1.Адам баласының биологиялық даму эволюциясы мен әлеуметтік ұйым формалары қалыптасуын талдаңыз.

3. 1920-1924 жылдары Қ азақ АКСР- інің қ ұ рамына біріктірілген Қ азақ жерлерінің аумақ тарын картадан белгілең із. Қ андай ә кімшілік- аймақ тардың кіргенін анық таң ыз.

1920 жылы 4 қ азанда Қ азақ АКСР-і қ ұ рылды. Қ азақ жерінің байырғ ы жерін бір республикағ а біріктіру мақ сатында арнаулы комиссия қ ұ рылып, республиканың шекарасын белгілеумен айналысты.

1920жылы 22 қ ыркү йекте БОАК жаң а декретпен Қ азақ АКСР қ ұ рамына Орынбор губерниясын қ осты. Декрет бойынша Қ азақ АКСР қ ұ рамына- Семей, Ақ мола, Торғ ай, Орал облыстары, Маң ғ ыстау уезі, Закаспий облысындағ ы Красноводск уезіндегі 4, 5 Адай болыстары, Астрахан губерниясының Синеморье болысы, Бө кей Ордасы, бірінші жә не екінші Приморский округының қ азақ тар қ оныстанғ ан аймақ тары енгізілді. Қ азақ АКСР-нің қ арамағ ында 1920 жылғ ы дерек бойынша 1871239 шаршы версті(1, 07км) қ ұ рады. Бірақ қ азақ жерін аумақ тық жинау Қ азақ АКСР-нің қ ұ рылуымен аяқ талмады. Жетісу мен Сырдария облыстары Тү ркістан АКСР-і қ ұ рамында, Семей мен Ақ мола облыстары Сібір ревкомының қ арамағ ында болды.

1921 жылы Ақ мола жә не Семей облыстары Сібір ревкомы қ арамағ ынан Қ азақ АКСР-не берілді. Сондай-ақ Ертіс пен Жайық бойындағ ы казактар иеленіп келген 10 шақ ырымдық ө ң ір қ азақ тарғ а қ айтарылды.

1924 жылы Орта Азиядағ ы кең естік республикаларды ұ лттық -аумақ тық межелеу нә тижесінде Қ азақ АКСР-і қ ұ рамына 1млн 468 мың халқ ы бар Сырдария (Қ азалы, Ақ мешіт, Тү ркістан, Шымкент, уездері, Ә улиеата уезінің кө п бө лігі, Ташкент, Мырзашө л уездерінің бір бө лігі) Самарқ ан облысы, Жизақ уезінің қ азақ тар тұ ратын болысы, Жетісу облысының Алматы, Жаркент, Лепсі, Қ апал, Пішпек уезінің бір бө лігі Қ азақ станғ а қ арады. Орынбор губерниясы Қ азақ стан қ ұ рамынан шығ арылды. Республика аумағ ы 1/3-ге кең ейіп, 2, 7 млн шаршы шақ ырымғ а жетті. 1925 жылы Кең естерінің бү кілқ азақ стандық V съезінде, Қ ырғ ыз АКСР-і Қ азақ АКСР-і деп ө згертілді.

2-билет

1. Адам баласының биологиялық даму эволюциясы мен ә леуметтік ұ йым формалары қ алыптасуын талдаң ыз.

2. Қ арқ аралы петициясы жә не оның тарихи маң ызы.

3. ХVІІІ ғ асырдағ ы патша ү кіметінің отарлау саясатына қ арсы ұ лт-азаттық кө терілістер орын алғ ан аумақ тарды белгілең із жә не олардың маң ызын анық таң ыз.

Жауабы:

1. Адам баласының биологиялық даму эволюциясы мен ә леуметтік ұ йым формалары қ алыптасуын талдаң ыз.

Адам баласының биологиялық эволюциясы: австралопитек ( б. з. б. 2, 6 млн жыл), питекантроп( б. з. б. 1 млн жыл), синантроп (б. з. б. 500-200мың жыл), неандерталь( б. з. б. 200-35мың жыл), кроманьон (б. з. б. 40-30мың жыл). Адам баласының биологиялық эволюциясы ең соң ғ ы деректер бойынша мынадай жолмен іске асқ ан. Біздің арғ ы тегіміз гоминидтер – адам тектес маймылдар. Солардың ең бір жақ сы зерттелген ө кілі –австралопитектер.

Олар тек Африкадан табылғ ан, бұ дан 6-1 млн жылдар бұ рын ө мір сү рген. Осы австралопитектердің кейініректегі (2, 8- 2, 4млн жыл бұ рын) тү ріне хомо хабилис деген атау берілген. Бұ л «қ абілетті адам» дегенді білдіреді. Хомо хабилистер Африкадағ ы Олдувай шатқ алынан табылғ ан. Адамның осы тү рімен бірге ең алғ ашқ ы кездегі тас қ ұ ралдар табылғ ан. Мө лшермен бұ дан 2 млн жыл бұ рын хомо хабилистен хомо ергастер (ә рекетшіл адам) жә не хомо еректус (тік жү ретін адам) дамып шық ты. Бұ л адамдар бұ дан 500 мың жыл бұ рынғ ы заманғ а дейін ө мір сү рді. Соң ғ ы кезең де бұ лар Еуропаның оң тү стігі, Азияның кө пшілік аумағ ына қ оныстанды. Кө не адам эволюциясындағ ы бұ дан кейінгі тү р гейдельберг адамы. Олар б. з. д. 600-150 мың жылдық тар мө лшерінде ө мір сү рген. Соң ғ ы кө зқ арастар бойынша неадертальдық тардың (б. з. д. 130-30мың жылдық тар) бү гінгі адамдардың дамуына тікелей қ атысы жоқ. Бұ рын бү гінгі адамғ а ең жақ ыны деп есептелетін. Мө лшермен бұ дан 40-30 мың жыл бұ рын Еуропа жеріне келген гейдельберг адамдары бә секелестік кү рес нә тижесінде олардың тұ қ ымын мү лде қ ұ ртып жіберген.

Ә леуметтік ұ йым формаларының қ алыптасуы. Ежелгі адамдардың ә леуметтік ұ йымы ұ зақ даму жолынан ө тті. Бірінші формасы – алғ ашқ ы адамдардың тобыры. Австралопитек, питекантроп, синантроп адамдары тобыр болып ө мір сү рді. Тобыр- ө зара қ андас туыстас жандардан қ ұ ралды жә не де эндогамиялық ұ жым болды. Эндогамия дегеніміз- ұ жымның ішінде некелік қ атынастарғ а рұ қ сат беру ғ ұ рпы. Адамдар тобыры ұ жым ретінде бірлікте ұ зақ ө мір сү ре алмады, жиі тарап кетіп отырды. Бір тобырдың адамдары екінші тобырғ а қ осылып, нә тижесінде біртіндеп қ андас туыстығ ы жоқ адамдар тобы қ ұ рылды. Адамзат баласының ішкі қ атынастарында экзогамия ғ ұ рпы пайда болды. Экзогамия дегеніміз- туыстас адамдардан қ ұ ралғ ан ұ жымның ө з ішінде некелік қ атынастарғ а тыйым салу ғ ұ рпы. Уақ ыт ө те келе неке тұ рақ ты сипатқ а еніп, адамдар ұ жымнан рулық қ ауым сатысына ө тті. Бұ л ә леуметтік ұ жымның келесі бір формасы болды. Ру саналы адамғ а (кроманьон) сә йкес келеді.

⇐ Предыдущая 123 4 5 6 7 8 9 10 Следующая ⇒