74. Саяси процесс және саяси жаңғырту

74. Саяси процесс жә не саяси жаң ғ ырту

ХХ ғ асырдың ортасында саяси ғ ылымда жаң а категория: «саяси жаң ғ ырту» «тіркелгендігін» айта кеткен жө н. Ол ғ ылыми жә не ә деттегі сө з қ орына нық кірді. Социолистік жү йе мен Кең ес Одағ ының ыдырауынан кейінгі Еуразия, Орталық жә не Шығ ыс Еуропа елдерінің қ оғ амдық -саяси ө міріндегі ө згерістерді талқ ылау мен бағ алау барысында бү гінде белсенді тү рде пайдаланылады.

Саяси жаң ғ ырту – бұ л қ оғ амдық ойдың маң ызды бағ ыты, оғ ан дә стү рлі мә дени жә не ә леуметтік-экономикалық формаларды терістеу, саяси ө згеріс жә не жаң а қ ағ идаттарды іздеу тә н. Сонымен, бұ л саяси жү йенің дә стү рлі қ оғ амнан қ азіргі қ оғ амғ а ө туі ү дерісіндегі ө згерісі. Осығ ан байланысты саяси жаң ғ ыртуды ғ алымдардың ә лі де жеткілікті зерттемегендігін атап кө рсеткен жө н.

Саяси жаң ғ ырту саяси жү йені, саяси қ ызметтің тү рлерін, ә дістерін, қ ұ ралдарын, тә сілдерін, технологияларын, сондай-ақ, саяси бағ дарламаларды, доктриналарды, тұ жырымдамаларды, мақ саттарды, стратегияларды жетілдірудің, жаң арту мен ө згертудің тетігі болып табылады.

75. Саяси мә дениет: ұ ғ ымы, қ ұ рылымы

Саяси мә дениет деп ө кімет пен азаматтардың ө зара қ атынастарына байланысты тарихи қ алыптасқ ан саяси нұ сқ аулар, қ азыналар, адамның ө зін-ө зі ұ стауы жө ніндегі жарлық, қ аулылар жү йесін айтады. Саяси мә дениет қ оғ амдағ ы саяси ө мірдің барлық салаларын қ амтиды. Оғ ан алдымен саяси сананың мә дениеті, адамдардың топтардың, таптардың, ұ лттардың ө зін-ө зі мә дени білуі, осы жү йенің аясында жұ мыс істейтін саяси мекемелердің мә дениеті кіреді. Сонымен қ атар саяси мә дениет адамның белсенді саяси ө мірге дайындық дә режесін де білдіреді.

Саяси мә дениеттің бірнеше элементтері бар. Олар:

Саяси стереотип (қ ағ ида) – саяси билік, саясат туралы қ арапайым, эмоционалды сезімге негізделген білімсіз тү сінік.

Саяси сана – саналы жә не санасыз, рационалды жә не иррационалды, нормативті жә не эмперикалық сезімдер мен тү сініктердің жиынтығ ы.

Саяси менталитет – ірі ә леуметтік топтардың ә леуметтік- психологиялық сапалы тұ рақ ты жағ дайы.

Саяси белгі – саясаттағ ы коммуникативті қ ызмет атқ арушы.

Саяси ә леуметтену – адамның қ оршағ ан ортаның қ ұ ндылық тарын мең гере отырып, сол ортағ а бейімделу процесі.

Саяси мә дениет қ ұ рылымы - ең алдымен қ оғ амның саяси ө мірінің ә р тү рлі жақ тарын бейнелейтін ә деттегі қ алыптасқ ан тү сініктер жатады. Ол саяси жү йе мен оның институттары, саяси тә ртіп, билік тетіктері мен басқ ару, т. б. Саяси мә дениеттің келесі қ ұ рамдас бө лігіне саяси қ азыналар мен қ ұ ндылық тар жатады. Ол " еркіндік", " тендік", " ә ділдік", т. б. сияқ ты байлық тардың қ айсысына басымдық, артық шылық беруден байқ алады. Келесі бө лігі - адамдардың мемлекетке, саяси партиялар мен ұ йымдарғ а қ атынасы. Саяси мә дениетке саяси бағ дар ұ стау де кіреді. Ол субъектілердің саяси қ ұ былыстарғ а қ атынасын білдіреді. Ол саяси білімін кө теру немесе оғ ан мә н бермеу, саяси жұ мысқ а белсене қ атынасу немесе қ атынаспау жә не т. б. тү рде кө рініс табуы мү мкін. Саяси мә дениетте ә дет-ғ ү рып, жү ріс-тү рыстың да орны зор. Саяси мә дениеттің ерекше белгісіне саяси рә міздер жатады. Ә р халық ө здерінің ғ асырлар бойғ ы дә стү рлеріне сай ұ лттық -мемлекеттік рә міздерін жасайды. Оғ ан ең алдымен Жалау, Елтаң ба, Ә нү ран, Ата Заң, ү лттық валюта жә не т. б. енеді.

⇐ Предыдущая 46 47 48 49 505152 53 54 55 Следующая ⇒