39 — Зүмәр (Халыҡ өйөрө) сүрәһе

(Сад сү рә һ е 88 аяттан тора. Мә ккә лә ингә н. Сү рә нең беренсе хә рефе «Сад». Исеме шунан килә. Лә кин уны «Дауыт сү рә һ е» тип тә йө рө тә лә р. )

Бисмиллә һ ир-рахмә ә нир— рахиим.

1. Сад. Изге Ҡ ө ръә н исеме менә н ә йтә м: (2) иманһ ыҙ ҙ ар (тыштан) тә кә ббер һ ә м (эстә н Аллаһ ҡ а, пә йғ ә мбә ренә ) ҡ апма-ҡ аршылыҡ та булырҙ ар. (3) Уларҙ ан элек йә шә гә н кү пме халыҡ тарҙ ы һ ә лә к иттек. (Ҡ от осҡ ос ғ азап килгә нен кү ргә с) улар нисек итеп ҡ ысҡ ыра-ҡ ысҡ ыра ялбарҙ ылар. Лә кин һ уң ине инде. Ҡ отолоу форсаты уҙ ғ ан ине. (4) Ү ҙ араларынан сыҡ ҡ ан кеше, ө гө тлә ү се килгә с, улар аптырап ҡ алды һ ә м ул кә ферҙ ә р ә йтте:

— Был тик алдаҡ сы, (бер кү ҙ буяусы) сихырсы, — тинелә р. (5) Тә ң релә ребеҙ ҙ е бө тө рө п, бары тик бер генә Аллаһ ты ҡ алдырырмы ул? Ысындан да, был ғ ә жә п сә йер ғ ә мә л, — тинелә р. (6) Уларҙ ың юлбашсылары:

— Ә йҙ ә, барығ ыҙ! Боттарығ ыҙ янына китегеҙ ҙ ә, уларғ а табынығ ыҙ. Һ еҙ ҙ ә н башҡ а нә мә талап ителмә й. (7) Һ уң ғ ы динебеҙ ҙ ә (христианлыҡ та) беҙ был турала һ ис тә ишетмә нек. Был бары тик уйҙ ырма, ялғ ан. (8) Был Ҡ ө ръә н арабыҙ ҙ ағ ыларҙ ан бер уғ а ғ ына индерелгә нме? — тип Мө хә ммә д янынан китеп барҙ ылар.

Эйе, улар Китабыма ә ллә ҡ асандан бирле шиклә неп ҡ арайҙ ар ине инде. Сө нки ә ле улар ғ азабымды татып ҡ араманы. (9) Ә ллә һ уң ғ ә зиз, йомарт һ ә м ҡ ө ҙ рә т эйә һ е Раббының рә хмә т хазинаһ ы улар ҡ улындамы? (10) Йә ки кү ктә рҙ ең һ ә м Ер араһ ындағ ы хө кө мдарлыҡ улар ҡ улындамы? Шулай икә н, ул сағ ында улар (ысулдары булһ а, бө йө клө ккә менеп ҡ араһ ындар). (11) Улар тө рлө -тө рлө тө ркө мдә рҙ ә н ойошҡ ан аламан ғ ә скә рҙ ә р. Улар шунда уҡ тар-мар ителә сә к.

12, 13. Уларҙ ан алда ла Нух халҡ ы ла, Ғ ә д халҡ ы ла, ҡ аҙ ыҡ тар оҫ таһ ы Фирғ ә ү ен дә, Сә муд, Лут ҡ ә ү емдә ре лә, Ә йкә халҡ ы ла пә йғ ә мбә рҙ ә рҙ е ялғ ансығ а сығ арып, мыҫ ҡ ыл иттелә р. Бына шулар (пә йғ ә мбә рҙ ә ргә ҡ аршы) берлә шкә н ө йө рҙ ә р ине.

( Али Тургут яҙ ыуынса, Фирғ ә ү ен кешелә рҙ е дү рт ҡ аҙ ыҡ ҡ а бә йлә п язалай торғ ан булғ ан. Аят шуғ а ишаралай. Лә кин М. Али «ҡ аҙ ыҡ » кә лимә һ е «ҡ еү ә тле илдең тотҡ аһ ы» мә ғ ә нә һ ендә килә, ти. )

14. Уларҙ ың һ ә р береһ е кү ндерелгә н пә йғ ә мбә рҙ ә рҙ е ялғ ансығ а сығ арҙ ы һ ә м шуның арҡ аһ ында уларғ а язам раҫ килде. (15) Былар ҙ а (Мә ккә кә ферҙ ә ре лә ) бер миҙ гелгә лә кисекмә й торғ ан ҡ урҡ ыныс бер ауаз (гө рө лтө ) кө тә. (16)

— Раббыбыҙ! (Ү ҙ ебеҙ гә тейешле язаны) ө лө шө бө ҙ ҙ ө Хисап Кө нө нә н алдан бир, — тинелә р.

17. (Эй, Мө хә ммә д) уларҙ ың ҡ ылмыштарына сабыр ит, бә ндә беҙ Дауытты, ҡ еү ә т эйә һ ен хә терлә йһ ең ме? Ул һ ә р ваҡ ыт Аллаһ ҡ а йү нә лә ине. (18, 19) Хаҡ тыр, Без иртә -кис уның менә н бергә тә сбих ә йтеү се тауҙ арҙ ы, тө ркө м-тө ркө м ҡ оштарҙ ы уғ а буйһ ондорҙ оҡ.

20. Уның хө кө мдарлығ ын (батшалығ ын) ҡ еү ә тлә ндерҙ ек, уғ а хикмә т һ ә м итә ғ ә тле матур һ ө йлә м бирҙ ек. (21, 22) (Эй, Мө хә ммә д) һ иң ә ике ғ ауғ асы тураһ ындағ ы хә бә р килеп ирештеме? Нисек итеп улар мә сет диуарына (ҡ оймаһ ына) ү рмә лә п, Дауыт янына керҙ елә р. Уларҙ ы кү реп, Дауыт бик ныҡ ҡ урҡ ты.

— Ҡ урҡ ма, беҙ ике дә ғ ү ә се. Беребеҙ икенсебеҙ гә зыян һ алды. Эшебеҙ ҙ е ғ ә ҙ еллек менә н хө кө м ит. Зинһ ар, ғ ә ҙ еллек менә н хө кө м ит. Беҙ гә дө рө ҫ юлды кү рһ ә т, — тинелә р.

23. (Уларҙ ың береһ е) ә йтте:

— Был — минең туғ аным. Уның туҡ һ ан туғ ыҙ баш һ арығ ы бар. Минең һ арығ ым берә ү генә. Ул: уныһ ын да миң ә бир, тип (һ уң ғ ы һ арығ ымды ла тартып алды) бә хә стә мине ең де.

24. Дауыт:

— Һ инең һ арығ ың ды ү ҙ енең кө тө ү енә ҡ ушырғ а ынтылып, ул хаҡ һ ыҙ лыҡ ҡ ылғ ан. Ысындан да, уртаҡ мал менә н эш ҡ ылыусылар бер-берһ енә ғ ә ҙ елһ еҙ лек ҡ ыла. Иман килтереп, изгелек ҡ ылғ андар иһ ә улай эшлә мә й. Лә кин улар (иманлылар) ә ҙ.

Дауыт ү ҙ ен һ ынап ҡ арағ аныбыҙ ҙ ы һ иҙ енде һ ә м (намаҙ ын боҙ ғ анына) тә ү бә итеп, Аллаһ тан ярлыҡ ау һ ораны, сә ждә итте. (25) Һ уң ынан уның был эшен (намаҙ боҙ ғ анын) беҙ ғ ә фү иттек. Яныбыҙ ҙ а уғ а мә ртә бә ле һ ә м кү ркә м урын бирҙ ек һ ә м уның килә сә ген бә хетле иттек. (26) Ә й, Дауыт, Беҙ һ ине Ер йө ҙ ө ндә (ү ҙ ҡ ә ү емең ә ) хужа иттек. Шулай булғ ас, кешелә р араһ ында ғ ә ҙ еллек менә н хө кө м йө рө т. Артыҡ хирыс (хыял-шә һ ү ә ткә бирелеү сә н) һ ә м нә фсе булма. Шулай булһ аң, һ уң ынан улар һ ине Аллаһ юлынан яҙ ҙ ырыр. Хаҡ тыр, Аллаһ юлынан яҙ ғ андарғ а, Ҡ иә мә т Кө нө нә ышанмағ андарғ а интектергес ғ азаптар булыр.

27. Кү кте, Ерҙ е һ ә м улар араһ ындағ ыларҙ ы Беҙ кә рә кһ еҙ гә (маҡ сатһ ыҙ ) юҡ тан бар итмә нек. Был — инҡ арсыларҙ ың фекере генә. Инҡ арсыларҙ ың эше, һ ай, мө шкө лдер. Улар утта янасаҡ. (28) Ә ллә Беҙ иман килтереп, изгелек ҡ ылғ андарҙ ы Ер йө ҙ ө ндә боҙ оҡ лоҡ эшлә гә ндә р менә н тиң кү рә беҙ ме? Йә ки (Аллаһ тың язаһ ынан) ҡ урҡ ҡ андарҙ ы юлдан яҙ ғ андар хисабына кертә беҙ ме?

29. (Рә сү лем) һ иң ә был изге Китапты, аяттарыбыҙ ҙ ы аң лаһ ындар һ ә м зиһ енле кешелә р ө гө т-нә сихә т алһ ындар, тип индерҙ ек.

30. Беҙ Дауытҡ а Сө лә ймә нде бирҙ ек. Сө лә ймә н бик тә яҡ шы хеҙ мә ткә ребеҙ ине. Хаҡ тыр, ул һ ә р ваҡ ыт Аллаһ юлында булды. (31) Аҡ шам намаҙ ы яҡ ынлашып килгә ндә, уғ а ел етмә ҫ етеҙ, саф тоҡ омло юртаҡ тар килтерҙ елә р. (32) Сө лә ймә н ә йтте:

— Ысындан да, ат яратыуым арҡ аһ ында мин Аллаһ ты онотоп ебә ргә нем (аҡ шам намаҙ ына һ уң лағ анмын). Ҡ ояш батҡ анын да һ иҙ мә й ҡ алғ анмын, — тине. (Аттар сабып, кү ҙ ҙ ә н юғ алғ ас ә йтте) — (33) Хә ҙ ер тағ ын уларҙ ы минең янғ а алып килегеҙ, — тип ул аттарҙ ың муйындарын һ ыпырып, аяҡ тарын ярата башланы.

34. Хаҡ тыр, Беҙ Сө лә ймә нде шулай һ ынап ҡ араныҡ, Тә хеттең ө ҫ тө нә уның мә йет кеү ек йә нһ еҙ -хә лһ еҙ гә ү ҙ ә һ ен ултырттыҡ. Ул тә ү бә итте.

35. Сө лә ймә н ә йтте:

— Раббым, ярлыҡ а мине. Минә н һ уң йә шә йә сә к кешелә ргә лә бирелмә й торғ ан хакимлыҡ бир миң ә. Шик юҡ тыр, Һ ин һ ә р ваҡ ыт сикһ еҙ йомарт була килдең, - тине.

36. Шулай итеп, Беҙ елде Сө лә ймә нгә буйһ ондорҙ оҡ. Ел ул телә гә н яҡ ҡ а, ул телә гә нсә йомшаҡ ҡ ына иҫ ә торғ ан булып китте. (37) Мө һ ә бә т бейек биналар тө ҙ ө ргә һ ә лә тле, диң геҙ ҙ ә сумып, ынйы-мә рйендә р алып сығ ыусы ендә рҙ е, (38)сылбырҙ ар менә н бығ ауланғ ан ендә рҙ е лә уның ә меренә бирҙ ек. (М. Ғ ә ли нө схә һ ендә был ендә рҙ ең тура мә ғ ә нә һ ендә ге ендә р булмайынса, кү сермә мә ғ ә нә лә ге, йә ғ ни башҡ а халыҡ тарҙ ан ә сир алынғ ан ҡ олдар икә нлеге ә йтелә. ) (39)

— Бына, беҙ ҙ ең йомартлығ ыбыҙ ошо булыр, - тинек. — Телә һ ә ң, (был байлыҡ ты) башҡ аларғ а тарат, телә һ ә ң, — ү ҙ яның да тот. Һ инә н хисап һ оралмаҫ. (40) Дө рө ҫ ө шулдыр, яныбыҙ ҙ а уның ө сө н шә рә фле һ ә м затлы урын бар.

41. (Рә сү лем) ҡ олобоҙ Ә йү пте лә онотма, иҫ кә алып тор. Ул Раббыһ ына:

—Хаҡ тыр, шайтан миң ә ауырлыҡ тар һ ә м кү п бә лә лә р килтерҙ е, — тип ялбарҙ ы. (42) (Ә йү пкә ә йтелде):

— Аяғ ың менә н тип, — тинек. (Ул типте һ ә м ике шишмә бә реп сығ а башланы. )

— Бына, һ инең эсерең ә һ ә м йыуынырғ а һ алҡ ын һ ыу, — тинек.

(М. Али был аятҡ а яң ыса аң латма бирә. Уның са «ергә аяк менә н тибеү » тү гел, «ү ксә лә р менә н атты ә йҙ ә клә ү » икә н. Йә ғ ни, Аллаһ Ә йү пкә атын ҡ ыуаларғ а ҡ уша, Ә йү п иһ ә, һ ыу тарафына тиҙ барып етә. )

43. Башында аҡ ылы булғ ан кешелә ргә ғ ибрә т булһ ын ө сө н һ ә м рә хмә тебеҙ ҙ ең киң легенә ү рнә к миҫ ал итеп, уның ғ аилаһ енә һ ә м ү ҙ ҙ ә ре менә н бергә уларғ а оҡ шағ андарын да бү лә к иттек.

44. — Ҡ улың а бер бә йлә м ү лә н һ абағ ы ал да, шуның менә н (ҡ атының а) һ уҡ. Антың ды боҙ ма! — тинек. Ысынлыҡ та, Беҙ Ә йү пте сабыр һ ә м тура бә ндә булараҡ белә беҙ. Ул гә жә йеп яҡ шы хеҙ мә ткә ребеҙ ине. Ул һ ә р ваҡ ыт Аллаһ юлында булды.

(«Ә йү птең ҡ атыны, Яҡ уп ҡ ыҙ ы Лә йлә, ауырыу ире Ә йү п алдында яң ғ ылыш эш ҡ ыла. Ауырыу Ә йү п, терелгә ндә н һ уң, уғ а йө ҙ таяҡ һ уҡ тырырғ а ант итә. Ә ммә ҡ атыны Лә йлә уғ а тоғ ро хеҙ мә т итеп, яҡ шы эштә р башҡ арғ ан кеше ине. Шуғ а кү рә, изгелектә ре кү п булғ анғ а, Жә нә бе Хаҡ йө ҙ тапҡ ыр таяҡ менә н һ уғ ыуҙ ы, ант боҙ маҫ ө сө н, ү лә н һ абағ ы менә н алыштырырғ а ә мер итә. Ә йү п ауырттырмайса ғ ына, ҡ атынын мә ғ ә нә ү и язағ а тарта». Хә сә н Чантай тә фсиренә н )

45. (Эй, Мө хә ммә д) ҡ еү ә тле һ ә м зиһ енле бә ндә лә ребеҙ Ибраһ им, Исхаҡ менә н Яҡ упты ла иҫ ең ә тө шө р. (46) Беҙ уларғ а Ә хирә т йорто тураһ ында уйланыусы айырыуса ихласлы кешелә р итеп яралттыҡ. (47) Хаҡ тыр, улар — Беҙ ҙ ең яныбыҙ ҙ а айырым урын билә ү се изгелекле бә ндә лә рҙ ер.

48. Исмә ғ илде, Ә льясаны һ ә м Зө лкифелде онотма. Барыһ ы ла изгелекле кешелә р ине. (49) Бына, был уларҙ ы яд итеү (хө рмә тлә п иҫ кә тө шө рө ү ) булды. Шуныһ ы хаҡ тыр, тә ҡ ү ә лә р ө сө н килә сә ктә Сә ғ ә дә т ә ҙ ерлә нгә н. (50) Улар ө сө н генә асыла торғ ан ҡ апҡ алы Ғ ә ден йә ннә ттә ре уларҙ ы кө тә. (51) Улар шунда урындыҡ тарғ а ҡ ырын ятып, йә ндә ре телә гә н емештә р һ ә м эсемлеклә р генә килтертерҙ ә р. (52) Яндарында тыйнаҡ ҡ арашлы ү ҙ ҙ ә ренә ҡ улай йә штә ге гү зә лдә р булыр. (53) Бына, Хисап кө нө килеп еткә с, һ еҙ гә бирелә торғ ан нә мә лә р шуларҙ ыр. (54) Ә лбиттә, был - Беҙ биргә н ризыҡ тар. Улар, бер ҡ асан да бө тмә ҫ -тө кә нмә ҫ булыр.

55. Дө рө ҫ, уныһ ы шулай булыр. Ә ммә аҙ ғ ындарғ а хә тә р бер ғ азап ә ҙ ерлә нгә н. (56) Улар йә һ ә ннә мгә керә сә к. Йә һ ә ннә м иһ ә бик тә хә тә р урын. (57) Уларҙ ың эсә торғ андары ҡ айнар һ ә м эренле һ ыу булыр. Шуны эсеп ҡ араһ ындар! (58) Ошо ғ азаптарғ а оҡ шаш тағ ын башҡ алары ла етә рлек булыр. (59) (Инҡ арсыларҙ ың башлыҡ тарына):

— Бына, һ еҙ ҙ ең менә н бергә йә һ ә ннә мгә керә сә к халыҡ тар ошоларҙ ыр. Улар рә хә т кү рмә һ ен. Уларғ а шул йә һ ә ннә м уты хас, - тип ә йтерҙ ә р. (60) (Уларғ а эйә ргә ндә р иһ ә ):

— Юҡ! Һ еҙ ү ҙ егеҙ рә хә тлек кү рмә ҫ һ егеҙ. Уны беҙ гә һ еҙ ә ҙ ерлә негеҙ. Аһ, ниндә й хә тә р урын был, - тип ә йтерҙ ә р. (61) Йә нә улар:

— Раббыбыҙ, быны (аҙ ғ ынлыҡ ты) беҙ гә кем килтергә н булһ а, шуларғ а ялҡ ын эсендә ге ғ азапты икелә тә бир, тип Аллаһ ҡ а ялбарыр. (62) (Инҡ арсылар, йә ғ ни йә һ ә ннә мгә кергә н Мә ккә кә ферҙ ә ре):

— Беҙ гә нимә булды? Донъяла саҡ та яман һ аналғ ан кешелә рҙ е (пә йғ ә мбә рҙ ә рҙ е) бында ни ө сө н кү рмә йбеҙ? — тип һ орарҙ ар. (63) — Беҙ уларҙ ы мыҫ ҡ ыл иткә н инек тү гелме? Ә ллә беҙ уларҙ ың бында (йә һ ә ннә мдә ) икә ндә рен кү рмә й ҡ алдыҡ мы? (64) Бына шулай, йә һ ә ннә мдә гелә рҙ ең ғ ауғ алашыуы шулай булыр.

65. (Эй, Мө хә ммә д) ә йт һ ин:

— Мин бары тик бер киҫ ә теү се генә. Бер Аллаһ тан, бө тө н нә мә гә ҡ ө ҙ рә те етә торғ ан бер Раббынан башҡ а тә ң ре юҡ. (66) Кү ктә рҙ ең, Ерҙ ең икеһ е араһ ында булғ андарҙ ың хужаһ ы Раббы барыһ ынан да ө ҫ тө ндө р. Ул сикһ еҙ ярлыҡ аусылыр.

67. Ә йт һ ин:

- Был - бө йө к хә бә р! - тип. (68) - Ә ммә һ еҙ унан йө ҙ сө йө рә һ егеҙ. (69) Улар шунда (Ғ ә рештә ) бә хә слә шә икә н, уларҙ ың нимә тураһ ында һ ө йлә шкә не хаҡ ында минең һ ис бер хә бә рем юҡ, — тип ә йт.

70. Бары тик киҫ ә теү се булғ аным ө сө н, миң ә уахи ителгә нде генә һ еҙ гә еткереү се, — тип ә йт.

71. Раббың фә рештә лә ренә ә йтте:

— Ысындан да, мин балсыҡ тан кеше яһ аясаҡ мын, — тине. (72) - Уны яһ ап бө тө ргә ндә н һ уң, уғ а рухыбыҙ ҙ ан йә н ө ргә ндә н һ уң, шунда уҡ уғ а сә ждә итегеҙ, — тине. (73) Бө тө н фә рештә лә р ҙ ә бер остан сә ждә итте. (74) Бары тик Иблис тә кә ббер генә сә ждә итмә не. Ул тә кә бберлек рә ү ешен алды ла, кә ферҙ ә рҙ ә н булды. (75) Аллаһ ә йтте:

— Ә й, Иблис! Ү ҙ ҡ ө ҙ рә тем менә н барлыҡ ҡ а килтергә нгә сә ждә итеү ҙ ә н һ ине нимә тыйып тора? Ғ орурландың мы һ ин, ә ллә бө йө клө к шауҡ ымы йоҡ томы һ иң ә? — тине. (76) Иблис ә йтте:

— Мин унан яҡ шыраҡ. Һ ин мине уттан яралттың; уны балсыҡ тан ғ ына, — тине. (77) Аллаһ ә йтте:

— Улайһ а, сығ ып кит бынан! Һ ин лә ғ нә т ителгә н булдың, лә ғ ийн булараҡ таш бә реп ҡ ыуыласаҡ һ ың. (78) Яза кө нө нә саҡ лы һ инең ө ҫ тө ң дә лә ғ нә тем торор, — тине. (79) Иблис ә йтте:

— Йә, Раббым, улайһ а, һ ин яң ынан терелә торғ ан Кө нгә сә миң ә донъяла торорғ а ризалыҡ бир, — тине. (80, 81) Аллаһ ә йтте:

— Ярар, тора бир, - тине. — Мә ғ лү м ваҡ ытҡ аса!

82, 83. Иблис ә йтте:

— Һ инең ҡ ө ҙ рә тең менә н ант итә м, мин уларҙ ың, Валлаһ и, барсаһ ын аҙ ҙ ырасаҡ мын. Ә лбиттә, һ иң ә ихлас булғ андарҙ ан башҡ аларын, — тине. (84, 85) Аллаһ ә йтте:

— Хаҡ тыр, мин дө рө ҫ ө н һ ө йлә йем, һ ине һ ә м һ иң ә эйә ргә ндә рҙ ең барсаһ ы менә н йә һ ә ннә мде тултырасаҡ мын, — тине.

86. (Рә сү лем) ә йт һ ин:

— Был эштә рем ө сө н мин һ еҙ ҙ ә н һ ис бер тү лә ү талап итмә йем. Уахи ителгә ндә рҙ ә н башҡ а, ү ҙ ем мин һ ис бер нә мә уйлап сығ армайым, — тип. (87) Был (Ҡ ө ръә н) халыҡ тарғ а ө гө ттә н башҡ а нә мә тү гел. (88) Шунда яҙ ылғ ан хә бә рҙ ә рҙ ең хаҡ икә нлегенә ә ле һ еҙ һ уң ынан ышанырһ ығ ыҙ.

39 — Зү мә р (Халыҡ ө йө рө ) сү рә һ е

⇐ Предыдущая 48 49 50 51 525354 55 56 57 Следующая ⇒