неғ ылайын жанды деп,

Ізімнен жоқ тар інім жоқ,

Жалғ ыздық тан мінім жоқ,

Қ азақ кӛ ппін дегенде,

Кӛ ппін деп айтар тілім жоқ,

Қ арағ ай садақ, қ ырық кез оқ,

Кү мбезі алтын белге тоқ.

Қ ызылбастың елінде

Пенде болып жатырмын

Жазым болып, кӛ з жұ мсам,

Бетімді жабар кебін жоқ.

Арқ анменен арығ ан

Шабын айыл қ арығ ан,

Жан серігім Бурылғ а,

Қ ай қ ызылбас от берсін?

Қ ай қ ызылбас су берсін?

Тоқ санда атам Тоқ тардың

Тасқ а тиді тұ яғ ы,

Алпыста шешем Аналық,

Ү зілді ғ ой қ ияғ ы,

Қ арындасым Қ арлығ аш

Ӛ шкен шығ ар шырағ ы.

Жан қ осағ ым қ ыз Қ ұ ртқ а,

Арыстаны – мен пенде

Қ андай екен сияғ ы? »

Ә лқ исса, Қ обыланды бұ л сӛ зді Қ араманғ а айтып болғ асын:

Қ арлығ адай сұ луың

Шық пас ойын білгесін.

Қ обыландыдай батырғ а

Тұ рың ыз деп жалынды,

Жү регі оттай қ абынды,

Қ араман мен екеуі

Кӛ тере алмай налыды!

Келіп еді кеше қ олтық тап,

Бү гін мұ нша ауыр деп,

Мойындары салынды.

Қ араман тұ рып сӛ йледі,

Сӛ йлегенде бү й деді:

«Пірі тайғ ан мезгілде,

Кӛ теріп келдің сен, – дейді, –

Қ азіргі жатқ ан кезінде,

Кӛ тере алмас ел», – дейді.

Қ арлығ а сұ лу есітіп:

«Жылқ ығ а барып, Қ араман,

Атың ды ұ стап мін, – дейді, –

Қ обыландының Тайбурыл,

Жетелеп алып кел, – дейді. –

Ақ ылын таптым мен, – дейді, –

Ердің жаны аты деп,

Ӛ з жанынан артық деп,

Тақ ымына Бурылдың

Бұ рау салып шың ғ ыртса,

Шығ ады сонда шын», – дейді.

Бӛ лінбеген ұ йқ ығ а,

Жыртылмағ ан қ ұ лпығ а,

Қ арлығ адай сұ луың

Ӛ зі қ айтып ү йіне

Қ араман кетті жылқ ығ а.

Таң атқ анша Қ араман

Ӛ кпесін алып қ олына.

Бір шыбындай жанын сап,

Қ обыландының жолына,

Сә ске тү сте жетеді

Кӛ біктінің малына.

Ӛ з атын ұ стап мінеді,

Тайбурылды жетелеп,

Қ алағ а тү нде енеді.

Қ арлығ адай сұ луғ а

«Келемін кешке» – деп еді.

Қ араман менен Қ арлығ а

Лабақ тың келіп алдына,

Қ ыл шылбырмен бұ рау сап,

Бурыл аттың санына,

Қ ұ лындай қ ылып шың ғ ыртты,

Жә бір қ ылып жанына.

Бурылдың даусын есітіп,

Қ обыландыдай батырдың

Салды ойран тамына.

«Не қ ылсаң да мағ ан қ ыл,

Бурылғ а, сірә, қ ағ ылма».

Тамды бұ зып Қ обыланды

Далағ а шық ты қ абына.

Қ обыланды батыр шық қ ан соң

Ӛ зінің ахуал хал-жайын

Батырғ а айтты Қ арлығ а:

«Дү ниенің кең дік, тарлығ ы,

Басыма менің тү сіп тұ р,

Ғ ашық тық тың зарлығ ы.

Сеніменен бірге ө лсем,

Анамның айтқ ан ө сиеті

Болады кә міл барлығ ы.

Сө зімді тың дап, батырым,

Бурылың а мін, – дейді, –

Қ арың а сү ң гі іл, – дейді. –

Кешегі жатқ ан жылқ ығ а

Тағ ы да барып ти, – дейді. –

Тарлан қ ашар жылқ ыдан,

Қ умай-ақ қ ой сен, – дейді. –

Тә ң ірі жазса Тарланды

Кө біктіге міндірмей

Алармын қ олғ а мен, – дейді. –

Кө біктінің қ анаты

Жылқ ыдағ ы кө к аты,

Бұ л сө зіме сен, – дейді. –

Кегің болса бұ л жауда

Сө йлесерсің соң ынан,

Бұ л сө зімді біл, – дейді, –

Екеуің нің батырлар,

Сауыт-сайман қ аруың

Бә рі де менің қ олымда

Берейін алып жү р, – дейді. –

Қ аруың ды, батырым,

Қ ойғ амын тығ ып мен, – дейді. –

Кереметім кө р, – дейді. –

Қ обыланды мен Қ араман,

Кел соң ыма ер», – дейді.

Ертіп барып сұ луың

Сарайына енгізді,

Сақ тап қ ойғ ан жерінен

Қ аруын батыр кө ргізді,

Ақ сауытын кигізді,

Ақ семсерді ілгізді,

Шын достығ ын, Қ арлығ а,

Қ обыландығ а сенгізді.

Уағ да байлап, қ ол беріп,

Тайбурылғ а мінгізді.

Қ арлығ а бұ л сө зді айтқ асын,

Енді атына мінеді,

Бадана кө зді ақ сауыт

Денесіне киеді.

Беліне байлап болатты

Қ арына найза іледі.

Қ араман мен екеуі

Кө біктінің кө п жылқ ы

Жә не сү зіп жө нелді.

Қ ұ ба кө лден ө ткенде,

Сары ө зенге жеткенде,

Кө біктінің Тарлан ат

Қ ұ йрығ ын қ ұ стай тарайды,

Шекесінен қ арайды,

Кіндігінен жарайды,

Ә уеге қ арап есінеп,

Ием бе деп кісінеп,

Жау екенін білгесін,

Сыртына қ ұ йрық салады,

Кө к ат қ ашып барады,

Барса, барсын кө к ат деп,

Екеуі қ умай қ алады.

Қ алағ а кӛ к ат еніпті,

Есітті дү бір Кӛ бікті.

Ат барғ асын желікті,

«Қ арлығ ажан, қ айда? » – деп, –

«Ат ертте», – деп демікті,

Аң дып тұ рғ ан Қ арлығ а

Кӛ біктіге келіпті:

«Ұ йқ ың ды бұ зба, Кӛ бікті,

(Сорлы ә кем, неге желікті);

Мал иесі жануар

Жем жеймін деп келіпті».

Кӛ біктіні жатқ ызып,

Ақ моншақ аттың ү стіне

Алтыннан тұ рман ер салып,

Аз ғ ана азық, жем салып,

Қ обыланды еске тү скенде,

Қ ыздың шері қ озғ алып,

Ақ моншақ атқ а мінеді,

Беліне семсер іледі,

Денеге сауыт киеді.

Тө беге шашты тү йеді,

Ноғ ай бө ркін киеді

Қ обыландының соң ынан

Дө ң гелетіп жө нелді.

Қ уып жетіп бұ ларғ а

Ә кесінің жылқ ысын

Бірге айдасып келеді,

Қ аладан қ иғ аш ө ткенде,

Сары белге жеткенде,

Кү н сә скеден ө ткенде,

Бұ зылып аттың жү рісі

Оттамайды жусайды,

Бү гежектеп жү рмей келеді.

Ақ моншақ аттың інісі,

Ө зі-ө зінен ылаң дап,

Келеді бітіп тынысы.

Жылқ ы ішінде ала-ды,

Қ ылшық жү нді қ ара-ды,

Ә уеге қ арап есінеп,

Ием бе деп кісінеп,

Жау екенін білгесін

Шекесінен қ арады,

Кіндігінен жарады,

Қ ұ йрығ ын сыртқ а салады.

Қ айта айналып кө кбесті,

Шаһ арғ а қ арап жө нелді.

Жалғ аса қ уғ ан ү шеуі

Қ айтара алмай қ алады.

Қ андай заман болар деп,

Қ арлығ а сұ лу налыды,

«Барса, барсын, кӛ к ат», – деп,

Басын қ осып ү шеуі

Бір тӛ беге барады.

Кӛ біктінің ү стінде

Тоғ ыз қ абат ақ сауыт

Шапсаң, қ ылыш кеспейді,

Атсаң, мылтық ӛ тпейді.

Қ обыландыдай батырғ а

Қ арлығ а сұ лу сӛ йледі:

«Оғ ан қ ылар амалы

Кіндігінің тұ сында

Кем соғ ылғ ан тӛ рт кӛ зі

Жел соғ арлық самалы.

Мерген болсаң, батырым,

Кіндікті байлап атпасаң,

Басың а салар қ араны».

Қ араман естіп бұ л сӛ зді

Тоқ тамайды табаны,

Қ арлығ а менен Қ араманды

Ілгері қ арай жӛ нелтіп,

Жолын тосып Кӛ біктінің

Қ обыланды жалғ ыз қ алады.

Жылқ ыны қ уып барады,

Бір қ ұ дайғ а тапсырып,

Қ обыландыдай баланы.

Қ исайғ ан оғ ын тү зетіп,

Кӛ бікті қ ашан келер деп,

Қ обыланды тосып тұ рады.

Қ ашып барып кӛ к бесті

Қ алағ а барып еніпті,

Естіді дү бір Кӛ бікті.

Ат барғ асын желікті

Кеткенін қ ыздың білген соң,

Қ аһ арланып Кӛ бікті,

Кө к бесті атқ а ер салды,

Бір кү ндік азық жем салды,

Ат басындай тас шоқ пар

Кө бікті батыр қ олғ а алды.

Енді мініп атына:

«Менің келер, келмесім

Екіталай енді», – деп,

Амандасып халқ ына,

Бұ рынғ ы тартып салтына,

Жылқ ысын алғ ан жаулардың

Кө бікті тү сті артына.

Белес-белес бел еді,

Ө зінің туғ ан халқ ына

Белгілі туғ ан ер еді.

Ертең Шолпан батқ анда,

Қ ызарып кү н шық қ анда,

Тау суындай сарқ ырап,

Ақ сауыты жарқ ырап,

Қ обыландының тұ сынан

Кө бікті ө тіп барады.

Кө біктіні кө рген соң

Кө теріліп Қ обыланды

Айқ ай салып ақ ырды,

«Кел бері! » – деп шақ ырды.

Садағ ын қ олғ а алады,

Оғ ын кезеп Қ обыланды

Сонда тұ рып сӛ йлейді:

«Сынғ ыр, қ олым, сындың ба?

Шық қ ыр кӛ зім, шық тың ба?

Шынымен қ азам жеттің бе?

Шын бұ йрығ ым біттің бе?

Қ ысылғ ан жерде дем берер

Ық ылас ата, Шашты Ә зіз,

Жеті кә міл пірім-ай,

Сарт болып-ақ кеттің бе?

Жалғ ыздық қ айғ ы басымда,

Жолдасым жоқ қ асымда,

Мұ ндай қ айғ ы кө ріп пе ем

Ӛ зімнің ө мір жасымда?

Кә міл пірлер, жар болмай

Салғ аның ба уайым?

Бір ө зің е сыйындым,

Жарылқ аушы Қ ұ дайым! ».

Бұ л сө зді айтып Қ обыланды

Қ орамсақ қ а қ ол салды,

Бір салғ анда мол салды

Кө п оғ ына жол салды,

Ә р оғ ының басында

Жолым ү йдей шоқ қ алды.

Қ алмақ ты ердің қ асы деп,

Нақ кіндіктің басы деп,

Қ ыз айтқ ан жердің тұ сы деп,

Ӛ лер жерің осы деп,

Салдыр-гү лдір еткізіп,

Оқ масақ қ а жеткізіп,

Қ обыланды тартты бір оқ ты,

Бір де болса ірі оқ ты,

Жанына азап берілді,

Азап емей немене?

Кө біктінің денесі

Кеудесінен бө лінді.

Атта қ алып бө ксесі,

Оқ пен ұ шып кеудесі

Қ обыландыдай батырдың

Қ абыл болды тә убесі.

Жә рдем беріп бабасы

Шамасы келер кү н болса,

Қ ылуғ а қ айрат жарады.

Кө біктідей батырдың

Жерге тү скен кеудесі

Екі қ олымен ең бектеп,

Артында қ алғ ан шоқ парғ а

Тағ ы да кетіп барады.

Шылбырын қ олғ а алады,

Оқ пен тү скен кеудесі

Қ ару қ ылар шама жоқ,

Жан-жағ ына қ арады.

Қ обыланды келіп қ асына

Заман ақ ыр тақ алды,

Саудагер сатар бақ алды*,

«Қ ыз жау» деген осы деп,

Айтып отыр мақ алды,

Екі қ олдап Кө бікті

Жұ лып отыр сақ алды.

Болмады енді қ ашпасқ а.

Ізденіп болмас бос басқ а

Балдағ ы алтын болатпен

Қ обыланды тартты қ ақ басқ а.

Шалқ асынан сылқ етіп,

Жерге тү сті сор қ асқ а.

Ақ ыл айтып ө лтірткен

Айла қ анша қ ыз жасқ а!

Кө біктіні ө лтіріп,

Сә тіне ісін келтіріп,

Кө к бесті атты жетелеп,

Жү ретін жолын тӛ телеп,

Қ арлығ амен қ осылып,

Жібектейін есіліп,

Қ арлығ амен екеуі

Аударыспақ ойнайды,

«Қ обыландымен бірге ө лсем

Армансызбын Алла», – деп

Кү ліп-ойнап барады.

Осы барғ ан жолында

Биік-биік қ ыр екен,

Оқ панды сай жыра екен,

Сайым ұ лы Қ араман

Алдындағ ы тоғ айда

О да кү тіп тұ р екен

Шығ а келді алдынан:

«Шешен сӛ йлер дауғ а», – деп,

Қ айрат қ ылдың жауғ а, – деп,

Олжа салғ ын, қ ұ рдасжан,

Берің із бізге сауғ а», – деп,

Қ обыланды сонда сӛ йледі:

«Жая менен жал қ ұ рдас,

Шекер менен бал қ ұ рдас,

Кө біктінің кө п жылқ ы

Олжа қ оспай ал, қ ұ рдас».

Қ араман тағ ы сө йлейді:

«Мал саттым базар бө зіне,

Салса жылқ ы тоқ тайды

Арқ аның бә рі кӛ зіне,

Жаман-жақ сы десең де

Наз қ ыламын ө зің е.

Олжаның келдім кө зіне.

Қ ұ лағ ың сал сө зіме,

Тағ ы да сауғ а ө зіме

Кө біктінің кө рдім ө лгенін,

Ӛ лтіріп ердің келгенін,

Кӛ бікті қ ызы Қ арлығ а,

Жӛ н еді қ оса бергенің ».

Қ обыланды сонда сӛ йлейді:

«Қ ұ ртқ а бақ қ ан Тайбурыл

Астымда дӛ нен мінгенім.

Тайбурылды мінгесін

Дұ шпанғ а тең дік бермедім.

Он ү ш жасқ а келгенше

Басыма келген кемшілік

Кө біктіден кӛ ргенім

Кө п қ айғ ының ішінде

Менің бү йтіп жү ргенім.

Мынау тұ рғ ан Қ арлығ а

Ата-ана, ел жұ ртын

Қ иып шық ты мен ү шін,

Артық ша тиіп пайдасы

Кө біктінің ӛ лгені,

Қ арлығ а қ ыздың айласы.

Кө біктінің кө рдің ө лгенін,

Тә ң ірім бақ ыт бергенін.

Қ ызметі белгілі,

Артық ша мақ тап қ айтейін,

Ө зі сү йсе бергенім».

Сол уақ ыттар болғ анда,

Қ арлығ а тың дап тұ рғ анда,

Қ араман келіп сӛ йлейді:

«Мұ ң лық пенен Зарлық », – деп –

Тү йенің кө ркі нарлық, – деп, –

Жү ктің кө ркі сандық, – деп, –

Қ арлығ адай сұ луды

Жетелеп алып жӛ нелді:

«Қ ұ рдасжан берді, алдық – деп, –

Татулық қ а қ андық », – деп.

Мінген аты дӛ нен-ді,

Кӛ кке тойғ ан кө бең -ді,

Байдың қ ызы жамылар

Масаты менен беренді.

Азырақ тұ рып сӛ йлесіп,

Ү шеуі тоқ тап бӛ гелді.

Тізе қ осып ү шеуі

Кӛ біктінің кӛ п жылқ ы

Гулетіп айдап жӛ нелді.

Бірнеше кү н ӛ ткен соң,

Ә келіп қ осты жылқ ыны.

Қ азаннан алғ ан кӛ п елге,

Жатыр екен қ осындар

Тастап кеткен жерінде.

Даярланып жатқ ан кӛ п Қ ият

Екеуі қ осқ а келген соң,

Дү ркірей кӛ шіп жӛ нелді.

Атқ а мініп желгендей,

Ер қ адірін білгендей,

Қ обыландының Тайбурыл

Ұ мтылып аяқ баспайды,

Бір нә рсені сезгендей.

Қ обыланды қ ұ лғ а ұ қ сайды,

Мезгілсіз жылап, қ ақ сайды.

Бекер жылап не қ ылсын

Жан серігі Бурыл ат

Ілгері аяқ баспайды.

Омырау қ ағ ып ақ сайды.

Бурыл ат ақ сап жү рмегенсін,

Қ алың қ осын кӛ ше алмай,

Кү н батпай қ онды Ақ сайғ а.

Қ ол Ақ сайғ а қ онғ ансын,

Қ арлығ аны алып оң ғ ансын,

Қ араман барып алғ андай,

Қ осынғ а олжа салғ андай,

Ақ ымақ Қ ият бірталай

Қ араман атты батырды

Кө теріп аттан алады,

Ақ кілемге салады.

Арыстан туғ ан Қ обыланды

Атын ұ стар кісі жоқ,

Қ обыландыны кӛ п Қ ият

Кім екен дер ісі жоқ.

Мінген аты қ ызыл-ды,

Іс тағ дырғ а сызылды.

Олжағ а кӛ ң ілі біткесін

Қ ияттардың бұ л жерде

Қ айтуғ а кӛ ң ілі бұ зылды.

Байдың қ ызы жамылар,

Масаты мен қ амқ асын.

Қ обыландығ а қ арамай

Ү дере кӛ шті кӛ п қ осын.

Қ обыландыдай батырдың

Аты ақ сап жү ре алмай,

Жұ ртта жалғ ыз қ алғ асын

Шыбын жанын қ инағ ан

Кӛ здің жасын бұ лағ ан,

Сӛ йтіп алғ ан олжасын

Қ ият алып кеткесін,

Жалғ ыздық тан жабығ ып,

Ӛ ксіп жылап қ амығ ып,

Сү йекке намыс жеткесін,

⇐ Предыдущая 1 2 3 456 7 8 Следующая ⇒