Отан…Бұл сөз — әр адамның жанына жақын, жүрегіне жылы тиер сөз. Осы сөздің астарында қанша мағына жатыр десеңізші?! Отан дегеніміз — туып өскен жерің, Отан дегеніміз – 75

Ма-лянның сиқ ырлы қ ылқ аламы (ертегі)

Оқ ушыларғ а Ма-лянның сиқ ырлы қ ылқ аламы тақ ырыбындағ ы жаң а сабақ ты тү сіндіру. Ө з бетінше, топта жұ мыс жасауғ а тә рбиелеу. Ой белсенділігін дамыту.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

«Сиқ ырлы кілем», «сиқ ырлы қ алам» туралы не білесің дер?

Оқ улық пен жұ мыс

Мә тінді тү сініп оқ у.

Керек тақ ырыпты тауып оқ у.

Мә тіннің ертегі екенін жә не ертегінің қ ай тү ріне жататынын дә лелде.

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

1- нұ сқ а

1. «Ө нер-білім бар жұ рттар» ө лең нің авторы кім?

а) Ы. Алтынсарин

ә ) Б. Момышұ лы

б) Ж. Аумауытов

2. Нұ рсұ лтан Ә лімқ ұ ловтың айтуынша жаз айында жү ргенде ненің «сың ғ ырлағ ан ә сем ә нін» сағ ындық?

а) ү нтаспаның

ә ) ә ншінің

б) қ оң ыраудың

3. Нан қ айдан шығ ады? »- деген сұ рақ қ а Тышқ анның алғ ан жауабы

а) нан ұ ннан пісріледі

ә ) комбайыншы- қ ырманшы- диірменші- наубайшы – сатушы

б) Нан ең бек арқ ылы табылады

4. «Автобиографиялық ә ң гіме» кімнің ө мірі туралы жазылғ ан?

а) Мұ хтар Ә уезов

ә ) Ғ абит Мү сірепов

б) Қ адыр Мырза Ә ли

5. «Жү рек жалғ ау» тіркесінің мағ ынасы

а) ө мірді жалғ астыру

ә ) тамқ тану

б) кітап оқ у

6. Балаларды жақ сылық қ а жетелейді:

а) ұ йқ ы, жақ сы демалу, ойын

ә ) фильм, ертегі, компьютер

б) ең бек, оқ у, ө нер, спорт, кітап

7. Асылбектің ең осал жері

а) сабақ

ә ) кітап

б) достық

8. Жұ мбақ пен жаң ылтпаш дегеніміз не?

а) монолог

ә ) ө лең

б) Халық ауызә дебиеті

Мазмұ ндау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Қ. Ыдырысов Мұ ғ алім

«Мұ ғ алім» тақ ырыбына байланысты сө здермен танысу. Сө з тіркестері мен сө йлемдер қ ұ рауды ү йрету.

Ұ стаздың ә рі маман, ә рі оқ ушығ а дос, жанашыр, ақ ылшы екендігі туралы тү сінік беру.

Сызбалармен жұ мыс арқ ылы оқ ушылардың ой-ө рісін дамыту, ойлау қ абілетін арттыру. Ана тілінде еркін сө йлеуге дағ дыландыру  Мұ ғ алімді қ ұ рметтеуге, сыйлауғ а, қ астерлеуге тә рбиелеу.

Сен мектепке қ ашан келдің?

Сен нешінші сыныпта оқ исың?

Нешінші партада отырасың?

Мұ ғ алімнің аты-жө ні кім?

Сендерде ертең неше сабақ болады?

Сенің досың сабақ қ а келді ме?

Мектепте сабақ нешеде аяқ талады?

Ыбырай Алтынсарин қ азақ жерінде тұ ң ғ ыш мектеп ашқ ан ағ артушы-педагог. «Мұ ғ алім – мектептің жү регі» деп айтқ аның да кө п мә н бар. Ө йткені оқ ушы мектепте мұ ғ алімнің ең бегі арқ ылы оқ у, білім, тә лім алады. Мұ ғ алім оқ ушыны жақ сылық қ а, ізгілікке, бақ ытқ а жетелейді. Мұ ғ алім жас ұ рпақ қ а ө з ө нерін, тә жірибесін, білімін ү йретеді. Адамдардың айналағ а, достарына, табиғ атқ а деген дұ рыс кө зқ арасын қ алыптастырады. Ол адамның ө мірге деген сенімін арттырады, ө мірден ө з жолын дұ рыс таба білуге кө мектеседі.

Оқ улық пен жұ мыс:

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Мұ ғ алім

Жанымды менің жайнатып,

Баурағ ан ө зің, мұ ғ алім.

Ө зің мен бірге таң атып,

Ө зің мен бірге шығ ар кү н.

Шә кірттің ө ткен іздерде

Ү мітің гү лдер мұ ғ алім.

Білеміз ертең бізден де

Ө мірдің талап сұ рарын... Қ. Ыдырысов.

Ө ткенді қ айталау. Кесте бойынша мектеп туралы ә ң гімелеу

Ө лең ді жаттап ал.

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Д. Ә білов Туғ ан тілім

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Оқ улық пен жұ мыс:

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Мазмұ ндау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Шығ арма " Қ азақ стан тә уелсіз ел "

Оқ ушылардың ө з ойларын қ ағ аз бетіне таза, қ атесіз жазуларына ық пал етемін. Ойлау, сө йлеу, жазу қ абілеттерін дамытамын.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Қ азақ стан тә уелсіз ел

1. Сенің туғ ан жерің қ алай аталады?

2. Ол туралы не білесің?

Ә ң гіме жү ргізу.

Шығ армағ а жоспар жазу.

Жоспар бойынша жазу.

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Отан…Бұ л сө з — ә р адамның жанына жақ ын, жү регіне жылы тиер сө з. Осы сө здің астарында қ анша мағ ына жатыр десең ізші?! Отан дегеніміз — туып ө скен жерің, Отан дегеніміз – 75 жыл Кең ес Одағ ының қ ұ рамында болып, дербестік пен тә уелсіздікті мү лде жоғ алтқ ан қ азақ халқ ының бастан кешкен тарихы, Отан дегеніміз — ел бірлігін, бостандығ ын, елін, жерін қ айтсек сақ тап қ аламыз деп қ ұ рбан болғ ан апаларымыз бен есіл ерлеріміз.

Қ ұ с ұ ясыз болмайтындай, адам Отансыз болмайды. Ал менің Отаным — сонау Каспийден Алтайғ а дейін созылып жатқ ан қ асиетті ө лке — Қ азақ стан.

«Менің ауылым» эссе жазу

Шығ арманы бағ алау.

Тарауды қ айталауғ а арналағ ан сұ рақ тар мен тапсырмалар.

Тарауды қ айталауғ а арналағ ан сұ рақ тар мен тапсырмаларғ а жауап беру. Ой белсенділігін, жазуғ а, сө йлеуге деген қ абілеттерін одан ә рі дамыту.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Кестені толтырың дар

Оқ улық пен жұ мыс

v Ө нер туралы екі мақ ал жаз

v Сө здерден мақ ал қ ұ растыру: оқ у, ине, қ ұ дық, қ азу.

v Балар еліндегі ең маң ызды не болды?

v Қ андай мақ алдарды білесің дер?

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Ой толғ аныс

Ертегілер тү рлеріне мысал келтірің дер.

Мазмұ ндау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Оқ ушылардың

Оқ ушыларғ а екі тү рлі смайликтер таратылады. Сабақ соң ында алғ ан ә серлерін смайлик арқ ылы кө рсетеді.

М. Дулатұ лы «Кү з»

Білімділік: кү з мезгілінің ерекшеліктері туралы білімдерін нығ айту, сипаттай білуге ү йрету, тең еу сө здерді дұ рыс қ олдана білу.
Дамытушылық: сө йлеу тілдерін жетілдіру, есте сақ тау, ойлау қ абілеттерінің дамуына ық пал ету.
Тә рбиелік: ең бексү йгіштікке, табиғ атты сү юге, ө зіндік пікірін білдіруге баулу.
Сабақ тың кө рнекілігі: кү з кө ріністері, альбомдар, суреттер.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Сұ рақ қ а жауап бере отырып, оқ ушылар кү з мезгілін суреттейді.
Топтастыру.

Оқ улық пен жұ мыс:

1. Кү згі суреттерді кө ру.
2. М. Дулатұ лының «Кү з» шығ армасын ө здері оқ иды.
3. Сө здік жұ мысы жү ргізіледі.
4. Шумақ пен бө ліп оқ у.
5. Ө лең жолдарын қ ара сө збен баяндату.
Тапсырма.
• Кү з мезгілінің ерекшеліктерін жаз.
• Жыл қ ұ старын жаз, олар туралы білетінің ді айт.
• Кү зде жапырақ тың тү су себебін тү сіндір.
• Жұ мбақ ты шешің дер. Тақ ырыпқ а сә йкес қ андай жұ мбақ білесің дер?

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

5 жолды ө лең жаз.

1. Кү з тақ ырыбына сурет сал.
2. Кү з кө ріністерінен шағ ын кітапша жаса.

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Оқ ушыларғ а екі тү рлі смайликтер таратылады. Сабақ соң ында алғ ан ә серлерін смайлик арқ ылы кө рсетеді.

Т. Жароков Кү з

1 ) Білімділік: кү з мезгілінің ерекшелігі, істелінетін жұ мыстар жайында, молшылық туралы тү сініктерін кең ейту.

2) Дамытушылық: ө з ойын ашық білдіріп, пікірлерін қ орғ ай білуге, шығ армашылық ізденістерін арттыруғ а, ізденуге дағ дыландыру. Дү ние танымын кең ейту

3) Тә рбиелік: ең бекшіл болуғ а, кә сіптік бағ дар беру. Патриоттық тә рбие беру.

Кө рнекілігі: кү зге байланысты жасалғ ан слайдтар.

Сабақ тү рі: аралас

Психологиялық дайындық.

- Қ азір қ ай мезгіл?

2. Топқ а бө лу: «Шашылғ ан ә ріптер» ойынын ойнату. ( Ә р топ басшысы шашылғ ан ә ріптерден ө з тобының атын жинақ тап шығ ады)

1- топ: «Береке кү з»  2-топ: «Алтын кү з » 3-топ: «Қ ара кү з»

ІІ. Ү й тапсырмасын сұ рау.

- Ү йге не берілді?

- «Кү з» ә ң гімесін оқ ып, тү сінік айту.

- Бұ л ә ң гімені кім жазды?

- Міржақ ып Дулатов 

-

Шығ армашылық жұ мыс:

1- топ: Кү з мезгілін салып келу

2- топ: « Кү з» туралы ө лең дер жаттап келу

3- топ: «Киіз ү йдің кереметі » тақ ырыпта эссе жазып келу 

Шығ армашылық тапсырмалардың орындалуын тексеру

1-топ: «Кү з» тақ ырыбындағ ы суреттерін   

               кө рсетеді.

2-топ:   «Кү з» атты тақ ырыпта жаттап келген ө лең дерін айтып береді.

3-топ:   «Киіз ү йдің кереметі » тақ ырыпта жазып келген эсселерін оқ ып береді.

Мағ ынаны тану

1. Жұ мбақ шешу

Жиын терін болатын,

Қ амбағ а астық толатын.

«Қ ызыл қ ырман » ойнайтын

Қ ай мезгіл деп ойлайсың ? «Кү з мезгілі »

2. Топтастыру «Кү з мезгілі қ андай болады? »

3. Тайыр Жароковтың ө мірі жә не шығ армаларымен таныстыру.

   Тайыр Жароков- ақ ын, аудармашы, майдангер.

   Батыс Қ азақ стан облысы Жә нібек ауданы 

   Жетісай ауылында дү ниеге келген.

   Алғ ашқ ы ө лең жинағ ы «Жұ лдыз жарығ ы »,

    деген атпен басылып шық ты. «Тасқ ын »,

  «Тастағ ы жазу », «Қ ұ мдағ ы дауыл» деген

    сияқ ты кітаптары жарық кө рген. Кө птеген

    туындыларды аударды.

1. Ү нтаспадан Т. Жароковтың «Кү з» ө лең ін тың дау.

Бұ л ө лең ді кім жазды? Қ алай аталады?

1. Поэзия минуты

Т. Жароковтың «Кү з» ө лең ін мә нерлеп оқ у.

6. Ө лең нің ә р шумағ ын оқ ытып, шумақ тың мазмұ нын ашу.

- 1- шумақ та не туралы айтылғ ан?   - Аспанда бұ лт, жаң быр жауды, тамщы кү міс                     

                                                                 моншақ қ а ұ қ сайды

- 2- шумақ та не туралы айтылғ ан?    -Қ айың , терек тің жапырақ тары сарғ аып, жерге    

                                                               тү сіп, шашылып жатыр, жел ү рсе қ алтырайды.

- 3- шумақ та не туралы айтылғ ан? - Жемістер балбырап пісіп тұ р. Піскен алма                   

                                                            албырап, ө зіне кө з тартады

- 4- шумақ та не туралы айтылыпты? - Беті кү нге кү йген балалар асыр салып ойнап

                                                                  жү р. Анасындай болғ ан мектебі қ оң ырауы 

                                                                  сылдырлап. балаларды оқ уғ а шақ ыруда.

- Кү зде неге жапырақ тар тү седі?

1. Дарынды оқ ушылардың зерттеу жұ мысы «Кү зде жапырақ неге сарғ аяды? »
              Жапырақ тың тү сі неге жасыл? Себебі жапырақ та оғ ан жасыл тү с беретін, «хлорофилл» деп аталатын заттар бар. Осы хлорофилл затында кү н қ уатының (жылуының ) қ атысуымен тамырдан келген су мен ауадан қ ант, крахмал сияқ ты аса маң ызды қ оректік зат тү зіледі.

Салқ ын тү скен кезде жапырақ тағ ы хлорофилл жойылады. Оғ ан себеп – кү н кө зі қ ызуының азаюы. Жапырақ тар бозарады, қ урап сарғ аяды.

Жапырақ та басқ а да тү стер шығ аратын заттар бар. Жасыл бояу басым болғ ан кезде олар кө рінбей қ алады. Жасыл бояу азайғ анда олар айқ ын кө рінеді. Сө йтіп, жапырақ сап-сары, қ ып-қ ызыл тү ске еніп, қ урап тү се бастайды. Мұ ндай қ ұ былыс кү зде болады.

8. Оқ улық пен жұ мыс

1. Тізбектей оқ ыту.

2. Жалғ асын тап: Мақ алды аяқ та

Ең бек етсең ................ (емерсің )

     Ең бек етсең ерінбей,

................................... (Тояды қ арын тіленбей )

Ең бектің наны тә тті,

...................................... (Жалқ аудың жаны тә тті )

Суретке мә тін қ ұ рату

10. Дә птермен жұ мыс. Мына сө здердің ішінде қ ай сө з артық ?

Қ оң ыр кү з, алтын кү з, берекелі кү з, жемісті кү з, бә йшешекті кү з, салқ ын кү з, қ ара кү з.

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Ой толғ аныс

Венн диаграммасы:

Жаз                                                                Кү з

Қ орытынды:  

- Балалар бү гін біз не ө ттік?

- «Кү з » ө лең ін кім жазды?

- Тайыр Жароков кім?

Мазмұ ндау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Кері байланыс

Оқ ушыларғ а екі тү рлі смайликтер Оқ ушыларғ а екі тү рлі смайликтер таратылады. Сабақ соң ында алғ ан ә серлерін смайлик арқ ылы кө рсетеді. таратылады. Сабақ соң ында алғ ан ә серлерін смайлик арқ ылы кө рсетеді. Оқ ушыларғ а екі тү рлі смайликтер таратылады. Сабақ соң ында алғ ан ә серлерін смайлик арқ ылы кө рсетеді.

Смайликтерді ө зі қ алағ ан нұ сқ ағ а жабыстырады

М. Ә уезов «Кү згі қ ыс керуені»

Оқ ушыларғ а жазушы шығ армашылығ ы туралы тү сінік беру. Ой белсенділігін, кө ркем оқ уын жетілдіру.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

-Қ андай жыл мезгілін кө ріп тұ рсың дар?

Мағ ынаны тану

Оқ улық пен жұ мыс:

Ө мірбаяны

Ол қ азіргі Шығ ыс Қ азақ стан облысының Абай ауданы жерінде 1897 жылы жиырма сегізінші қ ыркү йекте туғ ан. Алғ ашқ ыда 1908 жылы Семейдегі Камалиддин хазірет медресесінде оқ ып, одан кейін орыс мектебінің дайындық курсына ауысады. 1910 жылы Семей қ алалық бес кластық орыс қ азына училищесіне оқ уғ а тү сіп, соң ғ ы класында оқ ып жү ргенде «Дауыл» атты алғ ашқ ы шығ армасын жазады.

Училищені 1915 жылы аяқ тап, Семей қ алалық мұ ғ алімдер семинариясына тү седі. Семинарияда оқ ып жү ріп Шә кә рім Қ ұ дайбердіұ лының «Жолсыз жаза» дастанының негізінде «Ең лік-Кебек» пьесасын жазып, оны 1917 жылы маусым айында Ойқ ұ дық деген жерде сахнағ а шығ арады.

Мұ хтар Омарханұ лы Ә уезов қ ұ рметіне шығ арылғ ан марка

Ресейдегі саяси тө ң керістер Ә уезов ө міріне ү лкен ө згерістер ә келеді. Ол Семейде «Алаш жастары» одағ ын қ ұ рып, тү рлі ү йірмелердің ашылуына ұ йытқ ы болады. Жү сіпбек Аймауытовпен бірігіп жазғ ан «Қ азақ тың ө згеше мінездері» аталатын алғ ашқ ы мақ аласы 1917 жылы 10 наурызда «Алаш» газетінде басылды. 1918жылы 5-13 мамырда Омбы қ аласында ө ткен Жалпы қ азақ жастарының қ ұ рылтайына қ атысып, оның орталық атқ ару комитетінің мү шесі болып сайланады. Ә уезов жазушы Жү сіпбек Аймауытовпен бірлесіп, Семейде«Абай» ғ ылыми-кө пшілік журналын шығ аруғ а қ атысады. 1919 жылы семинарияны бітіріп, қ оғ амдық -саяси жұ мысқ а араласады. 1919 жылы желтоқ санның тө ртінде Семейде большевиктер билігі орнап, Ә уезов Семей губревкомының жанынан ашылғ ан қ азақ бө лімінің мең герушісі жә не «Қ азақ тілі» газетінің ресми шығ арушысы болып тағ айындалады. 1921 жылы қ араша айында Қ азақ АКСР-і Орталық атқ ару комитетінің (ОАК) тө ралқ а мү шелігіне сайланып, онда кадр мә селесімен айналысады. Сол жылы «Қ орғ ансыздың кү ні» ә ң гімесі «Қ ызыл Қ азақ стан» журналының №3 – 4 сандарында жарияланды. 1922 жылы кү зде Ташкенттегі Орта Азияуниверситетіне тың даушы болып оқ уғ а тү седі ә рі «Шолпан» жә не «Сана» журналдарына жұ мысқ а орналасады. Осы басылымдарда «Қ ыр суреттері», «Қ ыр ә ң гімелері», «Ү йлену», «Оқ ығ ан азамат», «Кім кінә лі», «Заман еркесі» («Сө ніп-жану») ә ң гімелері жарияланады. 1923 жылы маусым айында Ленинград (қ азіргі Санкт-Петербург) мемлекеттік университетінің қ оғ амдық ғ ылымдар факультетінің тіл-ә дебиетбө ліміне оқ уғ а ауысады. 1924-1925 жылы Семейдегі мұ ғ алімдер техникумына оқ ытушылық қ а қ алдырылды. Сонда жү ріп «Таң » журналын шығ арады. Онда«Кінә мшіл бойжеткен», «Қ аралы сұ лу», «Ескілік кө лең кесінде», «Жуандық » ә ң гімелері жарияланды. 1925 жылы Ленинградқ а қ айтып барып, оқ уын жалғ астырады. 1926 жылы жаз айында Семейге арнайы ғ ылыми экспедиция ұ йымдастырып, оның материалдары негізінде жазылғ ан «Ә дебиет тарихы» монографиясы 1927 жылы кітап болып шығ ады. 1927 жылы жазда Жетісу ө ң іріне сапармен келіп, Ілияс Жансү гіровпен бірге болашақ шығ армаларына материал жинайды. Ленинградқ а қ айтып оралысымен, осы материалдар негізінде «Қ араш-Қ араш оқ иғ асы» повесін, «Қ илы заман» романын, «Хан Кене»пьесасын жазады. 1928 жылы Орта Азия мемлекеттік университетінің аспирантурасына қ абылданды ә рі Қ азақ ағ арту институтында сабақ берді.

Мә тінмен жұ мысы.

Мә нерлеп оқ у.

Тізбектеп оқ у.

Сұ рақ тарғ а жауап беру

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

1-топ

Мә тін авторы туралы білетіндерің е топтастыру жаз.

2-топ

Жыл қ ұ старына қ андай қ ұ стар жатады?

3-топ

Қ ұ стардың ұ шқ анын суретпен бейнеле

Мазмұ ндау 39-бетте

«Кү з» туралы сурет сал

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Смайликтерді ө зі қ алағ ан нұ сқ ағ а жабыстырады

М. Тө режанов Алғ ыс

Мақ саты: Оқ ушылардың «сыйластық » қ ұ ндылық тары туралы тү сініктерін кең ейту.

Міндеттері: - ризашылық пен алғ ыс туралы тү сінік беру;

– ү лкен – кішіге деген сү йіспеншілігін, сыпайылық қ арым-қ атынасын дамыту;

– ә дептілікке, кішіпейілділікке, ізеттілікке тә рбиелеу;

Кө рнекі қ ұ ралдары: оқ улық, дә птер, кеспе бата қ ағ азы, қ оржын, интерактивтік тақ та

изамын бү гінге,

Ризамын бү гінге,

Ризамын бү гінге,

Ризамын бү гінге!

Ризамын, ризамын, ризамын, ризамын,

Ризамын, ризамын, ризамын, бү гінге,

Ризамын, ризамын, ризамын қ азірге..

Алғ ыс дегенді қ алай тү сінесің дер?

Адам ө зінің ризашылығ ын, алғ ысын қ андай сө здермен білдіреді?

Сендерге кім қ андай жағ дайда алғ ыс айтты?

Ө здерің қ андай жағ дайда алғ ыс айтып кө рдің дер?

- Ризашылық -адмның басқ а адамнан кө рген жақ сылығ ы, кө мегі, кө ң ілі ү шін қ анағ аттанушылық жә не алғ ыс білдірушілік сезімі

- Алғ ыс- адамның адамғ а жасағ ан жақ сылығ ы, кө мегі, кө ң ілі ү шін ризашылық білдіруі, сондай-ақ оның ойы мен іс-ә рекетіне, жасағ ан істеріне жоғ ары бағ а беруі.

Оқ улық пен жұ мыс:

Мә тін мен жұ мыс «Алғ ыс» М. Тө режанов.

( мұ ғ алім мә тінді оқ иды, тізбектеп оқ ушыларғ а оқ ыту)

• Қ асым мен Хасен анасына не ү шін алғ ыс айтты?
• Анасы балаларына алғ ысты не ү шін айтты?
• Сендерге алғ ыс айтқ анда қ андай сезімге бө ленесің дер?

Автор туралы тү сінік

Тө режанов Мә діхат Сейітхожаұ лы - (1921, Ақ кө л ауданы Ең бек ауылы) – жазушы, КСРО Жазушылар одағ ының мү шесі (1986). Семей мұ ғ алімдер институтын бітірген (1941). Омбы облысы Шарбақ кө л ауданында, Ақ мола мектебінде мұ ғ алім (1939 - 1941). Омбы қ аласындағ ы авиациа зауытында жұ мыс жасады (1941 – 45). Ақ мола облысы мұ ғ алімдер кә сіподақ ұ йымының тө рағ асы, Қ орғ алжын мектебінде оқ у ісінің мең герушісі, мұ ғ алімдер білімін жетілдіру институтында кабинет мең герушісі (1946 – 81) болды. Т-тың алғ ашқ ы ө лең дері 1938 ж. жарық кө рді. 1981 жылдан зейнеткерлік демалыста. Орден, медальдармен марапатталғ ан.

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

Балалар ө мірде кездесетін жағ дайларғ а қ арай ризашылық білдіруге, алғ ыс айтуғ а дағ дыландыру мақ сатында сахналау ұ йымдастырылады. Ә лгінде оқ ығ ан Данышпан атаның алғ ыс сө здерін сахналау кезінде қ олдануымызғ а болады. Оқ ушыларды ү ш топқ а бө лу. Ә р топқ а жеке-жеке сахналау тапсырмалары беріледі.

І топ: Мұ ғ алімнің жә не сыныптастардың қ ыз баланы туғ ан кү німен қ ұ ттық тау сә тін сахналау;

ІІ топ: Ағ алы-қ арындас туыстардың ү йге келген қ онақ тарды кү тіп алу сә тін сахналау;

ІІІ топ: «Ұ ландар» тобының қ арттар ү йіне барып, қ айырымды іс жасау сә тін сахналау.

Мазмұ ндау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Смайликтерді ө зі қ алағ ан нұ сқ ағ а жабыстырады

Ә Табылды Дақ ылдар ә ні

1) Оқ ушыларғ а дақ ылдардың тү рлерімен оның пайдасы туралы айтуда білімдерін арттыру.

2) Ө з беттерімен тү сініктерін жеткізуде тіл байлық тарын дамыту.

3) Тү сініп оқ уғ а, мә нерлеп оқ уғ а, шапшаң оқ уғ а тә рбиелеу.

Сабақ тың ә дісі: Тү сіндіру, ә ң гімелеу, баяндау.

Сабақ тың тү рі: Топтық жұ мыс.

Кө рнекілігі: Дақ ылдар суреті, ребус, болжау ә дісі, мақ ал-мә телдер, диафильм.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

Сабағ ың ды жө ндеп,

Ә зірленсең – ең бек

Қ иындық тың бә рін

Ең бек қ ана жең бек – дегендей біз қ азір қ андай бө лімді оқ ып жатырмыз? Осы бө лімде қ андай мә тін, ө лең дер, мысалдарды ө ттік?

Енді, тірі табиғ ат дегеніміз не?

Енді, сонымен біз бү гін 3 топқ а бө лініп топтық жұ мыс жасаймыз.

І-топ: «Адамдар»

ІІ-топ: «Жануарлар»

ІІІ-топ: «Ө сімдіктер»

Сонымен бірге ө сімдіктер неше тү рге бө лінеді?

Ағ аш, бұ та, ө сімдік (шө п)

Сол ө сімдікке дақ ылдар, жемістер, бақ ша ө сімдіктері де жатады.

Ә. Табылдиев 1926 жылы қ азіргі Жамбыл обылысы, Луговой ауданында туғ ан. Бұ л кісі 24 жылдай мұ ғ алім болғ ан. Ол қ азіргі кезде сатиралық ә ң гімелері мен ө лең -пьесаларының жинақ тары жарық кө рді. Оның «Бірінші май» (1941), «Кө ң ілді балалар», «Кү лкінің кесірі», «Кү здің кереметі», «Жылдардың біл қ асиетін», «Наурыз тойы», «Алғ ыс» атты шығ армалары мен ө лең дері бар.

Дақ ылдар ә нін мә нерлеп оқ ып, тү сіндіру. Бидайдың екі тү рі болады.

а) Кү здік жә не жаздық тү рі болады.

Бидай — Оң тү стік Қ азақ станда Алматы, Тараз қ алаларында ө седі.

Арпа – Қ азақ станның Солтү стігінде жә не Шығ ысында ө седі.

Тары – Батыс Қ азақ станда Ақ тө бе қ аласында ө седі.

Сұ лы – Солтү стік Қ азақ станда жә не Оң тү стік қ ұ рғ ақ климаты қ ажет етеді. Суы мол жақ сы жерде ө седі.

Кү ріш – Іле, Шу, Сырдария ө зенінің бойында ө седі.

V. Оқ улық пен жұ мыс:

ә ) Мақ сатты оқ у ә дісі:

1. Ең қ адірлі тағ ам тү рі туралы қ ай шумақ та айтылғ ан?

Бидай ө лең жолын мә нерлеп оқ ыту.

1. Елдің ырыс — қ ұ тын арттыратын ө лең жолдары қ ай шумақ та айтылғ ан?

Арпа туралы мә нерлеп оқ ыту.

1. Қ андай сұ рақ қ а жауап беретін тү с туралы айтылғ ан шумақ ты кім оқ ып береді?

1. Ә сіресе жылқ ы малы жақ сы кө ретін дақ ыл туралы қ ай шумақ та айтылғ ан?

Сұ лы туралы ө лең ді мә нерлеп оқ ыту.

1. Осы дақ ылдардың ішінде суды ө те керек ететін дақ ыл туралы қ ай шумақ та айтылғ ан?

Кү ріш туралы мә нерлеп оқ ыту.

VІ. Оқ ушылармен жұ мыс:

Ақ ын ә р дақ ылдың қ асиетін қ алай сипаттайды?

Сенің ауылың да осы дақ ылдардың қ айсысы кө бірек ө седі?

Оларды кү тіп ө сіруге сенің қ олғ абысың қ андай?

«Ребус шештіру»:

«Нан анасы — бидай» сө зін шешу.

VІІ. Сө здікпен жұ мыс:

• Қ арымы – ө теуі, ақ ысы атты сө здің мағ ынасын тү сіндіру. Мыс: Дү кенге

барғ анда ә р нә рсенің ө з ақ ысын тө леп бағ асын, алымды ө теуді айтады.

VІІІ. Дә птермен жұ мыс:

Мақ алды жаздыру: Арпа, бидай ас екен,

Алтын, кү міс тас екен.

Жайқ алғ ан биік бидаймын,

Халқ ыма азық сыйлаймын.

Сің ірген ең бек мен ү шін

Алады алғ ыс біз ү шін.

Х. Тірек сызық тарымен жұ мыс:

І-топ: Адамдар

Кө реді сө йлейді естиді тамақ танады

ІІ-топ: Жануарлар

Жү гіреді кө бейеді қ оректенеді естиді

ІІІ-топ: Ө сімдіктер

Ө седі кө бейеді қ оректенеді ауамен демалады

ХІ. Ө з беттерімен жұ мыс:

б) «Ойың ды тү й» ә дісі:

І-топ: «Адамдар» тобы:

• Ә. Дү йсенбиевтің «Не деу керек? » атты ө лең іне ө з орындарына қ ойып қ ұ растыру.

ІІ-топ: «Жануарлар» тобы:

Мақ ал – мә телдерді жалғ астыру: Тө рт аяқ ты бота … (тату)

Сиырдың сү ті … (тілінде)

ІІІ-топ: «Ө сімдіктер» тобы:

Табиғ ат ө сімдіктердің бейнелету. (сурет салдыру)

ХІІ. «Венн диаграмма» қ ұ растыру:

Ө сімдіктер Жануарлар

Ө седі, қ оректенеді, тірі табиғ ат, қ оректенеді, кө бейеді,

гү л береді, ауамен кө бейеді, бір-бірімен ауамен демалады,

демалады, кө бейеді. ө мір сү ре алмайды кө реді, естиді.

ХІІІ. Қ орытынды:

«Бес жол» ө лең і:

Дақ ыл

Қ атты, ө німді

Ө седі, піседі, қ оректенеді.

Дақ ыл – адамғ а пайдалы ө сімдік.

Дә н.

Ө лең ді жаттау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Смайликтерді ө зі қ алағ ан нұ сқ ағ а жабыстырады

Б. Момышұ лы «Егіншілік дә стү рі»

Оқ ушыларғ ы Б Момышұ лы туралы тү сінік беру. Ой белсенділігін, сауаттылығ ын дамыту. Оқ ушыларды білімділікке, сауаттылық қ а тә рбиелеу.

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

-Б. Момышұ лы туралы сұ рау.

Оқ улық пен жұ мыс

Егіншілік дә стү рі туралы тү сінікті қ алыптастыру

Мә нерлеп оқ ыту

Тізбектеп оқ у

Сө здік жұ мысы

Нысабы-

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

1-топ

 Егінші туралы тү сінік

2-топ

Малшы туралы тү сінік

3-топ

Ө зге де мамандық тар туралы мысалдар келтіру

Мазмұ ндау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

Кері байланыс

Смайликтерді ө зі қ алағ ан нұ сқ ағ а жабыстырады

Смайликтерді ө зі қ алағ ан нұ сқ ағ а жабыстырады

Н. Айтов Қ азан

Ө лең ді тү сініп оқ у арқ ылы идеялық маң ызын ашуғ а мү мкіндік беру.

Кү тілетін нә тижелер

А. Кү з айларының тү рлерін біледі.

В. Адам тұ рмысындағ ы кү згі қ арекетті бақ ылайды, кү з айларынсалыстырады. С. Ӛ лең де табиғ аттың ӛ згеру заң дылығ ын байқ айды.

Керекті жабдық тар

«Ә дебиеттік оқ у» оқ улығ ы, қ осымша хрестоматия интербелсенді тақ та, суреттер, флипчарт, маркерлер, стикер, қ апшық, сандық бейне

Психологиялық дайындық

Біз балдырғ ан баламыз,

Қ ұ стай қ анат қ ағ амыз.

Дү ниені аралап,

Оқ ып білім аламыз.

«Егіншілік дә стү р» мә тінін ә ң гімелету

Кестенің толтырылуын тексеру.

Бұ рынғ ы

Қ азіргі

Жер жырту қ ұ ралы

Суғ ару тә сілі

Егін егу қ ұ ралы

Қ ай ең бек ө німді, тиімді?

Екі замандағ ы ең бектің қ иындығ ын суреттегенсіздер

Алтын асық тың иесікімдер?

Оқ улық пен жұ мыс:

Тақ тадағ ы суреттермен жұ мыс.

Сұ рақ ты қ ағ ып ал ойынын ойнату.

1. Кү з айларын ата.

2. Кү з мезгілінің ерекшелігі қ андай?

Орманда кірпі келеді,
Саң ырауқ ұ лақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қ айың астынан.
Біреуі терек қ асынан.
Қ анша олар болмақ есепте,
Тоқ ылғ ан салса себетке?

1-топ

Автордың басқ а ө лең дері туралы айту

2-топ

Шық сө зінің мағ ынасын айту

3-топ

Ө лең де табиғ аттың ө згеру кезін, суреттеп сал

Мазмұ ндау

Оқ ыту ү шін бағ алау жә не оқ уды бағ алау

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.