Сөз құрамын еске түсіреміз 3 страница

Етістікті қ айталаймыз

1. Оқ ушылардың алдағ ы ө ткен сабақ тарын пысық тай

отырып, етістік туралы берілген білімді ә р тү рлі

материалдар, ойындар бойынша еске тү сіру, талдау.

2. Оқ ушылардың сө здік қ орын молайтып, шығ армашылығ ын

дамыту, сауатты, кө ркем жазуғ а тө селдіру.

Жаң а технологияны басшылық қ а ала отырып, білімдерін

тиянақ тау, ә дептілікке, мейірімділікке тә рбиелеу.

Сабақ тың типі: Саяхат сабақ

Ө ту ә дісі: Сұ рақ -жауап, тү сіндірмелі

Пә н аралық байланыс: Ө зін-ө зі тану, дү ниетану

Ү лкенге де сіз,

Кішіге де сіз,

Сә лем бердік сіздерге

Қ ұ рметпенен біз.

Қ ызығ ушылық ты ояту

Мағ ынаны тану

1. Зат есім деген не?

2. Зат есімнің сұ рақ тарын ата?

3. Зат есімге мысалдар келтір?

4. Тә уелдеулі жалғ ау деген не?

5. Тә уелдік жалғ аудың жақ тарын ата?

6. Жазып келген шығ армаларын тексеру?

Оқ улық тағ ы тапсырмаларды орындау

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Ой сергітеді, шашағ андары

басылады

«Сауал-бізден, жауап-сізден» деп аталады.

Қ орытындылау: 1. Етістік деген не?

2. Етістіктің сұ рақ тарын ата?

3. Берілген етістіктерді қ атыстырып сө йлем қ ұ ра:

(сайрады, еріді, ашылды, кө ктеді, отырғ ызды. )

4. Ү йрек, қ аз, тауық, балапан, қ арғ а, тоқ ылдақ суреттерін

кө рсету жә не оқ ушылар аталғ ан қ ұ старғ а байланысты сө йлем қ ұ рау.

Мысалы: Ү йрек жү зді. Қ аз қ аң қ ылдады.

Оқ улық тағ ы тапсырмаларды орындау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Етістікті қ айталаймыз

Білімділік: Оқ ушылар етістік туралы тү сініктерін пысық тай отырып, алғ ан білімдерін жинақ тайды, бекітеді: ол заттың ә р алуан іс - ә рекетін, қ имылын процесін білдіретін сө з табы екендігі жө нінде тү сініктері кең ейеді.
Оқ ушылардың сө з қ оры, тіл байлығ ы байып, қ ызығ ушылығ ы оянын, шығ армашылық пен жұ мыс жасайды. Ең бексү йгіштікке, ұ жымдылық қ а, ө з бетінше жұ мыс істеуге тә рбиеленеді.
Сабақ тың типі: Жаң а сабақ
Сабақ тың ә дісі: сын тұ рғ ысынан ойлауды дамыту ә діс- тә сілдері(Ой шақ ыру, «топтастыру» «Семантикалық карта», «Бір айналым сө йлесу», «Бес жолды ө лең », «Венн-диограммасы» ), топпен жұ мыс. ойын ә дісі.
Кө рнекті қ ұ ралдар: слайд, суреттер, интербелсенді тақ та.

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

1) ұ йымдастыру кезең і: оқ ушылардың зейінін аудару, 3 топқ а бө лу
2) ө ткен сабақ ты пысық тау: Ой шақ ыру ә дісі.
«Балық аулау» ойыны.
-зат есім дегеніміз не?
-Негізгі зат есім дегеніміз не?
-Туынды зат есім дегеніміз не?
-Тә уелдік жалғ ау дегеніміз не?
-«Ә ке» сө зін 3-ү ш жақ та тә уелдеп талда.
Қ ызығ ушылық ты ояту
Балалар, слайд арқ ылы қ озғ алмалы суретті кө рсету арқ ылы қ имылды білдіретін сө зді табайық. Ә р топ соғ ан байланысты сө йлем қ ұ райды.
-Ендеше қ имылды білдіретін сө здерді етістік дейміз.
Слайд арқ ылы етістіктің сұ рақ тарын топтастыру:

Мағ ыныны тану
Етістік туралы толық тү сіндіру.
Топтастыру стратегиясы:

СТО- ғ а байланысты тапсырма:
1-жаттығ у
«Бір айналым сө йлесу»стратегиясы.
Ә р топ сурет бойынша сө йлем ойлап етістікті табу.
2-жаттығ у.
І топ ІІ топ ІІІ топ ІV топ
Зат есім Етістік Сө йлем ойлау Кү рделі етістікке айналдыру

Сергіту сә ті: Би билеу.
Мен етістікке бір сө з айтамын. Содан сендер сө йлем қ ұ рап айтасың дар.
Шығ армашылық жұ мыс:
Интерактивті тақ тадағ ы суреттерді сө з мағ ынасына қ арай топтау. Мысалы:, сиыр бұ заулайды, ешкі лақ тайды, тү йе боталайды.

Ой толғ аныс
Топпен жұ мыс.

І топ

ІІ топ: ВЕНН-диограммасы

ІІІ топ: «Бес жолды ө лең » стратегиясы
«жануар»сө зі

ІV топ:
3 сө йлем ойлап сө з табына талдау

Оқ улық тағ ы тапсырмаларды орындау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Сын есім

Мақ саты: сын есімнің заттың сапалық қ асиетін білдіретін сө з табы екенін тү сіндіру. Бұ рынғ ы алғ ан білімдерін кең ейту, берік орнық тыру.
Пә ндік нә тиже: сын есімнің мағ ынасын дұ рыс тү сініп, сө йлеу жә не жазу стилінде дұ рыс қ олдана білу дағ дыларын арттыру.
Тұ лғ алық нә тиже: берілген тапсырмалар бойынша салыстыру, талдау, жинақ тау тә сілдерін қ олдана білу; ө з кү шіне деген сенімділігін арттыру;
Жү йелі – ә рекеттік нә тиже: сын есім сө здерін, тең еу сө здерді қ олданып, сурет бойынша кө ркем мә тіндер қ ұ растыра білу.
Сабақ тың кө рнекілігі: суреттер, қ има - қ ағ аздар, кесте
Сабақ тың ә діс - тә сілі: СТО, сө зжұ мбақ, топтастыру, сұ рақ - жауап.

Кү ннен, жерден нә р алғ ан
Біз - ө мірдің гү ліміз.
Сә рсенбінің сә тінде
Сә тті болсын кү німіз.

Жаң а сабақ «Сын есім»
Сө зжұ мбақ шешу арқ ылы жаң а сабақ тың тақ ырыбын ашу.
1. Ә демі сө зіне мә ндес сө з
2. Естиміз, айтамыз
3. «Қ ысқ а» сө зіне қ арама қ арсы сө з
4. Сө з таптарының бірі
5. Заттың тү сін білдіретін сө з
6. Кө реміз, жазамыз, оқ имыз
7. Жазбаша немесе ауызша ойды жеткізу, бірнеше сө йлемнен қ ұ ралады

- Балалар бұ ғ ан дейін біз сын есімді заттың сынын білдіретін сө здер деп оқ ып келдік. Сын есімдердің сұ рақ тарымен таныстық. Енді сол ұ ғ ымымыз кең ейтіліп, заттың сынын білдіретін сө здер сын есім деп аталады.
«Кестелер жинағ ы» арқ ылы жаң а сабақ ты тү сіндіру.
1 - тапсырма. «Артығ ын тап»
1. Жылқ ы, тай, қ ұ лын, ат, асау. Себебі, ол - сын есім, қ алғ андары - зат есімдер.
2. Дә мді, кө же, тә тті, кө ң ілді, ә демі.
3. Майлы, майлады, шегеледі, тойлады, жайнады. Себебі, ол - сын есім, қ алғ андары - зат есімдер.
2 - тапсырма. Сурет бойынша жұ мыс
Суреттегі заттарды салыстырып, айырмашылығ ын сө йлем арқ ылы айт.
1. Қ ызыл кітап жуан, ал сары кітап жің ішке.
2. Пияз ащы, ал сә біз тә тті.
3. Тү нде қ араң ғ ы, ал кү ндіз жарық болады.
Берілген сын есімдер заттың сапасын білдіреді деген қ орытынды жасалады.

3 - тапсырма. Шығ армашылық тапсырма. Сын есімдерді пайдаланып «Ана» тақ ырыбында шығ арма жазу.

4 - тапсырма. «Бір ә ріптің ізімен» дидактикалық ойыны
Берілген ә ріптермен сө йлем қ ұ рау, сө йлемде мү мкіндігінше сын есім болғ аны жө н.
Мысалы, Ә ә ә ә - Ә йгерім ә демі ә ң гелек ә келді.
Қ қ қ, Ооо, Ссс, Ддд, Ттт, Еее, Жжж.
Ааа Ашулы арыстан ақ ырды. Бұ л сө йлемдегі сын есім қ андай? Ашулы деген сө зді басқ аша қ алай айтуғ а болады?
ашулы арыстан - ызалы арыстан
- Мұ ндай сө здерді қ алай атайды? Мә ндес сө здер, яғ ни мағ ынасы бір - біріне жуық сө здер дейді.
- Олай болса, оқ улық тағ ы 2 - жаттығ уда берілген сын есімдерге мә ндес сө здер тауып, ү лгі бойынша жазайық.
Ашулы, ызалы; ә демі, сұ лу; кү шті, мық ты; ақ ылды, білгір; мө лдір, тұ нық; ү ркек, қ орқ ақ.
Берілген сын есімдерден туынды сын есімдерді тап, туынды екенін дә лелде.
Ашулы, ызалы, кү шті, ақ ылды.
(Жұ рнақ арқ ылы жасалғ ан. )

5 - тапсырма. «Жұ мбақ зат» ойыны
Бұ л ойынның шарты бойынша кө рсетілген затты сынып тағ ы оқ ушылар тү лі сө з таптарымен сипаттайды. Тақ тағ а шық қ ан бала жасырылғ ан затты табуы тиіс. Алғ ашқ ы ү ш сө йлемге дейін тапқ ан бала жең імпаз атанады.
Мысалы, шахмат тақ тасы туралы оқ ушылардың берген сипаттамасы мынадай болды.
- Онда ақ, қ ара фигуралар бар. Ол тө ртбұ рышты. Онда 64 тор кө з бар.
Терезе, дө ң гелек, жол белгісі, орамал жасырылды.
БҰ Ұ - стратегиясы
--------------------
Қ орытындылау
- Сын есім туралы не білеміз?
- Сын есім заттың тү рін - тү сін, сапасын білдіреді.
- Сын есімдерге қ андай, қ ай деген сұ рақ тар қ ойылады.
- Сын есім сө йлемде зат есіммен байланысады.
- Сын есімнің негізгі, туынды тү рлері бар.
- Туынды сын есім жұ рнақ арқ ылы жасалады.
Бағ алау, мадақ тау
Сабақ қ а белсене қ атысқ ан, ұ тымды жауап берген балаларды оқ ушылардың ө здеріне анық тау ұ сынылады. Оларғ а қ ол шапалақ тап, қ ошемет кө рсетіледі.
Ү йге тапсырма
1. Ө лең ді оқ у, сын есімдерді табу, қ ай зат есіммен байланысып тұ рғ анын анық тау;
2. Абай Қ ұ нанбаев туралы мә лімет жинап келу.

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Диктант №2

Міндеттері: 1. Модуль бойынша оқ ушылардың алғ ан білімдерін қ алыптастыру. Білім сапасын бақ ылау.
2. Оқ ушыларды саналы білім алуғ а баулу. Оқ ушылардың оқ у қ ұ ралдарын кү тіп ұ стауғ а ү йрету.
3. Оқ ушылардың байланыстырып сө йлеу дағ дыларын сө йлесім ә рекеті арқ ылы дамыту.
Сыни ойлануғ а, белсенділік танытуғ а, ынтымақ тастық та топпен жұ мыс жасауғ а баулу.
Оқ у нә тижелері:
Оқ ушылар саналы білім алады.
• ө з пікірін ауызша ашық білдіруге ү йренеді.
• Оқ ушы бойында кө шбасшылық қ абілеті қ алыптасады.
• Қ абілетті оқ ушылардың қ абілеттері анық талады.

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Қ ызығ ушылық ты ояту

Сө здік диктант. 1. Тыныш, дұ рыс, сә лем, сынып, iш, қ ара, тоқ та, пiс, тiс, же, анар, бағ даршам, жү зiм, алғ а, оң ғ а. (15 сө з) Тапсырма. Жуан, жiң iшке, сө здердi бө лiп жазың дар. Тапсырма. 1. Ә р сө зді жазылғ ан тү сі арқ ылы оқ у. жасыл қ ызыл кө к сары кү лгін қ ара қ ызыл сары кө к сары

Мағ ынаны тану

Тоғ ызқ ұ малақ

Тоғ ызқ ұ малақ -қ азақ тың ерте заманнан келе жатқ ан ұ лттық ойыны. Бұ л ө зі кілең есепке қ ұ рылғ ан қ ызық ойын. Бұ л ойынды шопандар ойлап шығ арғ ан болса керек. Бұ рын оны қ ойдың қ ұ малақ тарымен ойнайтын. Ойынғ а екі адам қ атысады. Олар тоғ ыздан шағ ын шұ ң қ ыр қ азып алады. Бұ л отау деп аталады. Сонан соң екеуі де ұ тқ ан қ ұ малақ тарын жинайтын ұ я жасайды. Ол қ азан деп аталады. Ә р ойыншыда сексен бір қ ұ малақ тан болады. (60сө з)

Жазылуы қ иын: қ ұ малақ тарымен, шұ ң қ ыр.

1. Мә тіннен сан есімдерді тауып, дара сан есімді бір сызық пен, кү рделі сын есімдерді екі сызық пен сызың дар.

Жаза-жаза жазуды,
Талып кетті қ олымыз,
Бір, екі, ү ш,
Бойғ а жинап кү ш,
Жалқ аулық ты тастаймыз,
Қ айта сабақ бастаймыз.

ТОҒ ЫЗҚ Ұ МАЛАҚ ЕРЕЖЕСІ

Тоғ ызқ ұ малақ ойыны арнайы тақ тада екі адам арасында ойналады. Ойын тақ тасы – 2 қ азан, 18 отау, 162 қ ұ малақ тан тұ рады. Ойын басында ә р ойыншығ а бір қ азан, тоғ ыз отауғ а тоғ ыз-тоғ ыздан салынғ ан сексен бір қ ұ малақ тиесілі.

Алғ ашқ ы жү ріс жасағ ан ойыншыны – бастаушы, қ арымта жү ріс жасағ ан ойыншыны – қ остаушы деп атайды. Кейде бастаушы ү шін – ақ жағ ы, қ остаушы ү шін қ ара жағ ы деген тіркестерді де қ олданамыз.

Оқ улық тағ ы тапсырмаларды орындау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Шығ арма

Оқ ушыларғ а отбасы туралы тү сінік береді. Отбасына деген сү йіспеншілігін арттыру. Сауаттылық қ а тә рбиелеу.

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Қ ызығ ушылық ты ояту

Ө зге оқ ушылардың шығ армаларын оқ ып беру

Шығ арма

Менің отбасым

Менің отбасымда анам, ә кем, екі апам, жездем бар. Біз олармен бір шаң ырақ астында тұ рамыз. Менің ата-анам менің біліміме риза. Олардың мағ ан тілейтіні ары қ арай жақ сы оқ уым. Менің ата-анам мейірімді. Ә жем мағ ан ә рқ ашан мейірімді, сыпайы бол, -дейді. Мен ү лкен адамғ а, жол беремін. Ә жем болса, мағ ан ақ ылын айтып ү йретеді. Мен ә жемнің арқ асында барлық ә дептілік пен ә демілікке ү йрендім. Мен ә жемді жақ сы кө ремін. Мен кіші апам екеуіміз демалыс кү ндерде далағ а шығ ып ойнаймыз. Менің отбасымды мақ тан етемін.

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Отбасы, туыстық туралы мақ ал – мә телдер
Бойымдай бой табылса да,
Ойымдай ой табылмас.
***
Сыйғ а сый, сырағ а бал.
***
Иесін сыйлағ анның итіне сү йек таста.
***
Тіріде сыйласпағ ан,
Ө ліде жылыспайды.
***
Танымас, танымасын сыйламас.
***
Кө ң ілдегі сырды кө з білдіреді.
***
Ө з ү йім ө лең тө сегім.
***
Қ арындасқ а бұ рмағ анның қ ары сынсын.
***
Ү й ішінен жау шық са,
Тұ ра қ ашып қ ұ тылмассың.

Қ айталау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Сан есім

Білімділік: Оқ ушыларды сан есім жә не оның сұ рақ тарымен таныстыру. Сұ рақ тарды дұ рыс қ оя білуге, оларды бір - бірінен ажырата отырып сан есімге байланысты жаттығ уларды дұ рыс орындау ү йрету.
Дамытушылық: Сө здік қ орларын молайтып, білімдерін толық тыру. Сауатты жазуғ а қ алыптастыру.
Тә рбиелік: Мейрімділікке, халқ ымыздың ұ мыт болғ ан салт - дә стү рлерін қ ұ рметтеуге, ұ қ ыптылық қ а, ө з Отанын сү юге тә рбиелеу.
Кө рнекілігі: Ертегі суреттері, таблица, карточкалар.
Сабақ тү рі: Аралас сабақ.
Ә дісі: Сұ рақ - жауап, топпен жұ мыс.

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Қ ызығ ушылық ты ояту

Сө зжұ мбақ шешу.
1. Онның жартысы
2. 6 ондық
3. жоқ сан
4. Қ асиетті сан
5. 100 - ден оны кем сан
6. Бірліктің ең кішісі
7. Тө рт орынды сан
Сонымен бү гінгі ө тетін сабағ ымыздың тақ ырыбы: Сан есім

Мағ ынаны тану

А) 7 саны туралы не білесің?
- 7 лақ, 7қ арақ шы, 7 шелпек, 7 қ азына, 7 ата, 7 жұ п т. б
Б) Ә р топқ а 7 киелі санғ а тоқ таймыз.
1 - топ
1) Ә ке
2) Бала
3) Немере
4) Шө бере
5) Шө пшек
6) Немене
7) Туажат
2 - топ
1) Қ ұ рғ ақ шылық
2) Жұ т
3) Ө рт
4) Оба
5) Соғ ыс
6) Топан су
7) Зіл зала
3 топ
1) Ер жігіт
2) Сұ лу ә йел
3) Ақ ыл, білім
4) Жү йрік ат
5) Берен мылтық
6) Қ ұ лмай тазы
7) Қ ыран бү ркіт

Оқ улық тағ ы тапсырмаларды орындату

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Сө здік диктант ( сан есімді табу )
Тө рт аяқ тап жү рсе де,
Тіршілікте бір озбағ ан.
Жү з жыл бойы кисе де,
Кә жекейі тозбағ ан. ( тасбақ а )
Ойын « ө з орнын тап».
Орны ауыстырылып берген сө здерден сө йлем қ ұ ра.
1 - топ Мұ рат бес алды ә демі қ алам
2 - топ Асанның лағ ы сү йкімді екі бар
3 - топ Болат оқ иды сыныпта екінші
Бү гін сабақ та не білдің дер?
Сан есім
Есептік Қ анща? неше? нешеу?
Реттік Нешінші?
Қ осымша сұ рақ қ ою.

Оқ улық тағ ы тапсырмаларды орындау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Диктант №3

Сауысқ ан туралы тү сінікті қ алыптастыру. Сауатты жазуын қ алыптастыру.

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Қ ызығ ушылық ты ояту

                                                                         Сауысқ ан. Сауысқ ан - ө те айлалы, аса сақ қ ұ с. Қ асына ешкiмдi жуытпайды. Сауысқ анның ұ шуы да ерекше. Бұ л қ ұ стың тағ ы бiр ерекшелiгi - жылтыр, ә шекейлi заттарғ а ә уестiгi. Оның ұ ясынан ә р тү стi матаны, қ ағ аздарды, жылтыр шыныларды, тү рлi тү стi тастарды, кү мiс тиындар мен алтын сақ иналарды да кездестiремiз. Сауысқ ан тоты секiлдi, адамның айтқ ан сө зiн жаттап алады. (48 сө з. )

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Сауысқ ан (лат. Pica pica) - торғ айтә різділер отрядына, қ арғ а тұ қ ымдасына жататын, кіші денелі, тү зу ірі қ ысқ атұ мсық ты қ ұ с. Денесінің кө п бө лімі қ ара, тек кеудесі ақ болады. Қ анатының кей жеріне ақ араласқ андық тан оны Қ азақ та кейде алақ анат сауысқ ан деп те айтады.

Қ айталау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.