Қобыланды батыр 4 страница

⇐ ПредыдущаяСтр 4 из 8Следующая ⇒

Қ аланың келіп қ асына,

Қ обыландыдай батырың,

Тайбурылғ а сө йледі:

«Мал саттым базар бө зіне,

Салсаң қ ұ лақ сө зіме,

Салсаң жылқ ы тоқ тайды,

Арқ аның бө рі кө зіне,

Жая қ андай, жал қ андай?

Шекер қ андай, бал қ андай?

Екеуміз жолдас болғ алы,

Бү гін емес бірталай,

Анаң ыз тұ лпар деуші еді,

Қ алмақ тың терең қ аздырғ ан

Алты қ абат орынан,

Жетінші қ абат қ алағ а,

Қ арғ ытамын, Бурылым,

Қ арғ имысың жай қ андай? »

Жоғ ары ерні жыбырлап,

Тө менгі ерні қ ыбырлап,

Екпінімен сыбырлап,

Сонда Бурыл сө йледі:

«Артың да қ алды елің із,

Болды ма менде кегің із?

Шешем Қ ұ ртқ а деген соң,

Сатылмайды теріміз,

Кө ң ілде жоқ кіріміз.

Қ осылғ ан жерде дем берсін

Жылқ ышы Қ амбар піріміз,

Кө ң іліне алсаң қ оймайсың

Қ айсар Қ обылан шеріміз.

Салғ ан қ олқ аң сол болса,

Қ обыланды сынды еріміз,

Қ арғ ысам қ арғ ып кө рейін,

Қ арғ и алмасам, ө лейін,

Тә уекел етіп кө рің із».

Мұ ны естіп Қ обыланды,

Бурыл атқ а «шү у! » – дейді,

Бү ктеле беріп жазылып.

Бурылы бұ лқ ып гуледі.

Алты қ абат орынан

Жетінші қ абат қ алағ а

Қ ояндай ырғ ып жө нелді

Ортасына шаһ ардың

Бурылы барып топ етті,

Жердің шаң ы бұ рқ етті,

Ат тұ яғ ы тиген жер

Тесіле жаздап солқ етті.

Қ алағ а Қ обылан кіргесін,

Ерлігімен кіріп кеткесін,

Бала да болса келбетті –

Ене алмай қ алды Қ араман,

Ордың сыртын айналып,

Маң дай шып-шып терледі,

Ене алмағ асын қ иналып.

Кө п ә скерді кө ргесін,

Жау екенін білгесін,

Шаһ ар жұ рты жиналып,

Қ азан ханы бас болып,

Ұ рысуғ а сайланып,

Жатыр екен жиналып.

Арқ ада бар бө рі кө з,

Жақ сыда ғ ой тә уір сө з.

Неге ұ мытсын кө рген кө з?

Арыстан туғ ан Қ обыланды

Кө п ә скерге келді кез.

Арыстан туғ ан Қ обыланды,

Кө п ә скерге келгенде

Қ ырық мың атты қ ызылбас

Қ олына жасыл ту алып,

Арыстан туғ ан Қ обыланды

Ақ білегін сыбанып,

Кө ң ілі тасып келеді

Жауды кө ріп қ уанып.

Сол уақ ытта алдынан

Қ ара қ асқ а ат мінген,

Қ ұ йрық жалын шарт тү йген,

Алдына дабыл тө ң керген,

Артына сауыт бө ктерген,

Аламанғ а дем берген,

Азды-кө пке тең герген,

Қ ара бө рік қ алпайғ ан,

Қ айратымен мал жайғ ан,

«Мен сондай! » – деп далдайғ ан,

Қ ысқ а кү нде қ ырық шапқ ан,

Тері тонды теріс артқ ан,

Қ ызылбасқ а жан тартқ ан,

Қ азақ десе, оқ атқ ан,

Қ абағ ына қ ар қ атқ ан.

Кірпігіне мұ з қ атқ ан,

Он екі кү нде бір жатқ ан,

Он ү ш кү нде бір татқ ан,

О да айтулы ер еді,

Қ ызылбастың елі еді,

Қ ұ дайдан дұ спан сұ рағ ан,

Жау кө рмесе, қ урағ ан,

Найзаның ұ стар жеріне

Қ олыма жұ мсақ болсын деп,

Топтап барқ ыт орағ ан,

Шын қ аһ арына келгенде

Жауғ ан қ ардай борағ ан,

Суда болар ақ сазан,

Молдалар айтар бес азан,

Ү лкендете жолымен:

«Қ ашпа, бала, қ ашпа», – деп,

Алдынан шық ты ер Қ азан.

Хан шық қ ансын, кім қ алсын,

Ханның ұ лы Қ арауыл,

Бектің ұ лы Бекауыл,

Хан жігіті жасауыл

Хан қ асында қ айдақ тар*,

Қ атыны жоқ бойдақ тар,

Отыз тө ре қ ызыл бас,

Ү й басына он сомнан

Жиып жеген бейбақ тар,

Мысық қ ұ лақ мылтық қ олында

Қ ара сұ ң қ ар қ ойнында,

Бә йгіден келген дө нені,

Бұ л шә һ баздың * гө зелі*,

Талай батыр ұ мтылғ ан,

Қ аланың аузын қ андатып,

Ә скерін жаяу аң датып,

Қ ызылбас болып қ ол алып,

Қ обыландығ а жол алып,

Ә скер мезгіл болғ анда

Қ ырық мың ә скер қ ол шық ты

Қ азан ханы бас болып,

Он кісіден қ ос болып.

Арқ ада бар бө рі кө з,

Жақ сыда бар тә уір сө з,

Қ олды бастап шығ арып,

Қ азан сынды батырың,

Қ обыландығ а келді кез.

Ө зі жеке келгесін,

Қ айыспасын білгесін,

Басын тартып қ ара аттың,

Қ обыландыдай батырғ а

Бір-екі ауыз айтты сӛ з:

Кімнің ұ лы боласың?!

Атаң ды сұ расам кім деймін?

Анаң ды сұ расам кім деймін?

Батыр Қ азан мен деймін,

Шын сө зің мен кел деймін,

Қ алжың сө зге кө нбеймін,

Ашуыма жолық пай

Бурыл атпен ақ сауыт

Қ ол тигізбей бер деймін».

Сонда Қ обылан сө йлейді:

«Бұ л жіберіп шығ ып ем

Базарда алтын қ асық қ а,

Ат беруге арланам

Сендей дінсіз сасық қ а.

Ат алуың қ аша ма,

Дем алғ анша асық па!

Келмей жатып ат бер деп,

Қ ызылбас неден есірді?

Бұ л сапарда ен жатқ ан

Сү йермін деп ек жесірді,

Шыдамасаң бері кел,

Кө рсетейін кесірді.

Атасы жаман атасыз,

Атамды сұ рап нетесіз?

Анасы жаман анасыз,

Анамды сұ рап нетесіз?

Анаң сенің некесіз,

Некесін сұ рап нетесіз?

Ашулансам боларсың

Ә р кез жарық кө ргісіз.

Ө зің нің соқ қ ан қ ақ паң нан

Зар қ ылармын жү ргісіз.

Қ азан деген ерсің сен,

Жө н білмеген серсің сен,

Патшаң нан алғ ан қ амқ аң ды

Қ ан қ ылмай-ақ шешерсің!

Асқ ар тө бе белсің сен,

Қ ызылбас деген елсің сен,

Арақ ішіп, нан жесең

Қ ала ішінде есерсің,

Кө кірегің ді басайын,

Желденіп кө ң ілің келсең сен.

Қ арақ асқ а тұ лпардың

Сауырынан тү серсің!

Мойның нан ақ қ ан жылы қ ан

Шамаң келсе, ішерсің.

Жауғ а шабар ер жігіт

Жаманнан ақ ыл сұ рамас.

Бетімнен қ аһ ар шығ ады

Жаң бырлы қ ардай аралас.

Мұ сылманның баласы

Ө зім ө лмей жыламас.

Іздегенім қ ызылбас,

Аты-тонын ә р жерде

Беруші еді сендей нас.

Қ ылышпенен ө лтірсем,

Қ иқ аладың дерсің сен.

Найзаменен ө лтірсем,

Миқ аладың дерсің сен.

Садақ пенен ө лтірсем,

Қ апыл қ алдым дерсің сен,

Мылтық пенен ө лтірсем,

Жазым қ ылды дерсің сен.

Мінген атың қ ұ ла ғ ой

Сендер кө п те, мен жалғ ыз,

Қ олың а келді бір бала,

Білгенің ді қ ыла ғ ой! ».

Ел жайлауы Арыс-ты

Батырлар қ ылды намысты.

Ә уелі тә уір сө йлесіп,

Артынан шайтан жабысты.

Шайтан емей немене

Ырғ ай сапты сү ң гіні

Ырғ ай, ырғ ай салысты,

Итерісіп тұ рысты,

Найза қ анғ а майысты,

Ат тізесін бү гісті

Бү гісе, бү гісе тұ рысты,

Тебінгіге тер қ атып,

Қ ақ ырғ аны қ ан татып,

Тү кіргені жын татып,

Қ ақ ырғ анда қ ан ішті,

Тү кіргенде жын ішті,

Қ анжарменен қ армасты

Семсерменен серместі.

Қ анжар қ алды қ айысып,

Семсер қ алды майысып.

Диқ ан еккен егінді,

Есен алса тегінді,

Қ ан қ абақ тан тө гілді,

Ерлер жаннан тү ң ілді,

Аш кү зендей бү гілді,

Екеуінің ақ сауыт

Шығ ыршық тан сө гілді.

Сол уақ ыттар болғ анда,

Артық туғ ан Қ обыланды

Найзасын ырғ ап ендірді,

Қ азанды аттан тӛ ндірді,

Ат артына міндірді.

Ту жығ ылар айшық ты,

Ақ денеден қ ан шық ты

Шауып еді, жан шық ты

Ұ лы сә ске болғ анда;

Ішкі қ ала тұ сында,

Сыртқ ы қ ала ішінде,

Ер Қ азанның аузына

Қ обыландыдай батырың

Толтырады балшық ты.

Қ азан аттан қ ұ лады,

Кө ріп елі жылады,

Шаһ ары байтақ жұ ртына

Тегіс хабар салады,

Жұ ртын жиып алады,

Алтын қ ұ ндақ ақ берен

Шілдедегі бір айда

Кө ктен тү скен самал-ды.

Тура келген ажалғ а,

Кім табады амалды?

Ө лген қ олдың басынан

Ө ткізеді заманды.

Қ ырық мың атты қ ызылбас

Алдында қ ойдай қ амалды,

Қ амалмасқ а бола ма,

Кез қ ылды Қ ұ дай қ абанды.

Қ абанның ойыны жаман-ды,

Қ ырық мың атты қ ызылбасқ а

Тұ там қ ылды заманды.

Тоқ тата алмай табанды,

Қ алағ а қ айтып келе алмай.

Барайын десе, бата алмай,

Дарбазадан ө те алмай,

Ортө беден топтанып,

Шиыршық атып шоқ танып,

Қ олына бір-бір оқ ты алып,

Кө птігіне мақ танып,

Қ азан ханы ө лгесін,

Жекпе-жектен тоқ талып,

Бірте-бірте жиналды.

Жауды кө рген мезгілде

Арыстан туғ ан Қ обыланды

Жан-жақ қ а кө зін салады,

Қ ырық мың атты қ ызылбас,

Жалғ ыздығ ын білгесін

Енді ортағ а алады,

Тұ рғ ан жерде қ амады.

Артық туғ ан Қ обыланды

Жалғ ыздығ ын білгесін,

Қ амағ анын кө ргесін,

Жалғ ыздық айтып жабығ ып,

Бір Тә ң ірге зарығ ып,

Сонда тұ рып налыды:

«Ө зі болат, ө зі ө ткір

Бұ рынғ ы ердің найзасы,

Бақ қ арағ ан пенденің

Басында болар айласы,

Алды, артымда таяу жоқ

Қ араспан толғ ан кө п елдің

Кә неки, енді пайдасы?

Мініп шық тым ү мітпен

Жолдасым бурыл дө ненді,

Кө кке тойғ ан кө бенді,

Қ ызылбас қ ашып, мен қ алсам,

Ерлігімді кім айтар,

Қ араспанды жайлағ ан

Қ алың Қ ыпшақ кө п елге?!

Жар болғ ай, Алла, ө зіме,

Шыбын жаным кө рінді

Бү гін менің кө зіме.

Кә міл пірлер, қ ұ лақ сал,

Ауыздан шық қ ан сө зіме,

Жазым болып мен тү ссем,

Бір найзадан қ ан қ ұ ссам,

Ү стімдегі ақ сауыт,

Астымдағ ы Тайбурыл

Жалғ ызың ның исі деп,

Кім апарып кө рсетер,

Кемпір-шалдың кө зіне?

Бурылғ а жаптым кө к мауыт,

Сыйынғ ан пірім ер Дә уіт.

Шабамын кә пірге ауыт-ауыт.

Бү гін қ анғ а боялсын

Балғ аң тиген ақ сауыт –

Бекітіп соқ қ ан ер Дә уіт

Жауды кө ріп, қ ызды арқ ам,

Қ ашар ма жаудан мен салқ ам?

Бү гінгі кү ні не кө ріп,

Иманмен ө тсем жоқ -ты арман.

Толғ амалы ақ сү ң гім

Шаншылар майдан кү н бү гін.

Былғ ары садақ, Бұ қ ар жай

Тартылар майдан кү н бү гін.

Алтын қ ұ ндақ ақ берен

Атылар майдан кү н бү гін.

Толғ амалы ақ сү ң гім

Шанша алмасам, мағ ан серт!

Қ анғ а тойсаң, сағ ан серт!

Былғ ары садақ, Бұ қ ар жай,

Тарта алмасам, мағ ан серт!

Бел кү шіме шыдамай

Белің нен сынсаң, сағ ан серт!

Алтын қ ұ ндақ ақ берен,

Ата алмасам, мағ ан серт!

От алмасаң, сағ ан серт!

Таямай атса, оқ ө тпес,

Шуақ шық са, кү н ө тпес,

Жаң быр жауса, су ө тпес,

Жағ асы алтын, жең і жез,

Бадана кө зді ақ сауыт,

Бекітіп соқ қ ан ер Дә уіт,

Қ алмақ тың қ алың қ олынан,

Шашақ ты найза жолынан,

Бұ л ә скердің ө зінен

Қ ылышының жү зінен

Тая жү рсем, мағ ан серт!

Ата-анам сү йген ақ денем

Оқ дарытсаң, сағ ан серт! »

Қ обыланды айтып болғ асын,

Қ иналарын білгесін,

Бауырын жазып Бурыл ат

Шиыршық атып ойнайды,

Батыр туғ ан Қ обыланды

Ерегіскен жауының

Басын жоймай қ оймайды.

Шабайын деп батырың,

Тал бойын алды аршындап,

Астындағ ы Бурылдың

Тасқ а тиген тұ яғ ы

Қ ар кешкендей қ аршылдап.

Қ ыл қ обызғ а жағ ады

Қ арағ айдың шайырын,

Шабайын деп батыр тұ р,

Қ ырылуғ а кә пір тұ р,

Алла берсін қ айырын.

Алтын қ алпақ, жез телпек,

Баса киіп кө зіне.

Кө п, ә леумет, қ ұ лақ сал,

Аузымнан шық қ ан сө зіме,

Қ ырық мың атты қ ызылбас,

Қ ырық кісідей кө рінбес

Батырың ның кө зіне

Тікелеп атқ ан оқ тары

Тікенектей қ адалмас,

Қ обылекең нің жү зіне.

Қ абағ ынан қ ар жауып,

Кірпігіне мұ з тоң ып,

Қ атуланып қ аттанды,

Буырқ анып бұ рсанды,

Мұ здай темір қ ұ рсанды,

Топтанып тұ рғ ан кә пірге

Қ обыланды батыр жол салды.

Жалғ ыз ө зі батырың,

Жойып кетіп барады,

Қ ойғ а тиген қ асқ ырдай

Сойып кетіп барады,

Жолбарыс шапқ ан қ ұ ландай,

Шоршып кетіп барады,

Ү ш мың атты бір сайғ а,

Тө рт мың атты бір сайғ а,

Аламын деп қ айтарда

Қ ойып кетіп барады.

Қ айтарында алмақ қ а

Тізгінінен қ осақ тап,

Тү йіп кетіп барады.

Ақ білегі қ ан болып,

Тұ ла бойы сал болып,

Жау ү стіне жол салып,

Ү кімін жауғ а мол салып,

Кө мегі жоқ соң ында,

Жаны Қ ұ дай қ олында,

Туырлық тай ту алып,

Туды қ анғ а суарып,

Қ ырық мың атты қ ызылбас,

Ә рі-бері қ озғ алды,

Қ ырылмағ аны аз қ алды,

Қ ызылбас қ ашып жосыпты,

Қ ашқ анына қ ойсын ба?

Батырың алдын тосыпты.

Ық тиярсыз найзалап,

Біріне-бірін қ осыпты.

Бө лек-бө лек қ ылады

Есебі жоқ қ ырады.

Бірін шауып, біреуін

Қ ылышпенен ұ рады.

Атуымен оқ қ алды,

Тартуымен дө п қ алды,

Қ обылекең нің сү ң гісі

Қ ызыл қ анғ а боялды.

Кө бісі тұ рып шә рінің

Ұ йқ ысын ашып оянды.

Қ ашпағ анды Қ обыланды

Алты кү н ұ дай ұ рысып,

Бітіруге таянды.

Ү кімін жауғ а мол салды

Жетінші кү ні сә скеде

Жаудың бә рін тауысып,

Ақ найзағ а сү йеніп,

Қ обыланды жалғ ыз бұ л қ алды.

Сол қ аланың ә йелі

Ерлерінен айрылып,

Бә рі де жесір, тұ л қ алды.

Бұ л қ ырғ анғ а қ оймады,

Қ обылекең бұ ғ ан тоймады,

Шә рін тегіс бұ зсам деп,

Ат қ оймақ қ а ойлады

Қ азанның Қ ырлы қ алағ а.

Қ обыланды тұ рып сыйынды

Жеті кә міл бабағ а.

Ақ сұ ң қ ар қ ұ стар шү йіліп,

Ел шығ армай салағ а,

Мал шығ армай далағ а.

Қ аладан атын қ арғ ытып,

Кіндіктен оғ ын сырғ ытып,

Қ аланың аузын қ ан қ ылып,

Қ ақ паның аузын шаң қ ылып,

Тұ лымдысын тұ л қ ылып,

Айдарлысын қ ұ л қ ылып,

Солқ ылдағ ан мырзасын

Табанғ а салып жү н қ ылып,

Алтын артты шанағ а,

Қ арамай қ атын-балағ а,

Ө тірік емес, жан ағ а,

Қ ырық қ ақ палы Қ азанды

Он сегіз кү н дегенде

Бұ зып-жарып батырың,

Малын-жанын ызғ ытып,

Қ ақ паның аузын аштырып,

Айдап шық ты далағ а!

Есіктің алды мойыл-ды,

Ашық қ ан Қ ият тойынды.

Жаманның ісі бола ма?

Атадан алтау туғ анмен,

Асылмен белін буғ анмен,

Қ ай кү нде жаман оң а ма?

Ызғ ытып малды шығ арып,

Қ обыланды батыр келеді.

Қ ияттың жаман ә скері

Кө п олжағ а кенелді.

Қ аладан сыртқ а шық қ асын.

Кө ше алмай қ осын бө гелді,

Атадан жаман туғ андар,

Арамтамақ олжағ а

Беті-қ олын жуғ андар,

Қ оста отырып кең есті,

Кең ескенде не десті?

«Қ обыланды елге барғ анда,

Қ аланы ө зім алдым дер,

Олжаны ө зім салдым дер,

Босқ а келіп, бос қ айтты

Қ ияттың мың сан нө кері дер.

Ә лі кімге жетер, – деп, –

Қ обыланды елге сау барса,

Қ адіріміз кетер, – деп, –

Жалғ ыз атты Қ ыпшақ ты

Ө лтіріп кетсек нетер», – деп,

Далада отырғ ан кө п жаман,

Қ обылекеме бой ұ рды.

Бой ұ рғ анмен не қ ылсын.

Кү ң кілдесіп кө п жаман,

Тү н ортасы болғ анда,

Кү ң кілдің арты қ ойылды.

Айтса-дағ ы қ ылмады,

Мұ рады қ абыл болмады.

Қ араман біліп бұ ларды:

«Қ ас жаманы жігіттің

Жолдасын ерген қ арақ тар,

Қ ойың дар», – деп бұ йырды.

Батырлар мінер қ ызылды,

Жал-қ ұ йрығ ы ұ зынды,

Іс тағ дырғ а сызылды,

Бес кү ндей малы тойынып,

Алтыншы кү ні Қ ияттың

Қ айтуғ а кө ң ілі бұ зылды.

Қ осындар жү гін артқ анда,

Кө шейік деп жатқ анда,

Бос қ айтам ба жаудан деп,

Іздеп келіп бұ л жерге,

Қ араман батыр кезінді.

Қ обыландығ а келеді:

«Ай, Қ обыланды, қ ұ рдасжан,

Қ айратың ды мен кө рдім,

Бә рекелді, ер, – дейді, –

Найзам тимей дұ шпанғ а

Арманда барам мен, – дейді.

Осы бү гін естідім,

Жақ ын жерде бір шаһ ар

Кө бікті хан бар дейді.

Жү рсең соғ ан барайық,

Жылқ ысын айдап алайық.

Қ азаннан алғ ан бұ л малды

Бағ а тұ рсын халайық.

Кө бікті келсе малына,

Салайын жә бір жанына,

Кө біктіні ө лтіріп,

Бір тояйын қ анына.

Кө бікті де ер дейді,

Қ айратымды кө р дейді.

Найзам тимей дұ шпанғ а

Арманда барам мен», – дейді.

Қ обыландыдай батырдың

Мақ ұ л кө ріп бұ л сө зін,

Асып-тасып екеуі

Алланы алмай аузына,

«Барайық десең, жү р», – дейді.

Ер салды атқ а батырлар

Алтынды тұ рман тағ ынып,

Екі батыр жө нелген,

Сыйынбай пірге жаң ылып,

Кө п қ осынғ а тапсырды

Қ азаннан алғ ан кө п елді.

Қ араман, Қ обылан екеуі

Кө біктінің шаһ арына

Сапар қ ылып жө нелді

Базарда бар ақ мата,

Ойнақ тайды жас бота,

Бұ л сө зімде жоқ қ ата,

Кө п қ осыннан екеуі

Сапарланды ел жата.

Кө біктінің шаһ арын

Қ арасын кө рді таң ата.

Бө лінбеген ұ йқ ығ а,

Жыртылмағ ан қ ұ лпығ а,

Екі батыр кез келді,

Қ ұ ба кө лде Кө бікті.

Отар салғ ан жылқ ығ а.

Кө к алалы кө п жылқ ы,

Бө рі қ ұ лақ ен жылқ ы,

Гулетіп жылқ ыны алады.

Айқ айлап жайғ ан кө п жылқ ы

Бір уыс болып қ алады.

Тізе қ осып екеуі

Айдап кетіп барады.

Биік-биік қ ыр екен,

Оқ панды сай жыра екен,

Кө біктінің Тарлан ат

Жылқ ы ішінде жү р екен

Жамандатқ ыр Тарлан ат

Қ ұ йрығ ын қ ұ стай тарады,

Кіндігінен жарады,

Кесесінен қ арады,

Ә уеге қ арап есінеп,

Ием бе деп кісінеп,

Жау екенін білгесін,

Сыртына қ ұ йрық салады,

Қ айта айналып шаһ арғ а

Тарлан ат қ ашып барады.

Жалғ аса қ уғ ан екеуі

Қ айтара алмай қ алады.

Жетпедім деп Тарланғ а

Астындағ ы Бурыл ат

Басын жерге салады,

Қ ырық ү ш кү ндік кемдігі

Бурыл атты қ амады.

Қ ұ ртқ аның сө зі келді деп,

Батыр Қ обылан сенеді.

Таң шолпаны батқ анда,

Қ ызарып кү н шық қ анда,

Дем алам деп азырақ,

Бауырында бір таудың,

Қ обыланды ұ йық тап жатқ анда,

Қ алағ а кө к ат еніпті,

Есітті дү бір Кө бікті.

Ат барғ асын желікті,

«Жау тиді ғ ой малғ а» – деп,

– Ашуланып демікті.

Базардан келген қ асық -ты

Тарлан атқ а кідіріп

Ер салғ анша асық ты,

Ат басындай тас шоқ пар,

Тақ ымына басыпты,

Тарлан атты Кө бікті

Еріндіктеп алады,

Беліне терлік салады,

Тас шоқ пары тақ ымда,

Айдауғ а кеткен жылқ ының

Соң ынан қ уып барады.

Жебелі найза қ олынан,

Жұ лдызы туып оң ынан,

Ерте Шолпан батқ анда,

Сарғ айып таң ы атқ анда

Тау суындай сарқ ырап,

Ақ сауыты жарқ ырап,

«Таста, - деп, малды», - барқ ырап,

Кө бікті жетті соң ынан

Кө бікті келе сө йледі:

«Ел иесіз дедің бе?

Жер иесіз дедің бе?

Мал иесіз дедің бе?

Жан иесіз дедің бе?

Отарда жатқ ан жылқ ымның

Отарын бұ зғ ан кім едің?

Ө рісте жатқ ан жылқ ымның

Ө рісін бұ зғ ан кім едің?

Тыныш жатқ ан жылқ ыма

Оқ тастағ ан кім едің?

Кө к орайлы шалғ ынғ а

От тастағ ан кім едің?

Жусап жатқ ан жылқ ымның

Жусауын бұ зғ ан кім едің,

Батыр жігіт қ айдасың? »

Батырлар табар айласын,

Жақ сы кісі жаманғ а

Кө п тигізер пайдасын,

Сол уақ ытта Қ араман,

Кө біктіні шанышпақ қ а

Оң тайланды найзасын

Қ араман ерлік бастады,

Ерлігін Алла қ оспады,

Қ араманның найзасын,

Денесіне тигізбей,

Кө біктідей батырың

Қ олындағ ы шоқ пармен

Допша қ ағ ып тастайды.

Ұ мтылумен Кө бікті

Қ араманды ұ стады,

Желкесінен қ ысады,

Кү шіктейін шың ғ ыртып,

Қ араманды Кө бікті

Тақ ымына басады.

Қ улық пенен сұ мдық ты

Кө бікті тағ ы ойлады.

Оянып кетсе болмас деп,

Қ обыландыны Кө бікті

Ұ йық тап жатқ ан жерінде

Тоғ ыз қ абат тор салып,

Бекітіп ә бден байлады.

Енді ү зіліп кетпес деп,

Қ обыландыны Кө бікті

Оятпақ қ а сайланды.

«Тұ р», – деп еді Кө бікті

Қ обыланды батыр тұ рмады.

Ұ йқ ысын Қ обылан бұ збады.

Болады деген мұ ндай іс

Ү ш ұ йық таса ойда жоқ,

Жиып алды Кө бікті

Қ ару-жарақ бойда жоқ.

Хабарсыз жатып дұ шпаннан

Басынан ө тті дү ние боқ.

Аң даусыз жерде Қ обыланды

Пенде болып дұ шпанғ а

Табанына тиді шоқ.

Бір уақ ытта оянып,

Қ обыланды батыр кө сілді,

Дұ шпан деген батырдың

Ә лі де жоқ есінде,

Кө біктінің байлағ ан

Тоғ ыз қ абат торының

Бес қ абаты шешілді.

Кө бікті тұ р таң қ алып,

Қ обыланды қ алды сандалып,

Қ обыланды батыр сасады,

Басынан бақ ыт қ ашады,

Ыза болып Қ обыланды,

Жын қ ақ қ анғ а ұ қ сады.

Кісен салып Кө бікті,

Қ араман мен Қ обыланның

Аяқ -қ олын тұ сады.

Қ ос батырдың бұ л жерде

Бағ ы тайып басынан,

Пірлері тайып қ асынан,

Жан торсық қ а ұ қ сады.

⇐ Предыдущая 1 2 345 6 7 8 Следующая ⇒