«ШЕТ ЕЛДЕРДІҢ МЕМЛЕКЕТ ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ ТАРИХЫ» ПӘНІ БОЙЫНША ДӘРІСТЕР КУРСЫ.

«ШЕТ ЕЛДЕРДІҢ МЕМЛЕКЕТ ЖӘ НЕ Қ Ұ Қ ЫҚ ТАРИХЫ» ПӘ НІ БОЙЫНША ДӘ РІСТЕР КУРСЫ.

l-лекция: Ежелгі Шығ ыс елдерінің мемлекет жә не қ ұ қ ық тарихы.

1. Ежелгі Шығ ыс елдерінің мемлекет жә не қ ұ қ ық тарихына кіріспе.

2. Ежелгі Египет.

3. Ежелгі Шумер жә не Вавилон.

1. Ежелгі дү ние ең басты нә тижесі ретінде ө ндірістің қ ұ лиеленушілік тә сілі мен алғ ашқ ы таптық қ оғ амдар мен мемлекеттерді ө мірге алып келген адамзат қ оғ амының ү лкен бір дә уірі.

Осы ұ зақ уақ ытты қ амтығ ан дә уір шартты тү рде Ежелгі Шығ ыс елдерінің мемлекет жә не қ ұ қ ық тарихы жә не Антикалық мемлекет жә не қ ұ қ ық тарихы деп екіге бө лініп қ арастырылады.

Тарихи ғ ылымдарда Шығ ыс деген ұ ғ ым тек географиялық мағ ынада ғ ана емес, сонымен қ атар тарихи-мә дени, ө ркениеттік мағ ынада да қ олданылады. Мұ нда адамзат қ оғ амының даму тарихындағ ы ең алғ ашқ ы мемлекет, қ ұ қ ық, ә лемдік діндер сияқ ты ә леуметтік-саяси институттар пайда болды. Бұ л ұ ғ ым географиялық тұ рғ ыда оң тү стік-батыс, оң тү стік жә не шығ ыс Азия мен солтү стік жә не солтү стік-шығ ыс Африка елдерін қ амтиды.

Ежелгі Шығ ыс елдерін зерттеудегі маң ызды мө селелердің бірі болыпө ндірістік кү штің даму дә режесінің тө менгі дең гейімен жә не адамның қ оршағ ан ортадан тә уелділігінің жоғ арғ ы дең гейіндегі жағ дайдағ ы қ оғ ам мен табиғ аттың арақ атынасы табылады. Мемлекет жә не қ ұ қ ық тың пайда болуына ә сер еткен себеп-салдарлық байланыстар да маң ызды мә селелердің бірі ретінде қ арастырылады. Сондық тан ІІІығ ыс елдерінің тарихында айтарлық тай ө з орындары бар Ніл, Евфрат, Тигр, Инд, Ганг, Янцзы, Хуанхе ө зендері маң ындағ ы далаларғ а ерекше кө ң іл бө лінеді. Осы аталғ ан аймақ тарда басқ а жерлерден бұ рын ирригациялық жү йеге негізделген, салыстырмалы тү рде тұ рақ ты ө нім берген жер шаруашылығ ы мен отырық шы ө мір пайда болып, дамыды. Осы жағ дайларғ а байланысты артық ө німнін пайда болуы, ру ақ сү йектерінің оны ө зіне таң а бастауы адамзат тарихындағ ы алғ ашқ ы қ ауымдық қ ұ рылыстың ертерек ыдырауы мен таптық қ оғ ам мен мсмлекеттің пайда болуына ә сер етті.

2. Басқ а елдермен салыстырғ анда кө п ертерек таптық қ оғ ам жә не алғ ашқ ы peт мемлекет Египетте пайда болды. Египетгегі алгашқ ы мемлекеттік қ ұ рылымдардың пайда болу уақ ыты туралы нақ ты дерек болмағ анмен б. з. д. 3-мынжылдық та мемлекеттің ө мір сү ргендігі анық..

Египетте қ ауымдық тә ртіптердің ыдырау процесі ө те баяу жү рді жә не бұ л жағ дай жекеменшіктік қ атынастар мен қ ұ лиеленушілік қ ү рылыстың орнығ уына тежеу салып отырды.

Біртұ тас Египет патшалығ ы қ ұ рылу кезінде оның территориясы ә рқ айсысының ө з билеушісі - номархы бар шамамен қ ырық қ а жуық аймақ тардан-номдардан тұ ратын еді. Номархтар ө з билігін бү кіл Египетке таратқ ысы келіп ө зара қ анды соғ ыстар ашып отырды.

Номдар алғ ашында Жоғ арғ ы Египет жә не Тө менгі Египет деп аталғ ан дербес екі мемлекетке бірікті. Египеттің осы алғ ашқ ы бірігуі фараон Менестің кезінде Ерте патшалық дә уірінде жү зеге асты.

Ежелгі Египет мемлекетінің тарихы Ерте патшалық, Кө не патшалық, Орта патшалық, Жаң а патшалық жә не Кейінгі патшалық деп аталатын кезең дерге бө лінеді.

3. Вавилон мемлекеті Азиядағ ы Қ осө зен, яғ ни Ефрат пен Тигр ө зендерінің аң ғ арында пайда болады. Бұ л мандағ ы алғ ашқ ы мемлекеттер б. з. д. З-мың жылдық та пайда болады. Бұ л мемлекеттер қ оғ амдық жә не мемлекетгік қ ұ рылысында ұ зақ уақ ытқ а дейін ру-тайпалық қ ұ рылыстың тә ртіптері сақ талғ ан кішігірім қ ала-мемлекеттер болды. Қ осө зендегі ө ркениеттің негізін қ алағ ан сол жердің байырғ ы тұ рғ ындары шумерлер еді, соң дық тан осында пайда болып жеті ғ асырғ а жуық ө мір сү рген мемлекет Шумер мемлекеті деп аталды.

Шумердің солтү стігінде аккадтық тар ө мір сү рді. Олар біртіндеп Шумердің барлық территориясын басып алып, жү з жылғ а жуық ө мір сү рген кү шті Шумер-Аккад патшалығ ын қ ұ рады.

⇐ Предыдущая 1 2 3 4 567 8 9 10 Следующая ⇒