МӦҤГӦ ПӦРТЫЛЫТ

IV глава

МӦ Ҥ ГӦ ПӦ РТЫЛЫТ

Кече пешак шыратара. Шотдымо шыҥ а ден пормо. Чыташ лийшашлыкат огыл. Колызо-влакын шер темын. Мӧ ҥ гӧ каяш тарванат. Шопымо деч колым почкалтыш дене пӱ тыреч оптат. Шукыжын парня кугыт кок-кум кол гынат, мӧ ҥ гӧ наҥ гайынешт. Тынар мӱ ндыркӧ толмеке, кол деч посна пӧ ртылаш — вожылмаш.

Ервӱ д купым эртен, чодыраш пурат. Пормо ден шыҥ а утларак талышнат.

Изиракын чылт улненыт, пыкше йолыштым шӱ дыран. Каен-каен, яра лачыштат чот нелемеш. Чылт изи ньогарыштлан Онисим ден кугурак йочашт нумалаш полшат.

Чодыра пытен. Уржа пасу. Шыҥ а йомо, пормат шагалеме. Ваштареш вичкыж мардеж пуалеш. Ошкылаш каньылырак. Капланат куштылго. Мӱ ндырнӧ огыл ял коеш.

Ял койын лишемеш. Нойышо-влакын кумыл нӧ лталтеш.

Ондрият шӱ лалтыш. Торык мешакыште кок олаҥ ге. Урем дене каяш пеш оҥ аяк огыл. Мӧ ҥ гышкыжӧ шыпрак гына идым шеҥ геч толын пура. Аваже мелнам кӱ эштеш, акаже мелнам шӱ ра. Ачаже, Ондрийым ужешат, пеш куанышыла коеш.

— Теве, аваже, эргына толынат шуыныс! Маньым вет: шыл шӱ рым сакышаш огыл. Ондрий колым конда. Кол шӱ рым сакена, маньым. Тый шыл шӱ рым сакышаш маньыч.

— Эй, колжо шукак огыл-ла, таче кок олаҥ гым веле кучышым. Эҥ ыр кугурак, нигузе кол умшаш ок пуро... Водно шуко шолтен кочна.

— Айда йӧ ра, утыждене... Лук-ян, эрыкташ кӱ леш. Шуко кия гын, шекшыже шӱ тла.

Ондрий мешакым руда. Почкалтыш лоҥ га гыч кок изи олаҥ гыжым луктешат, ачажлан пуа.

— Шакти, кугу колакыс. Пеш йӧ рен. Аваже, Ончо, эргына могай колым конден! — ачаже аважлан шинчам семалта.

— Пеш йӧ рен, пеш йӧ рен. Ынде содоррак эрыкташет возеш. Шолтен пуэм.

Шӱ р кӱ ын. Колат посна кӱ мыжыштӧ. Мелна ӱ стембалне. Ондрий ӱ стелтӧ рыштӧ. Обедым пеш виян ыштат.

Петр вате еҥ гаже толын пура. Тудымат мелна кочкаш шындат. Ондрийын аваже пеш шуна:

— Шешке, коч. Шерыжымат подыл. Ондрийна Ервӱ д тӱ рыш миенат, уна, кок колым кучен конден, — манеш. Шкеже шижтарен шыргыжеш.

— Кай, Ондрият кучен кертын?! Пеш йӧ реныс...

— Водно утларак кученам ыле. Вӱ дтӱ реш шолтен кочна...

— Ынде эргына кугу лийын. Кол денат сийлен кертеш.

— Вара, Ондрий, кушан малышда?

— Вӱ дтӱ решак малышна. Пешак лӱ дна. Йӱ дым таргылтыш лекте. Иктыже Пивлат ватын агур велым, весыже Ильмон колымаш деч тӱ ҥ але. Ваш-ваш варгыжын, мемнам авырышт.

Мо ужмо-колмым Ондрий чыла каласкала. Чыланат ӧ рынрак колыштыт. Йомак кошарген ыш шу. Ӱ ян мелнат, малыдыме йӱ дет, кужу корнет Ондрийым чылт улныктареныт. Чытыдымын омо пызыра. Йомак лугыч пел осо мелнажат киен кодо, лектын, пыкше олымбак миен возеш. Аваже эргыжын вуй йымакше кӱ пчыкым йӧ нештарен пышта. Ондрий мален колта.

— Кол кучышет чылтак улнен. Эй, ораде, ноен коштшашат уке. Еҥ кая, да тудат кайынеже.

— Эй, йочалан ужын-коштмыжо мош шога. Ынде вес кеҥ еж марте мут ок пыте.

Улнышо Ондрий пеш чот мала. Омым ужеш. Адакат Ервӱ д тӱ р. Ондрий лупша гына — колым куча. Шотдымо олаҥ ге, пардаш, чортан, эҥ ырым кышкен шукташат ок лий. Лаче, мешак, орва тич — кол! Кече шичнеже. Ондрий кок кугу под дене колым сакен... Пелйӱ д... Таргылтыш. Чылаштымат тыманмеш кожгатен колта... Пивлат ватын агур. Парня чыкаш вер уке — эртак кол... Шкеак сер лишке толыт, огытат лӱ д. Ондрий шукертак эҥ ырым кудалтен. Пулвуй даҥ ыт вӱ дыш пуренат, колым, кид дене кучен, серыш луктын кышка. Кол ора курыкла кушкеш. Мыняр куча, тунар кол шукемеш веле... Ондрий шкежат Ондрий огыл, Онар гае патыр, пӱ нчӧ гае кӱ кшӧ... нигӧ дечат ок лӱ д. Пӱ нчӧ моклака гай колым лукташ тӱ ҥ алеш — помыжалт кая.

— Ондрий, Ондрий эргым, кынел, кынел, кечат шинчаш тӱ ҥ алын. Сита, маленат. Йоча-влакат модаш ӱ жаш толыныт.

Ондрий шинчам почеш. «Кугу колем тыштак гын? » — шонен, ниялтен онча...

⇐ Предыдущая 1 2 345 6 7 8 9 10 Следующая ⇒