|
|||
Гади җөмлә синтаксисын кабатлау өченГади җ ө млә синтаксисын кабатлау ө чен контроль тестлар I вариант
1. Синтаксис нә рсә не ө йрә нә? 1) сү злә р байлыгы 2) сү злә рнең ясалышы 3) сө йлә м тө зелешен 4) сү злә рне тө ркемлә ү
2. Сү злә р бер-берсенә буйсынмыйча, ү зара тигез хокукта булсалар, мондый бә йлә неш... бә йлә неш була. 3. Иярү че сү знең ияртү че сү з белдергә н тө шенчә турында яң алык хә бә р итү е нигезендә ... мө нә сә бә т оеша. 4. Ике мө стә кыйль мә гънә ле сү знең ачыклаулы мө нә сә бә ткә керү е нигезендә ... барлыкка килә.
5. Аныклаулы мө нә сә бә тне белдерү че чараны кү рсә тегез. 1) аныклаучы теркә гечлә р 2) тезү че теркә гечлә р 3) санау интонациясе 4) каршы кую интонациясе 6. Җ ө млә дә сү злә р нинди тә ртиптә урнашалар? 1) сү злә р урнашу ирекле 2) сү з тә ртибе ә һ ә миятле тү гел 3) сү злә р билгеле бер тә ртиптә тезелә лә р 4) хә бә р һ ә рвакыт алда килә
7. Оештыручы ү зә кнең санына карап, җ ө млә лә р нинди тө рлә ргә бү ленә лә р? 1) тулы һ ә м ким 2) бер составлы һ ә м ике составлы 3) гади һ ә м кушма 4) җ ә енке һ ә м җ ыйнак
8. Мә гънә тулылыгы ө чен кирә кле җ ө млә кисә клә ренең берсе кулланылмаса, бу җ ө млә ... дип атала.
9. Билгесез ү тә ү челе фигыль җ ө млә лә рдә баш кисә к нинди фигыль формалары аша белдерелә? 1) 2 зат хикә я фигыльнең берлек формасы 2) 3 зат хикә я фигыльнең кү плек формасы 3) -ып бул формалы фигыль 4) инфинитив 10. Сү з җ ө млә нең тө п сыйфатын кү рсә тегез. 1) бер сү здә н тора һ ә м җ ә енкелә нә ала 2) бер сү здә н тора һ ә м җ ә енкелә нә алмый 3) бер исемнә н тора 4) бер хә бә рлек сү здә н тора
11. Хикә я җ ө млә ... интонациясе белә н ә йтелә. 12. Ким җ ө млә дә нинди кисә к кулланылмый? 1) баш кисә к 2) иярчен кисә к 3) телә сә кайсы җ ө млә кисә ге 4) модаль кисә клә р
13. Аныклагыч — җ ө млә нең ... кисә ге.
14. Тө зелеше буенча хә бә рнең нинди тө рлә ре була? 1) гади, катлаулы, тезмә 2) гади, кушма, тезмә 3) гади, кушма 4) гади, тезмә
15. Фразеологик тө зелешле фигыльлә р белә н бирелгә н хә бә рлә р... фигыль хә бә рлә р була.
16. Туры тә мамлыкны белдерү дә кайсы чара кулланылмый? 1) тө шем килешендә ге исем 2) баш килешендә ге исем 3) исем + белә н бә йлеге 4) инфинитив
17. Аергыч... белә н белдерелгә н җ ө млә кисә ген ачыклап килә.
18. Хә ллә р... белә н белдерелгә н җ ө млә кисә ген ачыклап килә лә р?
19. Процессның яки билгенең булу-булмау вакытын белдергә н хә л кисә ге... дип атала.
20. Процессның яки билгенең булу-булмау рә вешен белдергә н хә л кисә ге... дип атала.
21. Сө йлә ү ченең чынбарлыкка, тың лаучыга, җ ө млә эчтә легенә мө нә сә бә тен белдерә торган кисә клә рне... дип атыйлар.
22. Җ ө млә дә сү злә рнең кире тә ртибе... дип атала.
23. Сө йлә м тө бә лгә н затны, ә йберне белдергә н сү злә р... дип атала.
24. Модаль кисә клә ргә кайсы җ ө млә кисә ге керми? 1) эндә ш сү з 2) кереш сү з 3) аныклагыч 25. Ә йтү максаты ягыннан җ ө млә нең тө рен билгелә гез. Хуш, бу елгы җ ә ем! (Г. Исхакый) 1) хикә я җ ө млә 2) сорау җ ө млә 3) боерык җ ө млә 4) тойгылы җ ө млә
26. Боерык җ ө млә не табыгыз. 1) Сезнең юлыгыз хата тү гелме? (Г. Мө хә ммә тшин) 2) Хә лимов, син кая барасың? (М. Мә һ диев) 3) Шаулама, йокласын. (М. Ә мир) 4)Ут аламыни безне! (М. Ә мир)
27. Җ ыйнак җ ө млә не табыгыз. 1) Монда да без бө ек Тукайга бурычлы. (Г. Бә широв) 2) Бү генге эшне иртә гә калдырмыйлар. (М. ) 3) Болар — кызыллар иде, матурлар иде. (Г. Ибраһ имов) 4) Ислам кинә т торды да, дә шми-тынмый китеп барды. (М. Хә бибуллин) 28. Җ ө млә нең тө рен билгелә гез. Боз ә ле калын тү гел. (М. Ә мир) 1) раслау 2) инкяр
29. Оештыручы ү зә генә карап, җ ө млә нең тө рен билгелә гез. Агыйдел акчарлакларының, бер карасаң, ә ллә кайларга ө ндә гә н дә ртле, икенче карасаң, онытылган сагышларны искә тө шерә торган моң лы җ ырларын оныта алмассың (Г. Мө хә ммә тшин). 1) бер составлы 2) ике составлы 30. Тә мамлык кайсы җ ө млә дә кулланыла? 1) Габдулланы чыбылдыклы бү лмә гә алып керделә р (Ә. Фә йзи). 2) Ишектә н юл кешесе килеп керде. 3) Теге вакыт ә нисе килгә н иде (Г. Ибраһ имов) 4) Таҗ и шул уйлар белә н чә й яныннан торып китте (Г. Гобә й)
31. Вакыт хә ле кайсы җ ө млә дә кулланыла? 1) Иртә дә н бирле тү бә кыекларыннан тамчы тама. (Г. Ә псә лә мов) 2) Бар җ ырымны илгә багышладым. (М. Җ ә лил). 3) Умартачы кинә т авырып китте. (Г. Бә широв) 4) Җ ә йге тө ннең гадә тенчә тө н бераз салкын иде. (Г. Тукай) 32. Максат хә ле кайсы җ ө млә дә кулланыла? 1) Киткә н урманга утынга ялгызы бер ат җ игеп. (Г. Тукай). 2) Ялтырап кояш чыкты. (Г. Мө хә ммә тшин) 3) Аның ә рнү дә н йокылары кача иде. (Г. Ибраһ имов) 4) Шатлыгыннан аның кү злә ре ут кебек яна иде. (Ф. Агиев) 33. Иянең тө рен билгелә гез. Ат кузгалагы биек булып ү сә. 1) гади ия 2) тезмә ия 34. Кереш сү з кайсы җ ө млә дә кулланыла? 1) Билгеле, бу кап-кара урманда һ ә р ерткыч та бар (Г. Тукай) 2) Ә йтерсең лә бө тен җ ир ө стен ак кар каплаган. 3) Чү! Тау башында Нә би тавышы ишетелде (М. Мә һ диев) 4) Ярар!... — дип карт бер җ илкенеп алды (М. Госманов)
35. Ким җ ө млә не табыгыз. 1) Кө н матур иде. 2) Кө з. 3) Кү рмә дем. 4) Бү ген дә рес соң бетте. 36. Җ ө млә нең тө рен билгелә гез. Ерак тү гел моң аеп Утыра ромашка кызы. (М. Җ ә лил) 1) гади 2) кушма 37. Ике составлы җ ө млә не табыгыз. 1) Умырзая җ ыйдык, кошлар сайравын тың ладык, рә хә тлә неп ял иттек. (Г. Мө хә ммә тшин) 2) Аның кү злә ренә ак тө шкә н. (М. Гафури) 3) Кү ң елемнең сине кө ткә н чагы. 4) Аның бертуктаусыз каядыр йө герә се, чабасы килә, нидер эшлисе, кырасы-ватасы килә. (Н. Фә ттах) 38. Сү з җ ө млә не сайлап алыгыз. 1) И кызым. 2) Ярар. 3) җ ә йге җ ылы тө н (Г. ә псә лә мов) 4) Кө з. 39. Җ ө млә нең тө рен билгелә гез. Олыларны хө рмә т итә ргә кирә к. 1) Атау җ ө млә 2) Фигыль җ ө млә 3) Сү з җ ө млә
40. Җ ө млә гә туры килгә н дө рес билгелә мә не табыгыз. Илен яклап утка кергә ннә рне Дошман яуда җ иң аламени?! (Р. Ә хмә тҗ ан) 1) Сорау, гадә ти, инкяр, ике составлы, җ ә енке, тулы. 2) Сорау, тойгылы, раслау, ике составлы, җ ә енке, тулы. 3) Сорау, гадә ти, инкяр, ике составлы, җ ә енке, ким. 4) Хикә я, гадә ти, раслау, бер составлы фигыль, җ ә енке, ким.
|
|||
|