14, Қож (шлак) ертінділерден жасалынатын материалдар мен бұйымдар.

14, Қ ож (шлак) ертінділерден жасалынатын материалдар мен бұ йымдар.

14. Қ ож (Шлак) — балқ ыту процестерінде (мысалы, болат қ орыту кезінде) сұ йық металдың бетінде кө лкіп тұ ратын, қ атайғ анда тас тектес немесе шыны тектес болатын балқ ыма. Шикіқ ұ рам мен пешке арнайы салынатын флюстердің коспасынан, сондай-ақ металлургиялық пештердегі химиялық реакциялардың ө німдерінен, отын кү лінен тұ рады. Металлургия процестерінде маң ызды рө л атқ арады: астындағ ы металды пештегі газды ортаның зиянды ө серінен қ орғ айды, қ оспаларды сің іріп алады жә не басқ а да ә р алуан физикалық -химиялық функциялар атқ арады.

Шлакоблок - ә детте қ алың дығ ы 200 мм-ден 400 мм немесе одан кем, диаметрі 400 мм немесе одан кем, қ алың ды-қ ожды тұ ратын, қ ұ мды-бетонды ерітінді тү рінде немесе нысандағ ы дірілдеу немесе табиғ и шө гу ә дісімен ө ндірілген қ ұ рылыс тасы Цемент тұ тқ ыр материал ретінде пайдаланылады. Шлакоблогы ө неркә сіптік жағ дайда да, ішкі ө ндірісте де жасалуы мү мкін. Бү гінде шлакоблоктарын конструкциялы тү рде бетон суспензиясынан дірілдету ә дісімен жасалғ ан қ ұ рылыс тастары деп атайды. Қ ождың болуы міндетті емес - ө йткені бетон ерітінді қ ұ рамдас бө ліктері болуы мү мкін: шлак; Вулканический пепел; гранитный отсев; гранитный щебень; речной щебень, гравий; песок; бой кирпича и бетона; бой затвердевшего цемента; цемент; стеклобой; керамзит;

15, Ситаллдарды жасау ү шін қ андай компоненттерді қ олданылады?

15. Ситалдар – ең жаң а материалдардың бірі. Ситалдар – сə йкесті химиялық қ ұ рамды шыныларды бағ ыттап кристалдаумен алынғ ан жə не шынымен салыстырғ анда жоғ арырақ физика-техникалық қ асиеттерге ие жасанды поликристалды материалдар. Шынының ситалғ а тү рлену процесі екі сатымен ө теді. Алдымен шыныда кристалдану орталық тары тү зіледі – тү йнек тү зілу сатысы, сосын осы орталық тарда ə ртү рлі ө лшемді кристалдар ө седі – кристалдар ө су сатысы.

Ситалдар шыныны жартылай немесе толық кристалдандыру арқ ылы алынатын шыныкристалды материалдар. Ситалдарды ө ндіру ү шін шыны ө ндірумен салыстырғ анда қ осымша термиялық ө ң деу қ ажет. Осы процесс ү стінде шынының кристалдандыруы жү реді.

Сыртқ ы тү рі ситалдардың қ ара, қ оң ыр, сұ р, ақ шыл қ ызыл жә не басқ а да тү сте болады. Сонымен қ атар кү ң гірт жә не мө лдір болады. Ситалдардың кристалдық қ ұ рылымы оның жоғ ары физика-механикалық қ асиеттерін кө рсетеді. Ситалдардың сық қ андағ ы беріктік шегі 500МПа-дан артық. Ситалдардың жылулық ұ лғ аюы аз, беріктігі жоғ ары бола тұ ра, оларғ а жоғ ары термиялық тө зімділік, ұ зақ мерзімге жарамдылық, жегі ә серге тө теп беретіндік, тозбайтындық тә н. Ситалдарды берік, химиялық жә не термиялық тұ рғ ыдан тө зімді тақ талар, қ ұ бырлар жә не басқ а бұ йымдарды жасауғ а қ олданады.

Қ оқ ыс ситалдар – микрокрисстал қ ұ рылымды жаң а қ ұ рылыс материалы. Оларды ө ндіру ү шін металлургия қ оқ ыстары шикізат ретінде пайдаланады. Балқ ығ ан қ оқ ыстарғ а қ оспалар салып, ү здіксіз немесе жұ қ арту тә сілімен бұ йымдар қ алыптастырады. Бұ дан соң оларды кристалдандыру ү шін термиялық ө ң деуден ө ткізеді. Қ оқ ыс ситалдардың қ ұ рылымы тығ ыз жә не беріктігі, қ аттылығ ы, термиялық тозбайтындығ ы жоғ ары, химиялық тозбайтындығ ы жоғ ары, химиялық жегі ортада тө зімді болады. Қ оқ ыс ситалдардың тү сі қ ара сұ р немесе сұ р, алайда керамикалық бояулармен олардың тү сін ө згертуге болады.

Қ оқ ыс ситалдарды еденге тө сеуге, ә ртү рлі ғ имарат қ абырғ аларын қ аптауғ а, химиялық жегілік жағ дайда жұ мыс істейтін ө неркә сіп ү йлерінің қ ұ рылыстық конструкцияларын қ орғ аныш қ аптама ретінде, химиялық жә не тау-кен ө ндірісі жабдығ ын қ аптау ү шін қ олданылады.

Қ ұ рылыс материалдары

16) Қ ожситаллдарды (шлакоситалл) қ олдану аясы.

Шлакоситалл – ол ә йнеккристалды материал, ә йнектің қ айнатылғ ан металлургиялық қ алдық тар, кварцты песок жә не бірнеше қ оспалардың қ осылуының кристализациялануының жолымен алынады. Сыртқ ы бейнесі бойынша шлакоситаллдар – тығ ыз, жің ішке дә нді жә не тү ссіз емес материал. Тығ ыздығ ы – 2500-2700 кг/м3, беріктігі – 650 МПа-ғ а дейін, термикалық тұ рақ тылығ ы 750 градусқ а дейін. Шлакоситаллдан арзан жә не сапалы, ұ зақ мерзімді, тұ рғ ын ү й жә не ө ндірістік қ ұ рылыста баспалдақ басқ ышы, полғ а арналғ ан плитка, терезе алды тақ тайы сияқ ты бө лшектерді жасайды. Толқ ынды немесе тегіс листовой шлакоситаллдарды кровельный немесе стеновой мвтериал ретінде қ олдануғ а болады.

Шлакоситаллдарды гидроьеxникалық қ ұ рылыста су қ ұ рылысының жауапты бө лшектерінің облицовкасы ү шін, сонымен қ атар жол қ ұ рылысында жаяужол тақ татасы ретінде, борттық тастар ретінде қ олданылады.

17) Металлдарды жіктеу жә не олардың қ аситеттері.

Металдар – Электр тоғ ы мен жылуды жақ сы ө ткізетін, пластикалық қ асиеті жоғ ары, жылтыр заттар. Мұ ндай қ асиеттердің болуы металдардың ішкі қ ұ рылымымен байланысты.

Металдардың қ аттылығ ы, температурағ а тө зімділігі кү нделікті тә жірибеде шешуші рө л атқ арады. Егер шыны хроммен кесілсе, ал цезийді адам тырнағ ымен-ақ кесе алады. Кейбір металдар жұ мсақ (кү міс, алтын, т. б. ) болғ андық тан таза металдардың орнына олардың бір-бірімен қ ұ ймалары қ олданылады. Ең алғ аш алынғ ан қ ұ ймалардың бірі – қ ола.

Металдардың физикалық қ асиеттері

Металл кристалындағ ы атомдар, иондар " электрон газымен" берік ұ сталып, металдық байланыс тү зеді дедік. Кристалдағ ы бос электрондарғ а тə уелді металдар белгілі бір ортақ қ асиеттерге ие болады. Бұ л қ асиеттерге жылу жə не электрө ткізгіштік, металдық жылтыры, иілімділігі, т. б қ асиеттері жатады.

⇐ Предыдущая 4 5 6 7 8910 11 12 13 Следующая ⇒