№12-дәріс. Сақтандыру.

Дә ріс жоспары:

1. Сақ тандыру шартының тү сінігі, мазмұ ны, тү рлері, объектісі.

2. Сақ тандыру шартының нысаны.

Негізгі ұ ғ ымдар: сақ тандыру, сақ тандыру шарты, шарттың тараптары, сақ тандырушы, сақ танушы.

1. Сақ тандыру шарты бойынша бір тарап (сақ тандырушы) сақ тандыру сыйлық ақ ысын тө леуге міндеттенеді, ал екінші тарап (сақ тандырушы) сақ тандыру жағ дайы басталғ ан кезде сақ танушығ а немесе шартта белгіленген сома (сақ тандыру сомасы) шегінде ө зінің пайдасына шарт жасалғ ан ө зге тұ лғ ағ а (пайда алушығ а) сақ тандыру тө лемін тө лейге міндеттенеді.

Сақ тандыру шарты негізінде не ө зара сақ тандыру қ оғ амына мү шелік негізінде сақ тандыру жү зеге асырылады.

Сақ тандыру шартында мыналар болуы тиіс:

1. Сақ тандырушының атауы, орналасқ ан жері жә не банктік реквизиттері;

2. Сақ танушының (егер ол жеке адам болса) тегі, аты, ә кесінің аты (егер бар болса) жә не тұ рғ ан жері немесе (егер ол заң ды тұ лғ а болса) оның атауы, орналасқ ан жері жә не бакнктік реквизиттері;

3. Сақ тандыру объектісін кө рсету;

4. Сақ тандыру жағ дайын кө рсету;

5. Сақ тандыру сомасы мен сақ тандыру тө лемін жү зеге асырудың тә ртібі мен мерзімдері;

6. Сақ тандыру сыйлық ақ ысының мө лшері, оларды тө леудің тә ртібі мен мерзімдері;

7. Шарттың жасалу кү ні жә не қ олданылу мерзімі;

8. Егер олар сақ тандыру қ атынасына қ атысушылар болса, сақ тандырылғ ан адам мен пайда алушы туралы кө рсету;

9. Шарттың (сақ тандыру полисінің ) номері, сериясы;

10. Шарттың талаптарына ө згерістер енгізу жағ дайлары мен тә ртібі;

11. Сатып алу сомасын (жинақ таушы сақ тандыру ү шін) тө леудің шарты жә не оның мө лшері.

Заң ғ а сә йкес сақ тандырудың міндетті жә не ерікті, жеке жә не мү ліктік, жинақ таушы сақ тандыру, кісіпкерлік тә уекелді сақ тандыру, зиян келтіргендігі ү шін азаматтық -қ ұ қ ық тық жауаптылық ты сақ тандыру жә не қ ос сақ тандыру, топтық сақ тандыру, ортақ сақ тандыру, қ айта сақ тандыру сияқ ты тү рлері бар.

Заң ды тұ лғ аның немесе азаматтың кез келген мү ддесі сақ тандыру объектісі бола алады.

Сақ тандырудың міндетті тү рлері бойынша сақ тандыру объектісі сақ тандырудың осы тү рін реттейтін заң актілерімен айқ ындалады.

Сақ танушының қ ұ қ ық қ а қ айшы мү дделері сақ тандыруғ а жатпайды.

2. Сақ тандыру шарты жағ дайларына қ арамастан жазбаша нысанда жасалуы керек. Сақ тандыру шартының жазбаша нысанын сақ тамау оның сақ тандыру шартын рә сімдейтін қ ұ жаттар арасында таң дауғ а мү мкіншілік береді.

Тараптар шарттың барлық жағ дайлары кө рсетілетін бір қ ұ жатты жасап оғ ан қ олдарын қ оя алады. мұ ндай шартты жасау жеке келісілген жағ дайларғ а, бір-біріне сай келмейтін тә уекелдерге байланысты сақ тандыру жасалғ анда қ олданымдырақ болып келеді.

Сақ тандыру сақ танушыны бір жақ ты тә ртіпте сақ тандырушы ә зірлеген ү лгілік шарттарғ а (сақ тандыру ережелеріне) қ осылу жолымен де жасалады. Мұ ндай шарт ө зінің заң ды табиғ аты бойынша қ осылу шарты болып келеді.

Азаматтардың мү ддесіне қ арай сақ тандыру жү ргізілсе, онда шартты сақ тандырушының сақ танушығ а сақ тандыру куә лігін (полисті) беру жолымен жасау жиі кездеседі. Сақ тандыру шарты, шартты жасауғ а тараптардың ерік білдіруін дә лелдеуге жә не олар барлық елеулі жағ дайлар бойынша келісімге келгенін білдіретін жазбаша қ ұ жаттармен айырбас жасау арқ ылы да жасалуы мү мкін. Шарттың бір немесе ө зге жазбаша нысанының арасында таң дау тараптардың келісімімен немесе сақ тандырушымен жү ргізіледі.

Қ азіргі азаматтық заң нама шартты жалпы полис беру арқ ылы жасасу мү мкіншілігін де қ арастырады. Шарттың мұ ндай нысаны сө з бір текті мү ліктердің ә ртү рлі партиясын белгілі кезең ішінде негізінен бірдей жағ дайлармен жү йелі сақ тандыру жө нінде жү рген жағ дайда қ олданылады. Содан басқ а, жалпы полис бойынша сақ тандыруды жү зеге асырудың міндетті талабы болып сақ танушы мен сақ тандырушының арасында келісімнің болуы келеді. Сақ танушының талабы бойынша сақ тандырушы оғ ан жалпы полис ә сер ететін мү ліктің жеке партияларына бө лек сақ тандыру полистерін беріп тұ руғ а міндетті. Жалпы полиске сақ тандыру полисінің мазмұ нына сә йкес келмеген жағ дайларда артық шылық сақ тандыру полисінде болады.

⇐ Предыдущая 15 16 17 18 192021 22 23 24 Следующая ⇒