4-лекция: Батыс Европа елдеріндегі ертефеодалдық мемпекет және құқық.

1. Ертефеодалдық монархиялардың пайда болуы.

2. Варвар Правдалары.

1. Европаның Рейн жә не Эльба ө зендері аралығ ындағ ы бө лігінде байырғ ы кездерден кө птеген герман тайпалары: тевтондар, вандал, сакстер ө мір сү рген. Юлий Цезарьдің айтуы бойышпа олар жерге жеке менішікті білмеген, оларды ақ сақ алдар мен кө семдер басқ арғ ан, жыл сайын тайпа жері рулар мен отбасылар арасында ә ділетті тү рде бө лініп тұ ратын болғ ан.

Цезарьдан кейін 150 жыл ө ткен соң Рим тарихшысы Тацит германдық тар туралы олар отырық шы шаруашылық пен айналысатын, колө нері мен рыногі бар халық деп айтады.

Б. з. 5-ғ асырында герман тайпалары ішіндегі англдер мен сакстер казіргі Англия территориясына жергілікті кельттерді басып алу натижесінде қ оныстана бастайды. Ёкінші бір жағ алаулық франктар деп аталатын тайпалар Галлияғ а (қ азіргі Франция) жылжи бастайды. Оларды Хлодвиг деген король басқ аратын еді. 5-ғ асырдың соң ында франк тайпалары Хлодвиггің кү штеуімен христиан дінін қ абылдайды.

Франк тайпаларының Галлияны басып алуы мен жерлерін тонауы франк қ оғ амының феодалдануы мен мемлекеттің пайда болу процесін жеделдетті.

Соғ ыс пен жең іс король билігінің қ арапайым ә скербасыдан монарх жағ дайына кө теріліп, кү шеюіне ә келіп соқ ты. Кө пгеген жерлерді алып жатқ ан корольдікті енді ескі рулық қ ұ рылыстың қ ұ ралдарымен басқ ару мү мкін емес еді. Ақ сақ алдар Кең есі король тө ң ірегіндегілермен алмасады, халық жиналысы ө зінің бұ рынғ ы маң ызын жояды. Халық жасақ шылары орнына жаң а пайда болып келе жатқ ап ә леуметтік топтардан тұ ратын ә скер пайда болады.

Біз бұ л жерде қ ұ л иеленушіліктің дамығ ан формаларына соқ пастан феодализмге ө ту процесін байқ аймыз. Барлық герман тайпалары мен славяндар дамудың осы жолына тү сті.

Англо-саксон қ оғ амы баяу дамыды. Қ ауымдық тө ртіптер ұ зақ сақ талды, феодалдану процесі 11-ғ асырда аяқ талды. Мұ нда да басып алу дамуғ а ә сер етгі. Басып алғ ан жерлердегі кельттердің едө уір бө лігі англо-саксон ақ сү йектеріне алымдар тө лейтін жартылай тә уелді леттерге айналады.

Жоғ арыда айтылғ ан мемлекеттер ертефеодалдық деп аталады. Бұ л терминмен монархияның ө зіндік ерекше ө тпелі кезең і сипатталады. Саяси ү стемдіктегі азшылық тың - феодалдардың талаптарын қ олдай отыра қ ауымдық қ оғ амнан қ алғ ан ө зін-ө зі басқ ару нысаны белгілі бір уақ ытқ а дейін сыйысуғ а мә жбү р болады. Тү гел қ оғ ам ө тпелі жағ дайда еді. Еркін қ ауымдық шаруалар біртіндеп крепостнойларғ а айнала бастайды, оғ ан тиеселі жер ү лесі феодалдың меншігіне айналады. Алғ ашқ ы қ ауымдық қ ұ рылыс орнына феодализм орнығ а бастайды.

⇐ Предыдущая 4 5 6 7 8910 11 12 13 Следующая ⇒